|
2000
|
|
|
(Egan 51) Iban Zaldua ere iritzi berekoa da. (Hegats 23/ 24) Baina, bestalde,
|
azken
honen aburuz, ez da argi geratzen bi planoen arteko lotura. (Hegats 23/ 24)
|
|
|
Honek guztiak Aranbarriren eleberria gogora dakarkigu: aitzitik, gure aburuz, testu zati ezberdinak lotzeko urratsak Canoren eleberrian argiago adierazten dira Aranbarrirenean baino; gainera,
|
azken
honetan indeterminazio guneak ugariagoak dira.
|
|
|
Era berean, Javier Rojok Kerouac en estiloa gogora dakarkiola aipatu zuen:
|
azken
honen The Subterraneas liburua aipatu zuen erreferentzia moduan.
|
|
|
Eleberri liriko edo poematikoen artean aipatuko dugun
|
azken
honetan, Yolanda Arrieta testu labur ezberdinen eransketaren maila gorenera iritsi da. Dena den, hau guztia eleberrigileak egindako aukerari estuki lotzen zaiola azpimarratu behar dugu.
|
|
2002
|
|
|
Lafon ordezkatu zuena. Haritschelharren zuzendaritzapean eginak dira Iparraldeko ikerlarien tesi gehienak, hala nola, Peillen, Orpustan, Xarriton, Oronoz, Oihartzabal, Arkotxa edo Videgainenak(
|
azken
honek Faussat katedraduna ere izan zuen zuzendari).
|
|
2005
|
|
|
Gauza bi egiaztatu gura zituan bere begirada atzera bota ebaneko une hartantxe: bata, atzean itxitakoa benetan atzean gelditzen zala, ez joakola atzetik eta, bestea, atzean itxitakoaren eta bere arteko tartea aurreko geldiunekoa baino handiagoa zala,
|
azken
honegaz beste gauza bi be frogatu gurean, batetik, ahaztu gura zituan hainbat gauza han, urrinean, gelditzen zirala betirako eta, bestetik, berak egindako bide barria aurrerantzako bidea zala, urrinerako bidea.
|
|
|
Lehenengoek iragan mitiko baten berri ematen digute (lamiak, zaldunak, erromesak, kostaldeko fraideak...). Iragan historikoa Jimenezentzat ezinbesteko erreferentzia bihurtu da
|
azken
honetan, ildo horretatik jo baitzuen argitaratu zuen hurrengo liburuan, Baleen berbaroa eleberrian (1997) hain zuzen. Berriz, gertaera politikoetan oinarritutako narrazioak lehendik ezagunak genituen, batez ere Azken fusila eleberriak ekarritako atxilo errepublikarren gorabeherak Gernika Bermeo trenbidea 50eko hamarkadaren hasieran egiteko sasoian.
|
|
|
Frantzian ere Elizak badaki tokian tokikoa izendatzen Pariskoaz bestalde ere: Hérault departamenduko Guy Thomazeau, okzitaniarra mintzo duen apeza, Montpelierren berean azkenik.285 Estrasburgoko apezpiku guziak altzaziarrak izan dira
|
azken
hau arte. Eta honen izendatzeak arazoak sortu ditu.
|
|
2008
|
|
|
Programa horren arabera, ekartzen ahal da maila bakoitzeko bat. Bueno, ekartzen ahal ziren;
|
azken
honetan murrizketak etorri dira, eta orduan lehen agian ailegatzen ginen sei izatera, azken honetan bi onartzen dituzte bakarrik. Orduan, batzuk sartzen dira programa horretan, eta beste batzuk guk proposatzen ditugu Kontseilu Eskolarrean.
|
|
|
Programa horren arabera, ekartzen ahal da maila bakoitzeko bat. Bueno, ekartzen ahal ziren; azken honetan murrizketak etorri dira, eta orduan lehen agian ailegatzen ginen sei izatera,
|
azken
honetan bi onartzen dituzte bakarrik. Orduan, batzuk sartzen dira programa horretan, eta beste batzuk guk proposatzen ditugu Kontseilu Eskolarrean.
|
|
|
Irakaskuntzan, lurralde zabala beteko dau, Zornotzako Berriotxoa Akademian, Lekeitioko Enrique Antonen akademian zeinetan Andres Urrutia euskaltzainburua ikasle izan eban, Eibarko ikastolan lehenengo, Elgoibarko ikastolan ostean, Institutuan jarraian;
|
azken
honetan 25 urtez. Izanez, ganera, bertoko zuzendari 1993tik 1998ra eta arterago beste urte bitan Elgoibarko ikastolan.
|
|
|
Txutxita zan bat eta atso katarrua bestea. Halakoxe ahots erlaztua eukan
|
azken
honek.
|
|
2011
|
|
|
Bai lehen aitatutako ekinaldian, bai
|
azken
honetan, abestu eben oraindino ia ume zala hil jakun Etxezaharreko Maria Isabel Badiolak eta handik urte gitxira, irakasle eginda gero, joan jakun Trazolako Amaia Gorroñok be.
|
|
2015
|
|
|
Bigarrenean, berriz, Wolfdietrich Schnurre eta Hans Magnus Enzensberger. Bide batez esanda,
|
azken
honen poema bat musikatuko zuen Ordorikak 1985ean, Bihotzerreak diskoan: Berreziketaren zailtasunari buruz.
|
|
|
Nori eman ez jakin eta Verdes liburu dendako langileei utzi zien Borobila eta puntua. Handik ibiltzen zen Anjel Zelaietak lana hartu eta Arestiri pasa zion;
|
azken
honek erabaki zuen argitaratzea. Honenbestez, bakarrik zegoen orduan Atxaga, eta zerotik abiatu zuen bere ibilbidea.
|
|
2017
|
|
|
Zentzu horretan, literatura modernista eta postmodernistaren arteko funtsezko aldea errealitatearen zerizan ez esentziala ukatzean edo onartzean datzala esan daiteke. Oinarrian duen mundu ikuskera modernoari jarraiki, modernismo literarioak esentziak aurkitu nahi ditu errealitatean,
|
azken
honen gainean eredu ideal bat proiektatzen duelarik. Horrela, errealitatea itxita suertatzen da, proiekzio horren barruan tokirik ez duenari ezikusia egiten zaiolarik.
|
|
|
Azken hitzaren bila ko istorioa hiru argumentu hari nagusiko bilbea da.125 Lehenik, narratzaileak eta bere osaba literaturzaleak,
|
azken
honen Obabako etxean bilduta, hilero egin ohi duten irakurketa literarioaren saio bat dugu kontagai, zeinera, oraingo honetan, narratzaileak lagun mediku bat gonbidatu duen. Horrela, irakurketa saioan bertan zein bezperatik elkartuta narratzaileak eta bere lagun medikuak eginiko txango laburrean zehar aletuko diren ipuinen kontaketarako marko narratiboa eratzen da, Erdi Aroko literaturan zabaldu zen narrazio egitura berezia gogoraraziz.126 Bigarrenik, narratzailea obsesionaturik daukan fantasia itxurako misterioa eta berori argitzeko ahaleginak biltzen dituen argumentu haria dugu, Atxagak, esan bezala, aurrekoarekin bilbaturik eskaini diguna.
|
|
|
Txundidura beteko egoeran, Andonik kolokan dauzka begi bistakoentzat hartu ohi ditugun faktuak ere, norberaren existentzia, kasu. Izan ere, honelaxe bukatu dute nantuen gaineko solasaldia Andonik eta Maribelek,
|
azken
honek kontatuta:
|
|
|
68 Esteban Werfell ek berak deritzo memoranduma bere idazkiari. Ikus Obabakoak, 108 or. horren kolapsoa arazo larri modura bizi duena, bere aita baizik, baina
|
azken
honen amarrua dela medio, Esteban ere gatazka horretan sartuko da subjektu pasibo modura izan arren," kultura" eremuan kokatuta geratuko delarik.69 Han bezala, ordea, hemen ere kontrako polo horiek nahasturik gertatzen diren une giltzarri bat topatzen dugu, fantasiaren eremuan barneratzen gaituena, Esteban mutikoak izandako haluzinazio esperientzian gorpuzturik dagoelarik.... Bietan ere, azkenik, gertakari fantastiko horren azalpen arrazionala eskaintzen zaigu irakurleoi amaieran," basoa vs. kultura" edota" fantasia vs. errealitatea" bikoteen baitan behin behinean agerturiko lausotasuna uxatu eta hasieran zorrotz marrazturiko muga berreskuratu egiten delarik.
|
|
|
Oroz gain, modernitatearen diskurtsoek nahikeria intelektual bat dute bereizgarri, alegia, arlo sozialaren zimenduez jabetzeko asmoa, historiaren bukaeraren nozioari testuinguru arrazional bat ematekoa eta
|
azken
honen gainean giza burujabetze global baten proiektua oinarritzekoa. Berez, esentziei eta ageri ageriko identitateei buruzko diskurtsoak izan dira, nola edo hala gizartea garden gerta dakigukeelako mitoan oinarrituak.9
|
|
2021
|
|
|
Hortaz, horrelako tesi batek hizkuntzaren nahiz literaturaren didaktikaren ikuspegi jakin bat eskatzen du, hots, ikuspegi soziokulturaletik irakastea; eta, aldi berean, gramatikalistatik urruntzea (DGIR1). Dioenez,
|
azken
hau indarrean eta oso presente dagoen ikuspegia da, eta horixe bera da bi arloen didaktikak modu bateratuan ez lantzeko eragozpen handienetako bat. DGIR1 ek eta IE5 ek azaltzen dutenez, testu generoetatik abiatuz gero, biak batera landu daitezke horretarako topagune gisa funtziona dezaketelako.
|
|
|
Horri lotuta, bi elementu aipatu dira, funtsean, ikasleen gaitasunei dagokienez: euskarazko hizkuntza eta komunikaziorako gaitasunetan dituzten gabeziak, bata, eta irakurritakoaren ulermenean dituzten zailtasunak, bestea, nahiz eta
|
azken
honek lehenengoarekin lotura zuzena duen. Eta, biak ala biak heziketa literarioarekin lotura eta eragin zuzena duten trebetasunak dira, bistan dena.
|
|
|
Irudiaren kasuan, Haur eta Gazte Literaturan garapen esanguratsua izan duela adierazten du IE7 k, irudigintza bera eta bere funtzioak, baina baita irudigileei edo artistei dagokienez ere, eta apaingarri izatetik osagai literarioa izatera igaro dela eransten du IE2 k. Bide horretan, materialgintzan irudiari lotutako gero eta gauza gehiago daudela zehazten du
|
azken
honek, baina material didaktikoetan ia ez dela irudiaren lanketa" sakon eta koherenterik" egiten uste du eta jarduera zehatzetara mugatzen dela azaltzen du. IE7 ere norabide berean mintzatzen da, eta irudiaren lanketa" anekdotikoa" dela irizten dio hizkuntza eta literaturaren didaktikari dagokionez, eta IE6 k eransten duen legez, publizitatea ikasterakoan ia besterik ez dela lantzen.
|
|
|
Baina, hori guztia aldatuz joan dela onartu du; izan ere, literatura pisu soziala galduz joan dela uste du NE1 ek, baita euskal kulturan zuen zentralitate hori ere, edo gutxienez, ezin duela berdin aldarrikatu. Hala ere,
|
azken
hau ez du modu negatiboan baloratzen hor irabazi duten beste esparru batzuk daudelako, musika, bertsolaritza edota antzerki mundua, besteren artean. Bere ustetan, aipatutako diziplina horiek zein beste batzuek ere lehen literaturarena zentzu hertsian ulertuta soilik zen espazioa okupatu dute, dioenez" zorionez"," aberastu delako panorama".
|
|
|
Modu horretan, eraikitako pedagogiak aldatzeko, egokitzeko edo berritzeko beste urrats bat emanez. Horrexegatik, BHko ibilmoldea ezagututa, ohiko gelatik ateratzeak behar den giroa sortzen lagun dezake, eta, horrela, ikastetxeko aretoa, musika gela, psikomotrizitate gela edo liburutegia, beste batzuen artean, errutina aurrera eramateko kokaleku egokia izan daitezke,
|
azken
honen kasuan, ikasleek behar dituzten gaitasunak garatzeko, baita ezarritako xede pedagogikoak erdiesteko ere berezko lekua baita (Buil eta besteak, 2008). Kanpoko eremuak dituen balio pedagogikoak ere balia daitezke, nahi izanez gero (Sanz eta besteak, 2020).
|