|
2000
|
|
|
Kode Zibila eta Zuzenbide idatzia, horra hor legelariok
|
azken
berrehun urteotan Europan zehar (Britainiako uharteak salbu) izan dugun lelo ezin baztertuzkoa. Lelo ezaguna, errepikatua, geureganatua, eta, zer esanik ez, Europatik kanpora ere zabaldua eta barreiatua.
|
|
2001
|
|
|
XI eta XII. mende inguruan Pertsian bizi izan zen poeta. Kulturalki ezinbesteko erreferentzia izan da
|
azken
berrehun urteotan, Ekialdeko eta Mendebaleko kulturen arteko zubi izan zelako bere lana. Oso berezia izan zen gizon hau, Leonardo da Vinci ren moduan, arlo guztiak menderatzen baitzituen:
|
|
|
Omar Khayyam, 1050 inguruan Pertsian jaiotako matematikari, astronomo eta poeta,
|
azken
berrehun urte hauetan musiko, idazle eta artista plastikoentzat erreferentzia izan da (Txillida, kasu). Berak idatziak dira" rubaiyat" edo poema sakon bezain zoragarriak ere" rubaia" k lauko esan nahi ei du pertsieraz, bi lerroko ahapaldiari deitzen zaiolarik horrela, pluralean" rubaiyatak" izanik.
|
|
|
Hori ez hain ondo! Bizkaierazko tradizioa ere gutxitan aipatzen da,
|
azken
berrehun urteotan hamaikatxo idazlek baliagarri izan dutena.
|
|
2002
|
|
|
EAJ zenbait sektoretan aho txikiarekin zabaltzen ari den mezua da. Galdera da, ea zenbat arrazoi behar dituzten, herri honetan
|
azken
berrehun urteetan arrazoiz kargatuta gaude eta.
|
|
2003
|
|
|
Hori dela gure destinoa. Legearen aurkako gudu honek
|
azken
berrehun urteotako historian dauzka erroak eta ez dira haize buhako soil batez lurretik erauziko. Egoera hain gakotua nabaritzen dugunean, galdera zera liteke:
|
|
2007
|
|
|
NARRATOR: (OFF) Baina gatazken kopurua igo bada ere, Churchill eko hartz zuriek bi pertsona baino ez dituzte hil
|
azken
berrehun urteotan. â? ¦ Eta herriak marka horri eutsi nahi izango lioke.
|
|
|
Ez dute arkitektura pastixeak duen beldur edo imajinazio falta hori. â? ¦ Guk bizi nahi dugun modua ikaragarri aldatu da
|
azken
berrehun urteetan. Eta etxe hauek horixe islatzen dute.
|
|
2010
|
|
|
Bera izan zen gizarte post industrialaz hitz egin zuen lehena, eta atzo ideia horren garrantzia azpimarratu zuen. Azaldu zuenez,
|
azken
berrehun urteotan paradigma ekonomiko soziala izan da nagusi: produkzioa eta klase sozialak, burgesia eta langileria, edota desberdintasunak eta banaketa.
|
|
2012
|
|
|
Beraz, logika bikoiztu honen parean gaude: alde batera, eta iragana zer nahi dela (adibidez, Espainak
|
azken
berrehun urteetan irabazi dituen kredentzial demokratiko urriak, diktadurak, militarismoa...), espainoltasun garaikidea besarkatzea eta demokratikoa izatea bat eta bera dira funtsean. Bestetik, barnean dauden beste herriei potentzial demokratiko osoa ukatzen zaie (adibidez, gure arteko hainbat euskaldun hor dabiltza estatu bat nahi dutela esaten, baina egiatan komunitate gutxitua, hau da, azken finean Pirinioko tribu primitibo bat besterik ez garela onartu genuke, turistentzat noizean behin irrintzi bat bota eta kitto!).
|
|
2015
|
|
|
Euskaldun jendeak batez ere
|
azken
berrehun urteetan sufritu dituen gutxiespen eta mespretxuak, be re buruaren kontrako gorrotoa eta horren guztiaren ondorioz hizkuntzak nahiz hiztun multzoak izan duten murriztea, higatzea eta beheratzea aztertzen ditu Txema Larreak Euskaldungoa erroizturik izeneko liburu batean. Nire aitona errusiarraren pasadizo bat daukat, liburu horretako adibide zerrendan eransteko guztiz aproposa, eta hemen kontatzeko ere egokia izango dena.
|
|
|
Donibane Lohizunen, ortzegun huntan, urtarrilak 29, aratseko 7 etan, Dukontenea gelan, Donibaneko Batzokia elkartea antolatzaile, Claude Labat ikerle jakintsunak hitzaldi bat eginen du, deneri idekia, euskal mitologiaren ibilbideaz. Zer ikasi den
|
azken
berrehun urtetan akulatu ikerketa guzieri esker. Gure arbasoek nola ikusten zuten mundua eta nola ikusten ere jendartea...
|
|
2016
|
|
|
Lotsagarria da prentsak daukan joera. Zera ematen du,
|
azken
berrehun urte hauetan demokratikoa izan dela Espainia, eta lezioak eman nahi dizkiola Poloniari. Eta orain dela hamar urte faxista hutsak ziren!
|
|
|
Maila ofizialekoak, aspaldiko dokumentu idatzietan aurkitu ohi dira, ahozko tradizio jantzi zaharragoen transkripzioak badira ere. Herri mailakoak, berriz, folkloristek
|
azken
berrehun urteetan jasotakoak izan ohi dira. Azken hauei dagokienez, gehienetan ikuspuntu indoeuroparra nagusitzen bada ere, germaniar esparruan aurki daitezke oraindik dolmenismoaren pertsonaia eta balioen gorazarrea egiten duten kontakizunak.
|
|
2017
|
|
|
Azal argia gogokoena izan da
|
azken
berrehun urteetan, baina orain pendulua beste aldera joan da.
|
|
2020
|
|
|
Dudarik gabe. Tradizioaren altxorra gordetzeko zaletasuna bezainbeste, berritzeko zaletasuna izan dute bertso munduko eragileek
|
azken
berrehun urteetan, eta bi pultsio horiek modu orekatu batean uztartzen asmatu dutelako iritsi ahal izan da gaurdaino horren osasuntsu. Zenbaitetan, sortzaile izan dira berrikuntzetan, Abbadiak egin zuen bezala, eta, beste hainbatetan, oso adi egon dira atzerrian topa zitezkeen berrikuntzei.
|
|
|
Eginkizun ederra bezain zaila da lerro horietan iradokitzen zaiguna, bizi dugun garai indibidualista, likido eta global honetan. Baina noiz izan da erraza, bestalde, euskalduna izatea,
|
azken
berrehun urtean bereziki.
|
|
|
...ertsonal eta familiarretatik abiaturik —esaterako, bi osaba tropa nafarrek fusilatuak, eta aita txiripaz libratua jauntxo karlista bati esker—, eta haiek egungo euskal gazte globalizatu eta digitalizatuei helarazteko zailtasunak aipatzetik, Espainiako nazio estatuaren sorrera batere ez arrazional eta liberalera igarotzen gara, haren sorreraren mitologia azaleratuz, eta bereziki zentratuz
|
azken
berrehun urtean zein zaila izan den galego, katalan eta euskaldunontzat galego, katalan eta euskaldun izaten jarraitzea, espainiar estatua gaztelau nazio bakarrean gorpuztuz joan delako, eta jarraitzen duelako benetako plurinazionaltasuna, hots, planteamendu konfederala baztertzen. Zentralismo horren aurrean, estatu horrekiko ez dependentzia proposatzen du Azurmendik, azken erremedio moduan; ez, berez, independentzia ezinbestekoa delako, baina, bai, gure kasuan, Frantzia eta Espainia jakobinoen erdian, zatiturik, bizirik irauteko eta garatzeko nahitaezkoa delako.
|
|
2022
|
|
|
Todos los españoles tienen el deber de conocerla y el derecho a usarla", eta euskararen borondatezkoarena ez dizkigute ukitu ere egin nahi aginte politiko ekonomikoa eskuetan dutenek, eta, gainera, egoera hori legitimatzeko behin eta berriz entzun beharra dugu nazionalisten eskutik, bi hizkuntzak geureak ditugula:
|
azken
berrehun urtean bereziki, bortxaz eta mespretxuz eta irainez ezarri digutena, eta geurea.
|
|
|
Zeintzuk lirateke gure balioak? Zenbat gerra eta basakeria sufrituko genituen
|
azken
berrehun urteetan. Eta datozenetan?
|
|
2023
|
|
|
Gure sortetxea desagerrarazi zuten betiko. Han bizitakoa zen gure familia
|
azken
berrehun urteetan. Eta, bat batean, akabo betiko gure bizimodua eta nire haurtzaroko bizitokia eta paisaia.
|