|
2000
|
|
|
Werner Palla jaunak eman zigun hitzaldi jakingarriak ikasbiderik aski eskaini zigun, hizkuntza gutxituetan zelan jokatu behar genuen. Baina, zoritxarrez, gure politikorik
|
azaldu
ez eta Jaurlaritzan hizkuntz politikaz arduratzen zenik ere ez.
|
|
2001
|
|
|
Arratsaldero hor ikusten zaitut geratu gabe idazten eta... ez zara ba idazlea izango, galdetu dio herabe baina emozionaturik. Beno, idazlea, erantzun du Tasiok, jarraiketarena nola
|
azaldu
ez dakiela. Banekien, oihukatu du neskak orduan, eta zer ari zara idazten.
|
|
2005
|
|
|
inurri batek bezala lan egin dinat bizitza osoan, hire amarentzat lehenik, eta hiretzat gero? eta orain hori entzun behar, ez naizela ezer, telebista madarikatu horretan inoiz
|
azaldu
ez naizelako? –esan zion, orratz luzea alde batera eta bestera mugitzen zuela, ezpata bat iduri?.
|
|
|
Ni ez naiz telebistan inoiz azaldu, baina banaiz zerbait, eta banaiz norbait! Eta Francoren garaian kartzelan bi urtez egon nintzenean ere, orduan ere, banintzen zerbait eta banintzen norbait, bi urte haietan telebistan
|
azaldu
ez banintzen ere, estoldetako arratoien telebistan ez bazen!
|
|
|
Urduri, elkarren ezagutza eman die. Naroak Ametsek
|
azaldu
ez diona ere erraz ulertu du. Mila hitz datorkio ezpainetara.
|
|
|
Osagile bi zeuden, bata nagusi eta bestea laguntzaile arituko ziren; horiez gain, inork nor zen
|
azaldu
ez zidan berrogeita hamar urte inguruko gizonezkoa, eta, bata ez zeraman bakarra, erizain gazte bat aniletako koadernoa eskuetan. Hasi aurretik eskua eman genion elkarri.
|
|
2008
|
|
|
Beñardo ez zen hiru egunetan etxean azaldu, eta ez zuen inork aurkitu, atzetik ibili arren apaiza, maisua, etxekoak, ikaskideak, bigarren egunean, nolanahi ere, zortzi urteko ikaskide bat galdu zen bilaketan, eguerdian etxean
|
azaldu
ez eta ilunabarrean aurkitu zutena: maisuak, ondorioz, biharamunean eskolari berrekiteko erabakia hartu zuen?
|
|
|
»Post scriptum: Ez dizut kontatu Blandlyk, bide batez esanda, itsasontzi bat bidaliko du gure bila abuztuaren azkenetarako
|
azaldu
ez bagara, primerako gizona aurkitu duela kapitaintzarako, tente samarra, zoritxarrez, baina beste gainerakoan pagotxa ederra.
|
|
|
Beñardo ez zen hiru egunetan etxean azaldu, eta ez zuen inork aurkitu, atzetik ibili arren apaiza, maisua, etxekoak, ikaskideak –bigarren egunean, nolanahi ere, zortzi urteko ikaskide bat galdu zen bilaketan, eguerdian etxean
|
azaldu
ez eta ilunabarrean aurkitu zutena: maisuak, ondorioz, biharamunean eskolari berrekiteko erabakia hartu zuen– eta herritarrak, baita etxeko bi txakurrak ere.
|
|
2009
|
|
|
Mutilen balentriaren berri jakin zuenean, zetatarrak menderatzea ez baitzen ahuntzaren gauerdiko eztula, antza!?, Nazario Orbe ez zen mutilak zuzentzen ahalegindu, haien portaera oldarkorra zela-eta; aitzitik, boxeozalea ere bazen, azken batean, hirian aldian behin jokatzen zirèn boxeo ikuskizunetara joaten zena?, harro sentitu zen, harrotasun hura, mutilen arteko liskarrak bideratzea zen gizon zintzo baten eginbeharra, baita haien borrokak eragoztea ere, ondorioz? era nabarmenean
|
azaldu
ez zuen arren, irri txiki bihurri bat egitera mugatu baitzen.
|
|
|
...–, Nazario Orbe ez zen mutilak zuzentzen ahalegindu, haien portaera oldarkorra zela-eta; aitzitik –boxeozalea ere bazen, azken batean, hirian aldian behin jokatzen zirèn boxeo ikuskizunetara joaten zena–, harro sentitu zen, harrotasun hura –mutilen arteko liskarrak bideratzea zen gizon zintzo baten eginbeharra, baita haien borrokak eragoztea ere, ondorioz– era nabarmenean
|
azaldu
ez zuen arren, irri txiki bihurri bat egitera mugatu baitzen.
|
|
2010
|
|
|
erantzun zidan Bibik. Behin asaskabideari ekinda, ordea, sekula
|
azaldu
ez niona azaldu behar nion Bibiri: –Zuretzat ere hobe izango da, Bibi, nik alde egitea:
|
|
|
Zertan nabilkizu, baina, munduan zehar galduta, berriro galduta!?, Mendirena behar bezala
|
azaldu
ez dizudanean. Telepatiarena gehiegizkoa da, beharbada, baina orduan kode sekretu batez hitz egin nizuke:
|
|
|
Zertan nabilkizu, baina, munduan zehar galduta —berriro galduta! —, Mendirena behar bezala
|
azaldu
ez dizudanean. Telepatiarena gehiegizkoa da, beharbada, baina orduan kode sekretu batez hitz egin nizuke:
|
|
|
Ez nuke Teorekin bakarrik geratu nahi..." erantzun zidan Bibik. Behin asaskabideari ekinda, ordea, sekula
|
azaldu
ez niona azaldu behar nion Bibiri: " Zuretzat ere hobe izango da, Bibi, nik alde egitea:
|
|
2011
|
|
|
Nola ez zen, ba, aldatuko, Lehen, guka ere maiz egiten huen, orain apenas. Lehen ez bezala, inork ez zidanan gehiago galdetzen hire kontuez, hire ama ospitalean egon zen hartan bezala, zenbat lankide ez ote zitzaidan etorri zerbait jakingo nuelakoan?, inor ez zitzaidanan gehiago etorriko, hi lanetik
|
azaldu
ez eta, hire berririk ba ote nekien galdezka.
|
|
|
Ume umetan baizik ez du zapaldu baserria, orain arte. Osatu behar duen puzzle historikoaren azken piezaren bila ari da betile sarriko gizona, eta paper txatal hori
|
azaldu
ezik, alfer lanean ibili delako sentsazioak zabalduko du bidea gizasemearen buruan.
|
|
|
Uste dut ez dudala lortu. Telefonoa joka hasi zait guanteratik, atera egin dut handik eta isilarazi,. Ama?, jakin egin nahiko du Aitorren bila pasa naizen edo paniko irrazionala argudiatu dion haren amari
|
azaldu
ez naizelako.
|
|
2012
|
|
|
Baina denboraldi batean kanoarik
|
azaldu
ez, eta haiek itzultzeko beldurra joan egin zitzaidan, eta berriro hasi zitzaizkidan bururatzen kontinentera itsasaldia egiteko lehenago izan nituen pentsamenduak. Gainera, Ostiralen aitak ziurtatu zidan bere herriaren harrera ona izango nuela, joatea erabakiz gero.
|
|
|
Denbora luzez egona zen botikariaren etxean. Nahiz eta oso hunkitua
|
azaldu
ez, monsieur Homais saiatu zen, horratio, Charlesi adore ematen, haren morala altxatzen. Beraz haurreria mehatxatzen duten askotariko arriskuez eta sehien zabarkeriaz solastu ziren.
|
|
|
Maitasuna poliki poliki itzali egin zen urruntzeaz, oroimina ito egin zen ohituraren pean; eta bere zeru hitsa purpuratzen zuen sutearen zohardura ilunpe handiagoz estali zen eta graduz gradu ezabatu zen. Bere kontzientziaren lokarduran, senarrarenganako higuinak ere amorantearenganako aharrausitzat hartu zituen, gorrotoaren erredurak laztantasunaren berotzat; baina, aldagoia betiere bazebilenez, eta irritsa errautsetaraino iraungi zenez, eta inolako laguntzarik heldu ez zenez, inolako eguzkirik
|
azaldu
ez zenez, alde guztietatik gau beltz izan zen, eta Emma galdurik geratu zen alderik alde zulatzen zuen hotz izugarri batean.
|
|
2013
|
|
|
hitzak azaltzen hasi ziren ispiluan. Putz egiten saiatu nintzen, ahal nuen indar handienez, hitz osoa
|
azaldu
ez zedin. Ez zitzaidan beste hitzik burura etortzen zer izan zitekeen, hasiera horrekin hasita, eta hiztegi bat ikusi nuen bat batean armairuko apal batean:
|
|
|
Makario, galdera bat egin nahi diat. Errekara
|
azaldu
ez hintzen egun hartan, azaldu izan bahintz eta Uruguaira joan behar nuela esan izan banik. Eskatuko al hidan muga pasatzeko eta hirekin elkartzeko Hendaian?
|
|
|
Egia ugari kontatu zenien gerra aurreko bizimoduaz, baita hainbat zehar kontu solte ere, ondotik heldu ziren urte lausoez. Bartzelona etxetzat zeneukala, baina Hendaia, kurioski Hendaia, herri bikaina iruditzen zitzaizula bizitoki gisa, bi hiriok zein zirkunstantziatan ezagutu zenituen
|
azaldu
ez zenien arren, eta zure ofizioak, trenbideko lanek, batera eta bestera eramaten zintuztela pentsatu zuten haiek. 1944ko uztaileko gutun hartan gure aitari egin zenion promesaz oroitu nintzen:
|
|
|
Wickham eta Lydia aurkitu zituenerako bazituen egun batzuk hirian emanak; baina Darcy jaunak bazuen nondik ekin bilaketari, eta hori bazen guk geuk genuena baino gehiago; ondo jabetuta zegoen horretaz, eta hori izan zen gure atzetik abiatzeko arrazoietako bat. Ba omen da dama bat, Young andere delako bat, garai batean Darcy andereñoaren zaindaria izan zena eta kontu gaitzesgarriren bategatik kargutik kendu zutena, Darcy jaunak kontua zertan zen
|
azaldu
ez bazigun ere. Horren ostean andereak etxe handi bat hartu zuen Edward kalean, eta harrezkero gelak alokatuz atera omen du bizimodua.
|
|
2014
|
|
|
Amarenak dira. Bazkaltzera
|
azaldu
ez delako izango da. Maiderri ez dio larritasun txikiena sortu.
|
|
2015
|
|
|
Ibrahim etorri zen orduan, Aisharen aita, eta beti bezain jator eta atsegin egon zen gurekin hizketan. Aisha entrenamenduetan
|
azaldu
ez zelako joan ginela bisitan esan genion, eta berak esan zigun orduan alabak esan nahi ez ziguna.
|
|
|
Nik, aldiz, bukaeran inoiz baino ederrago ikusten nuen ama. Eta nirekin behin ere
|
azaldu
ez zuen samurtasuna agertzen zuen. Ona, sekula ez bezala.
|
|
|
Baina, hori gutxi balitz ere, Martinek susmoa du artzainak zerikusia daukala Eyjarren jasandako erasoarekin, eta baita desagertutako olio upelarekin ere. Eta, Pedrori halakorik
|
azaldu
ez badio ere, batez ere hori argitzeko joan nahi du harengana.
|
|
|
|
azaldu
ez nuen emakumea naizela aldarrikatuz.
|
|
|
Luziaren harridurak gorengora igo zuen. Aurreko egunean etorri ez, zergatia zein zen
|
azaldu
ez, eta arratsaldean zer ordutan irten behar zuten galdetu beharrean, ezer esan gabe aurrera egin lagunekin. Hori ez zen bidezkoa, ez.
|
|
2016
|
|
|
–Bai, ados, baina uler dezakedanez, orain arte
|
azaldu
ez duzun zure presentziaren berri nahi zuen jakin Sapek, eta zuk, berriz ere, besteen hor egoitea baizik ez duzu adierazi. Esan ba, zergatik zauden hemen!?
|
|
|
Azaltzea ahaztu, nola erabili behar zen. Baina
|
azaldu
ez niolako disfrutatu ahal izan nuen esaldi hori, dutxa bat deskribatzeko gizakientzako izenlaguna erabiltzen zuena. Nik ere horrelakoak egiten bainituen, edo hala uste nuen, une horretan adibiderik gogoratu ezin banuen ere.
|
|
2017
|
|
|
Ez zitzaidan burutik pasa ere egin agindua bete eta trena hartuko ez zuenik. Baina garai hartan ez nituen ondo ezagutzen; esaten zidatena sinesteko baino buru gehixeago ez nik izan, eta hurrengo goizean dendan
|
azaldu
ez zitzaidan ba, buru pixka bat izan bazuen ere beloa beheratuta ekartzeko eta inori hitzik ez egiteko. Larunbat goiza zen, zeren ni dendan bainengoen, eta ni nengoen idazmahairaino etorri zen zuzenean, pauso arinez.
|
|
|
Egun batzuk pasa eta sarjentua
|
azaldu
ez zenean, denok horixe sinesten hasi ginen. Sarjentua ziegan sartu zutela eta beste norbait bidaliko zigutela.
|
|
|
Eta nire erruagatik gainera. Azken momentuan izutu egin nintzelako eta Ordizian jaso behar nuen leherkaria jasotzera
|
azaldu
ez nintzelako. Banuen horretarako aitzakia, aitak bihotzekoa izan baitzuen bezperan bertan, eta nik ibili behar izan bainuen harekin eta amarekin etxetik ospitalera atzera eta aurrera.
|
|
|
Barregarri samarra ere bazen berotasun hura, biok zutik besarkaturik eta afaltzen ari ziren bi bikoteak eta hiru zerbitzariak guri begira zeudela. Eseri egin ginen azkenean, oraindik ere agurka eta zer moduzka, eta halaxe segituko genuen puska batean, gazela emea bera
|
azaldu
ez balitz.
|
|
|
Orduan zeukan bikoteak beste norbaitengatik utzi zuen, eta inoiz
|
azaldu
ez zidan arrazoiren batengatik errua nirea izan omen zen. Beste hainbat gauzaren errua ere nirea izan zen, gerrak eta hondamendi naturalak barne, eta, Itun Zaharreko narrazio legeei jarraituz, zigortua izan behar nuen.
|
|
|
Nola esan ez zela integratu? Nola
|
azaldu
ez zuela lagunik egin. Gutxietsi egiten zutela?
|
|
2018
|
|
|
Denbora luzea eman zuen zain. Iluntasunak zerua eta lurra estali zituenerako, hilabeteak eta urteak igaro zirela iruditzen zitzaion, eta, gizona artean
|
azaldu
ez zenez, bideari ekin zion. Ibai-ertzari jarraituz, garrasika hasi zen senarrari deika:
|
|
2019
|
|
|
Arraroa egin zaio, ordea, bere lagunek ez ziruditela hain asaldatuak eta, besterik gabe, halako hamaika idatz daitezkeela esanda eman dutela galera ebatzitzat. Ordu pare bat lehenago jakinarazi diote plana bidean dagoela eta laster izango dituztela emaitzak, plan hori noiz mamitu duten eta zertan datzan
|
azaldu
ez badiote ere. Apartak dira lagunak, ordea, eta hor dauka etoia, begien aurrean?, itzaletatik beste itzal bat agertu eta etoia ziplo erortzen ikusi duen arte.
|
|
2020
|
|
|
" Izpegi errekari begira nengoen, nola
|
azaldu
ez dakidan zerbait ikusi nuenean. Behar bezala begiztatu ezin nuen gauza bat zetorren amildegian beheiti.
|
|
|
ez diote erran zein egun eta ordutan etorri duen lanera, bezperan abisatzen diote; zenbat irabaziko duen ere ez daki, ez kontraturik izanen ote duen. Eta bezero guzien aitzinean uzten dute agerian, etorri berria izanik normala den arren hanka sartzea kontu ttipietan; inork
|
azaldu
ez dizkionak.
|
|
2021
|
|
|
" Baina orrialdean ez zen
|
azaldu
ez lorategi sorgindua, ez panterak, ez eskutik eraman ninduen neska, ez alde egiten utzi nahi ez zidaten jolas lagunak. West Kensingtongo kale gris luze bat agertu zen, argiak oraindik piztu gabe zeuden arratsaldeko ordu hotz hartan, eta han nengoen ni, zorigaitzeko figura txiki bat, negarrez marruka, ahaleginak eta bi egin arren neure buruari eusteko; eta negarrez ari nintzen ezin nuelako itzuli nire jolas lagun maiteengana," Itzuli guregana!
|
|
|
Nire trapu dotoreenak jantzi, lotsak etxean gorde, jende ezezagun mordoarekin egon beharrak ematen zidan izua irentsi, eta hantxe agertu nintzen, jarritako egunean. Bera izan zen, ordea,
|
azaldu
ez zena. Jende andanaren artean ez nuela begiztatzea lortzen pentsatu nuen hasieran, baina bai zera.
|
|
2022
|
|
|
Pena bakarra zuela aitortu zion gizonak amesgaiztoa ahaztu eta bere onera itzuli zenean: fantasian kakarraldo emerik
|
azaldu
ez izana zuen damu, sekulako zakilaren jabe zen eta, bere halako bi.
|
|
|
Dena azaldu zidan. Amak
|
azaldu
ez zizkidanak kontatu zizkidan berak. Etorri zen bere bordatik dozena bat arrautza hartuta, eta guretik bertze dozena bat hartu zuen.
|
|
2023
|
|
|
–Bai, ongi ikasi diagu hori –esan zion Damak, Basajaunen haserrea gogoan– Herorrek
|
azaldu
ez diguk, ba, arrazoia.
|
|
|
desjabetuak. Izen dantza luzea, eskolan inoiz
|
azaldu
ez zizkieten gerra isilak, nazioarteko mapetan tokirik ez zeukaten herriak eta..., denaren erdian, jolasean bezala, haiek biak: Iraultza eta Zigor, ezezagunerako bidean.
|