2000
|
|
– Aparatu hitzaren erabileraren azterketa luze eta kuriosoa gerta liteke hizkuntzalaritzaren esparrutik
|
atera gabe
ere... Gure fonologiazko eskoletan bertanikusi izan dugu nola erabiltzen duen Garcia Calvo-k, ahoskerari buruzkolanen hit paradeko goren postuetan behar lukeen lan horretan (Garcia Calvo, 1989).
|
|
Hizkuntzalariarentzat, ordea, arazo izugarria da bere teoriafonologikoaren ezinbesteko ardatz modura hartu zuen bereizgarritasunafonetikan suntsitzea. Hizkuntzalariok, gure handinahiak itsuturik, ahaztu egiten dugu sarriegi hiztunek eta hizkuntzek maila asko batera erabiltzen dituztelaberen funtzionamendu bizian (ahoskeratik
|
atera gabe
, ekoizpenarekin baterahizkuntzaren ezagutza lexikoa eskura daukan oharmena du eta erabiltzen duhiztunak). Horregatik, bost axola hiztunari fonema batzuk batzuetanbesterekin berdintzea.
|
2002
|
|
¡ Eriotz erruki gabearen ondoren gudara jutia erokeria ez al da! Atzetik ibilli gabe ere ez dabilkigu urruti ta oñotsik
|
atera gabe
ixil-ixilik datorkigu, gaiñian degu.
|
|
Etzan baiña horretan gelditu emazteki hura, hori baiño geiago egin nai ukhan zuen (edozeiñek egiten baitzuen hori). Senarraren gorpuari ilobiraiño lagunduz gaiñera, illobian bertan sartu, ta gau ta egun negar-zotinka ekin zion zenduaren ondoan (erostari antzo), ez jaterako eta ez edaterako handik nihora
|
atera gabe
. Egin-ahalak egin zituzten etxekoek emakume hura senarraren illobitik ateratzeko; goseak eta biotz samintasunak il zorira ekarriko zuten leku ilun haretatik itoitzeko, ilki arazteko; baiña etzuten deus ere lortu.
|
2003
|
|
Euskal Telebistan ez dago horrelako programarik. Alta, gaiak ez dira falta: Itoitzeko urtegia, AHT trena, Boroako zentral termikoa, natura-parkeen kudeaketa... Ingurumenaren inguruan sortzen diren arazoen hainbat adibide lan daitezke EuskalHerritik
|
atera gabe
.
|
2008
|
|
Gainerako herri armaginekin alderatuta, Eibarren eta Soraluzen armaginen gremio guztien presentzia nabari da (kanoiginak, kaxaginak, txispaginak eta aparejuginak); horri esker, bi herriok zeukaten bertatik
|
atera gabe
arma bat hasieratik bukaerara fabrikatzeko ahalmena. Baina Soraluzekoarekin alderatuta, Eibarko armagintzak hiru berezitasun zituen:
|
2011
|
|
Bear bada eztegu izan aukerarik ortarako, baiña lenbailen egin bear degun gauza da, eta albait sakonen ezagutu izkuntza, autore zaarrak ere bai, batasunak ezpaitu izan bear oraingo eremukoa bakarrik. Batasunak izan bear du askozaz ere sakonagoa, sustraitsuagoa, denboraren lerroa ere gogoan izan bear degu eta or ere batasun muga batzuetatik
|
atera gabe
aritu, esi sendo batzuek jarririk (Euskaltzaindia, 1960: 162 -163).
|
2014
|
|
Hain zuzen ere, 1970ean AEBn (Los Angeles) gertatutako kasu interesgarri batena. Genie (ez da izen erreala) 13 urtez isolaturik bizi izan zen, bere gurasoek etxeko gela batetik
|
atera gabe
eduki baitzuten. Garai hartan, Genieren kasuak zientifikoki zein sozialki interes handia piztu zuen; intereszientifikoari dagokionez, besteak beste, honako bi erronka hauei erantzuna aurkitzeko interesgarria izan zitekeelako:
|
|
bloke batera heltzea, hura eskuen artean hartzea, hura beste bloke baten gainean uztea, eta gero leunki askatzea. Nahiz eta jarduera motor errazak konplexutasun handiagoko jarduerekin konbinatzeko ahalmena izan, 2 urtetik 3 urtera bitarteko neska-mutilek ez dute trebetasun handirik, besteak beste, pilota bat botatzeko eta hura harrapatzeko, elikagaiak tresnekin mozteko eta beren liburuko marrazkiak behar bezala margotzeko, marrazkien lerroetatik
|
atera gabe
. Aurrerago, haurtzaroan, agertzen diren trebetasunak dira, muskuluak heldu ahala eta haurrak bere ekintzak koordinatzeko ikusmen-informazioa ongi erabiltzen ikasi ahala agertzen direnak.
|
2017
|
|
Aretxagak IRAko kide presoek espetxeetako autoritate eta Britainiar gobernuaren kontra abiatutako «protesta zikinaren» genero-irakurketa egiten du. 1978an presoek euren ziegetan geratzea erabaki zuten protesta moduan, komunera ere
|
atera gabe
, hala, euren eginkariak bertan eginez. 1980an Armagh presondegiko emakumeak gehitu ziren protestara; ziegetan metatutakoen artean hilekoaren odola gehituz.
|