2008
|
|
Ikasitako babesgabetasunaz ari gara (Maier, Seligman eta Solomon 1969) eta baldintzatutako erantzun jokabideekin zerikusia du. Adibide baten bidez azalduko dugu, beste egoera
|
askotan
ere aplika daitekeen arren.
|
|
Askotan, begiruneedo adeitasun jarreratzat hartzen da (batez ere jarrera hori praktikara eramaten dutenen aldetik). Eta, noski, ezin da halakotzat hartu, beti zentzu berean gertatzen baita (euskal hiztunak aldatzen du hizkuntza, eta gaztelaniara jo), eta ez bestean, baita bi solaskideek bi hizkuntzak ezagutzen dituzten kasu
|
askotan
ere. Soziolinguistek gaztelaniaren elkargune araua esaten diote horri, eta esan beharra dago" mendetasun" terminoa ez dutela erabiltzen jokabide horren judizio etikoa edo estetikoa egiteko.
|
2009
|
|
Hiritar guztiak berdinak omen direnez, aldi berean ukatu behar izan dute nazio estatuak izaera etnikoa duenik, baina badakigu baduela, hiritarrak guztiak ez direla hiztuneta kutur herri berekoak. Beste gauza
|
askotan
ere ez dira berdinak, jakina. Burgesiak historian aurkitutako lehengaiez blindatu behar izan du bere merkatua, eta historian herriak aurkitu ditu.
|
2011
|
|
Adierazkortasun arazoak sumatzen dituzte eta beren behar komunikatiboak (musikari lotutakoak gure kasuan) ezin dituzte asebete. Halaber, lan egiten dudan Arrasateko ikastolan bertan ikusi dut, musikaz gain beste arlo
|
askotan
ere sumatzen dutela gabezia hau ikasleek. goen musika punka, adibidez, ez dela agertu ere egiten hedabide publikoetan, talde batzuk Euskal Herrian ezagunak diren arren.
|
|
Adierazkortasun arazoak sumatzen dituzte eta beren behar komunikatiboak (musikari lotutakoak gure kasuan) ezin dituzte asebete. Halaber, lan egiten dudan Arrasateko ikastolan bertan ikusi dut, musikaz gain beste arlo
|
askotan
ere sumatzen dutela gabezia hau ikasleek. Gazteak ondo moldatzen dira, oro har, behar akademikoetarako egin behar duten euskara jasoarekin.
|
|
Siguán zenak sarri aipatzen zuen Bartzelonako portuan erdi Aroan hogei hizkuntza baino gehiago hitz egiten zirela, eta itxuraz elkar ulertzeko arazo handiegirik ez zuten. XIX mendeko nazio/ estaduen eraikitzearen ondorioz nazio bat hizkuntza bat politika zabaldu eta inposatu da, bereziki europan, eta haren eragineko beste herrialde
|
askotan
ere bai, estatu Batuetan, esaterako. hainbestekoa izan da ideologia honen eragina eta arrakasta, non zentzuzkoena eta zabalduena den ustea, sentidu komunekoa esango zaio erdaraz, normala, elebakarra izatea dela. Nolanahi ere, ez dago gaur europan estaturik bere lurraldean hizkuntza bizi bat eta bakarra duenik. estatu batzuetan onartuago eta zainduago, Itziar Idiazabal – Eleaniztasuna hezkuntzaren derrigorrezko beste utopia bat?
|
2014
|
|
Aurreko ataleko mapari begiratu eta taldeekin arteko ehunka igurtzi bultza daitezke, eta horrela sortutako txinparta horietatik su koxkorrak sortuko lirateke. Zumaian hori eragiteko bi berogailu nagusi ikusten ditut, gainerakoak gutxietsi gabe, beste... herri
|
askotan
ere motor izan daitezkeenak: herri ekimeneko hedabideak (Baleike kultur elkartearenak) eta Zumaiako Bertso Eskola.
|
2015
|
|
Arabako Zalduondon, adibidez, euskaldunak %1, 6 izatetik %36, 9ra igo dira 30 urte horietan, eta etxean nagusiki euskara erabiltzen dutenak 1991n %0, 0 izatetik 2011n %12, 8 izatera pasatu dira. Tankera horretako joera positiboak antzematen ditugu beste udalerri
|
askotan
ere: Amurrion, Agurainen, Kanpezun, Zallan...
|
2017
|
|
Sortu ahal dugu, adibidez, erabilgarritasun eta erabilera irudirik, inpresiorik, pertzepziorik..., eta, batez ere, balioetsi ahal ditugu erabilera ezkutuak, apalak, txikiak, eta horrela buelta eman baztertze eta desagertze prozesuari. horrenbestez, eta bourdieuren terminoak (1982) erabilita: ...jakin dezakete haiek balioesten dutena beste merkatu batean purtzileria dela, eta egoera horiek guztiak aldakorrak direla. euskal herriko herri askotan ez dugu galdetu behar zein den egoera edo errealitate soziolinguistikoa. herrira ailegatzerakoan iragartzen digute" hemen euskaraz bizi gara" edo" hemen euskaraz bizi nahi dugu". taberna, denda edo administrazio publikoen bulego
|
askotan
ere iragarriko digute zein den, gutxi asko, hango egoera soziolinguistikoa. deskripzioak eta preskripzioak dira, euskaraz egiteko aukera ageriko horiek atzean dute araua: euskaraz egin ahalik eta gehiena, euskaraz egiteko aukera guztiak baliatu, eta hemen, egoera definitu dugu euskarak balio objektiboa, estrukturala eta predeterminatua izan dezan. askotan definitzen diren egoerak mikroak dira, pertsona artekoak edo truke azkar eta aldi batekoak. baina efektua berdina da. ikurrak eta halakoak erabiliz pertzepzioak aldatu eta bestelako errealitate soziolinguistikoa eraiki nahi dute. antzeko bidetik, hizkuntzaren bizitza soziala ikertzen dutenek metodo eta teknika berezien bidez bestelako errealitateak eraikitzen dituzte eta indartu eta sustatu ahal dituzte hiztunen errealitatea bera.
|
|
Zerbait kuantifikatu bada, hiztunak izan dira. Eta haien bitartez, erabilerak edota gaitasunak. dagai baliokideak, haietan oinarri hartuta, tipoak sortu dira, gehienetan jakintza arrunteko tipoak, baina
|
askotan
ere, tipo bereziak edo jakintza soziolinguistiko arruntean arrotzak. eta, adigarria da nola joan diren kategoria horiek ugaltzen eta finagoak, xeheagoak, egiten. estatistika guztien oinarri eta baldintza da baliokidetza eremu baten sorrera politiko eta kognitiboa. estatistikak berak lagun dezake espazio hori antolatzen, baina historian usuagoa izan da estatu politikek eta administrazio erregistro... Mogelek Peru Abarkan" iru euskaldun modu, prancesa, quiputza, ta bizcaitarra" elkartu zituenean bezala, euskaltzaleek antolatu behar izan zuten euskal hiztunen arteko baliokidetza. euskaraz hitz egitea aldagai bakarra zela ebaztea eta norbera (hiztun gisa, bederen) definitzeko erabakigarria izan zitekeela erabakitzea euskalgintza deritzogunaren eskutik etorri zen.
|