|
2000
|
|
|
Honela, Ameriketako pasarteak gutxi gorabehera 1925 urtean koka ditzakegu (urte honen aipua egiten baitu), eta Euskal Herrikoak, berriz, Francoren garaitik gaur egun arteko epean. Ondorioz,
|
askotan
denbora espazioaren aipamenaren bidez egituratu dezakegu. Izan ere, eleberri honetan anakroniak ugariak direnez, beharrezkoa dugu denbora eta espazioaren arteko identifikazioa egitea gertakizunak bata bestearen ondoan egoki txertatzeko.
|
|
|
Urtaroak oinarri diren joko honetan, beraz, istorioari egiantzekotasuna eskaintzeko asmoz, garapen kronologikoa gailentzen bada ere,
|
askotan
denboran atzera jauziak ageri dira; hots, analepsi ugari aurkituko ditugu. Oroitzapenen bitartez, lehen mailako narrazioaren denboratik ihes egin eta honen aurreko denbora batera salto egiten du (kanpo analepsiak, beraz).
|
|
|
Giroari bagagozkio, pertsonaia hauek 60ko hamarkadako giroan kokatu ditu, nahiz eta narrazioan zehar
|
askotan
denbora eta espazioa zehazteke utzi dituen: kronotopo indeterminatua gailentzen da, ezkutuko giro bat islatzeko egokiena baita.
|
|
2009
|
|
|
Erabiltzaile eta herritar moduan ikuspuntua ematen digu eta oso interesgarria da. Dena dela, denak sartu gara nahi izan dugulako, gustuko dugulako; azken finean,
|
askotan
denbora librea ere honetan erabili behar duzu eta.
|
|
2010
|
|
|
Wilczekek beste iragarpen bat ere egin zuen. Esan zuen
|
askotan
denbora tarte luzea egoten dela ikerketa egiten denetik Nobela jasotzen denera arte, eta, horregatik, saritutako ikerketa arloak jaso dezakeen bultzada ez dela nabaritzen. Eta gehitu zuen:
|
|
|
Hala ere, XVI. mendetik XIX.era bitartean haien kontrako arauak, legeak eta jazarpenak izan arren, talde batzuk osoki kokaturik ageri dira Herriko zenbait tokitan eta, ezinbestez, euskaldunduak garai horietan bertan bizi ahal izateko. Horrela, Maulen, Garazin, Irisarrin, Donibane Lohizunen, Ziburun eta hameka herritan ijito komunitateak errotu ziren, kasu
|
askotan
denborarekin erabat uztarturik bertako populazioarekin, aipatu azken bi herrietan gertatu zen bezala, non ezkontza mistoak arruntak baitziren.
|
|
2011
|
|
|
Honen egikaritzan betearazpen prozesu bat jarraituko da eta bukaeran, epaileak betearazpen titulua egokitzat joz, norbait zerbait egitera edo ematera behartuko du. Azkenik, bai adierazpenezko babesak, bai betearazpenezkoak, denbora bat galdatzen dutela eta
|
askotan
denborak haien helburuak arriskuan jartzen dituela kontuan hartuz, herritarrei kautelazko babesa aintzatesten zaie. Kautelazko uzi bat jar dezakete eta kautelazko prozesu batean kautela neurri bat aintzatetsi dakieke.
|
|
2013
|
|
|
Hain azkar eta estres handian bizi garen garai honetan, eskertzekoak eta guztiz beharrezkoak dira patxada uneak. Zuzendari eta orkestra batek edozein bakarlari edota abesbatzarekin kontzertu bat eskaini behar duenean, aurreko entsegua
|
askotan
denbora gutxiko hartu eman xumea izaten da, obraren azterketa bat egiteko, bizpahiru puntu argitzeko, eta, horretaz gain, elkarrizketa bakarren bat edo. Donostiako Orfeoiak urte luzeetan hain barneratua duen bere Gabriel Faureren Requiem aren interpretazioak itxuraldaketa bat jasan du, Robin Ticciati zuzendariarekin izan zuten entseguan.
|
|
|
GERMAN. Bueno, gustatzen zait. Baina badakizu,
|
askotan
denbora falta.
|
|
2014
|
|
|
zailtasun handiak ditu errealitateak eskatzen duen bat batekotasun beharrei erantzuna emateko. Plangintza aurreikuspen lana da, gaurko ikuspegitik etorkizunera so egitea alegia, eta
|
askotan
denbora pasa ahala ezarritako bideak doitze beharrak eskatzen ditu. Gaixotasun hau salbatzeko, HAPOren idazketa malgutasun kontzeptuekin jantzi behar da alde batetik (araututakoak balio katalizatzailea izatea), eta bestetik parte hartze prozesu baten saretze dinamika osasuntsu batek posible egin lezake moldaketa horiei erantzun partekatu bat ematea.
|
|
2015
|
|
|
Tira ba, esan dezaket ordu pila bat ikasten joaten zaizkidala eta ikasketa honen ondorioz urteak ere ziztu bizian pasatzen direla. Nahiago nuke
|
askotan
denbora polikiago pasatzea zeren beti ibiltzen bainaiz prestatu gabe nagoela azterketa heltzen den momenturako, azterketa bat egin eta hurrengoaren arteko hilabeteak ti ta batean pasatzen dira. Egia da ere ia egun osoa programatuta dudala eta denbora gutxi pasatzen dudala deus egin gabe, beraz berez espetxealdia arauez beterik baldin badago, neuk ere aukeren arabera antolatzen dut neure egunerokoa, bizitza.
|
|
2016
|
|
|
Irudia: UNICEF «Haurrentzako Ekintza Humanitarioa 2016″ txostenaren arabera, 250 milioi haur inguruk jasaten dute indarkeriaren eragina jasaten duten herrialdeetan,
|
askotan
denbora luzez gatazka luzeak izaten baitira. 2015ean, milioika haur eta familiak utzi behar izan zituzten beren etxeak klimarekin lotutako indarkeria, jazarpena, miseria eta bestelako larrialdiak (uholdeak, zikloiak, tsunamiak eta beste hondamendi natural batzuk) alde batera uzteko.
|
|
2018
|
|
|
Bestela esanda, makolidoak eta zaunkak: zoriontsuago izateaz gain,
|
askotan
denbora gehiago bizitzen laguntzen dio. Twitterren Eva San Martini jarrai diezaiokezu.
|
|
2021
|
|
|
Esan dugu era honetako egituretan irakurketa simetrikoa lortzea zaila gertatzen dela:
|
askotan
denbora, kausa edo baldintza adierazten dute. Intonazioaren aldetik eten nabariagoa egiten da, eta batzuetan ondoren galde perpausa (halakoa utzi eta, non dukegu berzia?, Etxepare), harridura perpausa (horrelakoak ikusi eta, harritu!) edo aginte perpausa (lanak bukatu eta gogora zaitez irten aurretik argia itzaltzeaz) izaten dute.
|
|
|
Horrelakoetan zailago gertatzen da isilean utzi den adizki laguntzailea zehazki zein den jakitea. Bestalde, menderakuntzarako Hegoaldean ta/ da enklitiko bihurtu badira, Iparraldeko tradizioan ere aurkitzen dira partizipioaren ondoren eta duten adibideak, antzeko erabileran,
|
askotan
denbora adierarekin: Ezen Mazedoniara etorri eta, ez du ukan gure haragiak pausurik batere (Leizarraga); Xilintxa hau jo eta, hunarat ekarraraziko ditiat oro berehala (Barbier); Oldartze hek egin eta, lehen zegoen eskura bihurtzen da (Axular).
|
|
2022
|
|
|
Herrialde
|
askotan
denborak eta kontakizunak lausotu egin du tokiko aberatsen ondarearen jatorria, baina Errusiako magnate horien dirutza eta ondasunen pilaketa historian hurbilegi dago lausoak ezkutatzeko. 30 urte bakarrik egin behar da atzera, Sobietar Batasunaren desegitera.
|