|
2000
|
|
|
Urbion, Larralde, Celaya, Garray, Garagueta, Chabarri, Aranzana, Ormaza, Erice edo Iruecha, adibidez. Aipatzen dituen beste toponimo
|
askoren
jatorri euskalduna ordea, ez da hain nabaria.Esan bezala, bere lana gai honi buruz beste idazle batzuek idatzitakoa biltzea izan da. Hala nola, Antonio Gomez Chico, erromatarren aurreko idatziak aztertu zituen Juan Bautista Erro y Azpiroz historialari andoaindarra, Juan de Perochegui, Nicolas Rabal, Benito Gaya Nuño, Rafael Garcia de Diego, Juan Bautista Merino Urrutia, Sebastian Febrel, Francisco Garcia Berlanga, Gervasio Martinez de Lera...
|
|
|
Lan bitxi eta interesgarria burutu du Ruiz Vegak. Baina beharbada aipatutako toponimo
|
askoren
jatorria adituekin frogatzea litzateke.
|
|
|
–sens genesique? delakoa.Autore honek masturbazioa sexu aberrazio
|
askoren
jatorrian dagoela zioentradizioarekin jarraitzen zuen, aldi berean, muturreko abstinentziak, moduprimarioan, nahaste larrienetara zeramatela adierazten zuelarik. Bere Sexu aberrazioak izeneko liburuan zentzu genesikoaren bidez sexu nahasteei aipamenberezia eskaintzen saiatu zen.
|
|
|
Vienako Zirkuluaren abiapuntu enpiristak tresna berri garrantzitsua lortua zuen, logika sinbolikoa alegia. Logika hau vienarren egitarauaren gune bihurtu eta, aldi berean, harrezkero —Zirkulua itxitzat eman eta gero, batez ere— zailtasun
|
askoren
jatorria izan zen. Baina Zirkuluaren garaian logika sinbolikoa —klasikoa50—, zalantzarik gabe, ezagutzaren edozein esparru argitzeko balio zezakeen bitartekari egokiena zela onartzen zuten.
|
|
2001
|
|
|
Igandeaz jaia jardun, eginbehar bilakatzen da. Igandea, eskizofrenia
|
askoren
jatorria da. Jakina denez eskizofrenia, nortasunaren bikoiztasunean datza; baina pertsona gaixoak, zeren eskizofrenia gaitza dugu, ez daki bere burua bikoitza denik.
|
|
2002
|
|
|
Elikatzeko ohiturak bizitzako etapa horretara moldatuz, osasun egoera hobezinaz goza dezakegu, bizi kalitatea bera ere hobetu eta gaixotasunen garapenari buru egin ahal izango diogu: gaitz
|
askoren
jatorria elikatzeko ohitura eta aztura okerretan datza.
|
|
|
Gizakiarengan dituen eraginak ez dira ez berehalakoak ez zorrotzak. Oso azkar dihardute, epe luzera, sehaskarekin batera, likido amniotikoaren bidez, hilobiari eragiten diote, eta, gainera, infernu, sortzetiko malformazio, hazkuntza arazo eta hormona sistemaren alterazio
|
askoren
jatorrian daude. «Sustatzaile tumoralak» ere badira, minbiziaren eragile zuzenak ez badira ere, zelula mutuen hazkuntza suspertzen baitute, eta Parkinson, Alzheimer eta beste endekapen neuronal batzuen ekarpena aztertzen dute.
|
|
2003
|
|
|
Antologian sartzen diren konposizio gehienak itsasoari edo urari buruzkoak dira. Carmen Parisek, bestalde, esan zuen “oso sentsibilizatuta” dagoela ingurumeneko gaiekin, eta gogorarazi zuen “petrolioa munduko gaitz
|
askoren
jatorria dela”. Parisek argitaratu gabeko gai bat sortu du diskografia lan honetarako, eta “Me por la madre Tierra” du izenburua.
|
|
2006
|
|
|
Bestalde, gizarte talde desberdintzat hartzen ditugunen arteko banaketa, hots, Ahaide Nagusiek, zaldunek eta ezkutariek osatzen zuten taldearen (nobleena) eta hiribilduko biztanleek (burgesia, noble ez zena) osatutako taldeen arteko banaketa faltsua izan daiteke, leinukide
|
askoren
jatorria Bilbon merkataritzan baitzegoen (gorago esan bezala, adibidez, Arbolantxa edo Zurbaran familiena), eta, gainera, 1526tik aurrera, Foru Berriarekin, guztiak ziren aitoren seme393 Desberdintasuna zetzan, beraz, hiribilduaren oligarkia zabaltzean eta, beraz, karguetan sartzea lortu zuten ala ez.
|
|
|
Cristina Narbona Ingurumen ministroak gaur adierazi duenez, kezkagarria da “lurralde desoreka larria”, biztanleriaren eta jarduera ekonomikoaren pixkanakako kontzentrazioak lurraldearen %3an eragiten baitu. Eremu horiek metropoli eremuak, itsasertza eta artxipelagoak dira, eta biztanleria dentsitatea gero eta handiagoa da landa eremukoarekin alderatuta, eta hori “fenomeno negatibo
|
askoren
jatorrian dago, hala nola, suteak izateko joera eta landa inguruneko herritar gazteenek bizi kalitatearen galera eta lan aukerak izatea”, azaldu zuen. Beharrezkoa da nekazaritza jarduera gero eta iraunkorrago bihurtzea, ziurtatu zuen Narbonak, “natura kontserbatzen duen nekazaritza jarduera on bat” proposatu baitzuen.
|
|
|
Elikagai frijituen zapore bereizgarria frijitzeko gantza eta elikagaia bera aldatzen duten produktuak sortzean datza, hala nola lipido oxidazioaren konposatuak eta Maillard en erreakzioaren produktuak (proteinen degradazioa eta pirolisi erreakzioak, kondentsazioa eta polimerizazioa), besteak beste. Hala ere, kalitate sentsoriala baldintzatzen duten konposatu
|
askoren
jatorri erreaktiboa dela eta, frijitzeko prozesua behar bezala kontrolatu behar da, produktu frijituaren kalitate ezin hobea eta haren egonkortasun hobea ziurtatzeko. Frijitutako produktuak frijitzeko erabiltzen den gantz kantitate handia xurgatzen du, eta aldaketa konposatuen proportzio jakin bat metatzen du.
|
|
|
Agian horregatik ez dago mahairik gozagarri hori falta duenik. Hala ere, aspalditik, gatza negatiboki baloratzen da pertsonen osasunerako, batez ere hipertentsio propietateengatik, eta hori adinarekin lotutako beste gaixotasun
|
askoren
jatorrian dago, hala nola krisi kardiobaskularrak edo garun hodietakoak, diabetesa, giltzurrun hutsegitea eta bizi kalitatea eta bizi itxaropena gutxitzea. Hori dela eta, herritarrak eta elikagaien industriak kontrolatu behar duten dietako toxikotzat hartzen hasi da.
|
|
|
Gainera, tuberkulosia, hiesa eta ugaltze eta sexu konplikazioak ager daitezke, eta, gainera, lan istripu eta arazo psikologiko ugari eragin ditzakete, jasaten duten higadura psikikoaren ondorioz. Hain zuzen, azken faktore hori funtsezkoa da, eta Madrilgo Ramón y Cajal Ospitaleko Gaixotasun Infekziosoen Zerbitzuko Medikuntza Tropikal eta Parasitologia Klinikoko Unitateko Rogelio López Vélezek adierazi du populazio horren osasun arazo
|
askoren
jatorria psikosomatikoa dela, bere egoeragatik. Etorkinak gazteak eta osasuntsuak izaten dira, baina ez dira bakanak parasitosiak, gaixotasun infekziosoak eta psikosomatikoak.
|
|
|
Buruzagien hilobietan aurkitu diren luxuzko objektuek bortizkeria dute atzetik, gerra ageri da haietako
|
askoren
jatorrian: Kretako jauregietan eginiko inkurtsioetan118 eskuratutakoak dira, edo ekialdeko inperioen aurka buruturiko pirateria ekintzetan119, edo beste hiribildu mizenikoen aurkako razzia militarretan, Tebas hiribilduaren suntsiketak frogatzen duenez120.
|
|
2007
|
|
|
Badirudi erantzun
|
askoren
jatorria familian datzala.
|
|
|
Alderdi garrantzitsuenak Petrolioaren ustiapena. Erakunde horrek azpimarratzen du gero eta ebidentzia gehiago dagoela petrolioaren ustiapena gaur egun indarrean dauden gatazka eta tentsio egoera
|
askoren
jatorrian dagoela, eta Txinak baliabide naturalen bilaketan duen paper gero eta handiagoak eragina izan dezakeela Afrikako etorkizuneko bilakaera politiko eta sozialean. Afrika, beste behin ere.
|
|
|
Bestalde, Albertek gogorarazi du zelulek egiten dituzten funtsezko prozesu asko kinasen eta fosfatasen bidez erregulatzen direla. Gaixotasun
|
askoren
jatorria, tumore batzuk barne, bi proteina horiek seinaleztatzeko prozesuan akatsak daude.
|
|
2008
|
|
|
Okerreko dieta, hein handi batean, langileek nozitzen dituzten osasun arazo
|
askoren
jatorrian
|
|
|
Apellidos> Vascos> hori betea dagoela alde> atzizkia daramaten izenez. Deitura
|
askoren
jatorria toponi
|
|
|
gisa joka dezala espero da. Zalantzarik gabe, horrelako jokabide
|
askoren
jatorria kulturala da, zengun adibide zehatz bat: hegazkin gidariarena eta hegazkinean bidaiatzen duten jendearen arretarako dagoen pertsonarena.
|
|
2009
|
|
|
Herri medikuntzak odolak osasunean duen garrantziaren kontzientzia izan du beti. Gaitz
|
askoren
jatorria odolari egozten zaio, eta odolaren garbitasuna, loditasuna eta ustekabeko agerpena, osasun egoeraren adierazle moduan hartu izan dira beti.
|
|
|
Jarrera arduratsua izan behar da eta horren arabera jokatu behar da egunez egun. Energia kontsumoan aurreztea da klima aldaketaren eragile nagusia. Babestutako espazioen kasuan, ikuspegia aldatu behar da, gizarteak jasotzen dituen ondasun eta zerbitzu
|
askoren
jatorritzat har daitezen. Zein izan dira Doñanaren arrakasta nagusiak Parke Nazional izendatu zutenetik?
|
|
2010
|
|
|
“Masajistek masajeak baino ez dituzte egiten; fisioterapeutek, berriz, masajeak aplikatzen ditugu, beste teknika batzuen artean, muskuluak deskontrakturatzeko edo drainatzea egiteko”, argitu du Lluís Puigek, Bartzelonako L’Esperit Santuko Ospitaleko Kirurgia Ortopedikoaren eta Traumatologiaren Zerbitzuko fisioterapeutak (FHES), Bartzelonako Pongramoterapia Egin dezagun osasuna, egin dezagun prebentzioa”, FHESek antolatua, beste erakunde batzuen laguntzarekin. Gaitz
|
askoren
jatorria jarrera txarrean eta mugimendu errepikakorretan dago. Pertsona guztiak fisioterapeutara gutxienez behin joan lirateke, osteoartikulazio eta muskulu aparatuko arazoei aurrea hartzen laguntzen baitu.
|
|
2012
|
|
|
Lantokian amiantoarekin lan egin behar izan genuenok ez genekien askatzen zituen zuntzek arnasketa gaixotasun larriak, Mesoteliomak, biriketako minbizia eta laneko gaixotasun moduan aitortzen diren beste hainbat eragiten zituenik. Gaur, oraindik, minbizia
|
askoren
jatorri profesionala ezkutatzen jarraitzen da Mutuek duten boterea eta Osasun Publikoaren pasibotasunari esker, baita sindikalismoaren zati bati esker ere. Osasun hondamena ez da zalantzan jartzen, Gobernuak eta beste erakunde batzuek ez dituzte prebentzio defizitak plazaratzen eta osasunarentzako kaltegarriak diren zein minbizia sortzen duten eta beste produktu mota batzuengatik erraz ordezka daitezkeen produktuen salmenta baimentzen dute.
|
|
|
Kontuan izan behar da gerora izaten diren gatazka
|
askoren
jatorria bizitza osoan zehar, eta, bereziki, haur hezkuntzako adinean, eraiki eta finkatzen diren balio eta usteetan oinarritzen dela. Beraz, zentzuzkoa dirudi etapa honetan prebentzio mailan jarduteak, elkarbizitza, besteenganako begirunea eta abar sustatuz.
|
|
|
Agenda 21ek aipatzen dituen arazoetako
|
askoren
jatorria jarduera lokaletan dago eta, hortaz, agintari lokalek berebiziko garrantzia dute garapen iraunkorra lortzeko garaian.Udal gobernuek ekonomia, gizarte eta ingurumen alorreko azpiegiturak eraikitzen, kudeatzen eta mantentzen dituzte. Lurraldearen plangintza ikuskatzen dute, ingurumenalorreko politikak eta arauak ezartzen dituzte eta nazio eta erregio mailako ingurumenpolitiken aplikazioan parte hartzen dute (21 Agenda, 28.1 kapitulua, «Agintari lokalak», 1992).
|
|
2013
|
|
|
Emilio Mora jeneralaren aginduak, Nafarroako Batzorde Karlistaren agiriak, José María Iribarren kronistaren zalantzak, falangisten gau bidaiak, orain arte ondo ezagutzen zen eta artean ezezagun samarra zena aztertu, batu, eta hainbat ertzetako begirada panoramiko ikaragarria eskaini du bere azken lan honetan. Ikaragarria hitzaren zentzu zabalenean, ikara ematen baitu bortizkeriaren tamainak; ikara, nagusitu zen isiltasunak; ikara ematen, halaber, gaur egungo keria
|
askoren
jatorria orduko hartan dagoela ohartzeak.
|
|
|
Beste izen
|
askoren
jatorria, berriz, eguneroko bizitzarekin daude lotuta, eta gauzen deskribapen hutsa dira (errota, erreka, gaztainadia...). Batzuk ulergarriak dira edozein hiztunentzat (Gurutzeaga, Gaztelumalda).
|
|
2014
|
|
|
Hala, biologikoki neska jaio denari emakumezko generorako itxaropenak, arauak, ezaugarriak eta abar egozten zaizkio eta, ondorioz, bizitza esparru guztietan, «emakume» gisa joka dezala espero da. Zalantzarik gabe, horrelako jokabide
|
askoren
jatorria kulturala da, zenbait ogibideren inguruan dauden genero estereotipo kulturalak, adibidez. Har dezagun adibide zehatz bat:
|
|
2015
|
|
|
eta, enblematiko?
|
askoren
jatorria.
|
|
|
gaixotasun
|
askoren
jatorria direla frogatu zuenez geroztik.
|
|
|
Halaber, ez litzateke komeni bulula mezuen kate amaigabeei laguntzea. Posta elektronikoa babesteko aholkuak Web nabigatzailearekin batera, posta elektronikoa Interneteko segurtasun eta pribatutasun arazo
|
askoren
jatorria izan daiteke. Batzuetan, mezuak jasotzen dira, ireki, berriro bidali edo klik egiten dutenak, letra txikiei arreta jarri gabe, eta horrek ondorio larriak izan ditzake.
|
|
2016
|
|
|
Melodia
|
askoren
jatorria ezezaguna bada ere, egun kantatzen diren gehienak ez dira bereziki zaharrak, ez baitituzte 100 urte baino gehiago. Koplaren aurretik 3/ 4ko abiadura azkarreko melodia ezagun edo tradizional bat jotzen da, ondoren erritmoa moteldu eta koplari sarrera emateko.
|
|
|
batez ere, Louis Pasteurrek bakterioak gaixotasun
|
askoren
jatorria direla
|
|
|
Europan, bainatzea eta xaboiaren erabilera indar handiarekin hedatu zen, batez ere, Louis Pasteurrek bakterioak gaixotasun
|
askoren
jatorria direla frogatu zuenez geroztik.
|
|
|
Melodia
|
askoren
jatorria ezezaguna bada ere, egun kantatzen diren gehienak ez dira bereziki zaharrak, ez baitituzte 100 urte baino gehiago. Koplaren aurretik 3/ 4ko abiadura azkarreko melodia ezagun edo tradizional bat jotzen da, ondoren erritmoa moteldu eta koplari sarrera emateko.
|
|
2017
|
|
|
Horregatik, beharrezkoa litzateke informatuta egotea. Etiketan azukrea ezkutatzeko modu asko daudela gogoratu behar da, trans gantzak ez dira agertzen nutrizio taulan eta produktu
|
askoren
jatorria engainagarria izaten jarrai dezake. Hori dela eta, ideia bikaina da etiketa nutrizionalari buruz prestatzea eta publizitate estrategien eta lege hutsuneen aurrean defendatzea.
|
|
2020
|
|
|
Hortaz, ezinbestekoa da aurkako bi prozesu horien arteko oreka mantentzea, zelularen funtzionamendu zuzena bermatzeko. Horregatik, ez da harritzekoa gure gizartea gogor astintzen duten gaixotasun
|
askoren
jatorrian egotea proteinen sintesi eta degradazio prozesuen desorekak. Proteinen pilaketa patologikoaren ondorioz garatutako gaitzen artean ditugu, esaterako, alzheimerra, parkinsona eta huntingtona, guztiak ere aski ezagunak [1,2] (1 irudia).
|
|
|
Chantal Maillard idazlearen jarduna filosofiaren eta poesiaren bidegurutzean koka daiteke. Testu
|
askoren
jatorrian oinazea egon arren, sakona, gardena eta kontzesiorik gabea da haren idazkera.
|
|
2021
|
|
|
Hesi funtzioa Heste hesia babestea oso garrantzitsua da, odolera substantzia toxikorik sar ez dadin balio baitu. Hesia zulatuta badago (hesteetako hiperiragazkortasuna) eta toxikoak pasatzen badira, sistema immunea erne jarriko da eta maila txikiko hantura eragingo du, gaixotasun autoimmune
|
askoren
jatorria dena. Defentsa funtzioa Espezie gisa izan dugun bilakaeran zehar, milioika urtean, bakterioek mehatxuak identifikatzen lagundu diete sistema immuneko zelulei.
|
|
|
" Ezker abertzaleko gure akats
|
askoren
jatorria nik eman azalpenean dago; hau da, kritika zintzo, eraikitzaile eta iraultzailearen gainetik, diziplina eta leialtasuna daudela sinestean".
|
|
2022
|
|
|
Ez da inoiz berogailurik erabili behar babes sarea hautsi edo hondatuta badago! Eta, Basilio González Larak azaltzen duenez, ez da nahikoa berogailuei arreta jartzea,, instalazio elektrikoa etxebizitza etengabe berrikusi eta mantendu behar da. Halaber, ohartarazi du bere egoera akastuna sute
|
askoren
jatorria dela, batez ere etxe zaharrenetan, pertsona zaharrak bizi baitira. Irudia:
|
|
|
Haurdunaldian maitasuna egiteko beldurra Medikuak aholkatu ez badu, erabat segurua da.Ez da beldurrik izan behar koitoan fetuari kalte egiteko, nahiz eta emakume batzuk lotsatuta agertu fetuaren mugimenduak sumatzean edo garaia baino lehen jaiotzea eragiteko beldurragatik kezkatuta dauden. Desinformazioa, arazo horietako
|
askoren
jatorria, gero eta txikiagoa da. Haurdunaldian eta erditu ondoren sexualitatea errespetatu eta zaintzeak duen garrantzia ezagutzen da.
|
|
|
1936ko estatu kolpe frankistaren ondoko hamarkadetan zenbait sektore sozioekonomiko eta politikotan argi ikus dezakegu. Orduko joerak aztertuz jabetuko gara hortxe dagoela gure analisietan agertzen diren aldagai
|
askoren
jatorria, izan demografian, egitura ekonomikoan edo geografia sozioekonomikoan, besteak beste.
|
|
|
Huts en kontranimotasuna polisemia gisa ulertzeko arazoa zera da: polisemia eta kontranimo
|
askoren
jatorria, gehienena edo guztiena agian, esanahiak erlazionatzen dituen objektu edo ekintzaren bat dela, kognitiboki azal daitekeena. Adibidez, lumatu hitzaren ‘erauzi’ eta ‘lapurtu’ esanahietan, polisemia batek zerbait ateratzeko ekintzari egiten dio erreferentzia.
|
|
2023
|
|
|
Osasuna ahotik hasten dela esaten da. Askok sinesten ez duten arren, etorkizunean ondorioak izango dituzten osasun arazo larri
|
askoren
jatorria izan daiteke barrunbe hori. Ahoari eragiten dioten patologiarik ohikoenetako bat hortzen maloklusioak dira.
|
|
|
Eskerrik asko, Xabier Eizagirre eta Jakineko lagunak. Zoragarria izan da aldizkarian idazteko eman didazuen aukera, liburu honen kapitulu
|
askoren
jatorria izan dena.
|
|
|
Apego motaren arabera, eredu eta jokabide desberdinak garatzen ditugu helduaroan, konduktualki zein emozionalki. Horren kontziente izateak asko lagunduko digu, gure hezitzaileei begiratuz, gure izaera eta jokabide
|
askoren
jatorria ulertzen, batetik; eta, bestetik, gure gazteen jokabidea ulertzen lagunduko digu, jarraian ikusiko dugun bezala.
|