|
2001
|
|
|
Juan Kruz Igerabidek egina da ustez Homero poeta epiko itsuaren" Odisea" ren egokitzapen eta itzulpena. Batez ere gazteei zuzentzen zaienez greziarraren lana, pasarte
|
asko
laburtu beharrean izan da Igerabide. Troiako gerra dago kontaeraren oinarrian.
|
|
|
Horra hor, beraz, binomioaren bi elementu sailak: hizkuntz adierazpena etaekintza, egitura ideala eta bizitza erreala; edo, bestela esanda, alde batetik, produktua, egitura eta sistema formala, eta, bestetik, jarduera, gaitasuna, modelo operatiboa, hizkuntz ekintza; azken batean, eta
|
asko
laburtuz, hizkuntz forma eta hizkuntzekintza.
|
|
2004
|
|
|
Nolanahi ere, hona haren ihardespena izan litekeenaren kritika aipua: . Horrela eraiki da, intelektualen sektore jakin batean, kultur aniztasunaren aldeko diskurtsoa,
|
asko
laburtuz, hauxe dioena: hots, erdaraz egindako kultura, baldin hemen egina bada, euskal kultura dela, euskaraz egindakoaren parekoa.
|
|
|
Lehen azpi-multzorako zortzi orduko loaren ondoren eta bigarren eta hirugarren azpi-multzoetarako kanpoko jardueren ondoren, subjektuei bigarren testa egin zitzaien, eta hamar zenbaki sekuentzia ebatzi behar zituzten. Nahiz eta praktikaren bidez azkartasuna lortu, erraza da arau ezkutua aurkitzen duen une zehatza finkatzea; izan ere, bigarren digitutik azkenera salto egiten du eta arazoa konpontzeko denbora
|
asko
laburtzen da. Esperimentuaren zati horren ondorioa izan zen lo egiteak nabarmen bikoiztu egiten duela arau ezkutu bat aurkitzeko probabilitatea, esna egon beharrean.
|
|
2005
|
|
|
Hala ere, zehatz mehatz kalkulatu behar da gela bat argiztatzeko zenbat lanpara behar diren; izan ere, hodi fluoreszenteek goritasun bonbilla batek baino hamar aldiz argi gehiago eman dezaketen arren, haien ekintza eremua ez da oso handia. Lanpara horien beste desabantaila bat da, argi fluxura iritsi baino segundo batzuk lehenago berotu behar direnez, ez dela komeni lanpara horiek etengabe piztu eta itzali behar diren lekuetan erabiltzea, hala nola korridoreetan eta eskaileretan, haien bizitza erabilgarria
|
asko
laburtzen baita. Horregatik, errentagarriak dira argia hainbat orduz piztuta egongo den lekuetan, eremu zabal samarretako argiteria orokorrean, sukaldeetan batez ere.
|
|
2007
|
|
|
Kontzeptuaren problematikotasunaz, kontzeptua bada?, ez dira ohartu gutxiago, erabili duten autoreak berak beren garaian, haien gaurko kritiko beren ustez zorrotzak baino. . Il ne faut pas oublier, aitortu du Voltaire-k,
|
asko
laburtzen dugun testu batean, de dire ici en combien de sens différents le mot esprit s, emploie(?).
|
|
|
Il ne faut pas oublier, aitortu du Voltaire-k,
|
asko
laburtzen dugun testu batean, de dire ici en combien de sens différents le mot esprit s, emploie(?).
|
|
2008
|
|
|
Euskaltegitik at euskara erabiltzen saiatu behar dute, hori abantaila handia da beraientzat: batetik, ikaste prozesua
|
asko
laburtzen duelako eta bestetik, ohitura aldatzea ekartzen duelako.•Olatz UrdanpilletaMuntteri euskaltegiko zuzendariaZeintzuk dira Muntteri euskaltegiaren helburuak. Ikaslegoa euskalduntzea eta euskal kulturan murgiltzen erakustea. Oso sinplea dirudien arren, beraientzat gauza berria da.
|
|
|
Hiribideak hain ziren luzeak non etxadiaren beste aldera iristeko ordu erdi baino gehiago behar izan nuen! Handik aurrera, etxadia zeharkatuko nuela erabaki nuen eta, denbora
|
asko
laburtzeaz gain, kale estu haiek ezagutu ahal izan nituen. Beijingeko turismo gidetan agertzen ez den Beijing baten isla txikitxo bat alegia.
|
|
2009
|
|
|
Hurrengoan marrazki hobea egitea. Esperientziak
|
asko
laburtzen dizu burutik papererako bidea, baina profesionala bazara, eta zorrotz bezain duin jokatu nahi baduzu, badakizu zenbateraino luzatu behar duzun buelta. Horregatik ez zait gustatzen atzera begiratzea.
|
|
|
• Aurrekoarekin jarraituz, eta
|
asko
laburtuz, badirudi bi bide nagusi ikusten direla euskararen (eta Euskal Herriaren) normalizaziorantz argi joateko, baita normalizaziora iritsi eta bertan mantentzeko ere:
|
|
|
Astebeteko bidaia egin zuten Azkuek eta Izak, eta orduan bizitakoaren laburpena da aurkeztutako lana. Asko zuten esateko, eta
|
asko
laburtzeko, lehiaketaren oinarriak betetzeko. Oroitzapen bilduma bat da.
|
|
|
Bi erabaki horiekin susmo handiak sortu dira CAFek Mexikon etorkizunean izango duen jarrerari buruz, izena ematerik ez duen konpainiaren gertuko iturri batek BERRIAri onartu dionez. Hiri inguruko trenak
|
asko
laburtu zuen [Mexiko Hiriko] ipar ekialdeko auzoen arteko ibilbidearen denbora, enplegu asko sortu ditu eta langile guztiak, geltokiburuak barne, mexikarrak dira. Ibilbidea ona da, geltokiak leku egokietan jarri dituzte, oso bizkorra da, eta, noski, teknologia ona erabiltzen du.
|
|
|
Lizarrakoak arazoak ditu bizkarrean, eta sendatu ezean oso zail du Bengoetxeari hortzak erakusten. Leitzarrak, gainera, ia ez zuen hutsik, eta sake erremate jokoa oso ondo eginez
|
asko
laburtu zuen partida. Tanto asko oso politak izan ziren, baina Ruizen ezinak ikuskizuna ilundu zuen.
|
|
|
Beste zenbait arrazoiren artean, eta laburtu beharrez
|
asko
laburtuta, horregatik diogu, neurri batean normala dela, bestela ezin delako diogu" normala" dela?
|
|
|
Eguzkiarengandik eta lurrarengandik urrintxo badago ere, gaur distantziak
|
asko
laburtu direla kontuan hartu behar dugu. Eguzkiaren eta ilargiaren segidan, bera da ortziko erlantz zohargi bitxiena.
|
|
2010
|
|
|
Hainbat premiazko prozesu aldaera daude, eta haietan epeak
|
asko
laburtzen dira166.
|
|
|
Egia esan, ez dago arrazoi kultural edo antropologiko berezirik emakumeak hilekoa hilero hilero eta maiztasun jakin horrekin edukitzeko. Gaur egun, jaiotza tasak behera egin duenez eta edoskitzaroa
|
asko
laburtu denez, emakumeek antzinako bere arbasoek baino askoz ere hileko edo menstruazio kopuru handiagoa dute.
|
|
|
Galdetzen diot zergatik, eta bahituta izan zuten zuloan bere aitari etengabe jartzen ziotelako esaten dit. Osaba ez zuten orduan akabatu, baina bahiketak utzitako aztarna traumatikoengatik bizitza
|
asko
laburtu ziotelakoan nago. Ezin zuen lo egin.
|
|
|
Bestetik, ezin ditugu ahaztu Euskal Herriak zirkunstantzia oso bereziak zituela, kasurako, karlistaden ondorioak Hegoaldean, edota ezelako unibertsitaterik ez izatea. Edozelan ere,
|
asko
laburtuz guk geuk ortodoxia bi elkarri kontrajarriak pairatu izan direla azpimarratuko dugu.
|
|
2011
|
|
|
Horrez gain, Sorturen defentsak ez du auzi saiorik eskatu eta argudiatu du ez dela beharrezkoa froga osoa dokumentala dela nabarmenduz. Auzi saiorik gabe
|
asko
laburtuko litzateke erabakia hartzeko epea.Barne eztabaidaFiskaltzaren eta Estatuaren Abokatuaren tesi nagusiari hasiera hasieratik egin dio aurre Sortuk alegazioen idatzian. Guardia Zibilaren eta Espainiako Poliziaren txostenetan oinarrituta, Fiskaltza eta Estatuaren Abokatuaren tesi nagusia Sortu ETAren estrategiarekin bat eginik sortua dela esatea da.
|
|
|
Horri esker, ebakuntzaren ondoren, pazienteek ia ez dute minik ez bestelako ondoezik; horrenbestez, berehala joan daitezke etxera. Hala,
|
asko
laburtu dira ospitalean egin beharreko egonaldiak.
|
|
|
Hori dela eta, ez da arraroa lagin adierazgarria lortzeko egunak behar izatea (2 egun, esate baterako). Bolumen handiko kaptadorea erabiltzeko aukera baldin badago, bilketa denborak
|
asko
laburtzen dira. Askotan, ordu gutxirekin nahikoa izaten da.
|
|
|
Hemen, irakurle, 50eko hamarkadako euskal literaturaren gaineko ikuspegi orokorra duzu, ezinbestean,
|
asko
laburtua eta ez osoa, zatikatua, hautatua baizik. Bereziki literatur euskararen ereduaz izan ziren eztabaidak jorratzen ditut, gai horretan gertatu zen bilakaera eta horrekin txirikordaturik, eredu ezberdinetan idazten zutenetarik idazle onenek egindakoaren lagin bat erakusten dut.
|
|
|
berrogeita lau baino ez zituen Txekhovek tuberkulosiak jota hil zenean eta berrogeita lau urteak paseak zituen Lazkanok jada. Antzezlan luzea zen Platonov, oso osorik egitekotan bospasei ordu iraungo zuena, bazekien Gloriak hura
|
asko
laburtzeko asmoa zuela, zaleena ere ez zegoen sei orduko tour de force teatralak jasateko gertu.
|
|
2012
|
|
|
jendea (gu jendea gara, gu eta beste asko), espazio publikoa (kalean, eskoletan, jaietan ekin), parte hartzea (ikusleak egile), gozamena (gozatzen duena zaletu egiten da eta kontsumitu egiten du) eta bizipoza (egizu nahi duzulako, ez egin behar delako). aDiBiDe BaT: DuRangOKO zilaR aSTea durangoko plateruena kafe antzokia durangon kultur eskaintza oro har aberastu eta bereziki euskarazko kulturgintza sustatzeko sortu zen 2004an, Berbaro euskara elkartearen bultzadaz eta 900 herritarrek diruekarpena eginda. esan dezagun, beraz,
|
asko
laburtuz, 1980ko hamarkadaren amaieran giro politiko gatazkatsu baten erdian botere kontrabotere logika gainditu eta euskararen alde aldarrikapenetik ekintzara pasatu zen mugimendu anitz bat duela sorburu, eta euskal herri osoko mugimendu horrek oro har 1990eko hamarkadaren amaieran profesionalizaziorako eta konpetitibitaterako egin zuen apustuan bete betean egin genuela jauzi: hiru logikak, berriz ere.
|
|
|
Orixek Nazio Batuen Erakundearen giza eskubideen adierazpen unibertsala itzuli zuen 1949an, besteak beste 1950ean Euzko Gogoa aldizkariaren 3 zenbakian argitaratu zena. Jatorrizko testua eta Orixeren euskarazko itzulpena alderatuz gero, erraz antzematen da itzultzaileak pasarte
|
asko
laburtu zituela, Orixeren bertsioa jatorrizkoa baino dezente motzagoa baita. Testu literarioak itzuli ohi zituen askatasun berberaz euskaratu zuen adierazpen hau ere, literaturarekin zerikusirik ez zuen testua irizpide literario pertsonalen arabera itzuliz edo birsortuz.
|
|
|
XX. mendeko abertzaletasuna honelaxe garatu da
|
asko
laburtuz: 1930era arte, naziotasuna zedarritzeko irizpidea arraza eta lurraldea izan dira; 1960tik aurrera, hizkuntzan oinarritu da nazio diskurtsoa eta irizpide horri elementu iraultzaileagehitzen zaio:
|
|
|
Esan bezala nafar asko eta asko (eta nafarrak ez garenok ere bai, zer esanik ez) sutan jarri dira albistea jakin orduko, sumindu egin dira arrazoi osoz eta berehalaxe atera dute manifestu bat jende ugarik segituan sinatu duena. Manifestu horren aurkezpenean Aingeru Epaltza idazle nafarrak ederki
|
asko
laburtu zuen Nafarroako betiko agintariek oraingo honetan egin dutena, eta horretarako naziek beren garaian erabili zuten politikaren lelo famatua errepikatu zuen: " Nacht und Nebel" (Gaua eta Lainoa).
|
|
|
Behin Kyotoren engaiamendua lotuta, bertako gure egonaldiak
|
asko
laburtu ziren: kontaktu hitzordua baino hamar bat minutu lehenago iristeko ohitura genuen; eta kontaktua egin eta mezu trukea egin ostean ez genuen bost minutu baino gehiago luzatzen hango egonaldia.
|
|
2013
|
|
|
Gauza asko. Grinak berberak dira; arreta mantentzeko denbora, aldiz,
|
asko
laburtu da. Helduei dagokienez, haur literaturak jakin mina pizten du; batik bat, haur txikien gurasoen artean.
|
|
|
Baina, zure galderari erantzunez, bai, arrazoia zenuen, aitaren etxeko entziklopedia zaharreko informazioan oinarrituz egiten genituen gure baieztapen kategoriko guztiak, eta ez ginen konturatzen entziklopedia hartako hitz izan zirenetik gutxienez bost urte pasatu zirela eta egiaren eta gezurraren artean distantzia
|
asko
laburtu zela urte horietan. Galdera hura oraindik buruan daukat, zu zinelako zentzua ekartzen saiatzen zinena.
|
|
|
Luzaroan egoten ziren xorroxinean, batzuetan ia ilundu arte. Ordurako egunak
|
asko
laburtu ziren, laster udagoien betean izango ziren.
|
|
2014
|
|
|
Ahurtaraka ereiteak 10 ordu eskatzen du hektareako; kolpeka ereiteak, berriz, 100 ordu eska dezake hektareako.Ereiteko ekipamendu mekanikoek
|
asko
laburtzen dute ereiten eman beharreko denbora.
|
|
2015
|
|
|
Azken 30 urteotan EAEn gertatutako bilakaera soziolinguistikoa ez da homogeneoa izan lurraldean. Joerak
|
asko
laburtuz, esan liteke ingurune erdaldunenak euskalduntzen ari direla eta ingurune euskaldunenak erdalduntzen. Ñabardurak ñabardura, horixe da" Udalerri euskaldunak EAEn:
|
|
|
Azken 10 urte hauetan udalerri euskaldunek erdalduntzeko joera erakutsi dute, etaudalerri erdaldunagoak euskalduntzekoa. Hori da,
|
asko
laburtuta, UEMAk eskatuta egin dugunikerketak utzi duen emaitza azpimarragarriena. Hurrengo 45 minutuetan ikerketa horren emaitzanagusiak aurkeztuko dizkizuet.
|
|
|
Dakizuenez, 10 urtean behin zentsuak egiten dira, bertan herritarren ezaugarriei buruzko informazio xehe ugaribiltzen da, eta hizkuntzaren inguruan zehazki, zentsuetan, hiru galdera txertatzen dira. Batetik, hizkuntza gaitasuna, funtsean eta
|
asko
laburtuta, euskal jendeak euskaraz badakien edo ez.Informazio hori 1981etik aurrera daukagu zentsuetan. Bigarrenik, lehen hizkuntza zein izan den, etxean umeak ginenean, hiru urte inguru genituenean, zer hizkuntza jaso genuen.
|
|
|
Azken 10 urte hauetan udalerri euskaldunek erdalduntzeko joera erakutsi dute, etaudalerri erdaldunagoak euskalduntzekoa. Hori da,
|
asko
laburtuta, UEMAk eskatuta egin dugunikerketak utzi duen emaitza azpimarragarriena. Hurrengo 45 minutuetan ikerketa horren emaitzanagusiak aurkeztuko dizkizuet.
|
|
|
Dakizuenez, 10 urtean behin zentsuak egiten dira, bertan herritarren ezaugarriei buruzko informazio xehe ugaribiltzen da, eta hizkuntzaren inguruan zehazki, zentsuetan, hiru galdera txertatzen dira. Batetik, hizkuntza gaitasuna, funtsean eta
|
asko
laburtuta, euskal jendeak euskaraz badakien edo ez.Informazio hori 1981etik aurrera daukagu zentsuetan. Bigarrenik, lehen hizkuntza zein izan den, etxean umeak ginenean, hiru urte inguru genituenean, zer hizkuntza jaso genuen.
|
|
|
Legeria oraindik ez da guztiz argia horri dagokionez, eta, gainera, litekeena da hildako pertsona baten senitartekoek denboraldi ona igaro behar izatea, modu azkarrena arakatuz, hil ondoren bere bizitza digitaleko arrastoak ezabatzeko. Hala ere, testamentu digitala izeneko dokumentu sinple batek
|
asko
laburtu dezake prozesua. Artikulu honetan gako guztiak aurkezten dira.
|
|
|
Beraz, kontserbako osagaien, izoztuen eta freskoen konbinazioa erabili behar da errezetak egiteko. Horrek erraztu egiten du, batez ere, egoste denborak
|
asko
laburtzea. Sukaldaritza ere ondo ulertutako esperimentua da, bilakaera eta bariazioak; beraz, oinarrizko errezeta batetik abiatuta, beste osagai batzuekin proba daiteke, norberaren gustuetara hurbiltzeko.
|
|
2017
|
|
|
Ainitzek diote baietz, batzu doi bat dudakor halere... Frantzia behere hortan, arrangura pisuak eskualde zonbaitetan, bereziki alimaleko suteak izan direlakotz eta lekuka horrek berak ondorio txarrak ekarri baititu, egonaldi
|
asko
laburtu baitira eta familia frango beste norapait joan... Gure eskualdean, oro har, ez da hain sasoin txarra bainan ez ere arraroa.
|
|
2018
|
|
|
Ikastolak, gaztetxeak, intsumisioa,
|
asko
laburtuta, herri mugimenduen arrakasta izan ziren. Baina gero, normalizatu?
|
|
2019
|
|
|
Txarrena: ia ezinezkoa da konpontzea, bateria
|
asko
laburtzen da erabilerarekin.
|
|
|
Hori prozesu burokratikoak
|
asko
laburtuz eta giharrik finenera bilduz, ustez. Ez dut izan ordea, betarik, hemen aipatzen den kontua, lekuan bertara joanda in situ ikusteko, baina merezi luke zinez.
|
|
2020
|
|
|
Ibilbide oparoa osatu zuen Ama Kandidak. Biografia osoa
|
asko
laburtuta, hona hainbat datu. 17 urte inguru zituela, Burgosera joan zen.
|
|
2021
|
|
|
32.9d Bestalde, konparazioa barik banakaritzako juntadura adieraz dezake forma bi hauekin eginiko egiturak ere, itxuraz konparazio egitura duten beste batzuek bezala: Guztiak ito ziren, hala zaharrak, nola gazteak, hala gizonak, nola emakumeak (Agirre Asteasukoa); Hitzak nola batzuentzat hala besteentzat izan ziren (Beobide); Kargu handiko lagunkideak, hala bat nola bestea (Xalbador); Agintzen zizkioten gauza denak egiteko gertu, nahiz urian nahiz etxean, nola soroan hala mendian (Agirre); Hala Probintzian, nola Nafarroan, eta ere gehiago Bizkaian[...] hitz
|
asko
laburtzen dira (Kardaberaz).
|
|
|
Azken asteotan, sare sozialetan eta zenbait iritzi artikulutan mezu eta irakurketa arriskutsuak ari dira hedatzen euskal herritar berrien inguruan, batez ere horiek euskararen biziberritzean duten eragina aipatuz. Gaiak ertz asko ditu, noski, baina
|
asko
laburtuz honako hau da zenbaitek zabaldu duten tesia: «Immigrazioak kalte egiten dio euskarari, etorkinen eskubideak babestearren gure hizkuntza alde batera uzten ari baikara, euskarari atzera eginaraziz, baita udalerririk euskaldunenetan ere».
|
|
|
Lau bai, nireak. Bosgarrena, berriz, Pinar Selek turkiar idazle erbesteratuaren liburuxkatik ateratakoa da, Vert et les oiseaux [Berdea eta txoriak]; itzuli nuen eta
|
asko
laburtu. Duela bi urte elkar ezagutu genuen Errobiko festibalean; Okzitanian bizi da bera.
|
|
2022
|
|
|
Bere proposamena
|
asko
laburtuz, kultura pentsamendu eskema batzuk bezala ulertzen duela esan daiteke, hots, kultura sinbolo eta esanahiez osaturiko egiturak izango lirateke aurrez aipatu den Sapir Whorf hipotesia eredu honetatik hurbil egongo litzateke. Gure iritzian, muturrera eramaten bada ez da oso definizio egokia, kulturaren arloa" ideietara" nolabait esatearren mugatzen duelako soilik.
|
|
|
Nire kasuan bai behintzat. Uste dut egun hura, azken finean, normalean baino hamar aldiz handiagoa zen antsietate eraso bat izan zela,
|
asko
laburtuta.
|
|
2023
|
|
|
Heriotzaren inguruko errituak asko arindu eta murriztu dira. Mezak
|
asko
laburtu dira, ez dago bederatziurrenik ez antzekorik, eta luturik be ez honezkero. Gorpuaren ardura osoa funerariak hartzen dau, eta lurperatzekoa kanposantuko beharginak.
|
|
|
f52c Bernako behi aziendaren gaixotasunak Bernako behitegia gaixotasun jakin batzuk izateko joera duen arraza da. Larriena histiozitosi gaiztoa da, bere bizitza
|
asko
labur dezakeelako. Gainera, ohikoak dira ukondoaren eta aldakaren displasia; urdaileko bihurdura, txakur handietan ohikoa dena, eta erretinaren atrofia progresiboa, sendabiderik ez duen begietako eritasun degeneratiboa, eta, denborarekin, txakurraren itsutasun osoa eragiten du.
|