|
2000
|
|
|
Esan beharra dago, lehenengo eta behin, Aufbau ak berez jite fenomenalista nabarmena erakusten zuela, baina esan behar da baita ere liburuan erakutsitako sistemaren jite hori beste askoren arteko bat zela, Carnapek argi eta garbi utzi lez. Bere hautaketak oinarri autopsikologikoa aukeratu zuen; haatik, beste abagune
|
asko
zeuden, fisikarena esate baterako. Azken hau aukeratu balu, munduaren —hau da, kontzeptuen— eraikuntza sistema fisikaren elementuekin osaturiko oinarritik hasi zukeen.
|
|
|
Partaide bakoitzaren tesien hasierako urratsak finkatuz joateko lehendabiziko ahaleginak izan ziren. Izan ere, ikusiko dugunez, oinarri komun bat eduki arren, beren artean desadostasun
|
asko
zegoen. Horrela, Neurathek gizarte zientzien, politika eta marxismoaren, eta teknikaren ikerketari ekin zion; Carnapek metafisikaren sasiarazoenari; Schlickek filosofian zergatikotasunak betetzen duen tokia aztertu zuen; etab. Mahai inguru horietan Zirkuluaz kanpoko gonbidatuak ere egon ohi ziren, arruntak ala ospetsuagoak.
|
|
2001
|
|
|
Balentria horren izena filosofia da. Horregatik, Platon itzal egin diezaioketen lehiakideen begirale arduratsua da;
|
asko
zegoen jokoan, eta berak bazekien hori. Lehiakide horiek, nagusiki, artisauak, politikariak (hizlariak eta sofistak), militarrak eta olerkariak ziren.
|
|
|
1787ko hitzaurreak egoera berri bat islatzen du. Hasierako zailtasunak gainditu ondoren, zentsura barne, Kanten filosofia berriaren harrera gero eta zabalagoa da, eta argitalpen berrian Kantek zenbait atal berridatzi zituen, edukia oro har berdina bada ere (‘idealismoaren errefusapen’ labur bat soilik gehitu zuen, Kantek berak aipatzen duen legez; horretaz gain, barne garapen sotilago bat ere nabarmentzen da), aurkezpenari dagokionez
|
asko
baitzegoen egiteko (nahiz eta berak aitortu ezinezkoa dela kritika inoiz herrikoia bihurtzea; beharrik ere ez!). Hitzaurre berriak konfiantza berri bat islatzen du, ausartagoa da eta oso sonatuak bihurtu diren ideiak aurkezten ditu.
|
|
|
Eta zenbat lokarri, hainbat askatu behar. Hortik dator askatasun mota
|
asko
daudela baiestea, gizakiaren izaerari ez baino gizakiaren egoerari dagozkienak. Nik hitz biak erabiliko ditut, baina, zehaztu behar izanez gero, hautamena hobetsiko dut gizakiaren izanarentzat.
|
|
2002
|
|
|
14 Abolizionismoaren eta zuzenbide penalaren aplikazioa gutxitzearen aldeko hausnarketa ugari egin dira eta literatura
|
asko
dago horren inguruan. Abolizionismoaren izaeraren inguruan gehiago jakin nahi izanez gero:
|
|
2003
|
|
|
Newtonen grabitate teoriatik Einsteinen teoriara egiten den urratsa jauzi irrazionala dela eta biak razionalki erkaezinak direla esatea guztiz faltsua litzateke. Aitzitik, lotura gune (Poissonen ekuazioa, adibidez) eta erkaketa gune
|
asko
dago: Newtonen teoria hurbilketa bikaina dela ondorioztatzen da Einsteinen teoriatik (eszentrikotasun handiko orbita eliptikoetan higitzen diren kometa eta planeten kasuetan ezik).
|
|
2005
|
|
|
Arrazoimenak eta etengabeko tradizioak aurkakoa pentsarazi digute, hau da, horren izatea eta egotea. Argumentu
|
asko
dago hori ere frogatzeko eta aldioro frogatu da mirakuluen bitartez. Beraz, Jaungoiko Sortzaileari zor dizkiogu denak, gu geu eta gure gauzak; hari ere men egin behar diogu inolako erreserbarik gabe, batik bat aintzat harturik gure aurrean agertu dela horren ongile eta ahaltsua.
|
|
2008
|
|
|
13 XI liburuaren egileari, datari eta barneko koherentziari buruz eztabaida
|
asko
egon dira. Arazo haien ikuspegi orokor bat Aguirre (2007:
|
|
|
Ortzia bat eta bakarra dela begi bistakoa da. Izan ere, ortzi
|
asko
balego,[...], bakoitzaren printzipioa espezieari dagokionez bat izango litzateke, baina kopuruari dagokionez, ordea, anitz. Baina kopuruari dagokionez anitz diren gauzek materia dute (askoren nozioa bat eta bera baita, adibidez," gizaki", baina Sokrates bakarra da).
|
|
2009
|
|
|
Horregatik, bada, ezinezkoa da krisien teoria bukatu bat izatea. Bitarteko sozial eta politiko asko eta
|
asko
daude tartean eta horiek direla medio benetako krisi bakoitza joerazko legearen singularizazio bat da. Arlo ekonomikoaren eta politikoaren, merkatu nazionalaren eta mundialaren artikulazioa dela-eta, krisiaren eztanda, iraupena eta modua ezin dira aldez aurretik igarri.
|
|
|
Erantzunaren froga: hizkuntza
|
asko
daude.
|
|
2011
|
|
|
Baina zubia ez da igarobide lasai bat. Zubi horretan borroka
|
asko
daude, poetarentzat ez baita erraza errealitatea atzematea dagokion hitzaren bitartez. Eta hori izango da beti poetak izango duen aldapa malkartsua.
|
|
2013
|
|
|
Eta hori ez da beti lortzen, ez lehenengoa ez bigarrena. Jende
|
asko
dago munduan, oinarrizko helburuetatik (elikadura, babesa...) haraindi, helbururik ez duena: bizirautea da helburu bakarra.
|
|
|
Ikuspegi integral hori jorratzen ari da azkeneko urteetan, batez ere 60ko hamarkadatik aurrera. Bilakaera horren adibide
|
asko
daude zientzia fikzioan. Karel Capek() idazlearen RUR izenburuko antzerki obran —non lehenengo aldiz erabiltzen den robot hitza—, robotek goi mailako gaitasunak dituzte, matxinatzeko gai ere izan dira.
|
|
|
Jakina, xehetasun ilun
|
asko
daude metenpsikosiari lotuta. Nagusietako bat hauxe da:
|
|
2016
|
|
|
Lorenzen defentsan (arrazen artean gorago eta behereagoak antzematea garaiko biologoengan arrunta zela, antisemitismorik ez zaiola nabaritzen, etc.), ik. Bischof, N., Gescheiter als alle die Laffen, Hanburgo 1993 get more military; and so the art of war has constantly improved" (Ib.). Ik., orobat, Cramb, J. A., The Origins and Destiny of Imperial Britain, 1900 Darwinekin nahiz hura gabe, gerraren gorespenak asko
|
asko
daude eta era guztietakoak literatura modernoan, batez ere historiaren filosofietan.
|
|
|
The theory of natural selection itself seems calculated to foster selfishness at the expense of public good, violence, callous indifference to suffering, short term greed at the expense of long term foresight" (‘Atheists for Jesus’). Naturan sufrimendu eta oinaze
|
asko
dago, eta Natura zeharo ezaxola da sufrimendu horiekiko guztiekiko. Baina lehoinabarraren malgua, zaldiaren abiada, oreinaren adaje dotorea, Naturako edertasunik ederrenak sufrimendu azkengabe horri zor zaizkio.
|
|
|
Ahula delakoxe lagunzalea, lagunbeharra. Hori erabakigarria izan da moralaren jaiotza eta garapenerako; horrexek ekarri baitu banakoaren ahalaren ordez elkartearen kalipua indartzera eta elkartasuna atontzera.86 Beti aipatzen diren txinaurriak eta antzeko ‘makina’ sozialak aparte,
|
asko
daude abere elkarzaleak(" every one must have noticed how miserable horses, dogs, sheep, &c., are when separated from their companions"); 87 gizaberearen aurrekoak halako lagunkoiak ziren seguruenik eta komunitatearen sendotasunak ziurtatu du haien nagusitasuna.88 Abere sozialek, izan ere, elkarri laguntzen diote, elkarrekin bilatzen dute jatena, batak besteari txera egiten diote, a... Hori ez baita biziera komunitarioaren arauketa besterik:
|
|
|
Nolanahi ere, ez taldearen kontzeptua eta ez kolaborazioarena ziren oso garbiak. Kolaborazioaren era
|
asko
dago eta darwinistari arazoa planteatzen diona kolaborazio altruista da batez ere; hots, inoren alde norbere interesik gabe sakrifikatzea. Altruismo era horren lehen maila familiakoa da:
|
|
2017
|
|
|
Zeharo beste gauza bat da adierazi nahi dudana. Esan nahi dut bestearekiko erlazioak aldrebesak badira, kutsatuta badaude, orduan besteak infernua izan behar duela derrigorrez[...] jende
|
asko
dago munduan infernuan dagoena bestearen juzkuaren menpekoegia delako".
|