2002
|
|
Goizean, egun argiko itsasoa ikusi ta ikusi egongo da. Ilunabarrean, barriz, itsasoaren etenbako marraoak entzun arren, itsasoagaz berba egiteko bitarteak bilatuko ditu, barruan dituan amesak esateko, sentimen kutunenak
|
adierazoteko
.
|
|
Seineruak Kofradiako teilatuan egoan txilinari teinkadak egin eta txilin horren hots bizia ta zolia izaten zan lehenengo agerkaria, gau ilun barruko goizabarra baino lehen itsasoratea egongo zala
|
adierazoteko
.
|
|
Egunokaz idazle geyenen gaya ezta auteskundietaz idaztia baño besterik. Eta geyenak, arian be, gure areyoei euren egitada lotsagarrijak aurpegira jaurtikitzeko ta euren galtze zaratatsua
|
adierazoteko
. Arerijuok eztira asko lotsatuko egin dituenak aurpegira jaurti arren, joko lege orreik eztituez ba oraingo barrijak, aspaldikuak baño.
|
2003
|
|
Leon, orain artean, izen asko erabili izan doguz, Jaungoikoa zer dan
|
adierazoteko
. Bart beste izen batzuk aurkitu dodaz.
|
|
Nire bizitzan gora handikoa eta seinalagarria izan zan Lizardiren olerkiok irakurte hori: gaztearen bihotza eder munduak liluratzen dauan adin horretan, euskerea be goi mailako edertasuna
|
adierazoteko
gauza badala ikusi neban, eta horrek poz handia emon eustan eta ikuspegi zabala erakutsi.
|
|
Jesusek, pekatarien artera badoa, eurakaz jaten badau, guztien Aita dan Jaungoikoaren errukia ta parkamena
|
adierazoteko
egiten dau hori:
|
|
Horien artean, esango du J.J. Mogelek, marmarrean jardutea eta lehen esaten ez ziren berba zantarrak erabiltzea; nostalgiaz gogoratuko ditu halakorik ez zen garaia: " Ezpada, berba egin daijeela mendi, baso ta eremubak
|
adierazoteko
antxiñako Baso euskalduneen kanta ederrak, solo ta lantegijak, euretan esan oi ziran historija, ejenplu ta berbakuntza garbijak" (1816: 101). Eta nondik sartuko ziren hitz itsusi horiek" erdal errijetatik" ezean?
|
2006
|
|
Arrunta zan oso etorri barrioi galdetzea zerk ekarri ginduzan hara. Handiuste txikien norgehiagokari, lehiaketa faltsua neritxan, baina nor nor zan
|
adierazoteko
bai balio eban. Holan ezarriko ziran barne arauak zulo haretan, eta ni, zer gerta be, hartuemon handirik izan ez arren, berbak kontuz neurtzen ahalegintzen nintzan.
|
2007
|
|
Ez dago harrokeriarik, diran moduan agertzen dira. Beharrean, behar egin behar danean, manifestazinoetan zeozer aldarrikatu edo defendidu behar danean, eta parkean, alkarri maitasuna
|
adierazoteko
. Bada zeozer, guk ikusi ez arren, gizarteak eratu eta eragiten dauena.
|
|
Euskal Herrian lez! Begiakaz be batzuetan ez gara kapaz ezer
|
adierazoteko
eta!
|
2008
|
|
Pekatua zer dan eta zer ez dan
|
adierazoteko
, sekula ondo ulertu ez neban erretolika erabilten genduan kantuan. Hau da arreba monjearen laguntasunaz osotu dodana:
|
|
Bizitza hartu emona dala
|
adierazoteko
balio dauan beste esaera hau be entzuten neban: Mundu honetan sardie eta eskuarie, bixek erabilten ikasi behar da.
|
|
Etxekoak basoan urrun eta ezkutuan ebilzanean egiten jaken dei adarragaz. Etxetik bistako basoan baebilzan, ostera, linozko izara zuri bat jarten eben etxe ondoan, bazkaltzeko ordua zala
|
adierazoteko
. Horra gaurko komunikabide aurreratuaren aurrekariak:
|
|
Eguerdi oste baten, ezpanak arrautza marka eta guzti ebazala etorri zan ikaskide haren piura zelan ahaztu? Ondo bazkalduta etorrela
|
adierazoteko
, apropos garbitu barik lagata.
|
|
Espaiñiako Izkelzaingoak (Academiak) beraren errenkurak iragarri dabezanezkero, geuk, besterik ezpada, geure etorkizuneko Izkelzaingoaren izenean, geure errenkura andiak eguzkiaren aurrean
|
adierazoteko
. Goyan daukaguzanak ulertu daikeguezan, euren izkeran agertuko dautset gure errenkura onen una.
|
2011
|
|
Meakaurrekoaren ostean, Andramarin, Sagastin eta Errotetan be ipini ebezan; gero altsika altsika etxe guztietan sartzen joan zan. Etxe barria egiten zanean orduan, ohiturea zan, egin barri egoala teilatuan ereinotz adarra ipintea, obrea amaitua zala
|
adierazoteko
. Horrez ganera, etxea amaitu ostean monjorra (mondxorra) egiten zan, hau da, bertan ibili ziran behargin guztiai bazkari edo afari ona emoten jaken.
|
|
Naiku! Eta abri17 Prakadun berbea Busturian eta beste leku askotan" gizonezkoa"
|
adierazoteko
erabilten da. gu batek sortzi txe amar urte. Ni txikidxe ixen nintzenien abrigu bet iñ" ostien amar urtegas ta nik pentzat" ot amasortzigas ondiño bera euki nauen.
|
|
Begizkoa
|
adierazoteko
txarto begitxutie be entzun izan deutsagu Busturiko edadeko jenteari. Ohiko sintomak izaten ziran, umea jakan eta triste egotea, denpora guztian negarrez egotea, edo makaldu eta argaltzea.
|
|
23 Busturian lez, beste euskal paraje askotan be, kamiñeruaren izerdia neke gitxiko, ahalegin gitxiko lanaren adierazgarri izan da aspaldirik. Esamodu egina da euskeraz, alperraren lana
|
adierazoteko
.
|
|
Busturiko etxeetan be barruko hierarkia bat egon da. Etxe bakotxa bertako lara tzak ezagutzen dauen arren, gogoan hartzekoa da etxe batzuetan itsasoko terminologia erabilten izan dala kide bakotxaren aginte maila
|
adierazoteko
: aita kontramaisua, ama bigarren kontramaisue eta alaba nagusia, semeen faltan, hirugarren kontramaisue zan.
|
|
Ezta urteroko" errebonbiloak" elorriotarrontzat daukan bihotzikutua
|
adierazoteko
be. Ezta...
|
|
" Zer dabilzu berbaldian hainbeste antza eta antza esaten? Hain usain txarra ete dago, ba, parrokiako eleizan?" Jakina, Etxebarrin, hatsa edo usain txarra
|
adierazoteko
hantsa berbea erabilten dabe. Eta antza k eta hantsa k, bizkaieraz hots bardina dauke.
|
|
Trebeak izaten dira batzuk irudien bitartez gauzak adierazoten. Niri argitasun handia emon eustan behin, berbaldi baten, batek aurkeztu euskun mahaiaren irudiak, parrokia baten, eta baita kristau bakotxaren eta Eleiza osoaren zeregin behinenak zeintzuk diran argi
|
adierazoteko
. Mahaiak, zutunik egoteko edo mahaia izateko, hiru hanka behar ditu, gitxienez.
|
|
Izena aldatzeak garrantzi handia dauka hebreotarren literaturan, Biblia osoan be agertzen danez, eta bai beste antxinako literatura askotan edo gehienetan be. Lehenagoko herrietan, izena ez zan gizona edo emakumea nor zan izendatzeko bakarrik, zer zan eta zelakoa zan
|
adierazoteko
be bazan.
|
2012
|
|
Munarriak harrizkoak ziran, kanteruek egiten ebazan. Munarria sartzeko lurrean zulo sakona egiten zan eta azpian teilak edo ikatz zati batzuk sartzen ziran, benetako munarria zala
|
adierazoteko
. Alboan testiguak ipinten jakozan:
|
2013
|
|
Esangura beretsua du koko berbak ere, eta haren konposatuek: koko jantzi, mozorrotu
|
adierazoteko
, eta koko eguna aratuste eguna. Beste erro bateko hitzak ere erabiltzen dira; adibidez, errabi eta errabi jantzi, edo haren aldaera erraba; edo muxaranga.
|
|
Esangura beretsua dau koko berbeak be: koko jantzi," disfrazatu"
|
adierazoteko
. Durangaldean eta Eibarren behintzat erabilia da koko.
|
|
Muxaranga, Uribe Kostako eta Txorierriko herrietan behinik behin ezaguna dan eta entzuten dan berbea da" maskarea"
|
adierazoteko
. Zamarripak muxarangea darabil parajeko berosoari emoten jakon izen berberaz izentetan da sarritan:
|
|
Gaur egun be meOgi bedeinkatua banatzen. Urkiola, 2009 zatan ogia bedeinkatzen da, janaria eta ortuak egiten dirala
|
adierazoteko
. Feria egun handia da Mungian be hurrengo egunean, San Antontxu ospatzeko.
|
|
Eguen Zuri berbeak berak argitzen deusku zertxobait ospakizunaren inguruan: eguen eguaun Arabako lautadako euskera zaharrean, sartaldc euskerako hitza da, bizkaiera eremukoa, osteguna
|
adierazoteko
. Eta zuri izenondoak egun hori zuri egiten zala adierazoten dau; hau da, astegun zuria zala, behar bako eguna, eta eskola bako eguna.
|
2015
|
|
baserri batekoek egun bian, hurrengo baserrikoek beste bian, eta holan. Frontoia egiten ebilzanean, zulo bat egin, eta kaxa baten barruan periodikuak eta txanpon batzuk sartu ebezan, gaur egiten dan antzera, inoiz altzau ezkero eraikina noizkoa dan
|
adierazoteko
.
|
2016
|
|
[I.] Aditz konposatuaren bidez aspekto burutua edo ekintza bat amaiturik dagoala
|
adierazoteko
, ekialdeko hizkeretan, joana da, esaten dana,, joanda dago?
|
2017
|
|
Ordurako, futbola Errepublikan eukan indarra berreskuratzen ari zan, ez Frankismoak bultzatzen ebalako, baizen eta ziur asko jenteak gudan jasandako oinazeak gainditu edo sentimentu eta gurariak
|
adierazoteko
beste modu bat zalako. Gauza bera gertatu zan Europan II. Mundu Gerraren ostean.
|
2021
|
|
Beti adi egoten ginan, bai Altzuagara, bai Goikoerrotara begira, ea izara zuririk baegoan ondoko soloan ipinita. Aurretiaz berba egindako gai jakin baten erantzuna edo, beste barik, zeozer barria egoala
|
adierazoteko
ipinten zan. Holan bazan, bai batetik zein bestetik, arin joan behar izaten zan izara zuria erakutsi eban etxera, ea zer jazoten zan jakitera.
|
|
Zuk, Maite, hamalau urteko neska zorri betek, lenengo begitualdien horren biribil
|
adierazoteko
hori neuretzako, zer zeunken buruen?
|
|
Gartzia Trujillo 2008, 36 or.). Eta honela" erantzun" zion Euskalzalek Azkuek, alegia urtarrilaren 13ko alean, eleberriari hasiera emateko oharrean: " Geure poza ta lan apaiñ onen edertasunak
|
adierazoteko
esango gendukez gauza asko; baiña entzun Etxegarai-ri, guk baiño obeto ta zeatzago ta ezauera geiagogaz itz egingo dau ta" (in Euskalzale, 1898.01.13, 12 or.).
|
|
Andraizeak, Dimako andra taldeak deituta ehun lagunetik gora batu ziran maiatzaren 29an herriko plazan, bizilagun batek bizi izandako indarkeria matxistea salatu eta herritarren alkartasuna
|
adierazoteko
.
|
|
Alkarretaratzea Zapatu eguerdian izan zan alkarretaratzea eta bertan, batez be, Dima eta Igorreko jentea batu zan indarkeria salatuteaz gainera, erasoa sufridu eban andrazkoari alkartasuna be
|
adierazoteko
. Bertan egon zan erasoaren biktimea eta berbea hartu eban han bildutakoai euren babesa eskertuteko.
|
2023
|
|
Marshalll Rosenberg-ek garatutako ereduan oinarrituko da Mendizabal. “Norbere sentimentu eta beharrak
|
adierazoteko
eta bestearen jarkera desatsegina entzun eta ulertzeko aukerea emoten deusku, egoera gatazkatsuak kooperazinotik eta errespetutik konponduteko, eta ez epaiketa eta min egitetik”.
|
|
Kontrako taldea be partiduagaz segiduteko ados egon bazan be, epaileak ez eban atzera egin. Beraz, entrenatzaile eta jokalariek partidua bertan behera itxi eben alkartasuna
|
adierazoteko
. Hori dala ta, taldea zigortu dabe.
|