|
2001
|
|
|
Historiako lehen moneta edo txanpona, libera frantziarra alegia, 1360 urtean jaulki zen," franc a cheval" deitua eta guk" zaldiaren libera" izendatu duguna. Txanpona urrezkoa zen eta Ehun
|
Urteko
Gerra garaia bitartean egiten zen. Tours hirian egiten zen eta" libera tornesa" baten balioa zuen.
|
|
2003
|
|
|
Gero fijatzen hasi nintzen eta izen ezagun asko zeuden w letra hartan, Henrik Wergelanden orri berberean. Esate baterako, Win Wenders zinemagile alemaniarra (Düsseldorf, 1945) edo H. G. Wells idazle britainiarra (Bromley, 1866 Londres, 1946) edo Westfaliako itunak, Hogeita Hamar
|
Urteko
gerrari amaiera eman zioten itunak (1648) edo James Whistler, pintore eta grabatzaile estatubatuarra (Lowell, Massachusetts, 1834 Londres, 1903) edo Walt Whitman, poeta estatubatuarra (West Hills, 1819 Camden, 1892), bertso lerro libreetan eta herri hizkeran idatzitako Belar hostoak poema liburua izan zuen obra nagusia. Eta Walt Whitmanen erretratu inponente bat zegoen entziklopedian.
|
|
2007
|
|
|
Ez dugu ahaztu behar, modernitate kartesiarra, Birjaiokundetik sortu dela, bai, baina haren aurka; razionalista bai, baina arrazoiaren eredu geometrikoz(, arrazoimen hutsa?), sentsuen mundu nabarreko diferentzia eta ugaritasunaren aurka, uniformitate eta batasun matematiko bila. Honetan ere pentsamendu klasiko alemana ikusten dugu, 30
|
Urteko
Gerrak eta ondorio katastrofalek eraginiko etenaren ondoren (Moderniaren lehen zikloan. XVI eta XVII. Alemania absente egon da praktikan), Birjaiokundeko kontzeptuak, via Leibniz, berrartuz berrabiatu dela, bai arrazoimenaren (Kant) eta bai naturaren (Schelling, Hegel) kontzeptu erreberrituez, kontzeptu estetikoak ez aipatzeko.
|
|
|
Ez dugu ahaztu behar modernitate kartesiarra Birjaiokundetik sortu dela, bai, baina haren aurka; razionalista bai, baina arrazoiaren eredu geometrikoz (arrazoimen hutsa), sentsuen mundu nabarreko diferentzia eta ugaritasunaren aurka, uniformitate eta batasun matematiko bila. Honetan ere pentsamendu klasiko alemana ikusten dugu, 30
|
Urteko
Gerrak eta ondorio katastrofalek eraginiko etenaren ondoren (Moderniaren lehen zikloan. XVI eta XVII. Alemania absente egon da praktikan), Birjaiokundeko kontzeptuak, via Leibniz, birrartuz berrabiatu dela, bai arrazoimenaren (Kant) eta bai naturaren (Schelling, Hegel) kontzeptu erreberrituez, kontzeptu estetikoak ez aipatzeko.
|
|
2010
|
|
|
Anne Marie Grosholtz, gero Marie Tussaud izenez ezaguna izango zena, jaio zen. Aita bi hilabete lehenago hila zen, Zazpi
|
Urteko
Gerran, eta ama Bernara joan zen bizitzera alabarekin batera. Oso gazte hasi zen Philippe Curtiusen etxean lanean.
|
|
2011
|
|
|
XVII. mendean, Pirinioetako bi aldeetako haranen artean larreengatik izandako zenbait gatazka kenduta, Frantzia eta Espainia Hogeita Hamar
|
Urteko
gerran nahasi ziren arte, Nafarroak barealdia izan zuen. Gerrak iraun zuen bitartean muga itxita egon zen eta frantsesak bota izanak kalte handia egin zion Nafarroako merkataritzari eta, horren ondorioz, kontrabandoa handitu egin zen.
|
|
2012
|
|
|
Bretainia, 1432 Frantzia eta Ingalaterraren arteko Ehun
|
Urteko
Gerra betean (berez 116 urte iraun zuena) Gilles de Montmorency Laval, Raiseko baroia, mariskal izendatu zuten, gudu zelaian emandako zerbitzuen ordainetan. Frantziako noble familia nagusietako eta aberatsenetako baten oinordekoa zen, eta urte hartatik aurrera, aitona hil zenean, ondasun haiekin nahi zuena egiteko aukera izan zuen.
|
|
|
San Roke (16), San Bartolome (24); irailean San Antolin (2), Andre Mari Irailekoa (8), Guadalupeko Ama (8) Hondarribian Alardearekin ospatzen da. 1638an egun horretan frantziarrek hiria inguratu zutenean, Hogeita Hamar
|
Urteko
Gerran, Guadalupeko Amak askatzen lagundu zien eta ordutik urtero berritzen da eskerrak emateko botoa.
|
|
2014
|
|
|
2073 YARDENI, M., La conscience nationale en France pendant les guerres de religion(), Louvain Paris 1971, 332 Ik., orobat, BEAUNE, C., aipatu liburua. BILLARD, C., La mythologie des français, Paris 1976 Inon bai eta, kontzientzia nazional/ nazionalista Frantzian piztu da goizen eta bizien, Elizari eta monastegiei eskerrak batik bat (Suger Saint Denisekoa, Ehun
|
Urteko
Gerra eta Joana d. Arc). TOUCHARD, J., op., 183:
|
|
2015
|
|
|
Paleolitikoan hasita ehizarako eta gerrarako armak egiten ziren haginen egurrarekin, haginez egindako arkuak potentzia handikoak eta indartsuak baitziren. Frantziarren eta Ingelesen arteko Ehun
|
Urteko
Gerran esaterako, ingelesei beren hagin basoak amaitu zitzaizkien eta Kantauriko kostaldea gertu zutenez euskal basoetatik hartu zuten armak egiteko hagin egurra.
|
|
|
Vasconia Akitaniakoaz azpimarratu behar da Lapurdi eta Zuberoa Ingalaterrako koroaren menpe izan zirela 1154az geroztik, hau da, Henrike II.a Akitaniako Leonor [Alienor] Anderearekin, hots, Vasconiako dukesarekin ezkonduz geroztik. Egoera honek Frantzia eta Ingalaterraren artean izan zen Ehun
|
Urteko
gerraren() amaiera arte iraun zuen, Maule, Zuberoako hiriburua, 1449an erori baitzen Gaston Foixekoaren, Biarnoko bizkondearen pean, eta Baiona, Lapurdikoa, 1451n bereganatu baitzuen Frantziak.
|
|
|
Botere arrotzaren dominazioak (‘arrotzik’ egoteko kontzientzia nazionalen bat aurretik ere suposatu behar da) kontzientzia nazionala nola sumindu zezakeen, Petrarcaren lantuetan ikusten da oso ageri, bere Italia maitea germaniar barbaroek azpiratua egotea jasan ezinda. Kontzientzia nazional frantses eta ingelesen iturburuetan nabaria dirudi Ehun
|
Urteko
Gerraren inportantziak eta haren inguruko irudi sinbolikoenak (Ioana d’Arc, etab.). XIV. mendean, Pragako unibertsitatea puskatzea ekarri duten konfliktoetan profesore eta estudiante aleman eta txekiarren artean, diferentzia nazionalen arrazoiak ageri agerian egon dira, besteak beste. Husiten gerrak nazionalak izan dira hein handi batean.
|
|
2017
|
|
|
Cunningham eta Grellek idatzi dutenez: ? 1490eko urteetan, armada handi batek 20.000 gizon izan zitzakeen; 1550 urte ingururako, bikoitza izan zitezkeen, eta Hogeita Hamar
|
Urteko
Gerraren amaiera aldera, Europako estatu nagusiek 150.000 gizon inguruko armadak izan zitzaketen lehorrean? (2000:
|
|
|
Handik aurrera, beherantz hasi zen haren bizi maila. 1566tik 1575era eta 1585etik Hogeita Hamar
|
Urteko
Gerrara bitartean, haren soldata ez zen gai familiaren iraupenerako gutxienekoa ordaintzeko? (Kriedte 1983:
|
|
|
Guk ere bagenuen horretatik, baina kontua ez zen norgehiagoka bat egitea, eta utzi egin genien. Tarte batean Flandesko laukote bat sartu zen mahaien artean eginda genuen borobilera, eta espainiar armadaren aurka burutu zuten Laurogei
|
Urteko
Gerraren garaiko kanta baten berri eman ziguten, han zegoen giroa ikusita aproposa. Gerra horrek hain arrasto sakona utzi zuen beren lurraldean non umeak beldurtzeko Albako dukea etorriko dela esaten zaien oraindik ere.
|
|
2018
|
|
|
Karlos Il.a Gaiztoak() gotzainari itzuli zizkion kendutako ondasunak eta San Pedroko jauregia. Baina mende bat gerrarik pairatu gabe igaro ondoren, Gaztelaren erasoekin, Ehun
|
Urteko
gerraren baitan, beldurra itzuli zen Iruñera. 1378an, hiriak setioa eta suntsiketak jasan zituen gaztelarren eskutik:
|
|
|
Horrelakoak ekidin ahal izateko eta Iruñea ondo hornitua izatearren, 1381ean erregeak Iruñeko feria frankoa izendatu eta pribilegioak eman zizkien kanpoko merkatariei Iruñeko San Fermin feriara etortzeko. Karlos II.ak Ehun
|
Urteko
Gerran eta Gaztelako Gerra Zibilean parte hartu zuen, eta koroaren ogasuna hustu zuen. 1387an hil zenean, gaztelarrak Nafarroako hainbat gotorlekuren jabe ziren; ez zen laguntzailerik geratzen; hiri eta herrietako biztanleak izurriteak ahulduta zeuden, eta errege ogasuna hutsik zegoen.
|
|
|
Donibane Garaziko kapitain eta gazteluzaina zen, Nafarroako erregearen kontura, baina baita ere Mauleko gazteluko gazteluzaina eta Lapurdiko basailu, 1390etik 1432ra. Haren seme Luis II.a Beaumontekoak, aldiz, Mauleko gaztelua galdu zuen 1449an, frantsesen erasoen ondorioz, Frantziaren eta Ingalaterraren arteko Ehun
|
Urteko
Gerra bukatzen ari zenean. Ondoko urtean, frantsesak Lapurdin sartu ziren eta 1451n Baionan.
|
|
|
—Hori amets hutsa da! —esan zuen Hamar
|
Urteko
Gerrako intsurrektuen jeneral zaharrak.
|
|
|
Hark ulertu zuenez, Lehen Karlistada Euskal Herria askatzeko borroka bat zen eta, Gerra Zibilaren ondoren, halaxe ulertuko zuten Telesforo Monzonek(), Federiko Krutwig-ek() eta ETAk berak(?). Horrelaxe sortu zen Euskal Herriaren eta Espainiaren artean izandako 150
|
Urteko
Gerraren mitoa (Lehen Karlistadaren hastapenetik, hots, 1833tik, hasita). Xahok ez zuen ustezko gerra horretan sinetsiko.
|
|
2019
|
|
|
Ez du muga horien parte izateko asmorik, baina bizilaguntzat duen egiturarekiko harremanak baldintzatzen dio herrialde gisa duen izatea.Herri germaniarrak eta latindarrak elkartuta sortu zuten Suitzako Konfederazioa. Europako estatuen artean XVII. mendean zehaztu zuen estatusa, Hogeita Hamar
|
Urteko
Gerrari bukaera eman zion hitzarmenean gainerako estatuek independentzia eta neutraltasuna onartu zizkiotenean. Nazioarteko aferetan neutral izatea da, hain zuzen, Suitzaren ezaugarri bereizgarrietako bat.
|
|
|
Mansfeldeko kondea: Ernst Graf von Mansfeld(), Hogeita Hamar
|
Urteko
Gerran borrokatu zen militar alemaniarra.
|
|
|
Tilly: Johann Tserclaes, Tillyko kondea() Hogeita Hamar
|
Urteko
Gerran armada katolikoaren buruetako bat izan zen eta Wei, en Berg eko (Mendizuriko) guduan garaipen handia lortu zuen.
|
|
|
Albrecht Wenzel Eusebius von Wallenstein(), txekieraz Albrecht Václav Eusebius z Vald, tejna. Bohemiako politikari eta agintari militar bat izan zen, Hogeita Hamar
|
Urteko
Gerran Fernando II.a Habsburgoko enperadore katolikoaren zerbitzuan mertzenario aritua eta eliza erreformatuen armadaren kontra eta Suedia eta Danimarkako militarren aurka borroka egina. Wallenstein edo Waldstein deitzen zaio eskuarki.
|
|
2020
|
|
|
Kuba kolonialean bi aldaketa prozesu gatazkatsu ari ziren gertatzen: alde batetik, gizarte ekonomia esklabista soldataren ordaineko lanerantz ari zen aldatzen; beste aldetik, irlaren sortaldean batez ere intsurrekzio odoltsu bat zegoen piztuta 1868ko urritik, Hamar
|
Urteko
Gerra deitzen dena historia liburuetan.
|
|
|
Horiek gainditzeko aukerak dauden ala ez ikustearren, beste planteamendu batzuk aipatuko dira. Esaterako, Espainiakoa europar mailako balizko" gerra zibil" batean kokatzen dutenak —" Europako Gerra Zibila" edota" Hogeita Hamar
|
Urteko
Gerra" —, bi mundu gerrak batuz, baita haien artean dauden prozesu politiko zein militarrak barneratuz ere. Horrekin batera," gerra zibila" kontzeptua bera sistematizatzen eta konplexutzen duten azalpenak ere badaude.
|
|
2022
|
|
|
Sternkirke (Flandria), 1692ko abuztuaren 3a. Frantziaren eta Augsburgotar Ligaren arteko Bederatzi
|
Urteko
Gerraren baitan, lehenek mendean hartu zituzten flandiarrak eta haiekin bat egindako espainiarrak, ingelesak, eskoziarrak eta alemaniarrak. Sternkirkeko garaipena ospatzeko, frantziarrek konposizio bat eskatu zioten Marc Antonine Charpentier musikariari.
|
|
|
Europako Hogeita Hamar
|
Urteko
Gerraren testuinguruan gotorleku berria eraikitzen hasiko dira, baina handik hiru urtera lanak bertan behera utzi zituzten.
|
|
|
Agiri ofizial batek frogatzen zuen kortsuan ibiltzeko baimena bazeukala kapitainak, Frantziako erregek emanik. Bainan fortuna ez zuten alde izan eta garai hartan Zazpi
|
Urteko
Gerra baitzen hedatu, marinel angelesek Le Dauphin harrapatu zuten. Kapitaina galdezkatua izan zen High Court of Admiralty deitu auzitegiaren aitzinean.
|
|
|
Monismo juridiko eta politikoaren ezaugarri hori guztiz ulergarria da. Horren jatorria 1618tik 1648ra bitarteko Hogeita Hamar
|
Urteko
Gerrak Europan bukatutzat eman zuen ehun bat urteko gerra garaia izan zen (Tully, 1999b: 65).
|
|
|
Bihurria da, halaber, Akitaniaren ingelestasunari buruzko auzia. Akitaniak errealitate politiko autonomo bat eratu zuen Ehun
|
Urteko
Gerrara arte, Goi Erdi Arotik zetorren tradizio politikoan, eta Frantziarekin zein Ingalaterrarekin dialektika tirabiratsuan. Akitaniako dukeak Ingalaterrako errege izatera pasa ziren Leonor erreginaren ondoren:
|
|
2023
|
|
|
13 Ehun
|
Urteko
Gerra probintzia asko suntsitu zituena, Zuberoa azken urteetan baizik ez zen hunkitua izan. 1449an, Gaston IV.a Foix Bearnokoa buru zuen milaka laguneko armada bat gazteluaren jabe egin zen Frantziako erregearen izenean.
|
|
|
Baiona erori zen. Lapurdik beste eraso batzuk ezagutu zituen, 1558an besteak beste, Ingalate rra, Frantzia eta Gaztelaren arteko gerlen garaia zen, Ehun
|
Urteko
Gerra. Ho rien inguruan zeuden laguntzaileen arteko gerlak ere, Aragoi, Gaztela, Esko zia, Herbehereetako printzeak eta Alemania.
|
|
|
Aitonen semeen familia gehienek, aberastasunez urri, nahikoa izango du te beren oinetxea konpontzeko, edota, gehienez ere, zabaltzeko lanak egitea. Berpizkundeko programa zabala abiarazi zuen eraikuntza bakarra, 14 Ehun
|
Urteko
Gerran, Lapurdiko eta Zuberoako euskaldunak frantsesen aurka lehiatu ziren. 1449an, beraz, Gaston Foixkoari, Bearnoko bizkondeari, aurre egin zioten.
|
|
|
XVII. mendearen erdialderako 30
|
Urteko
Gerra amaituta zegoen eta Espainiaren eta Frantziaren arteko Pirinioetako bakea sinatua zegoen Bidasoa ibaian. Baina, bake hauskorra gorabehera, gerran zein bakean, garai hartan ezein kortsario ez zen behar bezain leiala bere erregerekiko eta ezein pirata ez zen behar bezain ausarta itsaso zabalean Espainiako itsas armadari aurre egiteko; salbu eta Mixel Etxegorria eta bera bezalako itsaslapur gutxi batzuk, jakina!
|
|
|
Aita sendagilea zuen, baina berak nahiago zituen lezotarren istorioak jakin, aitaren ogibidea ikasi baino. Hogeita hiru urte zituela, itsas pilotu izendatu berria, Margarita irlara abiatu zen, baina handikgutxiraingelesek preso hartu eta hurrengo bi urteak Jamaikako ziegetan emanzituen, 1763an Zazpi
|
Urteko
Gerra amaitu zen arte. Hurrengo urtean itsas kapitaina izendatuta, hasi zen Ikuza kortsarioen bizimoduan bete betean, Caracasko Gipuzkoar Errege Konpainian.
|