|
2002
|
|
|
|
Urteen
poderioz, erradikal askeek hainbat zelulatan eraldatze genetikoa eragin dezakete: horrek, ehun batzuen minbizia nozitzeko arriskua areagotzeaz gainera, beste ehun batzuen funtzionalitatea moteldu egiten dute:
|
|
2004
|
|
|
Substantzia horiek guztiek erradikal askeen eragin kaltegarria blokeatzeko gaitasuna dute, osasunean ondorio negatiboak eragiten dituzten substantziak baitira, gai baitira DNA (geneak), proteinak eta koipeak aldatzeko.
|
Urteen
poderioz, erradikal askeek alterazio genetikoa eragin dezakete gure gorputzeko zeluletan, eta horrek minbizi arriskua areagotzen du. Antioxidatzaile gehienak landare jatorriko elikagaietan egoten dira, eta hortik ondorioztatzen da zenbait elikagaik, hala nola frutek, barazkiek, lekaleek eta osoko zerealek, osasunerako duten eragin onuragarria.
|
|
|
Tea break deitzen zaio horri, tearen ordu ezagunari, eta tradizio ingelesa ez da galtzen.
|
Urteen
poderioz, te katiluaren ordez kafe edo txokolate katilu bat jarri da. Hala ere, badira ordu horretan betetzen diren te aretoak, eta horietan tea zerbitzatzen da hainbat opiltxo eta pastarekin.Afaltzeko leku tradizional bat aurkitu nahi bada, bat ezin da orduarekin alde batera utzi, han arratsaldeko zazpi edo zazpi eta erdietan afaltzen baita.Erraza da menuetako kartetan plater konbinatuak aurkitzea.
|
|
2006
|
|
|
|
Urteen
poderioz gertatu ohi diren eraldaketa fisiko eta bestelakoak naturaltasun osoz onartu behar dira, angustiarik nozitu gabe
|
|
2007
|
|
|
Egia esan, lehenengoak Herbonen landatu ziren (Padrongo udalerriko herrixka), herriko frantziskotar komentuko misiolariek Amerikatik inportatu ondoren.
|
Urteen
poderioz, eskualdeko klimatologiara egokitu dira, eta txikitu egin dira, baina ez zaporea. Gaur egun, ia herrialde osoan landatzen eta kontsumitzen dira.
|
|
2008
|
|
|
Hala, hipogeusia esaten zaio dastamen sentiberatasuna gutxitzeari; ageusia da elikagaiekiko gusturik eza, eta disgeusia, dastamenaren alterazioa, zapore batzuk besteak baino gehiago hautematen baitira. Zahartzea eta dastamena galtzea
|
Urteen
poderioz, dastamen papilak atrofiatu eta gustua aldatzen da, eta horrek zapore ahaltsuekiko zaletasun handiagoa dakar. Organismoaren zahartzearen prozesu naturalari erreparatuta, 60 urtetik aurrera dastamenaren eta usaimenaren zentzuen funtzioak okerrera egin duela ikus daiteke, eta are nabarmenago 70 urtetik aurrera.
|
|
|
Organismoaren zahartzearen prozesu naturalari erreparatuta, 60 urtetik aurrera dastamenaren eta usaimenaren zentzuen funtzioak okerrera egin duela ikus daiteke, eta are nabarmenago 70 urtetik aurrera.
|
Urteen
poderioz, dastamen papilak atrofiatu egiten dira, eta horrek azaltzen du dastamena aldatzea eta zapore handiko jakiak, gozoak nahiz gaziak, gustukoagoak izatea. Gainera, helduago askok hortzordeak dituzte, eta faktore horrek ere eragina du elikagaiak dastatzeak eragiten duen sentsazioan.
|
|
|
Eta hori urrutiko ikaskuntzan eta ikaslearen behar partikularretan oinarritutako metodologia batean islatzen da.
|
Urteen
poderioz, unibertsitate aitzindari horri beste erakunde batzuk gehitu zitzaizkion, hala nola Universidad Oberta de Catalunya (UOC) eta haren Institut Obert, Bigarren Hezkuntzako ikasketetarako. Gaur egun, zentro honetan, informazioaren teknologiei esker, ia edozein programa egin daiteke urrutitik, eta Estatistikako Institutu Nazionalaren datuen arabera, lau langiletik batek aukeratzen du modalitate hori trebatzeko.
|
|
|
Haurraren digestio aparatua ez dago prestatuta proteina hori digeritzeko, eta horrek sentikortasun handiagoa eragin diezaioke osagai horri.
|
Urteen
poderioz, litekeena da haurrak glutenarekiko intolerantzia izatea, zeliakia ere deitzen baitzaio. Kopuru gehiegi Aitona amona askok duten ohitura txarraren beste adibide bat haurrei eskaintzen dieten janari kantitatea da.
|
|
2009
|
|
|
Tranpa horretan, esne guztia ez zen behin bakarrik jezten, baizik eta, zergak ordaindu ondoren, jezten zuten, eta gazta egiteko erabiltzen zuten.
|
Urteen
poderioz, gazta hori Frantzian jatorri babesa duten 47 gaztetako bat da (Appellation d’Origine Contrôlée, AOC), eta 13 bat zentimetroko diametroa eta bi edo hiru zentimetroko lodiera duen zilindro baten bidez amaitu da merkatuan. Azal laranja argia du, eta gazta krematsua, leuna eta trinkoa da, hur gustu pixka batekin.
|
|
|
Giza gorputzeko zelula batzuk etengabe berritzen dira (azala, hestea), eta beste batzuek, berriz, ez dute halako aukerarik (gibeleko zelulak).
|
Urteen
poderioz, erradikal askeek alterazio genetiko bat eragin dezakete lehenengoetan, eta horrek minbizi arriskua handitzen edo bigarrenen funtzionaltasuna murrizten laguntzen du, zahartzeak berezko duen ezaugarria. Bitamina, mineral, koloratzaile natural eta entzima antioxidatzaile batzuek erradikal askeen eragin kaltegarria blokeatzen dute.
|
|
2012
|
|
|
Txakurraren dieta bere adinera egokitu behar da, txakur helduek, pertsonek bezala, zainketa bereziak behar baitituzte zahartu ahala.
|
Urteen
poderioz, konplikazioak sor daitezke zakurraren hortzetan edo zenbait eritasun. Gainera, txakur zahar baten gorputzak txakur gazte batenak baino erritmo motelagoan lan egiten duenez, haren dietak energia gutxiago behar du, jarduera fisikoa murriztu egiten baita.
|
|
2013
|
|
|
«Garapen kognitiborik onena dutenek, hala ere, hobeto engainatzen dute, estaltzen dakitelako.
|
Urteen
poderioz banketxoak itzultzen dira», gehitzen du Lee-k. Horrek, txantxa gisa adierazita, errealitate itxura izan lezake.
|
|
2016
|
|
|
Hartzidura prozesua amaitutakoan, arraina kontsumitu eta arroza bota egiten zen.
|
Urteen
poderioz, teknika horrek eboluzionatu egin du, eta gaur egungo egoerara iritsi da: arroza plateraren zati da, arrainarekin batera, eta ozpinarekin zerbitzatzen da, azidotasun ukitu bereizgarria emateko.
|
|
|
Analisi sentsorial hori oinarrizko lau parametrotatik abiatzen da: kolorea, zaporea, testura eta usaina.
|
Urteen
poderioz, diziplina horrek gero eta garrantzi handiagoa hartu du, eta haren helburu nagusia da elikagai baten interakzioak bultzatzea, kalitateko eta segurtasuneko irizpideen arabera. Parametro horietako bakoitzaren eta elikagai dastatzaileen eginkizuna zein den azaltzen du artikuluak.
|
|
2020
|
|
|
Kolagenoa ehunetan modu naturalean aurkitzen den proteina da (muskuluak, tendoiak, kartilagoak, azala…), eta malgutasuna, elastikotasuna eta erresistentzia ematen die.
|
Urteen
poderioz, gorputzak kolageno gutxiago sortzen du, eta ez da gai hura ordezteko. Hori dela eta, artikulazioetako mina, hezur dentsitatea galtzea eta larruazalaren elastikotasuna gutxitzea (zimurrak) gertatzen da.
|
|
2023
|
|
|
“Adineko gaixo batzuek muskulu masa galtzen dutenez, tenperatura ia ez da handitzen”, dio Merinok.
|
Urteen
poderioz, azalak argaldu, biguntasuna galdu eta tenperatura kontrolatu eta erregulatzeko sistema ez da hain eraginkorra. Zenbait azterlanen arabera, hamarkada bakoitzeko batez besteko tenperatura 0,8 °C jaisten da.
|
|
|
Ehiztariak esku hartu gabe, beti estimatu izan dute erbiak lasterketan ehizatzeko trebetasuna.
|
Urteen
poderioz, ehiza txakur gisa zuen estatusa mantendu egin zen, baina, era berean, txakur lasterketetarako zuen abiadurak baloratutako arraza bihurtu zen. Imagen:
|
|
|
Adimen zorrotzari eta energia handiari esker, Alemaniako pinscherra ere nabarmendu zen ehizan eta piztien kontrolean.
|
Urteen
poderioz, pinscherrek ospe handiagoa hartu zuten laneko txakur eta lankide gisa, ez bakarrik Alemanian, baita Europako beste herrialde batzuetan eta Amerikan ere. Arrazaren lehen estandarra Alemanian finkatu zen 1879an, eta Nazioarteko Federazio Zinologikoak (FCI) bi barietateak ezagutu zituen 1955ean:
|
|
|
azienda larritzeko, jabetzak babesteko eta salgaiak garraiatzeko (esnea, gaztak, ehunak, etab.). jabeen gurdietatik tiratuz.
|
Urteen
poderioz, merezi zuen ospea lortu zuen lankide fidagarri eta entregatu gisa, eta, berrikiago, estimatzen hasi zen, halaber, familia maitekorreko txakur gisa moldatzeko duen gaitasunagatik. 1907an Suitzako arraza elkarte bat sortu zen, American Kennel Club (AKC) Bernako lehen behizaina erregistratu zuen 1937an, eta Nazioarteko Federazio Zinologikoak (FCI) arrazatzat aitortu zuen 1954an.
|
|
|
Garai hartako kotxetegiek karrozak zaintzeko eta arratoiak eta arratoiak ukuiluetan ehizatzeko erabiltzen zituzten.
|
Urteen
poderioz, Belgikako goi klaseko ospea eta maitasuna irabazi zituen. Baina 1870eko hamarkadan, Austriako Maria Enriqueta erreginaren kumeak hazteko zaletasunak arraza findu eta ospetsu bihurtu zuen.
|
|
|
Lehen eta Bigarren Mundu Gerran, Alemaniako armadak arrakasta handiz erabili zuen arraza txakur bilatzaile gisa, eta horrek aintzatespen eta mirespen orokorra eman zion.
|
Urteen
poderioz, beste eremu batzuetara hedatu zen, eta bilaketa eta erreskate txakur gisa, polizia txakur gisa eta armadako txakur gisa trebatu ziren, ikusmen urritasuna duten pertsonentzako eta zerbitzu txakurrentzako gida gisa. Imagen:
|