|
2004
|
|
|
—Horixe baietz.
|
Modu
batera edo bestera, denak daude sartuta —hasi zen La Vache hausnarrean, hitzak poliki poliki luzatuz— Balantzategin behiok behi gara, eta belarra belar. Baina gainerako gauza guztiak ez dira ematen dutena.
|
|
2010
|
|
|
Bistakoa zen Degrela koronelak saritu egiten zuela, hala nola saritzen zuen Berlino hotelaren ardura bere eskuetan utziz.
|
Modu
batera edo bestera, bere aginduetara j arraitzen zutelako, gerran bezala. Panfletoek zein pintadek arrazoi zuten.
|
|
|
Batzuen ustez historiaurrean bazen Euskararen lurraldea; beste batzuek, aldiz, Errekonkista garaian, arabiarren kontrako oldarrean alegia, euskaldun jendeak eskualdea birpopulatu zuela uste dute.
|
Modu
batean ala bestean, XII XIII mendeetan, Euskaraz mintzatzen zen bertan, lekukotasun zenbaitek agiri idatziek eta toponimiakezbairik gabe frogatzen duten bezala.
|
|
|
|
Modu
batean edo bestean, aldaketa etengabeko hau oso geldoa da, hiztunak ez ohartzeko modukoa.
|
|
2011
|
|
|
Eta guk biok bakar bakarrik lortuko ditugu dirua eta arma horiek?, galdetu zuen tabernariak ezbaian.
|
Modu
batez bai, erantzun zion partisanoak, printzipioz ni arduratu naiz horretaz, eskifaia ez dugulako sobran eta arpoilariak ezin ditugulako arriskuan jarri. Dena dela, plana ez zait niri bakarrik bururatu.
|
|
2014
|
|
|
Horrexegatik, beldurra, errua edo sexua ase ditzaketen elementuak behar ditu publizitateak irabaziak hazteko.
|
Modu
batean zein bestean, esan bezala, sexuarekin lotutako publizitateak jarraitzen du erangikorrena izaten eta, horrezkero, sexualitatea erabiliena.
|
|
|
|
Modu
batean zein bestean, gizaki hipermodernoak ez dauka gozamenaren trenera ez igotzeko arrazoi nahikorik sistemaren aburuz —horixe sinestarazten saiatzen da, behintzat— Gozatzen ez duena nahi ez duelako baino ez da, sistemak gozatzeko bitarteko guztiak jartzen baititu. Merkatuak gozatzeko milaka bide eskaintzen ditu.
|
|
|
Berdin du markako arropa modernoa den, edota teknologia berriekin zerikusia duen edo argazki kameraren bat.
|
Modu
batean zein bestean, beren herritik aldentzeko aukerarik izan ezean, nahigo dute kanpokaldeko herri garatuetako gazteen erara bizitzea, horrek gainontzekoengandik bereizten dituela sinisten dutelarik. Oso erraza du Mendebaldeko bezeroak etekina ateratzea amildegian bizi direnengandik.
|
|
|
|
Modu
batean edo bestean, badago non aukeratu, jostailu sexual ezberdinen kopurua oso handia baita —auskalo, bestetik, zer nolakoak ikusi ditugun etorkizun hurbilen batean, gustu guztietarako. Horietariko batzuk ez dira asmakizun modernoak, berriz, oso oso aspalditik ezagutzen baitira —herri xeheak eskura eduki ohi ez bazituen ere.
|
|
|
|
Modu
batean edo bestean, gure aburuz, gizakia ez da paradigma modernoak sinistarazi zigun izaki pentsatzailea; gizakia ez da pentsatzen duen Ni bat, pentsamenduak gainera baitatoz etengabe gainezka eginez. Gizakia, zer edo zer izatekotan, gainera datorkion aniztasuna litzateke, pertsona ezberdinen arteko harreman soziala.
|
|
|
|
Modu
batean zein bestean, Montaigneren mezuak topatuko zuen oztopo handi bat bi mende geroago, Rousseauk eurozentrismoari eginiko kritikarekin eta, bereziki, aiurri nazionalaren nozioaren agerpenarekin. Zentzu honetan esango zuen Humek zentzuduna denak onartu beharra duela nazio bakoitzak bere tradizio multzo propioa duela.
|
|
|
Modu bertsuan, Erdi Aroko emakumeek akelarreetan egiten zuten topo erritualei ekiteko, oraingo honetan, orduko berriemaleen aburuz, infernuko ateak zabaltzeko erritu satanikoak izanik.
|
Modu
batean edo bestean, satanismo edo paganismoagatik izan, akelarreetan emakumeek —sorginek— elkarrekin zituzten harreman sexualak.
|
|
|
|
Modu
batean zein bestean, internetek zerikusi handia izan du gizaki malgu edo antzezlearen sorkuntzan, nahi dena nahi den unean eta nahi bezala kontsumitzeko aukera eskaintzen baitu. Kontsumitzaileak ez du zertan aitortu nor den, nahi duen rola bete dezake arazo barik.
|
|
|
Azkeneko hamarkadetan transexual kirurgikoek zein trabesti heterosexualek nolabaiteko aitorkizuna lortu duten arren —borroka anitz eta gogorren ondorioz—, gainontzeko aukera transgeneriko eta ez kirurgikoak ez dira oraindik onartuak gurean, Mendebaldeko kulturaren jatorrian haien oinarri sendoak topa daitezkeen arren.
|
Modu
batean zein bestean, erlatibismoaren eta aniztasunaren aldarri sendoek ireki dituzte zirrikituak.
|
|
|
|
Modu
batean edo bestean, autoritate zein diskurtso absolutu ororekiko aspaldiko mesfidantza nagusitzen joan den neurrian, agertuz joan dira malguagoak omen diren erakunde berri mordoa. Narrazio handiak amildurik ere, bada, oraindik ere, noraezean galdurik daudenentzako gidoi edo erritualik.
|
|
|
|
Modu
batean edo bestean, nazio ekonomiaren gainbeherarekin agertzen da mundu mailako sare ekonomiko erraldoia. Enpresa handiek fabrikak eta sukurtsalak eraikitzen dituzte munduko bazter guztietan, ekoizpena mundu osoan zehar hedatua da herrialde bakoitzean etekina ateratzeko helburuarekin.
|
|
|
Dionisio zein Baco dibinitateei eskainitako orgia sexualak, hasiera batean behintzat, benetako amodio erritualak ziren arren, denborarekin izaera erlijiosoa galduz joan zen hedonismoan amaituz.
|
Modu
batean zein bestean, greziarrek eta latinoek ederki ere jakin zuten sexualitate oso eta betea garatzearen garrantzia, erotismoak artearen maila lortu zuelarik. Ars eroticari ematen zaio hasiera.
|
|
|
|
Modu
batean zein bestean, estoikoen, juduen eta ondorengo kristauen agerpenarekin homosexualitatearen zein bestelako" perbertsio" sexualen aurkako morala gailentzen hasten da, orduko ars eroticari amaiera emanez eta konfesioan oinarrituriko garai berriari bidea irekiz.
|
|
|
|
Modu
batean edo bestean izan —Weberren ikuspegia aski kritikatua izan baita—, XVI. mendetik aurrera pentsamendu ekonomikoak teologiaren mendeko izateari uzten dio merkantilisten mendeko bilakatzeko. Estatua Elizari gailentzen zaio —nagusiki; ez leku guztietan eta beti modu berdinean, ostera—; diruaren metaketak bestelako xedea du orain:
|
|
2015
|
|
|
Ustezko paradisuetan bizi direnek ere sufritu behar dute, bai beraien bizitza eredugarriak erabat hutsik daudelako, bai beraien ametsak lortezinak direlako.
|
Modu
batean edo bestean, bestelako hamaika arrazoi bitarteko, goxoen lorategietan bizi omen direnek ere ezin diote ihes egin egonezina eta sufrimenduari. Itxuraz behintzat, horixe omen da gu guztion patua:
|
|
|
Egoera berri honetarako gizaki nekazari ogi jaleak ez zuen balio eta gizaki mota berri baten ekoizpenari ekin zitzaion.
|
Modu
batean zein bestean, hauek ere desagertu ziren eta atzetik etorri zen laugarren arraza; azken hau ere brontzezkoa omen zen, baina aurrekoa baino askoz ongile eta bakezaleagoa, jainko hilezkorren eta giza hilkorren arteko seme alabak baitziren. Bosgarrena eta azkena burdinazko arraza zen, ondorengo duingabea.
|
|
|
|
Modu
batean zein bestean, mesfidantza gehien etorkinek, beste kultura batekoek, txiroek zein bertako izu zabaltzaileek pizten badute ere, arestian esan bezala, egun edozein izan daiteke arriskutsua, denak baikara biktima eta borrero potentzialak. Den denak gara egun aurpegirik gabeko besteak; izan ere, gorputzetan sarrarazten zaigun izuaz gain, gizaki hipermodernoaren maskara jokoan zaila egiten du oso bestearen aurpegia zein izan daitekeen jakitea.
|
|
|
|
Modu
batean zein bestean, orokorrean hitz egiterik baldin bada, azken balioetan sinesten ez duen indibidualismo hedonista berri bat da egun bizi duguna. Indibidualismo nartzisista, hedonista eta egozentriko berriaren aurrean aurkitzen gara; betiko orainean bizi den eta sinbolismoaren inguruan biraka dabilen homo esteticus a, Maffesoliren hitzetan.
|
|
|
|
Modu
batean edo bestean, Sisifok izan zuen azkenik merezitako zigorra. Hildakoen epaileek haitz handi bat erakutsi eta aldapan gora tontor batera eramatea agindu zioten.
|
|
|
...harria tontorrean uztea, mina pairatzea baizik—, harria modu mingarri baina onartuan igotzeari ekiten dion bitartean, harria igotzen du modu autonomo eta askean horrela erabaki izan balu bezala, benetan hori egitera behartua izan denean; ez dakielako edo jakin nahi ez duelako, jarraitzen du esfortzatzen beti ere bere egitasmoa lortuko duelakoan —jakin barik sekulan ez duela lortuko—
|
Modu
batean zein bestean, Sisifok, zentzu honetan, mendekotasuna eta itxaropen eza adierazten du.
|
|
|
Estatu espainoleko emakumeen arteko% 80aren masa korporala normala izanik ere, horren erdiak ez du bere neurriko arroparik aurkitzen —askori dieta egitea bururatzen zaio eta, horretarako, zain dituzte osasunaz arduratzen diren enpresak eta aditu gudarosteak— eta beraien gorputzekin beteezin amaitzen dute dendek agerian dituzten prototipoekin bat ez datorrela ikustean. Inditex, Mango edo El Corte Ingles bezalako inperioek ezarritako edertasun ereduak emakumeen gehiengoa bere gorputza mespretxatzera eramaten du nahitaez eta, logikoa denez, geroz eta handiagoa da beren gorputza aldatzen saiatzen direnen kopurua —egundoko negozioa gimnasio, dietista eta kirurgia plastikoarentzat, besteak beste—
|
Modu
batean zein bestean, gehienetan dendek ezarritako neurrien patroi anomaloek buru trastornoen ugaritzea dakar —era berean, buruaz eta arimaz arduratzen diren klinikek, enpresek eta protokoloek etekina ateratzen dutelarik.
|
|
|
Gehienetan ahaztu egiten da herrialde horietan etorkinek ekonomiari ematen dioten bultzada, beste gauza on askoren artean.
|
Modu
batean zein bestean, gizarte demokratikoetan atzerritarr (txiro) ek epaile jakin bat dute zain baldin eta gure Tartaro blindatuan sartzerik nahi badute. Jada ahaztu dugu europar guztiak atzerritar baten seme alabak garela!
|
|
2017
|
|
|
Zortzi ikasturtean, 193 eraso salatu dira bakarrik Nafarroan—; Ingalaterran urrats bat harago joan dira, jada eskola publikoetako irakaskuntza (publikoa) pakistandar eta indiarren esku utzi dute, bertoko (klase ertaineko zurien artetik) inork ere ez baitu horretan jardun nahi; hots, Ingalaterran irakaskuntza gurean adineko jendearen zaintzak duen maila berean geratu delarik, behe behean.
|
Modu
batean edo bestean, egia bat dago: irakasle asko gurasoen (bezeroen) beldur dira, gero eta gehiago edo arerio gisa ikusten dituzte, bederen; guraso askok, bestetik, zalantzan jartzen dute irakasleon lana.
|
|
|
Horretarako, ezinbestekoak ziren zigorrak, psikologikoak zein fisikoak.
|
Modu
batean ala bestean, ikasleak domatu beharra zegoen.
|
|
|
Hau da, ume guztiek opariak jasotzen dituzten neurrian, errealitatea berdinzale eta demokratiko agertzen zaie umeei (itxurazko aukera berdintasun estatubatuarra); are gehiago, katxibatxeen kultura hipermoderno honetan, krisiak gogor jo zuen arte, ume txiroek ere sekulako opariak jaso ohi zituzten, beraien etxeko errealitate ekonomikoa bera ere itxuraldatuz, beraiek ez baitziren gutxiago izango (demokratizazioa ez da erabatekoa izan, noski, oraindik ere etxe aberatsetako umeen opariak txiroenetakoenak baino izugarriagoak izan ohi baitira; noski, umeei ez die errealitate horrek ihes egiten eta kontziente dira).
|
Modu
batean edo bestean, honen guztiaren atzean zera dago, umeen manipulazio itzela. Auskalo estatubatuarrak benetan beraien eredu kapitalista eta bortitzaz damutzen diren edo ez, auskalo zergatik den, baina helburu nagusi argia dago hemen, gurasoek beraiek onartu bezala.
|
|
|
Artista izan behar du; hirugarren erronka ere aurreko bien ondorio logikoa da, horrenbestez, langileak iraganarekin apurtzen jakin behar baitu etorkizunera begiratu ahal izateko.
|
Modu
batean zein bestean, errealitatea bestelakoa da, egungo gizabanakoen gehiengo bat ez baita perfil hipermoderno horretara hurbildu ere egiten, besteak beste heziketasistemak behar bezala prestatzen ez dituelako baldintza berrietarako. Kontuz, honi guztiari buelta emateko estrategia aspaldi jarri baita martxan, gutariko askoren onespenarekin.
|
|
|
Irakasleek, ikuskariek eta bestelakoek ez daukate oso argi zer bilatzen den eta nola lortzen den.
|
Modu
batean zein bestean, metodologia honek porrot egin du aspaldi, oraindik ere askok iraultzatzat duten arren. Honetan ere galdurik gabiltza.
|
|
|
|
Modu
batean edo bestean, azkenean talento (akademiko) rik ez duten ume eta gazteak ikusezin bihurtzen dira, Sennettek esan bezala, eskola hipermodernoak helburu argia duelako: gizabanakoen eliminazio eta promozioa.
|
|
|
Ildo psikologiko eta pedagogiko mordoa dago, berriz.
|
Modu
batean zein bestean, irakasleak bere desadostasuna agertuko balu, ikasleekin gertatzen ohi den bezala, arazotzat hartua izango litzateke eta neurri zuzentzaileak (zigorra adierazteko eufemismo hipermodernoa) ezarriz gero, arazo bezala agertuko balitz, kanporatua litzateke. Kanporatzea ezinezkoa edo zaila den kasuetan, bere profesionaltasuna eta bokazioa zalantzan jartzen hasten dira zuzendaritza zein bestelako irakasle eta profesional fidelak.
|
|
|
|
Modu
batean edo bestean, berriz ere zentratuz, irakasleriak utzi lioke behingoz ume gazte eta gurasoen teilatuari pilota jaurtitzeari benetan ikastetxeetan zer egin daitekeen hausnartzen hasteko; gurasoek zer edo zer gehiago eskaini badezakete ere, irakasleek hasi lukete pentsatzen nola hobetu beraien prestakuntza egoera berriari behar bezala aurre egin ahal izateko, askok jarraitzen baitute datu akad... Hasi behar dute ikasle oro laguntzen, motibatzen eta ikasle bakoitzaren gaitasun guztiak pizten eta azaleratzen, honek guztiak, nahitaez, zuzendaritza zein administrazioarekin arazoak izatea badakar ere.
|
|
|
|
Modu
batean edo bestean hasierako itsaso bizigabeak egosten joan ziren milioika urtetan zehar, bizitza (sortu, ugaldu eta hil, alegia) zuten lehenbiziko izaki zelularrak sortu arte. Ondoren zelula hauek biziaren hiru adar nagusiak eratu zituzten:
|
|
|
|
Modu
batean edo bestean, izaki berozale hauek denen arbasotzat hartzerakoan bat heldu dira guztiak.
|
|
|
|
Modu
batean edo bestean, historiaurrean bazeuden euskaldunak Europako txoko honetan eta hemen segitzen dute XXI. mendearen hasiera honetan. Tarte luze honetan ipar eta hego aldetik etorri eta igarotako herriak ez dira gutxi izan:
|
|
2018
|
|
|
|
Modu
batera edo bestera topagune horiek baitezpadakoak dira. Etorkizuneko Euskal Herria diseinatzea eta gero zutik ezartzea ez dago balizko erreferendum baten esku; proiektu hori ere ezin liteke idatz ustez independentzia lor lezakeen herri puskarentzat bakarrik.
|
|
|
Esate baterako, Ikastolen Elkarteak sinatu du hitzarmen bat protokolo hori ezartzeko bere ikastetxeetan.
|
Modu
batera edo bestera, irakaskuntzaren arloan Finlandiak sortzen dituen ikerketa, garapen eta berrikuntzak (I+G+B) esportatu egiten ditu, eta honela, ezagutzaren gizartean etekina ateratzen du: ospea bai, baina baita etekin ekonomikoa ere.
|
|
2020
|
|
|
Ontziratze gunera joan behar duzu.
|
Modu
batera edo bestera, Denisekin harremanetan jarraituko duzunez, haren bitartez bidaliko dizut laguntzaren bat.
|
|
2021
|
|
|
Zertarako esfortzatu, beraz?
|
Modu
batean edo bestean, errealitatetik oso urrun dagoen ilusio horretan ahalik eta luzeen eduki nahi dituzte gurasoek, Wolfen hitzetan, beraiek galdutako haurtzaroarekin amesten jarraitzen dutelako.
|
|
|
Eta horretan ere, aurkakotasun horretan sartu aurretik, esan behar da ez dagoela nobedaderik, Aristotelesek berak ere bereizi baitzituen jakintza mota bi horiek.
|
Modu
batean edo bestean izan, aurkakotasun anker baten aurrean geundeke berriro ere, ikasleek ez bailukete bakarrik jakin behar gauza konkretu eta jakin bat egiten, horrela zergatik egiten den ere jakin luketelako. Massok dioen bezala, lehendabiziko egurrezko kanoak egin zituzten gizakiak konpetenteak ziren, kanoak egiten baitzekiten; orain, galdetuko bagenie zergatik egiten zituzten horrela, ez zuten jakingo zer erantzun, ez baitzekiten zergatik, zekiten bakarra horrela funtzionatzen zuela baitzen, horrela egiten baitzen beti.
|
|
|
|
Modu
batean edo bestean, esan bezala, korronte eta ikuspegi berriak teoria zientifikoez eta neuromitoez baliatu ohi dira, arazo barik, datu enpirikoek arrazoia ematen dietela aldarrikatuz, errealitatea erabat ezberdina denean. Gehienak eskoletara heldu dira, modu indiskriminatuan izan dira ezarriak, oraindik ez dagoenean horien ondorioen datu enpirikorik.
|
|
|
Ze helbururekin?
|
Modu
batean edo bestean izan, kasu honetan ere, hezkuntza ezin izan da joera horretatik aldendu, gatazka horien gatazka gune bilakatu delarik.
|
|
|
|
Modu
batean edo bestean izan, Iztuetarekin, uste dut aipatu bi faktoreei, ekonomikoari eta politikoari, kulturala (identitarioa) ere gehitu behar zaiela, Euskal Herriko eskoletan ere gatazka kulturalak bizi baitira, zeintzuen artean nagusitzen edo nabarmentzen den linguistikoa. Kultura normala eta normatiboa da aldi berean, jakina denez.
|
|
|
Batetik, euskaraz ikasten dutenen artean politizazio handiagoa dagoela uste du gehiengoak; are gehiago, ereduko ikastetxeetan abertzaletasunari lotutako balioak transmititzen direla pentsatzen dute dirudienez, beraiek jasotzen duten prestakuntza neutroa omen da, identitaterik bakoa... — Bestetik, kontrako zentzuan, euskara dakitenen artean ere errepikatzen da euskara jakinez gero hobeto ezagutzen dela Euskal Herria, besteak beste.
|
Modu
batean edo bestean, argi geratzen da euskararen politizazioa, zeinen arabera, batzuek erabiltzen duten euskara arma politiko gisa besteei benetako euskaldunak ez direla esateko, besteek euskara hitz egiten duten horiek terrorismoarekin edo abertzaletasunarekin lotzen dituzten bitartean.
|
|
|
|
Modu
batean edo bestean, aipatu itxurazko paradoxak —gero eta gehiagok dakite baina gero eta gutxiagok erabiltzen dute—, Amonarrizen hitzak baliatuz, bidegurutzean jarri gaitu. Bi norabideren aurrean gaude orain, hortaz.
|
|
|
Euskarazko ETB1 k, berriz,% 2 inguruko audientzia izan zuen 2015 urtean, Imazek gogarazi bezala; bestetik,% 25ak baino ez dauka ohiturarik euskaraz irakurtzeko edota euskaraz musika entzuteko.
|
Modu
batean edo bestean, arrazoi asko bitarteko, Euskal Herriko nerabe eta gazteen gehiengoak harreman gutxi dauka euskal kontsumo gaiekin, haurtzaroko" Pirritx, Porrotx eta Marimotots" en nagusitasuna desagertzearekin batera, gurasoen eraginetatik askatuz ahala, hurbiltzen direlako erdarara. Nerabezaroan bada, hortaz, muga modukoren bat, ikasgelan ere nabaritzen baita alde handia.
|
|
|
|
Modu
batean edo bestean, horren berezi direla uste duten gizabanako pasibo eta kaskarrek, benetan bereizten saiatu arren, irudi ideal batek determinaturik daude prozesuaren hasieratik. Zenonen paradoxa ezagunean bezala, ume eta nerabeak eskolan zehar mugitzen direla dirudi, benetan mugitzen ez direnean.
|
|
|
Ez frustratu!".
|
Modu
batean edo bestean izan, diskurtsoa bat ala bestea izan, denek obeditzen diote logika berari: sailkapena eta diskriminazioa.
|
|
|
Batzuek jada mobila debekatu dute eskolan, beste batzuek, debekuen kontra daudelako edo dibinitateari mugak jarri nahi ez dizkiotelako, mobilaren erabilera txalotzen duten bitartean —langile izan nintzen ikastolak urteak behar izan ditu mobilaren erabilera arautzeko, ez baitzegoen adostasunera heltzerik.
|
Modu
batean edo bestean, nerabeek eta gazteek geroz eta ortopedikoagoak dirudite, inoiz baino atrofiatuago eta gailuen menpeko. Izan ere, gailuen menpekotasuna gaixotasun ofiziala da jada, drogaedo joko menpekotasunaren pareko.
|
|
|
Seme alabon eta gurasoen arteko harremanei dagokienez behintzat, alde batetik, antropoteknika modernorik badagoenez oraindik, bada joera postfiguratibo bat, hiperguraso askok beren kimuak zuzendu nahi baitituzte; baina, beste alde batetik, bada hiperguraso askoren aldetik" berdin" gisa agertzeko joera demokratikoago eta berritzaileago bat ere, progreagoa, zeinen arabera gurasoak ez lirateke guraso izango, lagunak baizik.
|
Modu
batean edo bestean, joera batek zein besteak bere arazoak ditu, egun belaunaldien arteko apurketa handi bat bizi baitugu, bi mundutan bereizi baitira. Mundu analogikoan bizi dira nagusiak, mundu digitalean gazteak bizi diren bitartean.
|
|
|
Henry-k dioen bezala, horrek guztiak egundoko erabilgarritasun ekonomikoa dauka, eskolaren aurka hazi eta hezi diren horiek bukatu behar dutelako azkenik frakasatu dutela pentsatzen eta barneratzen eta, horrenbestez, lan estruktura burokratikoaren edo industrialaren behe mailetan bukatu kexatu barik.
|
Modu
batean edo bestean, badirudi, Foucaultek adierazi bezala, botereak erresistentziak ere sortzen dituela; edo, Deleuzek esan bezala, Sistemak beti sortzen dituela sakontasunetik datozen munstroak.
|
|
|
|
Modu
batean edo bestean, esandako guztiarekin, Wilcoxek etnografiaren ikuspegi ezkorra ekartzen digu azkenik, datuek ez baitute bestelako irakurketarik egiteko aukerarik eskaintzen. Wilcoxen aburuz, ez dago heziketa sistema iraultzeko modurik, hori lortzeko ezinbestekoa baita desberdinkeriarekin bukatzea, hots, gizartean nagusi den estratifikazio sozial, ekonomiko eta politikoarekin amaitzea.
|
|
|
Batzuen aburuz, paidos (‘ume’) bainoago paideia (‘heziketa’) hitza erabili omen zuen; eta, hiztegiren baten arabera, hitzaren asmakizunaren atzean akats bat egon zen, medikuak pedia hori" oina" rekin erratu edo nahasi zuelako.
|
Modu
batean edo bestean izan, mediku frantsesaren aipatu liburuko izenburuak eta azalak argi uzten dute adierazi nahi zuena. Izenburua, batetik, honakoa zen:
|
|
|
Azkenik, gurasoek ere une oro jasotzen dute KITen bidez beren kimuen inguruko informazio guztia (jarrera, lana, etxerako lanak...).
|
Modu
batean edo bestean, ohiko arriskua datu horiek ume edo nerabe bat etiketatzeko balio dezaketela da, espedientea eskuz esku igarotzean ume eta nerabeen etiketak betikotu daitezkeelarik. Ume eta nerabe batzuentzat benetako kartzela izan ohi da espedienteak sorturiko etiketa, ez baitute sekula lortzen ideia edo irudi horretatik askatzea.
|
|
|
|
Modu
batean edo bestean izan, esan bezala, hezkuntzak krisia bizi du, bi munduren arteko desertuan dago galdurik. Irakasleak orain dela gutxira arte paradigma tradizionalaren arabera formatuak ziren bezala, oraingoak paradigma berriaren arabera dira prestatuak; biak ala biak, seminaristak bezala, fedean ziren eta dira trebatuak.
|
|
|
Berak sorturiko Zientzia Positiboak, ikuspegi zientifikoa eskaini nahi arren," pentsamendu positibo" deritzon mugimendu sasi magikoa eta ideologia protestante amerikar kontserbakorra ditu oinarri, auto-laguntza mugimenduarekin ere lotura estuak dituelarik, Barbara Ehrenreich ek salatu bezala.
|
Modu
batean edo bestean, psikoanalisiak dioenaren aurka, denok zoriontsu izateko eskubide eta aukera erreala daukagula aldarrikatzen du zientzia berriak; are gehiago, arduragabekeria izugarria litzatekeela zoriontsu ez bilakatzea dio, manikeismo beldurgarri bati hasiera emanez: pertsona onak, positiboak eta zoriontsuak batetik, eta pertsona txarrak, pesimista eta zorigaiztokoak, bestetik.
|
|
|
" Orain arteko politika ez da zuzena izan, Administrazioak ikasle hauek matrikulazio zailtasunak zituzten ikastetxeetara bideratu ditu, eta ez du kontuan hartu sare eta eskolen arteko oreka; aitzitik desorekatu egin ditu, bai sareak bai sare barruko ikastetxeak".
|
Modu
batean edo bestean, Rodriguez eta Txapartegirekin, uste dudan arren ikastolen helburua ez dela klase ertaineko ikasle zuri euskaldunekin bakarrik lan egitea, iruditzen zait praktikan hori dela egoera erreala egun, tamalez. Haatik, familien arteko alde sozioekonomikoa ez da bakarrik bi sareen artean ikusten, sare publikoaren barruan ere aldeak nabariak baitira.
|
|
|
|
Modu
batean edo bestean izan, irakasle askok amua irentsi zuten eta, grebaren aldarrikapenekin bat etorri ala ez, lanera joatea erabaki zuten, ikasleek —eta beren gurasoek— ez baitzuten horrelakorik merezi, beraien ustetan. Erresilientzia positiboan harrapaturik, enpresa bihurturik, greba bidegabea eta kaltegarria zela iritzi zuten.
|
|
|
Etxeetan, bereziki itxialdian, gailuen erabilera indartu da modu izugarrian, aisialdiko ohiko tresnak zirelako lehenagotik edo, beharbada, guraso askok etxean lan egin ahal izateko edota uneren batean libre egoteko gailu horietara bidali dituztelako seme alabak.
|
Modu
batean edo bestean, Desmurgetek, bi munduen analogikoa eta digitalaedo bi belaunaldien arteko arrakalaz mintzo zaigunean, arrisku handiaz ohartarazten gaitu, pantailek ume eta nerabeengan dituzten ondorio latzen inguruan gurasoek informazio errealik ez daukatela, alegia. Are gehiago, pantailek sorrarazitako arazoa tabakoak sortzen duenaren parean jartzen du, kasu bietan, beste askotan bezala, lobbyek estrategia antzekoak garatzen dituztelako gutxiengo enpresarial bat aberastu dadin ume eta gazteen osasunaren kalterako.
|
|
|
Batetik, programazio originala egiteko gomendioa egiten da, benetan originala izateko aukera errealik ez dagoenean, oso zehaztuta baitago egiteko modua; eta, bestetik, Batxilergoari dagokionez bereziki, paradigmaren defentsa sutsua egin behar da, askotan epaimahaian daudenek ere sinesten ez dutenean horretan, beraiek ere praktikan aurrera eramaten ez dutenean epaimahaikideak ere irakasle arruntak baitira, zeintzuek eman zaien ebaluazio irizpide objektiboei baino ez dieten jarraitu behar— Are gehiago, eskarmentu apurra daukaten gehienak harritu egiten dira EPEa prestatzen hasten direnean, jakin baitakite praktikan inor gutxik aplikatzen dituela eskatzen zaien metodologia edo praktika horiek.
|
Modu
batean edo bestean, gainditu eta plaza lortuz gero, irakasle horrek ikasturte bateko praktikaldia egin luke ikastetxe batean, gehienetan —ez bada beti— arazorik gabe gainditzen dena. Nor ote da gai neofito bati balio ez duela esateko?
|
|
|
Gure ikastolan askoz tristeagoa zen irudia, zuzendari orokorrak ez baitzeukan inolako prestakuntzarik ez ekonomian ez pedagogian; enpesaren defendatzaile fidela eta mezu igorle ona zen, ordea.
|
Modu
batean edo bestean, aipatu sare bietan joera gaur egun gestore ekonomiko bat jartzea da, pedagogiaz ezer gutxi dakiena. Horrelako kasuetan, irakasleak ez ohi dira gestorearekin gehiegi fidatzen, beraiek zaintzeko jarri dutela pentsatu ohi baitute.
|
|
|
Diezek ere, zentzu bertsuan, dio egungo eskolek lider eta gestore apartak diren zuzendariak behar dituztela, Leena Liusvaara finlandiarrak" ongizate pedagogikoa" deitzen duena gerta dadin; hots, zuzendariak baldintza guztiak zaindu behar ditu irakasleak beren lanean zentra daitezen eta modurik hoberenean burutu dezaten; bestela esanda, irakasleei behar beste denbora, autoritate, ezagutza eta errekurtso eskaintzea ume bakoitza behar bezala lagundu ahal izateko.
|
Modu
batean edo bestean, estatu espainiarrak bere horretan jarraitzen du, munduko beste herrialde asko eta asko eskola liderrak behar bezala prestatzeko egundoko errekurtsoak eskaintzen ari diren bitartean, Mulford ek azaldu bezala. Ze urrun gaude oraindik irudi horretatik..
|
|
|
Erreta bukatu aurretik gora eta gora egin dutenak bizitza hobe baten bila, erreta edo erretzear dauden horiei lana nola egin behar duten esatera pasatu direnak.
|
Modu
batean edo bestean, beraien helburua irakasleon eta zuzendarion lana erraztea eta laguntzea lukeen arren, benetako helburua arazoak saihestea baino ez da, hots, suebaki lanak egitea. Horregatik, oasiko" artzapezpikuak" eta" aita santuak" zipriztindurik ez bukatzeko, guraso bezeroen kezkak eta arazoak konpontzen tematu ohi dira bereziki, horretarako irakasleen aurka egin behar badute ere:
|
|
|
|
Modu
batean edo bestean izan, argi dago formakuntza enpresen ekoizpenari begira dagoela oraindik ere, Adam Smithek XVIII. mende bukaeran formakuntzak langilearen produktibitatean eragin zuzena duela ikusi baitzuen; XX. mendeko ekonomialari asko ere konturatu ziren heziketaren garrantziaz garapen edo hazkunde ekonomikoan, giza-kapitalak izugarrizko garrantzia zeukala, Schultz ek ikusi bezala.... Antzeko ikerketen ugaritzearekin, ondorioztatu zen hezkuntzan inbertitu beharra zegoela ekonomiaren probetxurako.
|