|
2006
|
|
|
Garai batean pentsatzen nuen eskuizkribuak fikziozko literaturan bakarrik agertzen zirela, baina gero konturatu naiz gauza ez dela horrela, eta edozein liburu denda zaharretan ager daitekeela horrelako eskuizkribu bitxi bat.
|
Joan
Perez Lazarragarena ikusi ondoren edozer gerta zitekeela banekien, eta edozer gertatuta ere ez nintzela harrituko esan nion neure buruari, baina hala ere harri eta zur geratu nintzen Marie Émilie andereñoaren idatziak nire eskuetara iritsi zirenean.
|
|
2008
|
|
|
Lehenagoko lekukotasunik agertzen ez den bitartean, esan dugu
|
Joan
Perez Lazarragak erabili zuela estreina, 1567an, «eusquel erria». P. Axularrek 1643an «euscal herrian», baina letra xehez eta batere zentzu politikorik gabe, soilik euskaraz egiten zen zazpi lurralde historikoak eta hortik kanpokoak ere bertce anhitz leccutan izendatzeko.
|
|
2010
|
|
|
irakur zitekeen artikuluaren hasieran. ?
|
Joan
Perez Lazarragaren testuaren benetakotasunaz, gaur egun, inork ez du dudarik, baina Veleian aurkitu bide diren hitzen inguruan, zalantzak ez dira oraindik erabat uxatu. Esan daiteke, gainera, Veleiako arduradunek prentsa aurrean hitzak agertu ondoren baino duda gehiago daudela egun. Horregatik, Henrike Knörren eta Joakin Gorrotxategiren txostenaren zain daude denak.
|
|
|
Aztertu zituztenetako bat.
|
Joan
Perez Lazarragaren eskuizkribua Madrilgo antigoaleko etxe batean aurkitu zutenean, behintzat, Gipuzkoako Diputazioak ez zuen inolako zalantzarik izan testu hori benetakoa zen ebazteko nori deitu erabaki behar izan zuenean: Lakarrari.
|
|
|
Eiheralarreko apezaren enuntziazio lekua ez zen nahikoa izango. Botere eklesiastikoek, Trentoko kontzilioaren ondoren, ez zuten ez amodio disputarik ez potaren galderik ametituko.1094 Joannes Laiçarragaren lanak ere ez zuen lekurik izango erresuma frantses katoliko erromanoan, debekatuarena izan ezik.1095 Bazeuden beste batzuk inprentara ere heldu ez zirenak,
|
Joan
Perez Lazarraga esate baterako. Adriano de Armadoren erresuman ez zen Ernazimentu handirik posible izango euskaraz.1096
|
|
2011
|
|
|
Arralde fikziozko herria baita, EITBko telesail batean baino existitzen ez dena, eta bertan agertzen ziren presoak ez ziren benetako presoak, aktore profesionalen argazkiak baizik, hots, fikzioaren profesionalen argazkiak. Eta azkena,
|
Joan
Perez Lazarraga arabarrak (1564)" Euskal Herria" hitzaren erabilera modan jarri zuenetik, euskaldunek izen hori erruz eta naturaltasunez erabili izan dute azken lau mendeetan. " Euskal Herria" beste hizkuntza batzuetara berandu itzulia izan bada ere Alfonso Irigoienek erakutsi bezala, aspaldion bada utopia, kimera edo entelekiaren mailan jarri duenik.
|
|
2015
|
|
|
Ezusteko handia izan da oraindik orain? 2004 urtean, agertu den
|
Joan
Perez Lazarragaren izkribua. Literatura lan zabala da, eta etxe oneko semea zen egilea; giro eta garai hartan gaztelaniara jotzea errazago zuena.
|
|
|
2004an, azkenik, beste gertakari esanguratsu bat heldu zen:
|
Joan
Perez Lazarragaren izkribuak ezagutu genituen. Larrekoa zen, Barrundia udalerrikoa, eta literatura lan zabal samarra osatu zuen XVI. mendearen erdialdean.
|
|
|
Ez da besterik gertatuko
|
Joan
Perez Lazarragarekin(). Ez dugu ukatuko Lazarraga Errenazimentuko idazle izan zenik, baina zein gertu duen Erdi Aroko mundua bere irudimenean zaldun arteko justez edo borrokez ari denean, esate baterako.
|
|
|
Beren garaikoak dira, esaterako:
|
Joan
Perez Lazarraga, Augustin Xaho, Jean Kamusarri, Jose Maria Iparragirre, Jean Etxepare edo Jon Mirande, eta, zer esanik ez, azken hamarkadetako idazle franko.
|
|
2017
|
|
|
hiru XVI. mendekoak eta bi XVIII.enekoak. Alde batetik, Niccolò Landuccik 1562 aldera Gasteizen osatutako hiztegia, Larreako (Barrundia)
|
Joan
Perez Lazarragaren literatura lana eta Betolatzako (Arratzua Ubarrundia) Joan Perez Betolatzaren kristau ikasbidea (1596); bestetik, berriz, Araiako Julian Garzia Albenizen itzulpena (1778) eta Sabandoko (Arraia Maeztu) Joan Bautista Gamizen() bertsoak.
|
|
2019
|
|
|
2005ean kaleratutako paperezko bertsioan, obra osatzen zuten 16 liburukietako bost, aurrenekoak, bestelako irizpideei jarraituz osatu ziren, gainerako 11 liburukietan erabilitakoekin alderatuz gero; bertsio berrian, aldiz, obra osoa irizpide berberei jarraituz egina zegoen. Horrez gain, azken urteetan agertutako materiala ere aintzat hartu zen bertsio berrirako,
|
Joan
Perez Lazarragaren eskuizkribua besteak beste. OEHren bertsio berriarekin batera, Antonio Zabalak sortu eta zuzendutako Auspoa bildumako 2006ra arteko liburu guztiak ere sareratu zituen orduan Euskaltzaindiak.
|
|
2021
|
|
|
Bada Azkoitiko protokolo liburuko poemek Rosi gogora dakarkioten beste lan bat ere:
|
Joan
Perez Lazarragaren eskuizkribuan (1567 1602) jasota dagoen Sasiolako Estibalitzen Itai lelo ibai lelo kanta. «Testuari zentzua behar bezala hartzen lagundu ahal digun jendea bada.
|
|
2022
|
|
|
|
Joan
Perez Lazarraga ezagutzeko bisitaldian ere ikusiko zaitugu laster, ezta?
|
|
2023
|
|
|
Bestalde, Maika Etxekopar, Amaia Zubiria, Leire Berasaluze eta Mertxe Olidenen ahotsak entzungo dira kantuan. Hitzen eta poemen artean, berriz, Joannes Leizarraga, Gaspar Gomez,
|
Joan
Perez Lazarraga, Antoni O' Breskey, Jose Angel Irigarai eta Joxe Zapirainenak hautatu diuzte. Olerkiak sartzeak «osotasuna» ematen dio obrari, Erentxunen ustez.
|
|
|
Ez zen egia euskal literaturaren historiako egile guztiak apaizak izan zirenik.
|
Joan
Perez Lazarraga aipatu nien, XVI. mendeko noble arabarra, bigarren euskal idazlea denboran. Haren poema mundutar, amoros bat irakurri nuen adibide gisa:
|