|
2008
|
|
|
Kontaketa eten eta bazterreko zerbaitez berba egiten da denbora laburrez.
|
Ikus
dezagun adibide bat:
|
|
|
Zalantzarik ez dago, zabalkundean ez dugula halako arazo larririk.
|
Ikus
dezagun adibide modura Aranburu eta Bago doktoreen testua:
|
|
|
|
Ikus
dezagun adibide bat. Alegia, konpara dezagun Rolanek eta Ferragus jiganteak egiten duten borroka frantsesez, gaztelaniaz eta euskaraz:
|
|
2012
|
|
|
bati zuzentzen dion adierazpena.
|
Ikus
dezagun adibideez baliatuz:
|
|
|
Aipatu dugu, gainera, bi enuntziazio diren neurrian bi enuntziazio lerro edo bi interpretazio hari irekitzen direla.
|
Ikus
dezagun adibide hauekin:
|
|
2021
|
|
|
43.8b
|
Ikus
dezagun adibide hau: GURE semeaz hitz egin aurretik, beharbada egokiago izango da neure buruaz zer edo zer kontatzen badizut; edo, zehatzago esanda, neure eskuaz.
|
|
|
Interpretazio egokia, beraz, bigarren atalak lehendabizikoarekin duen harremanean oinarrituta egin behar da.
|
Ikus
ditzagun adibide batzuk:
|
|
|
haien bidez esatariak ohartarazten edo iragartzen dio hartzaileari —edo are bere buruari ere— lehenago adierazi duenari buruzko azalpen bat datorrela birformulatzaile esplikatiboak txertatzen duen diskurtso atalean.
|
Ikus
ditzagun adibide batzuk:
|
|
|
|
Ikus
ditzagun adibide batzuk: Horrelakorik ez zian listokume horrek espero (X. Amuriza" Larraun"); Nundik ibiliko ote gera, ba, markeskume onek aizea ar dezan (Etxaniz); Txahala esaten jako edozein beikumeri (Mogel); Ta orra, ordun, ez soilki idazle bat galdua, baizik aren ikasbide ona ere, idazlekumerik sortzeko bideak langatu (Lizardi); Saskigilekume izan arren, izketa atsegiña du, esan zion amari (Orixe).
|
|
|
aberkoi, amakoi, ardankoi, emakoi, elizkoi, etxekoi, gizakoi, haragikoi, herrikoi, lurkoi, ohekoi, sabelkoi, sukoi, zintzurkoi.
|
Ikus
ditzagun adibide batzuk: Arimaren ilunpea, gogo nahastea, gai purtzil eta lurkoietarako lera (P.
|
|
|
Eta batzuek gutxiespen kutsua ere izan dezakete.
|
Ikus
ditzagun adibide batzuk: Beltzarana zen, mozkote samarra, isil, (Egunkaria); Hortaz —ari zen mutiko sendokote bat—, esan diot Justini gure logelan ezkutatzeko (I. Mendiguren); Zure izaera baldarkote horrek galtzen zaitu (Goenkale); Koadrilako bat da handia.
|
|
|
|
Ikus
ditzagun adibide batzuk: Jendeak zioen ile luzeko gizon bat zela, mamu antzekoa (A.
|
|
|
6.3.3b Aurkitu dugu beste atzizki txikigarri baten ondotik doan ñoren adibide bat ere, herrixkaño.
|
Ikus
ditzagun adibide batzuk. Nire haurtzaroan fama txarra zuen Lanbarak gure xaharren mihietan, huntza entzutean erraten baitzuten, halako trufaño batekin:
|
|
|
Adierari dagokionez, askotan gutxiespenezko kutsua hartzen dute eratorri hauek.
|
Ikus
ditzagun adibide batzuk: Proserpine andereñoa:
|
|
|
Ez da hori beti eta nahitaez horrela; maiz ikusiko dugu barnean.
|
Ikus
ditzagun adibide batzuk: Ez zen nehor atrebitu haren hartzerat:
|
|
|
Askotan izen sintagma batean adjektiboak betetzen duen zeregina aposizioan doala esan ohi dugun izen batek, edo beste izen sintagma batek betetzen du; hau da, ondoan daraman izenaren zer nolakoa adierazten du.
|
Ikus
ditzagun adibide hauek: Larrañaga irakasleak irakatsi zigun iaz matematika; Gasteizen, Arabako hiriburuan, taberna ugari dago.
|
|
|
|
Ikus
ditzagun adibide batzuk: Munduaren lau bazterretako berriak ere apur bat jakitea on da; laket da (Hiriart Urruti); On da irudimenaren bost zentzumenak lehen eta bigarren kontenplazioetan ezartzea (P.
|
|
|
idazle bakar batek ere ez ditu sistematikoki erabiltzen, eta askotan bertsoak izaten dira (bertsoaren neurria osatu beharraren baldintza ere hor dago); bestalde, perpaus amaigabeak edo iruditzen zaizkigu batzuk, anakoluto gisakoak.
|
Ikus
ditzagun adibide batzuk: Ez gera konturatzen/ edadez sarritan,/ nahiz ta ikusi arren zar hauek begitan,/ begira nola dauden orain inbiritan,/ gazte ez gera izango iñor bi alditan (Uztapide); Neure bizitza zelangoa dan egiten nua autortu, nahiz ta gizonak gura ez arren azeria ontzat hartu (B.
|
|
|
berria zabaldu, notizia etorri, agindua eman, jakitun egon, jakina izan, ziur izan, beldur izan, gogoan izan, esperantza izan, irudipena izan, susmoa izan, arrazoi izan, etsita egon...
|
Ikus
ditzagun adibide batzuk: Egun batez berria zabaldu zen Dachau ra joan behar genuela (Etxehandi); Senarra jakitun zegoen emazteak ez zuela irakurria Jules Verneren liburua (Zurutuza); Ziur da jakinaren gainean dagoela Martinekin duen harremanaren alderdi intimoenez (Saizarbitoria); Jakina naiz isil isilean lan egin duela (Jon Muñoz); Eta susmoa izan zen norbaitek debekatu ziola Luvinori entziklopedia erakustea (Elorriaga); Irudipena izan zuen alaba ez zela besteak bezalakoa (Zubizarreta).
|
|
|
zera, hau, honela eta horrelako elementuez ari gara.
|
Ikus
ditzagun adibide batzuk: Zera bururatu zitzaion:
|