|
2000
|
|
|
Galizan ere
|
Ikus
entzunezko Legea ezarri da57, eta Madrilen, berriz, telebistakoedukiak erregulatu nahi dituen araua ezartzeko asmoa azaldu dute.
|
|
2004
|
|
|
Norabide horretan hainbat ekimen interesgarri susta daitezke. Helbururik garrantzitsuena —eta Euskal Autonomia Erkidegoaren kasuan gure esku dago—, Nafarroan dagoeneko egin dutenaren ildo beretik
|
Ikus
entzunezkoaren Lege bat onartzea izango litzateke (honako auziei egin lieke aurre legeak: edukiak, deontologia, kuotak, barne ekoizpenaren programazioa, berezko musika eta ikus entzunezkoaren gutxienekoak programazioan...), eta, bide batez, legearen aplikazioa gordeko lukeen Ikus entzunezkoaren Euskal Batzorde independentea abian jartzea.
|
|
2007
|
|
|
EAEn,
|
Ikus
entzunezko Legearena bideratu gabe dago. Gainera, Nafarroan, Katalunian edo Frantziako Estatuan ez bezala Ikus entzunezko Kontseilurik ez daukagu.
|
|
2010
|
|
|
Alberto Catalan Nafarroako Gobernuko eledunak eman du asmoaren berri. Espainian eztabaidagai den
|
Ikus
entzunezkoen Legeari itxarotea ere komenigarri jo du Catalanek. Lege horren atzetik zehaztuko dute Nafarroako Ikus entzunezkoen Legea, eta hori garatu aurretik irrati lizentziak banatzen hastea ez du egokitzat jotzen Sanzen gobernuak.
|
|
|
Espainian eztabaidagai den Ikus entzunezkoen Legeari itxarotea ere komenigarri jo du Catalanek. Lege horren atzetik zehaztuko dute Nafarroako
|
Ikus
entzunezkoen Legea, eta hori garatu aurretik irrati lizentziak banatzen hastea ez du egokitzat jotzen Sanzen gobernuak.
|
|
|
Irrati lizentzien lehiaketa ez berritzeko beste argudiorik ere eman du Catalanek. Gobernuko eledunak uste du Nafarroako
|
Ikus
entzunezkoen Legea garatu arte itxaron behar dela. Eta hori garatzeko, Espainiako arloko legea garatu behar da, orain eztabaidagai dagoena.
|
|
2011
|
|
|
1983 urtean banaketa salomoniko bat egin zuten, eta ondoren frekuentzia asko saldu egin zizkieten Madrilgo irrati handiei.Iñaki Lasagabasterrekin batera idatzi duzun artikulu batean dekretuaren proiektua neoliberala dela salatzen duzu. Zertan da neoliberala. Espainiako
|
Ikus
entzunezko Legearen imitatzailea da erabat, ez da batere sortzailea. Lege horrek Espainiarako balio du, baina dekretuak euskal komunikazio esparrura egokitu beharrean Madrilgoari jarraitzen dio.
|
|
|
Oraingoz soilik bide horretatik etortzen ari dira dekretua aldatzeko eskaerak. Dekretuaren aldaketa aukera bat egongo litzateke hor, baina ni ez naiz oso baikorra.Zer ekimen lituzke euskal sistema komunikatiboak?
|
Ikus
entzunezko lege bat litzateke Euskal Autonomia Erkidegorako; lege propio bat diagnostiko bat egin ostean. Hortik aurrera zehaztu lirateke dekretuak.
|
|
2012
|
|
|
Publizitatearen Lege Orokorraren 3.b artikuluak publizitate ez zilegitzat jotzen du umeak egoera arriskutsuetan agertzea. Debeku hau
|
Ikus
Entzunezko Lege Orokorraren 7.3 d. artikuluan (IELO) ere jasotzen da: «Ezin dira, arrazoirik gabe, umeak egoera arriskutsuetan aurkeztu».
|
|
|
«Ezin dira, arrazoirik gabe, umeak egoera arriskutsuetan aurkeztu». Hala ere,
|
Ikus
Entzunezko Legearen debekuak eragin zehatza dauka, egoera horiek bakarrik debekatzen baitira ikus entzunezko hedabideetan aurkezten direnean. Publizitatearen Legearen debekua, berriz, zabalagoa da eta merkataritzako edozein mezutara zabalduko da.
|
|
2013
|
|
|
Uko agiria Eusko Jaurlaritzako Kultura Sailak lehiaketa bertan behera utziko zuela iragartzeko memorian hainbat ohartarazpen egin ditu. Batetik, azaldu du Espainiako
|
Ikus
entzunezkoen Lege Orokorra aldatu dela, zerbitzu publiko autonomikoen kudeaketa malgutzeko; bestetik, Espainiako ministro kontseiluak zenbait erabaki hartu dituela, eta komunikazio taldeen bat egiteak erraztu; Mediasetek eta Prisa TVk eta Antena3ek eta La Sextak bat egin dute, adibidez. «Horrek eragina du irrati lehiaketaren oinarrietan bilatzen duen pluraltasunean», dio agiriak.
|
|
|
Catalunya Radio, Rac1, Cope, Onda Cero eta Ser. Kataluniako Diadaren bezperan hasi eta astebete luzatu dute lanketa; iragan irailaren 10etik 17ra bitartean. CACek txostenean azaldu duenez, Intereconomia eta 13TVko 43 pasarte horiek Espainiako 7/ 2010
|
Ikus
entzunezkoen Legea urratzen dute. «Nabarmenki iritzi edo nazionalitate arrazoiengatik gorrotoa, mespretxua edo diskriminazioa sustatzea».
|
|
|
Eusko Jaurlaritzak, bere aldetik, 2007an emandako Dekretuan zehaztu zuen %3 horren erdia euskaraz sortutako lanetan inbertitu zela. Azkenik, Espainiako Estatuko 2010eko
|
Ikus
entzunezko Lege Orokorrak %6ra igo zuen telebista publikoen inbertsio betebeharra —telebista autonomikoak barne— Azken lege horrek aukera ematen die, halaber, telebista guztiei inbertsio gisa aintzat hartzeko TV movie, miniserie eta telesailetan egindakoak ere, baina modu mugatuan (inbertsio betebeharraren %25 arte operadore publikoek, %40 arte pribatuek)....
|
|
2014
|
|
|
Larreinak gogorarazi zuen Espainiako legediaren arabera TVEk estatuko hizkuntza koofizialak babestu behar dituela. «2010eko
|
Ikus
entzunezko Legeak horretan sakontzen du. Garrantzitsua da RTVEk euskara laguntzea.
|
|
|
Bi aldiz galdetu zion gaia Sanchezi, baina ez zuen erantzunik jaso. Espainiako
|
Ikus
entzunezko Lege Orokorraren 4.3 eta 5.1 artikuluek operatzaile guztiak, «bereziki publikoak», behartzen ditu euskarazko ikus entzunezko lanak sortzera. Iragarkien itzulera, ezbaian Nahiz eta duela egun batzuk PPk legez besteko proposamen bat aurkeztu zuen RTVEko finantzatzea aldatu eta iragarkiak itzultzeko eskatuz, Sanchezek atzo ez zuen argitu hori hala izango denik.
|
|
2017
|
|
|
Espainiar estatuan, 7/ 2010
|
Ikus
entzunezkoen Legeak agintzen du telebista publikoek edukien %90 azpidatzi behar dutela (pribatuek %75), eta astero 10 orduko audio deskripzioa eskaini (pribatuek astero ordu bi). Egun azpidazteko aginduarekin betetzen dute ikuskatutako telebista kanal gehienek. ETBn gaztelaniazko albistegiak azpidazten dira?.
|
|
2021
|
|
|
|
Ikus
entzunezko lege propioak sortzea eskatu dute manifestuan. Baita lurralde administrazio bakoitzean ikus entzunezkoen kontseilu propioak sortzea ere.
|
|
|
Horretaz jabetuta, Euskalgintzaren Kontseiluak ere duela egun batzuk adierazi zuen euskararen erabilera bermatzeko kuotak ezarri behar direla. Espainiako
|
Ikus
entzunezko Lege Orokor berriari proposamen bat aurkeztu dio Kontseiluak, eta horretan beste erakunde eta eragile batzuen sustengua eta ekarpenak jaso ditu: Hekimen, Behategia, Tokikom, Pantailak Euskaraz eta Euskaltzaleen Topagunea.
|
|
|
Euskaraz ez dago halakorik; are gehiago, EAEko TVEn eta Nafarroako TVEn albistegiaren minutu eskaseko laburpena baino ez dute ematen euskaraz. Ikusteko dago ea Espainiako
|
Ikus
entzunezkoen Lege Orokor berriak RTVE behartuko duen ala ez euskarazko eduki gehiago eskaintzera.
|
|
|
|
Ikus
entzunezkoen legea
|
|
|
Beste funts bat izango da pelikulak hizkuntza horietan bikoiztu eta azpititulatzeko. Hori da ERCk eta Espainiako Gobernuak
|
Ikus
entzunezkoen Legearen inguruan egin duten akordioa. ERCren ustez, akordio horrek ikus entzunezko edukietan katalana egotea «bermatzen» du, eta «Espainiako aurrekontuak onartzea erraztu», era berean, «negoziazio prozesuari bultzada emateko».
|
|
|
|
Ikus
entzunezkoen Legea gai garrantzitsua izan da ERC eta Espainiako Gobernua aurrekontuen inguruan egin ari diren negoziazioan. ERCk kuota bat ezarri nahi zuen, nazioarteko plataformek Espainiaren menpeko nazioetako hizkuntzetan eman beharreko edukiena; %6, alegia.
|
|
|
Elkarte horien artean, Euskalgintzaren Kontseilua ere egon da, Paul Bilbao idazkari nagusiak ordezkaturik.
|
Ikus
entzunezkoen Lege berrian sartu beharreko gutxieneko hizkuntza eskaerak eta akordioak helarazteaz gain, euskararen, galizieraren eta katalanaren aldeko «fronte komuna» egitea proposatu diete alderdiei.
|
|
|
|
Ikus
entzunezkoen lege proiektuan hizkuntzen berdintasunaren alde ematen den urratsa" nahikoa" ez dela adierazi du Kontseiluak
|
|
|
Espainiako Gobernuko Ministroen Kontseiluak
|
Ikus
entzunezkoen Lege Orokorraren proiektua onartu zuen atzo, eta hizkuntzen eta haien berdintasunaren alde lan egiten duten Espainiako Estatuko hamaika erakundek adierazpen bateratua egin dute gaur; tartean da, besteak beste, Euskalgintzaren Kontseilua. Lege proiektua" nahikoa" ez dela iritzita, lege orokorrak" oinarrizko printzipio gisa hizkuntza aniztasuna aitortzea, defendatzea, bermatzea eta sustatzea" eskatu diete indar politiko guztiei eta Espainiako Gobernuari.
|
|
|
Espainiako Gobernuko Ministroen Kontseiluak
|
Ikus
entzunezkoen Lege Orokorraren proiektua onartu zuen atzo, asteartea. Hizkuntzen eta haien berdintasunaren alde lan egiten duten Estatu osoko hamaika erakundek adierazpen bateratua egin dute gaur proiektuaren inguruan; besteak beste, euskararen normalizazioaren aldeko 30 gizarte eragile batzen dituen Euskalgintzaren Kontseilua, Plataforma per la Llengua, Omnium Cultural eta A Mesa pola Normalización Linguistica daude sinatzaileen artean.
|
|
|
7
|
Ikus
entzunezkoen lege propioak sortzea.
|
|
2022
|
|
|
Frantziak eta Kataluniak badute, esaterako. Tramitazio bidean den Espainiako
|
Ikus
entzunezko Lege Orokorrari begira —otsailaren 7an amaituko da azken emendakinak aurkezteko epea—, Kataluniako Ikus entzunezko Kontseilua izan zen katalanarentzat, galegoarentzat eta euskararentzat kuotak eskatu zituen lehen erakundea. 2020ko udazkenean aurkeztu zituen alegazioak:
|
|
|
Ikus entzunezko kontseiluak sortzeko hautuak ez luke eragozpenik izan behar talde politikoen eta gizarte zibileko eragileen artean adostasuna lortzeko. Espainiako
|
Ikus
entzunezko Lege Orokor berriak ezarriko duen markoan, gainera, beharrezkoa litzateke arau batzuk betetzen direla zaintzeko. Inoiz ez da berandu.
|
|
|
Paraleloan, Espainiako Kongresuan
|
Ikus
entzunezkoen Legea aztertzen ari dira —hizkuntza gutxituak sustatzeko itun bat egin zuten hor, besteak beste— Zuzenketen fasean dago, eta haren asmoa da plataforma handiak behartzea beren diru sarreren %5arekin gutxienez ikus entzunezko lanak finantzatzera.
|
|
|
Baina, egoera objektiboki aztertuta, argi dugu Netflixek iragarritakoa anekdotikoa dela oraingoz, ez dela inondik ere nahikoa plataformetan euskararen presentziarik ezari buelta emateko. Pentsatu nahi dugu, batetik, herritarren eskariak eragina izan duela, eta, bestetik, Netflix bere burua prestatzen ari dela gainera datorkion Espainiako
|
Ikus
entzunezkoen Legeari begira, indarrean jartzen denerako etxeko lanak eginda izateko.
|
|
|
Espainiako
|
Ikus
entzunezko Lege Orokorra tramitatzeko bidean da, eta ikusteko dago ea streaming plataformei hizkuntza kuotarik edo legezko betekizunik jarriko zaien.
|
|
|
|
Ikus
entzunezkoen Legeari zuzenketa sorta bat gehituko dio EAJk
|
|
|
EAJk eta Espainiako Gobernuak akordio bat erdietsi dute
|
Ikus
entzunezkoen Lege proiektuari zenbait zuzenketa txertatzeko. Jeltzaleek jakinarazi dute alderdiaren hiru helburu nagusiak lortu dituztela:
|
|
|
|
Ikus
entzunezkoen lege proiektuak egin du bere bidea batzordean
|
|
|
Espainiako Kongresuko Gai Ekonomikoetarako eta Eraldaketa Digitalerako Batzordeak begi onez ikusi du
|
Ikus
entzunezkoen Lege Proiektua. PSOEren, Unidas Podemosen, EAJren eta ERCren babesa jaso du, eta PPk, Voxek eta JxCk aurka bozkatu dute.
|
|
|
Ikusi gehiago:
|
Ikus
entzunezko Legean ezarritako kuotak «testimonialak» dira, hizkuntza gutxituen aldeko eragileen arabera
|
|
|
|
Ikus
entzunezko Legean ezarritako kuotak «testimonialak» dira, hizkuntza gutxituen aldeko eragileen arabera
|
|
|
|
Ikus
entzunezkoen Lege Proiektuari egindako zuzenketak, Espainiako Kongresuko Gai Ekonomikoetarako eta Eraldaketa Digitalerako Batzordeak onartutakoak, «eskasak» dira, eta ez dute bermatzen «hizkuntza guztien berdintasuna». Hala salatu dute hizkuntza gutxituen eskubideen alde jarduten duten hainbat eragilek; tartean, Euskalgintzaren Kontseiluak.
|
|
|
Salatu dute
|
Ikus
entzunezkoen Legeak «ikusezin» bihurtzen dituela hizkuntza gutxituak
|
|
|
«Hizkuntza berdintasuna bermatzen ez duten urrats txikiak besterik ez dira», esan dute hizkuntza gutxituen eskubideen alde jarduten duten zenbait eragilek; besteak beste, Euskalgintzaren Kontseiluak.
|
Ikus
entzunezkoen Legea bozkatuko dute gaur, eta eragileek elkarretaratzea egin dute legearen gabeziak salatzeko. «Ez dira bete aurreikusitako helburuak, eta gure hizkuntzak ikusezin bihurtzen dituen lege bat onartu dute», salatu dute eragileek.
|
|
|
Besteak beste Euskalgintzaren Kontseiluak, A Mesak, Plataforma per la Llengua eta Iniciativa pol Astunianuk agerian utzi dute
|
Ikus
entzunezkoen Legeak «eskubideen urraketa betikotu» duela. Zerbait arrazoi eman dituzte, hala nola ez diola erantzuten Espainiako Estatuko hizkuntza errealitateari:
|
|
|
Espainiako Gobernuak PPren abstentzioari esker lortu zuen
|
Ikus
entzunezkoen Lege Orokorrerako Proposamenak urrats bat gehiago egitea, gehiengo soila eskuratzeko bidea eman baitzion. Legearen alde egin zuen EAJk ere, aurreko astean gobernuarekin hainbat zuzenketa adostu ostean.
|
|
|
Pantailak Euskaraz taldeak uste du aukera bat galdu dela
|
Ikus
entzunezkoen Legearekin
|
|
|
«Euskara pantailetan hauspotzeko galdutako aukera bat izan da». Hala definitu du Pantailak Euskaraz taldeak atzo Espainiako Kongresuan onartutako
|
Ikus
entzunezkoen Lege Orokorrerako Proiektua, ez baitu uste «hizkuntza gutxituen berdintasuna» bermatuko duenik. Halere, adierazi du afera ez dela amaitu, eta bestelako urratsak eskatu ditu euskara ikus entzunezkoetan sustatzeko.
|
|
|
Ziurtasunik ez dago Hego Euskal Herriko irrati libre eta komunitarioek legezko frekuentziak lortzeko izan dezaketen aukeraz. Espainiako
|
Ikus
entzunezko Lege Orokor berriaren hirugarren xedapen gehigarriak jasotzen du irrati eta telebista zerbitzu komunitarioek eta libreek frekuentzia bat lortu dutela. Baina, batetik, eskatzaileek baldintza batzuk bete dituzte, erkidego autonomikoetako gobernuek tresna juridikoak aktibatu behar dituzte —Eusko Jaurlaritzak, adibidez, esan du berritasuna praktikara nola eraman aztertzen ari direla— Eta, bestetik, irrati maiztasunaren espektroa Espainiaren esku dago.
|
|
2023
|
|
|
Espainiako
|
Ikus
entzunezkoen Lege Orokorra urratzen ari dira
|
|
|
Era berean, publiko orokorrari zuzendutako edukiak eman dituzte erkidego autonomoetako hizkuntza ofizialetara bikoiztuta edo azpidatzita». Hala dio Espainiako
|
Ikus
entzunezkoen Lege Orokorraren bosgarren xedapenaren lehen puntuak. Legea onartu eta sei hilabetera, ez dira betetzen ari.
|
|
|
Espainiako
|
Ikus
entzunezkoen Lege Orokor berria iazko uztailean jarri zen indarrean; maiatzean, Espainiako Kongresuan, PSOEren, EAJren, Coalicion Canariaren, Kantabriako Alderdi Erregionalistaren eta Teruel Existeren aldeko botoekin egin zuen aurrera —abstenitu egin ziren Unidas Podemos eta PP, eta kontra bozkatu zuten EH Bilduk eta ERCk—.
|
|
|
Onartezina iruditzen zaigu plataformak esatea euskarazko bertsioa jartzea teknikoki ez dela posible». Pantailetan euskara sustatzearen alde borrokan ari den taldeak uste du euskarazko bertsioak iritsi egin behar direla, gainerako hizkuntzetako bertsioekin batera, euskara hizkuntza ofiziala delako eta Espainiako
|
Ikus
entzunezko Legea indarrean dagoelako. «Movistarrek, gainera, erakutsi izan du baduela oztopo hori gainditzeko modua:
|
|
|
Gogoetarako «bultzada» izan asmo du maiatzaren 4rako antolatu duten egitarauak. Antolatzaileen sar hitzaren ondotik, Espainiako
|
Ikus
Entzunezkoen Lege Orokorraz arituko dira. Diaz de Ulzurrunen hitzetan, euskaratik abiatuta; profesional eta komunikabide zenbaitek osatuko dute mahai ingurua.
|