2007
|
|
Muga politiko eta fisikoetatik haratago, hizkuntza bereko kideek euren komunitatea antolatzeko modua da kultura, harremanak zehazteko moduak, komunitatearen kezkak, beldurrak, joerak biltzen ditu kulturak.
|
Horren
adierazle dira erritoak, ohitura, mitologia eta gizartearen antolaketa, besteak beste.
|
|
Kulturak eskaintzen dizkigu sarri komunikaziorako tresnak.
|
Horren
adierazle dira komunitate batean eta bestean elkarren arteko harremanak bideratzeko ditugun kode eta modu ezberdinak. Kultur adierazpenek kode horiek jasotzen dituzte sarri.
|
2009
|
|
Nolanahi ere, alderdi politikoen jokabideak gorabehera, suomieraren zoria bideratua omen zegoen marko politiko nazionala aldatu baino lehen.
|
Horren
adierazle dira hitz laburrok:
|
2011
|
|
Abertzalea ez denak edo konpromiso horietatik urruti dabilenak, beraz, ez du inolako arazorik izango gaztelaniazko musikara jotzeko, euskarazkoak gustukoa ez duen marka konkretua baitauka.
|
Horren
adierazle da inkestari erreparatuz gero, euskal musika zerekin identifikatzen duten esan dutenean gehien errepikatutako hamarretatik hiru Independentzia, Aberria eta Euskal Herria izatea.
|
|
Agian gehiegi esatea da, baina, iruditzen zait, 2000 hamarkadaren hasieran, euskal soziolinguistika heldutasunera heltzen ari zela.
|
Horren
adierazleetariko bat da 2000 urtean, SEI elkarteak Euskal Soziolinguistika Institutua Sortzen Sinposiuma antolatu zuela Gasteizen().
|
2013
|
|
Esan gabe doa, gainerako giza eta gizarte zientzietan bezalaxe, korronte soziolinguistiko guztiek ez dutela modu berean azaltzen askatasun indibidualaren eta determinazio sozialaren arteko binomioa.
|
Horren
adierazle da ikuspuntu hauen arteko alde izugarria: Labovek (1994) ikuspuntu bariazionista zuen eta banakoen jokabideak aztertzen zituen aldaketa sozialeko prozesuen baitan; Coulmasek (2005), berriz," hizkuntza aukeraketen zientzia" gisa definitzen du soziolinguistika; eta Mufwenek (2001, 2008) idiolektoetan jartzen du aldaketa linguistikoaren bektorea.
|
2018
|
|
Esan liteke, ordea, orain arte bertsolaritza nagusiki gizonek gizonentzako garatutako praktika sozial eta kulturala izan den bezala, euskaldun zaharrek euskaldun zaharrentzako garatua ere izan dela, eta dela oraindik, neurri handi batean.
|
Horren
adierazle dira, besteak beste, bertsolaritzari buruzko azken ikerketa soziologikoko datuak: EHko euskal hiztunen artean %15, 10 baldin badira euskaldun zaharrak, %69 dira ohiko bertso saioetako entzuleen artean, eta Txapelketa Nagusiko publikoak gustukoen dituen bertsolarien artean %9518.
|
2020
|
|
Gero eta pertsona gehiagok jotzen du bai bilatzaileetara eta baita plataformetara ere informazio bila.
|
Horren
adierazle dira esaterako Google bilatzailearen hub berezia7 edo Facebook sare sozialak aurkeztu zuen" COVID: informazio zentroa" 8 Youtube sareak ere eskaini zituen osasun agintaritzen informazioak herrialde batzuetan eta Twitterrek ere zabaldu zituen komunikabideen zein erakundeen koronabirus txioak.
|
2022
|
|
Baztertze, azpiratze eta menderatze egoera hau gaur eta hemen gertatzen ari da.
|
Horren
adierazle, 2018an Berdintasunezko etorkizun baten alde pankartapean, euskararen kontra egindako manifestazio bateko leloak: médicos buenos euskera lo de menos, discriminación no es la solución, libertad de elección sin ninguna imposición, euskera si discriminación no, la imposición del euskera solo trae a los de fuera, etab.
|
2023
|
|
Azken batean, ordura arte ez bezala, propio hizkuntza eta hizkuntza eskubideak bere horretan tratatzen baititu.
|
Horren
adierazle dira estatuen, hizkuntza eskubideen eta hizkuntza komunitateen inguruan kokatzeko egiten dituen hainbat erreferentzia.
|