|
2002
|
|
|
Gizarte mugimenduenesparruaz ari naiz. Horra hor, besteak beste, Elkarri gizarte mugimenduak etaGernika Gogoratuz Bakerako Zentroak azken urteotan eratu dituzten ekimenak.Elkarri, esaterako, Reno-ko Unibertsitateko Center for theBasque Studiesdelakoarekin batera, Euskal
|
Herriko
bake prozesurako Nazioarteko batzordeaosatzen ahalegindu zen 1995ean. Horrez gain, talde horrek lankidetza hitzarmenakditu Derry ko (Ipar Irlanda), Harvard-eko (AEB) eta Bartzelonako (Katalunia) unibertsitateekin.
|
|
2005
|
|
|
Ausartegia izan daiteke Euskal
|
Herriko
bake prozesuaz hitz egitea, baina oraingo norabideak horretara darama. Izendapenaren marra historiak jarriko du.
|
|
2006
|
|
|
Euskal
|
Herriko
bake eta normalizazio prozesua aztertzeko garaian baikortasuna edo errealismoa gailentzen ote zaizkidan ez dut batere garbi. Dena dela, egoeraren zailtasun honetan ere, iluntasuna baino argi gehiago ikusten ditut egoera politikoan.
|
|
2007
|
|
|
Une honetan boluntarismoa izan liteke Euskal
|
Herriko
bake prozesua bizirik dagoela pentsatu nahi izatea, baina aurrera begira Irlandako ispiluak argi dio non den gako nagusia.
|
|
2008
|
|
|
Bere partez, Euskal
|
Herriko
Bakearen Aldeko Koordinakundeak bihar arratsalderako deitu ditu elkarretaratzeak EAEko eta Nafarroako hainbat herritan.
|
|
2010
|
|
|
Hedabideen eta kapitalismoaren arteko gaurko harremanak aztertuko ditu gaur pentsalari madrildarrak Getarian (Gipuzkoa); tartean, Egunkaria kasua eta Euskal
|
Herriko
bake prozesuko azken gertaerak.
|
|
2011
|
|
|
Pentsa noizkoak diren Mitchell printzipioak eta noiz aipatu ziren Euskal
|
Herriko
bake prozesuan. EAJ, EA eta EHren akordioa izan eta handik bi urtera sinatu ziren.
|
|
|
PPren gehiengo absolutuak alboko ondorio ugari ditu, txarrerako eta onerako. Euskal
|
Herriko
bake prozesuari dagokionez, Mariano Rajoyk hain garaipen handia lortu izanak, ahots asko isilaraziko ditu bere alderdiko sektore integristenen artean eta eskuak libre izango ditu prozesuan aurrera egiteko, horretarako borondaterik izanez gero, noski.
|
|
2012
|
|
|
Suitzako 39 legebiltzarkide eta legebiltzarkide ohiren sostengua jaso zuen atzo. Euskal
|
Herriko
bake prozesuaren aldeko talde bat dago Suitzako legebiltzarrean, eta hark antolatuta, Harremanetarako Nazioarteko Taldeko Pierre Hazan hainbat legebiltzarkiderekin bildu zen atzo, Bernan, Suitzako Legebiltzarretik gertu dagoen egoitza batean. Genevako alkate ohi eta legebiltzarreko kide Manuel Tornarek zuzendu zuen bilera hori.
|
|
|
Espazio denboran gure erroetara bidaiatzea proposatzen zaigu honenbestez, sinbolismoz beteriko lanabesa medio. Bakea deitu dio erdigunea den aizkora multzo honi, eta izatez, eskultura izendatzeko ideiaz areago, aldarria da, Euskal
|
Herriko
bake prozesua bultzatzeko bere proposamen artistikoa.
|
|
|
69 Gesto Por la Paz (Euskal
|
Herriko
Bakearen Aldeko Koordinakundea) 1986an agertu zen; 1993an" lazo urdinaren" ETAren aurkako ikur bakezalearen sortzaileetariko bat izan zen. Errepresioa eta sistema legitimatzeko talde baten funtzioan ikusia izan zen Ezker Abertzalean.
|
|
|
> 1986: " Gesto Por la Paz", Euskal
|
Herriko
Bakearen Aldeko
|
|
2013
|
|
|
1987ko maiatzean, lehen manifestazioa egin zuten, Bilbon. 1989an, berriz, Euskal
|
Herriko
Bakearen Aldeko Elkartea batu zitzaion koordinakundeari. 90eko hamarkadan etorri zen, ordea, BAKen garairik esanguratsuena; batez ere, ETAk egindako bahiketen haritik.
|
|
|
Gaur Mexikon egingo den topaketa antolatzen aritu da Alvarez. Euskal
|
Herriko
bake prozesua hauspotzea dute helburu, eta Latinoamerika osoko eragileak bildu dituzte horretarako.
|
|
|
Elkarteak antolatu du, Latinoamerika eta, Euskal Herriko beste bost erakundekin batera, Mexiko Hirian gaur egingo duten Euskal Herriarentzako Bakearen Aldeko Kontinente Topaketa. Zergatik antolatu duzue Mexikon Euskal
|
Herriko
bakearen aldeko topagune hau. Ezin dugu ahaztu latinoamerikarrok gatazka ugari izan ditugula.
|
|
2015
|
|
|
abokatu, mediku, apez, epaile, diputatu, senatari, psikologo, idazle, aktore... Orotara, 110 lagunek izenpetu zuten Paris Euskal
|
Herriko
Bakearen Alde izeneko manifestua. Bertan, bertzeak bertze, Frantziako eta Espainiako gobernuei bakearen alde" zinez" engaia daitezela eskatu zieten izenpetzaileek.
|
|
|
da Euskal
|
Herriko
bake prozesuan eduki politikorik negozia ezin daitekeelako deitu zitzaiola humanitario, etorkizuneko balizko elkarrizketei bide diplomatikoa errazteko, baina humanitariotik oso harago doan bake prozesua da euskal gizarteak behar duena. Beste kontua da, lehenik eta behin pertsonen sufrimendua bideratu behar dela.
|
|
|
Aurrerabiderako aukera handirik ez etxean, kanpotik noizean behin konponbide prozesurako bultzada sinbolikoek iristen jarraitu zuten. 2015eko urtarrilaren bukaeran Ekuadorreko hainbat pertsonalitate ezagunek Euskal
|
Herriko
bake prozesuaren aldeko adierazpena izenpetu zutela eta, Berria egunkariak Babesaren Mapa deitu ziona argitaratu zuen, urtarrilaren 28an, azken bi urtean Aieteko agiriarentzako babes adierazpenak nondik iritsi ziren gogorarazteko: 2013ko urrian Mexikoko adierazpena sinatu zutenen artean zeuden Latinoamerikako 11 presidente ohi; 317 2014ko abenduan Argentinako adierazpena sinatu zutenen artean, aldiz, bi presidente ohi (Carlos Menem eta Eduardo Duhalde) eta Adolfo Perez Esquivel Bakearen Nobel sariduna; eta beste hainbat pertsonalitate, 2014ko ekainean Uruguaiko adierazpena eta 2015eko urtarrilean Ekuadorrekoa izenpetu zutenen artean.
|
|
|
Gainera, Bill Clinton AEBetako presidente ohiak, txio baten bidez? eta Lula da Silva Brasilgo presidente ohiak Euskal
|
Herriko
bake prozesuari atxikimendua adierazi zioten, 2014ko otsailean.
|
|
|
Euskal
|
Herriko
Bakearen Aldeko eskubidearen alde
|
|
|
“urte luzetan baztertuta eduki den 1936ko Gerraren gaia pil pilean dago egun. Hainbat politikari eta komunikabidek gertaera haiek euren komenentziaren arabera bertsionatuko badituzte ere, gurea bezalako taldeon zeregina gertatu zena aztertu eta plazaratzea da”. Muguruzaren ustez, Euskal
|
Herriko
bake prozesuaren testuinguruan hasi da gaia mugitzen eta aurrez 36ko Gerraren inguruan erakundeen aldetik omenaldi gutxi batzuk antolatu edota unibertsitate mailako ikerlarien eskutik hainbat azterketa egin bada ere, “badirudi politikari nahiz erakundeek gaiaren inguruan erantzungo duten unea iristear dela”. Joxe Agustini eginiko elkarrizketa hurrengo artikuloan:
|
|
|
Biolentzia pairatzea eta bakean bizitzea ez da inolaz bateraezina patriarkatuan (Goikoetxea, 2015). Beraz, Euskal
|
Herriko
bakeak, edo normalizazioak, ez du inolaz emakumeen bakea ekarriko, hiltzen eta biolentzia pairatzen jarraituko dugulako.
|
|
|
Apezpikuen elkartea Euskal
|
Herriko
bake indarren jakinean
|
|
|
Dosierak apailatzea ez da aski. Dosieraren gaia Euskal
|
Herriko
bakea delarik frankotan begi belarriak hesten dira, ez jakin nahia nagusitzen da. Atxik Berrituz kristau elkarteak dudarik gabe puntu bat markatu du apiril honetako' Justice et Paix" agerkarian hemengo bake gosea bi orrialde zabaletan plazaratzearekin.
|
|
|
Bigarren sail honetan kokatzen da Atxik Berrituzek markatzen duen ttanttoa. Frantziako apezpikuen elkarteak zuzentzen duen" Justice et paix" batzordeak Mikel Epalza eta Gabriel Mouesca, Atxik Berrituzeko ordezkariak errezibitu, eta bi orenez entzun baititu joan den otsailaren 11n, Hor adostu zen Euskal
|
Herriko
bake goseaz funtsezko dokumentu bat plazaratuko zela JEP aldizkarian. Frantziako apezpikuen elkarteak hitza bete du, apirileko edizioan hain zuzen.
|
|
|
Bake gosearen Euskal Herria Parisen agertu da joan den ostegunean, frantses legebiltzarrean, Errepublikaren bihotzean. Akta publiko horretatik ateratzen da Euskal
|
Herriko
bakearen aldeko deklarazio bat, orain artekoek ez bezalako oihartzuna ukanen duena. Argi da frantses estatuaren marran markatu dela entsegua, gobernuak ez entzunarena eta ez ikusiarena eginik ere.
|
|
|
Giza eskubideen erreferenteak zazpi, bake eta ararteko sailetan nazioarte mailan adituak bost, Ipar Euskal Herritik etorriak lau, biktima eta presondegiaren lekukoak hiru. Serge Portelli, Versailles-eko auzitegiko epaileburuak irakurri duen" Euskal
|
Herriko
bakearen aldeko deklarazioan'' nabaritzen da, tantoa laburtzen hasia dela euskal bake galdegileen artean. Lau proposamen erakusten ditu testu trinkoak:
|
|
|
110 eragilek izenpetu eta Serge Portelli lege gizonak irakurritako" Euskal
|
Herriko
bakearen aldeko agiria" baieztatu dute Parisen, Asanblea Nazionalean, egin duten" bakearen aldeko konferentzia humanitarioan". Armagabetzea bururatzeko deia egin diote ETAri eta bake prozesuan parte hartzea eskatu diete Frantziako eta Espainiako gobernueri, Bake Bidea elkarteak antolatu ekitaldian.
|
|
2016
|
|
|
Euskal
|
Herriko
Bakearen Aldeko Koordinakundearen protesta baketsua
|
|
|
Dublinen eta Londresen mintzaldiak eman ondoan, Europako Parlamentuan izan da apirilaren 26an Arnaldo Otegi Sortuko presidentea. Euskal
|
Herriko
bake prozesuari buruzko mintzaldia eskaini du, Basque Friendship Group taldeak antolatu ekitaldian. Otegik adierazi du Aieteko konferentzia" mugarria" izan dela Euskal Herriko egoera politikoan, handik laster ETAk jardun politikoa baztertu baitzuen.
|
|
|
Kopuru ttiki horrek, langile gutirekin bizi den talde horrek otoitzaldiak eta solas hartzeak antolatzen ditu. Euskal
|
Herriko
bakea eta Euskaldunen arteko bakea nahi duteneri zabaltzen du. Azken berrogoi, berrogoita hamar urtetako gertakariek marka ainitz utzi dituzte eta marka horien puntu komunak dira sufrimenduak.
|
|
|
Parisen gaindi gertatuak gertatu, bakearen alde lan egin behar dela azpimarratu du, elkartasuna eta zuzentasunari lehentasuna emanez. Bakearen bidea aipatzerakoan, gogoan zuela ere Euskal
|
Herriko
bake prozesuaren betetzea azpimarratu du, Euskal Herrian den gatazkaren konponbidea atzeman eta euskal preso politikoen egoera hobetu beharrez. 2016ko urteari buruz, berexketa pertsonalak gaindituz, elkarrekin lan egitearen alde dei egin du, herriaren ongizaitea helburu.
|
|
2017
|
|
|
Ez zela egun batean jaiki eta" gai horretan engaiatu behar dugu" pentsatu. Euskal
|
Herriko
bake prozesua blokeatua ikusirik, zenbait bake konferentziatan parte hartu du, Baiona eta Pariskoetan, besteak beste. Bi estatuek prozesuari ezezko borobila ematen diotelako modu are interesatuagoaz arduratu da gaiaz:
|
|
|
Azken urte hauetan, Euskal
|
Herriko
bake prozesuaren alde dabiltzanen mezua entzun edota irakur daiteke noizean behin Frantziako komunikabide nagusietan. Eramandako pedagogia lan alimale baten uzta da.
|
|
|
Bake prozesuari doakionez, aldaketa 2015eko ekainaren 11n sentitu zuten. Egun horretan burutu zuten Legebiltzarreko azpiko solairuan, Paris Euskal
|
Herriko
Bakearen Alde konferentzia. " Eboluzioa oso argia zen:
|
|
|
Iparraldeko ordezkaritzak zera nahi zuen: Euskal
|
Herriko
bake prozesuko gaiak han txertatzen hastea, azken batean Parisen ere aldeko iritzi ildoa sortzen hasteko.
|
|
|
FN izan ezik, sentsibilitate politiko denetako kideak ziren han. Orotara, 110 lagunek izenpetu zuten Paris Euskal
|
Herriko
Bakearen alde izeneko manifestua. Frantziako eta Espainiako gobernuei bakearen alde engaia zitezela eskatu zieten.
|
|
|
–50 urtean aurreneko aldiz ETAk, bere kabuz, bere armak modu egiaztagarri batean erabileratik kanpo uzteko konpromisoa hartu zuen?. Bill Clinton AEBetako Gobernuko presidente ohiak hurrengo egunean Twitterren mezu bat idatzi zuen Euskal
|
Herriko
bake prozesuaren alde, eta, albiste ontzat, jo zuen ETAren azken urratsa.
|
|
|
–Hilabete bat lehenago Txetxek deitu zidan, eta Baionan geratu ginen. Han esan zidan Euskal
|
Herriko
bake prozesuarekin lotutako ekintza bat egin nahi zutela gure baserrian, konpromiso handikoa. Ez nizkion xehetasunak eskatu.
|
|
|
egitekoak zirela: . Hilabete bat lehenago Txetxek eskatuta Baionan elkartu ginen, eta esan zidan Euskal
|
Herriko
bake prozesurako ekintza mediatiko bat egitekoak zirela eta ea bideogile gisa egongo nintzen grabatzen. Ez zidan gehiago zehaztu ekintza, eta diskrezio handia izateko zioen.
|
|
|
Gure mugetatik urrunago begiratuz, Basque Friendship taldeak ere sustengua adierazi dio ETAren armagabetze prozesuari, Europar Batasunean martxoaren 29an egin duen agerraldian. Halaber, Espainiako eta Frantziako gobernuei armagabetzea ahalbidetu dezatela galdegin die Euskal
|
Herriko
bake prozesuaren aldeko eurodiputatu taldeak. Euskadiko PPk aldiz," ekitaldi alternatiboa" eginen duela jakinarazi du, baina xuxen non eta noiz zehaztu gabe.
|
|
|
Gasteizko apezpikuaren ikusmoldea bake prozesuari buruz Ostegun Saindu egunez Gasteizko katedralean egin duen predikuan, Juan Carlos Elizalde hango apezpikuak sustengua agertu die Euskal
|
Herriko
bake prozesuak ekarri duen testuinguru berrian elizak egin dituen bitartekaritza lan eta ekimen guziei. Gainera, helburua lortzeko indarrak kendu baino gehiago bildu behar direla adierazi du.
|
|
|
Lehendakariaren hauteskundeak hurbilduak izaki, kezkatua dela salatu du, batez ere ikusiz aitzinetik ikusiak diren emaitzak nolakoak diren, bai eta Ameriketako hauteskundeak berrikitan nola iragan diren... Bururatu du Euskal
|
Herriko
bake egileei berriz sustengua emanez, pentsatuz fermuki behin betiko konponbidea atzeman zaiola Euskal Herriko gatazkari eta presoen egoerari. 2017 urteari buruz, berexketa pertsonalak gaindituz, elkarrekin lan egitearen alde dei egin du, herriaren ongizaitea helburu.
|
|
|
Uztailaren 8az geroztik, euskaldun gazte batzuk baruraldia abiatua dute Hiriburun," Konponbide gosez" izenburuarekin, Euskal
|
Herriko
bake prozesuaren eta euskal presoen alde. 15 egun iraungo duen baruraldia, oihaletxepean, Urupuru karrikan.
|
|
2018
|
|
|
2016ko abenduaren 16ak eta 2017ko apirilaren 8ak markatu dute Euskal
|
Herriko
bake prozesuari buruzko urratsa. Gatazken konponbidearen historian lehen aldiz, jendarte zibilari esker gauzatu da ETAren armagabetzea, 2017ko abenduaren 9an, Bakearen Artisauek, Parisen sekulan egin ez zen manifestaziora deitu zuten, 11.000 jende hurbildu zela.
|
|
|
Mixel Berhocoirigoin ek, Bake Artisauen izenean oroitarazi du lehenik gogoan zuela Michel Bergouignan, hil dena 2017ko primaderan, honen izena lotua izanen dela Euskal
|
Herriko
bake prozesuan. Lan espazio bat idekia dela frantses justiziarekin, lehen urratsak baldin badira ere urrunago joan behar dela.
|
|
|
Harrera mugimenduak dionaz, Ipar Euskal
|
Herriko
bake prozesuaren aldeko dinamikan kokatzen da, bake iraunkor eta justu bat lortzeko.
|
|
|
Euskal
|
Herriko
bake eta normalizazio prozesua ez da aldebikoa, begi bistakoa da. ETAk bere erabakia hartu zuen bere kabuz, baina armagabetze prozesua Nazio Batuen Erakundearen (NBE) estandar integratuen parametroetan eman da, prozesu honetan ere armagabetzea nazioarteko prozesuen definizioen barnean eman da.
|
|
2020
|
|
|
Kataluniako Parlamentua, «Euskal
|
Herriko
bake prozesuan bidelagun»
|
|
|
Atzo ofizialki agertu zena ez da, baina, egun batetik bestera jositako aliantza: 2018ko ekainean, esaterako, Euskal
|
Herriko
Bakearen Aldeko Adierazpena onartu zuen Bartzelonako Udalak; handik hilabete batera, berriz, Kataluniako talde parlamentario gehienek bake prozesuaren aldeko konpromisoa adierazi zuten Foro Sozial Iraunkorreko ordezkariekin eginiko bilera errondan.
|
|
|
«Erabaki hau onartezina da; eskandalizatuak gara», esan dute bakegileek, ohar batean, erabakia jakin ondotik. «Garaia da zigor aplikaziorako ganberako epaileek eta parketeak jokamoldea aldatzeko eta Euskal
|
Herriko
bake prozesua kontuan hartzeko». Apirilaren 8rako herritarrak mobilizatzera deitu dituzte.
|
|
|
Euskal
|
Herriko
bake prozesuarekin «engaiatuta» dauden dozenaka eragilek manifestu bat argitaratu dute Mediapart atarian" https://www.berria.eus/blogariak/ lerrobatzuk/ 2019/09/05/ josu urrutikoetxea bilduma/" >Josu Urrutikoetxea euskal presoa aske utz dezatela eskatzeko. Sinatzaileak 126 dira guztira, eta filosofoak, magistratuak, politikariak, konponbide prozesuetan parte hartutakoak eta beste esparru batzuetan aritutakoak dira.
|
|
2021
|
|
|
«Bakearen artisaua, ETAren desarme zibilaren protagonistetako bat eta Euskal
|
Herriko
bakea eraikitzeko prozesuak aurrera egiteko lanean ari garen guztion bidaide».
|
|
|
Lupa Euskal
|
Herriko
bake prozesuaren gainean jarriko dute bihar: haren «irakaspenez» eta «erronkez» arituko dira bi mahai ingurutan.
|
|
|
Euskal
|
Herriko
Bakearen Aldeko Elkarteak (Gesto por la Paz) Eibarren bere lehen agerraldia bildu zuen.
|
|
|
Euskal
|
Herriko
Bakearen Aldeko Koordinakundea Gesto por la Paz
|
|
|
1985eko azaroan egin lehen" keinu" edo" gestutik", bi elkarte ageri ziren 1986an: ‘Bakearen aldeko Koordinakundea’ eta ‘Euskal
|
Herriko
Bakearen aldeko Elkartea’ Biak baturik sortu zen, 1989ko azaroan, Euskal Herriko Bakearen Aldeko Koordinakundea Coordinadora Gesto por la Paz de Euskal Herria erakundea, ‘Gesto’ bezala ezaguna.
|
|
|
1985eko azaroan egin lehen" keinu" edo" gestutik", bi elkarte ageri ziren 1986an: ‘Bakearen aldeko Koordinakundea’ eta ‘Euskal Herriko Bakearen aldeko Elkartea’ Biak baturik sortu zen, 1989ko azaroan, Euskal
|
Herriko
Bakearen Aldeko Koordinakundea Coordinadora Gesto por la Paz de Euskal Herria erakundea, ‘Gesto’ bezala ezaguna.
|
|
|
1986an sei talde elkartu ziren; 1989an, 52, eta han hartu zuen behin betirako izena: " Euskal
|
Herriko
Bakearen Aldeko Koordinakundea Coordinadora Gesto por la Paz de Euskal Herria".
|
|
|
Tagle fiskala eta Madrilen militarrak: Argala komandoaren presentzia 754 Euskal
|
Herriko
Bakearen Aldeko Koordinakundea Gesto por la Paz... 761 Militante hilak Bonba gutunak Ezker Abertzalearen aurka 762
|
|
|
Hego Euskal
|
Herriko
bake eta normalkuntza bidea urratzeko garaiz gaude, espresio bortitzak saihestu daitezke eta saihestu behar dira. ETAk uztailean egindako eskaintza indarrean dagoen zalantzarik ez dugu.
|
|
|
Euskal
|
Herriko
Bakearen Aldeko Koordinakundeak bere eskuetan hartu zuen bahiketari erantzun publiko, zabal eta iraunkorra ematea.
|
|
|
" Gaur Euskal
|
Herriko
Bakearen Aldeko Koordinakundeak lazo urdin hauen bidez denbora luze hau irudikatu nahi du; Ortega Laraz ia berririk izan ez diren zortzi hilabeteak.
|
|
2022
|
|
|
«Fiskaltzaren tema gogorra[...] duintasunik gabekoa da», idatzi dute. «Frantziako Asanbleako talde ekologistak bere babesa adierazten dio Euskal
|
Herriko
bake prozesuari».
|