|
2001
|
|
|
100 eta 600 litro bitartekoa izaten da. Barrika bordelearra, kargaterdikoa, da XV. mendean Euskal
|
Herriko
arrantzaleek, Ternuara eta Groenlandiara joaten zirenek, erabiltzen zutena. Sagardoa garraiatzeko erabili izan zen gehienbat.
|
|
|
Euskal
|
Herriko
arrantzaleen artean liskarra eta zatiketa eragin zuen antxoaren arrantzak. Egoera horri irtenbidea bilatzeko deia luzatu zuen orduko aleak.
|
|
|
Garai horiek, ordea, ez dira berriro ezagutuko epe luze batean, ohiko arrantzategiak, gehiegizko ustiaketen ondorioz, agortu egin baitituzte arrantzaleek beraiek, ez beti nahiko begirunez jokatu izan duten Hego Euskal
|
Herriko
arrantzaleek, baizik eta antxoaren eta beste hainbat arrain motaren iraupenerako hain kaltegarri diren bolanta edo sare pelagikoekin aritu izan direnek. Zorionez, azken urteotan, gure arrantzaleek eta kofradiek nazioartean egindako borrokari esker, lortu da itsasoko faunaren suntsigarri diren arrantza sistema horiek neurri batean geraraztea.
|
|
|
Bestalde, gauza jakina da antxoaren aurretik berdelaren arrantzaldia egin ohi dela. Hego Euskal
|
Herriko
arrantzaleek 17.382 tona berdel harrapatu zituzten 2000ko arrantzaldian. Horren %58, 4 Bizkaiko itsasontziei dagokie, eta gainerako %41, 6 Gipuzkoakoei.
|
|
2005
|
|
|
Kapitain jauna, jakin behar zenuke nolakoa den Trintxerpe, beharbada entzuna izanen zara izen hori noizbait, Euskal
|
Herriko
arrantzale auzo tipikoa da, Pasaiako portuan, Gipuzkoako probintzia ederrean, Kantauriko perla esaten zaion Donostia turistikotik hurbil, minutu bat besterik ez dizut kenduko kapitain jauna, uste dut munta handikoa dela zuri adieraztea, nire moztasunak uzten didan neurrian, zer den, edo hobeki esatearren, zer zen gure herria, Trintxerpe izeneko hori, itsasoaren aho handian egunero latz saiatuta g... Zu lehorrekoa zara, zuk ez dakizu, hala hobe ta, zer den emakume gazteak beltzez ikustea hiru eta lau hankagorrirekin arrain eskean deskargan, gizonik zailduena ere mareatzen duen puta anker horrek senarra kendu diolako.
|
|
2007
|
|
|
Horrek Frantziako arrantzaleei egiten die mesede. Bestetik, Hego Euskal
|
Herriko
arrantzaleak eta Kantabriakoak antxoa horrekin negoziorik ez egitearen aldekoak dira. Egoera horren aurrean, Gipuzkoako arrantzaleen kofradien presidente den Jaime Tejedorrek duela bi hilabete hauxe adierazi zuen:
|
|
2008
|
|
|
1908ko uztailean itsas hondamendia izan zen.
|
Herriko
arrantzaleek, beldurrez, hainbat diru eman zioten elizari horrelakorik atzera gerta ez zedin. Diru horrekin kapa berria egin zioten Ama Doloretakoari.
|
|
|
Datorren urtean ere Euskal
|
Herriko
arrantzaleek dute antxoarik harrapatu. Lau urte egingo dituzte antxoa harrapatu ezinik.
|
|
|
Lau urtez egongo dira Euskal
|
Herriko
arrantzaleak antxoa harrapatu ezinik, eta atzoko erabakia dela-eta atsekabetuta daudela azaldu du Miren Garmendia Gipuzkoako Kofradien Federazioko idazkariak. 7.000 tona harrapatzea proposatu zuten, eta modu oso kontrolatuan, baina Europan beren proposamena entzun ere ez dutela egin salatu du.
|
|
2009
|
|
|
Kopuru hori datorren udaberrian errebisatuko da, txosten zientifiko berrien argitara. Bruselan joan den astean hartutako erabaki hori, bereziki Euskal
|
Herriko
arrantzaleei eragin dien ia bost urteko debekuaren ondoren dator. Debekuak jarrai zezala defendatzen duenik badagoen arren, egia bakarra da martxoan gure arrantzaleek kanpaina hasiko dutela.
|
|
|
Alakrana ren bahiketa bukatzen denean, ontziko patroia Europako Parlamentura gonbidatzeko proposamena egin du EAJk Europako Parlamentuan duen parlamentari Izaskun Bilbaok. Euskal
|
Herriko
arrantzaleek Indiako Ozeanoan zer egoera bizi duten azaltzea nahi du Bilbaok, eta bahiketaren berri ematea. Parlamentuari eskatu dio, gainera, Europako Batasuneko kide diren estatuei mezua bidaltzeko.
|
|
|
Europako Batzordeak Europako Batasunari proposatu dio sei hilabete gehiagoz luza dezala antxoa harrapatzeko debekua, ekainaren 30 arte. Europako Batasunak debekatzea erabakiz gero, Euskal
|
Herriko
arrantzaleek bost urte egingo dituzte antxoarik harrapatu gabe. 2005ean antxoa arrantzatzeari utzi eta hurrengo urterako berreskuratuko zela uste zuten, baina espeziearen berreskuratzea luzatzen ari da.
|
|
|
Euskal
|
Herriko
arrantzaleek eta zientzialariek ekarpenak egin dizkiote planari. Planaren premia ikusten dute, Elduaienen esanetan, azken urteetakoa, berriro ez gertatzeko?.
|
|
|
Antxoa harrapatzeko debekua 2010eko uztailera arte luzatuz gero, Euskal
|
Herriko
arrantzaleentzat praktikan urtebeteko debekua izango da, normalean apiriletik ekainera harrapatzen baitute antxoa, eta ekainetik urrira hegaluzea eta hegalaburra. Beraz, 2010eko ekainean antxoa harrapatzea baimenduz gero, ziurrenik ez dute antxoarik harrapatuko.
|
|
|
Europako Batasunak antxoa harrapatzeko debekuari eustea erabakitzen badu, Euskal
|
Herriko
arrantzaleek bost urte egingo dituzte antxoarik harrapatu gabe. Urteko lehen sei hilabeteetan antxoa harrapatzea debekatzeak urte osoan debekatzea esan nahi du:
|
|
|
[...]. Bruselan joan den astean hartutako erabaki hori, bereziki Euskal
|
Herriko
arrantzaleei eragin dien ia bost urteko debekuaren ondoren dator. Debekuak jarrai zezala defendatzen duenik badagoen arren, egia bakarra da martxoan gure arrantzaleek kanpaina hasiko dutela.
|
|
2014
|
|
|
Euskal Herrian baleak maiz ikusten ziren, hortaz, euskal arrantzaleek izaten zuten balea harrapatzeko aukera. XVI. mendean Euskal
|
Herriko
arrantzaleak trebeak ziren bale arrantzan, eta tartean, baziren oriotarrak. Baina mende hori atzean utzita egin ziren oriotarrak eta balea ezagunak, 1901an.
|
|
2015
|
|
|
Svalbard Ipar Polotik gertu dago eta, Ternuako baleen eskasia areagotu zenetik, Norvegiako eta Euskal
|
Herriko
arrantzale ugari joaten hasi ziren hara XVII. mendeko lehen urte haietan baleen bila. Leku hotza izanik ere, Islandiak baino arrisku gutxiago du, itsas denboralerik ez baita izaten apenas lur haietan.
|
|
2018
|
|
|
Garai hartan, Euskal
|
Herriko
arrantzaleek itsasoa zeharkatzen zuten baleak ihiztatzeko (ehizatzeko). Arrain kanpainak irauten ahal zuen 9 hilabete arte.
|
|
|
Hego Euskal
|
Herriko
arrantzaleentzat hegaluze kanpaina bururaturik ere, ez da atun zuririk falta izanen arrain saltegietan, Frantziako eta Irlandako pelagikoek harrapatuko dutena sartuko baita.
|
|
2020
|
|
|
Hego Euskal
|
Herriko
arrantzaleek apirilaren 13an ekingo diote, eta Iparraldekoek, 15ean
|
|
|
Hego Euskal
|
Herriko
arrantzaleek apirilaren 13an ekingo diote antxoaren sasoiari. COVID kutsatu eta arrantzaleen artean zabaltzeko arriskuak eta hasierarako espero zituzten prezio baxuek eraman dituzte kosteraren hasiera hiru astez atzeratzera.
|
|
2021
|
|
|
Lasaitasun mezua Euskal
|
Herriko
arrantzaleentzat: ICES Itsasoa Esploratzeko Nazioarteko Kontseiluak gomendatu du 2022rako antxoa kuota aurtengoaren berbera izatea.
|
|
|
Antxoarena eta hegaluzearena dira Euskal
|
Herriko
arrantzaleen kanpaina nagusiak, alde handiz. Hegaluzearen kuotak datorren urteko otsailean edo martxoan jakinaraziko ditu Bruselak.
|
|
|
Isilik geunden denok.
|
Herriko
arrantzale batek hitz egin zuen:
|
|
2023
|
|
|
Itsasoaren egoerak, tenperaturak eta arrantza baldintzak dezaketen faktore guziek laguntzen badute, Euskal
|
Herriko
arrantzaleek urte ona ukanen dute. Azken erabakia Bruselatik etorriko den arren, Espainiako Nekazaritza eta Arrantza Ministerioak aurreratu du 2022an baino %17 gehiago arrantzatu dutela.
|