|
2019
|
|
|
Iñaki Iurrebaso – Hego Euskal
|
Herriko
arnasguneak zenbatzen horrela, bi datu multzo horien gainean egin daitekeen azterketa teoriaren ikuspegitik ondo errotutakoa dela esan dezakegu, hurbilketa horretan hobetzeko aukerak ere badiren arren. Baliagarria da arnasguneak identifikatzeko eta baita haien barnean arakatzeko ere. zalbidek lantzen dituen kategorietan, Bz eta Bz multzoen arteko aldea (zalbide, 2019), irakurtzean eta idaztean hiztunek egiten duten erabileran oinarritzen da. egun ez dago, guk dakigula, udalerri mailan hiztunen idatzizko erabileraren berri emango digun iturri estatistikorik. ondorioz, arnasgune beteen barruan, oraingoz ezin daiteke egin" garatuen" eta" hitzezkoen" arteko bereizketaren gauzatze enpirikorik.
|
|
|
Hego Euskal
|
Herriko
arnasguneak zenbatzen – Iñaki Iurrebaso hITZEZ ADIERAZITAKO nEURRIAK ZEnBAKITARA EKARRIZ zalbidek arnasguneen inguruko sailkapena lantzen du, eta erabilera handiagoa edo txikiagoa dutenak bereizten ditu, 1 taulan erakusten dugun bezala. Bertan, zalbideren hitzezko azalpenei zenbakizko ordain bat jartzea proposatzen dugu. horrela, arnasgunetzat joko ditugu etxeetako erabilera %60koa edo handiagoa duten udalerriak. era berean, arnasgune beteen eta erasanen arteko muga %80an jarriko dugu:
|
|
|
Iñaki Iurrebaso – Hego Euskal
|
Herriko
arnasguneak zenbatzen
|
|
|
Hego Euskal
|
Herriko
arnasguneak zenbatzen – Iñaki Iurrebaso horrela, bada, hegoaldeko 25 hiztunetatik bat bizi da arnasgunean eta gainerako 24ak ez dira arnasgunean bizi. arnasgunean bizi direnen artean, ia denak arnasgune" erasanetan" bizi dira. arnasgune beteetan 8.421 hiztun bizi dira, hegoaldeko hiztun guztien %0, 3 besterik ez.
|
|
|
Iñaki Iurrebaso – Hego Euskal
|
Herriko
arnasguneak zenbatzen arnasguneen operatibizazioa etxeko erabileran oinarrituta egin (zentsuetatik) edo kale erabileran oinarrituta egin (kale neurketatik), ez da alde handirik izango egungo arnasguneen neurrian. Bi erabilera horien arteko korrelazioa izugarri handia da, eta emaitzak bat etorriko dira hein oso handian, eta ez da aldaketa handirik izango 2 eta 3 tauletan 2011rako eman diren kopuruetan.
|
|
|
Hego Euskal
|
Herriko
arnasguneak zenbatzen – Iñaki Iurrebaso handiagoa du kalean etxean baino (etxeko denak euskaldunak ez direlako, edo etxeko hizkuntza ohitura eta arauek erdarara bultzatzen dutelako, eta kalekoek, berriz, euskarara).
|
|
|
Iñaki Iurrebaso – Hego Euskal
|
Herriko
arnasguneak zenbatzen
|
|
|
Hego Euskal
|
Herriko
arnasguneak zenbatzen – Iñaki Iurrebaso
|
|
|
Iñaki Iurrebaso – Hego Euskal
|
Herriko
arnasguneak zenbatzen hizkuntza ezagutu ez ezik, erabili ere egin behar dutela hiztunek gune bat arnasgunetzat jotzeko. praktikan, hortaz," hiztun dentsitate handia" berariaz neurtzea ez da beharrezkoa izango arnasgunea operatibizatzerakoan, erabilera handia baldin badago, euskara dakitenen kontzentrazioa ere handia izango baita, ezinbestean.
|
|
|
Hego Euskal
|
Herriko
arnasguneak zenbatzen – Iñaki Iurrebaso
|
|
|
Iñaki Iurrebaso – Hego Euskal
|
Herriko
arnasguneak zenbatzen arreta handiz irakurri dut mikel zalbideren" arnasguneak. etorkizuneko erronkak" lana (zalbide, 2019). Behar genuen horrelako testu bat, arnasguneen gaia berariaz landuko zuena, bai gaiaren inguruan diharduten eragileek eta baita ikertzaileek ere. testu mamitsu horretatik, hainbat ekarpen azpimarratuko nituzke bereziki. hasteko, arnasgunea zer den eta zer ez den argitzen zaigu teoriaren orubetik. horretaz gain, argitu egiten zaigu zergatik diren hain garrantzitsuak hizkuntza berreskuratzeko zereginean. eta lanaren azken zatian, arnasguneetan esku hartzeko ildo nagusiak proposatzen dira. arnasguneak zer diren eta zer ez diren azaltzearekin batera, arnasguneak operatibizatzeko eta ikerketa demolinguistikoen bidez arnasguneen egoera eta bilakaera enpirikoki aztertzeko funtsezko oinarriak zehaztu ditu zalbidek. eta horri lotuta, arnasguneen barne ezberdintasunak aztertzen hasteko tipologia bat ere proposatzen du. zalbidek zehaztutako oinarri teoriko horretatik abiatuz, operatibizazioa landu eta ikerketa enpirikoaren eremutik hego euskal herriko arnasguneak kuantifikatzeko lehen hurbilpena egiterainoko ibilbidea egitea izango da artikulu honen xedea.
|
|
2022
|
|
|
IURREBASO BITERI, Iñaki: " Hego Euskal
|
Herriko
arnasguneak zenbatzen", BAT soziolinguistika aldizkaria, 110 zenbakian, 2019 (1). https://labur.eus/Y8HOI
|