|
2013
|
|
|
4.3
|
Herri
Frontean sartzea
|
|
|
|
Herri
Frontean sartu zen Eusko Ekintza, 1934ko40 gertaera politiko garrantzitsuak zirela-eta: euskal estatutuaren tramitazioa gelditua zen Madrilgo Gorteetan, ez aurrera, ez atzera; Samperren gobernuaren eta euskal udalen artean gatazka handiak izan ziren (Itun Ekonomikoa zalantzan jarri zuten); abertzaletasunaren eta ezkerren arteko hurbilketa gertatu zen; urriko iraultzak eta ondorengo errepresioak nabarmen garraztu zuten giro soziala.
|
|
|
Gainera, barneratu egin zuen bere hauteskunde programan euskal estatutua bultzatzeko konpromisoa ezkerreko aliantzak, eta horrek ikaragarri akuilatu zuen aldeko hautuan alderdi abertzalea. Dena dela,
|
Herri
Frontean sartzeko erabakia ez zen aho batez hartu: Gipuzkoan, Araban eta Nafarroan, urtarril bukaeran sartu zen, eta hauteskunde kanpainan parte hartu ahal izan zuen.
|
|
|
Bizkaian, ordea, ez zen hauteskundeak egin arte sartu. Gipuzkoari dagokionez, ez zuen hautagairik aurkeztu
|
Herri
Frontearen zerrendetan Eusko Ekintzak, eta eman egin zizkion botoak, besterik gabe, trukean ezer eskatu gabe.
|
|
|
Alderdi ekintzailea
|
Herri
Frontearen aldeko kanpainan aritu zen. Hautagai bat aurkeztu zuen Nafarroako Herri Frontean (Juan Carlos Basterra):
|
|
|
Alderdi ekintzailea Herri Frontearen aldeko kanpainan aritu zen. Hautagai bat aurkeztu zuen Nafarroako
|
Herri
Frontean (Juan Carlos Basterra): 35000 bozka izan zituen, ezkerreko aliantzako nafar hautagaien artean gehien lortu zituena, hain zuzen ere; izan ere, alderdi jeltzaleko botoak ere izan zituen; hala ere, ez zen diputatu atera.
|
|
|
Bizkaiari dagokionez, bozka askatasuna proposatu zuten, artean
|
Herri
Frontetik kanpo. Izan ere, ez zuten lortu, orduko hartan ere, alderdiaren hautagai bat sartzea ezkerreko batasunaren zerrendetan.
|
|
|
6 1936:
|
Herri
Frontea, gerra eta Urriko Estatutua.
|
|
|
Horrek? 4.3 puntuan azaldu bezala? ekarri zuen EAE/ ANVren atxikimendua
|
Herri
Frontearekiko.
|
|
|
Emaitzei dagokienez, eta Nafarroa barne, eskubiko alderdiek 8 diputatu lortu zituzten, EAJ/ PNVk 9 eta
|
Herri
Fronteak 7 Dirudienez, EAE/ ANVren boto gehienak Herri Frontera joan ziren.
|
|
|
Emaitzei dagokienez, eta Nafarroa barne, eskubiko alderdiek 8 diputatu lortu zituzten, EAJ/ PNVk 9 eta Herri Fronteak 7 Dirudienez, EAE/ ANVren boto gehienak
|
Herri
Frontera joan ziren.
|
|
|
|
Herri
Frontea izan zen hauteskundeen irabazlea estatu mailan. Kontuan izanda eskuinak galdu egin zuela, eta ezkerraren eta jeltzaleen arteko hurbilketa, suspertu egin zen euskal estatutuaren aldeko mugimendua; bazirudien baietz, orduko hartan egingarria zela Euskadirako autonomia lortzea, ezkerra nagusi zen Gorteetan.
|
|
|
Sendotu egin ziren Eusko Ekintzaren harremanak
|
Herri
Frontearekin, alderdi jeltzalearekin zituenen kaltetan. Etengabeak ziren EAJ/ PNVren kontrako kritikak eta erasoak.
|
|
|
1936ko hauteskundeen emaitzek horretaratuta, Azaña izendatu zuten Errepublikako presidente; horrek aukera eman zion
|
Herri
Fronteari bultzatzeko autonomia proiektuaren parlamentuko tramitazioa. Arazoak sortu ziren, ordea, Itun Ekonomikoaren inguruan:
|
|
|
–Ez zen aipatzen eskubide historikoei buruzko ezer, ez Nafarroari buruzko fitsik ere. Dena dela, Nafarroako
|
Herri
Fronteak honako hau eskatu zuen: estatutuak onar zezala Nafarroa sartzea euskal autonomian.
|