|
2003
|
|
|
|
Hainbat
azterlanek berriki agerian utzi dute moluskuetan eta itsaskietan gordinik kontsumitzeko patogenoak egotea giza adenobirusekin lotuta dagoela argi eta garbi. Hori hautemateko konplexutasuna dela eta, biologia molekularreko tekniketara jo behar izan da.
|
|
2004
|
|
|
|
Hainbat
azterlanen arabera, ekoturismoak eragin kaltegarriak ditu ingurumenean.
|
|
2005
|
|
|
|
Hainbat
azterlanek erakutsi dutenez omega eta antioxidatzaile ugariz osaturiko dietak hantura arindu egiten du.
|
|
|
|
Hainbat
azterlanek frogatua duten bezala, arrisku koronarioa era esponentzialean areagotzen da guztirako kolesterola 200 mg/ dl-tik gora, are gehiago LDL edo kolesterol kaltegarria goian dabilenean.
|
|
|
Gainera, ezagutzen da haren aukera beste gaixotasun eta nahaste batzuk tratatzeko edo prebenitzeko gaitasuna, estrogenoek esku hartzen dute, hala nola osteoporosia, gaixotasun kardiobaskularrek edo menopausiarekin zerikusia duten sintomak.
|
Hainbat
azterlanetan lortutako datuek egiaztatu dute Japonian, esaterako, soja kontsumoa oso hedatua (20 eta 50 miligramo fitoestrogeno artean hartzen da) egunean), bularreko minbizia izateko arriskua boskoiztu egiten da mendebaldeko Europako herrialdeetan baino gutxiagotan, hala nola Espainian, substantzia horien kontsumoa eguneko miligramoa da. Fitoestrogenoak dituzten beste elikagai batzuk badaude besteak beste, lekaleak.
|
|
2007
|
|
|
|
Hainbat
azterlanek frogatua dute dagoeneko badirela sexu bietako markak dituzten arrainak: horietan, adibidez, barrabil ehunak eta obarioak atzeman daitezke.
|
|
|
Azken hori gertatzen da haurdunaldian, elikadura jokabidearen alterazioak dituzten emakumeengan edo kirola egiten dutenengan. Kirol amenorrea agertzea
|
Hainbat
azterlanek kirol amenorrea elikadurarekin lotzen dute desordenatua eta osteoporosia izateko arrisku handiagoa. Klinikan kirolariaren triada deitzen zaio.
|
|
2008
|
|
|
|
Hainbat
azterlanaren arabera, buruko arazoak dituzten pazienteek beste guztiek baino kontsulta portzentaia askoz handiagoa dute.
|
|
|
|
Hainbat
azterlanetan egiaztatu denez, esnearen eta mukositatea ugaltzearen arteko loturan etsi etsian sinesten duten pertsonek arnasketa sintoma gehiago nozitzen dituzte.
|
|
2010
|
|
|
Munduko 40 herrialde baino gehiagok erabiltzen dituzte arrezife artifizial horiek duela hamarkada batzuetatik hona Arrezife artifizialek arraste sare suntsitzaileek beren lana egitea galarazten dute, eta era guztietako animaliak, landareak eta izaki bizidunak (algak, koralak edo ostrak) finka daitezke leku horretan. Bestalde, hainbat arrainek beren zokoak aprobetxatzen dituzte etxea finkatzeko.’
|
Hainbat
azterlanek frogatu dute arrezife artifizialek mesede egiten diotela urte gutxi batzuen buruan kaltetutako eremua berreskuratzeari eta artisau arrantza jasangarriari. Oceana erakundearen arabera, ikerketa batzuek inguruko hondoetan aurkitutako fauna bolumena baino 35 aldiz handiagoa izan da.
|
|
2011
|
|
|
Tresna horren joera edo muga garrantzitsu bat da.
|
Hainbat
azterlanetan nabarmendu da, eta horren berri eman da “PLoSOne” web orrian, Zientziaren Liburutegi Publikoa (Public Library of Science), argitaratu berri den artikulu batean. Gorputzeko gantz indizea gaur egun Gorputzeko Gantzaren Indizeak (NMF) pertsona guztiak obesitate mailaren arabera sailkatzeko sailkapen zehatzagoa egiteko aukera ematen du.
|
|
2012
|
|
|
|
Hainbat
azterlanen emaitzek hau erakusten dute:
|
|
|
Erlaxazio teknikak, bibrazio terapia, meditazioa eta new age musika erabiliz, alfa eta theta erritmoak lor ditzakegu; horrek esan nahi du burua eta gorputza erlaxa ditzakegula, eta, hala, ikasteko gaitasuna, oroimena eta adimena hobetuko ditugula.
|
Hainbat
azterlanek egiaztatu dute teknika horiek neurotransmisore mordoa askatzen dituztela; batez ere, endorfinak, baina gehiago ere bai, dopamina eta serotonina, besteak beste.
|
|
|
Beraz, beharrezkoak dira?
|
Hainbat
azterlanen arabera, gehienek onarpena beren itxuraren eta, beraz, kolorearen araberakoa da. Kontsumitzailea ikusmenetik gidatzen da maiz.
|
|
|
Gainera, Gurutze Gorriak 2010ean egindako inkesta baten arabera, espainiarren %52k ez du eguzkitik behar bezala babesten.
|
Hainbat
azterlanen arabera, emakumeen %76 eguzkitan egoten da ordurik arriskutsuenetan: 00etatik 16:00etara bitartean, %48k dio orbanak dituela iraganean babes eskasaren ondorioz, eta %42k onartzen du 15 urte bete aurretik erredurak izan dituela. Hori dela eta, Gurutze Gorriak, Vichy laborategiek eta Botikarien Elkargo Ofizialen Kontseilu Nagusiak (CGCOF) X. kanpaina aurkeztu dute.
|
|
|
Europan egindako beste lan batzuek ere frogatu dute etxetik kanpo prestatutako elikagaiak jatea eta azkar jatea dieta pobre batekin eta koipe gehiago hartzea guztira eta koipe aseak. Hori dela eta, sukaldeko trebetasunak hobetzeko politikak eraginkorrak izan daitezke jateko modu osasungarria sustatzeko.
|
Hainbat
azterlanetan egiaztatu da: sukaldeko trebetasunek elikaduraren aniztasuna errazten dute Baina hori ez da nahikoa.
|
|
2016
|
|
|
Bikiak izateko aukera gehien ematen duten faktoreak 90 haurdunalditik bat, berez, bikiak dira, baina emakume guztiek ez dute hori bizitzeko aukera bera.
|
Hainbat
azterlanek zenbait arrisku faktore identifikatu dituzte. Hona hemen:
|
|
2019
|
|
|
zaretskaya Lo falta funtsezko arrazoia da.
|
Hainbat
azterlan gutxi lo egiteak edo gaizki lo egiteak gizentzeko joera dutela adierazten dute: alde batetik, loan askatzen diren hormonek gosea kontrolatzen dutelako; eta, bestetik, lo egiten dugun bitartean ez dugulako jaten.
|
|
2020
|
|
|
Nik ez nuke esango nagusia, baina argi dago informazioa oinarrizko tresna dela edo, bestela esanda, gaixotasunak sustatu eta prebenitzeko ezinbesteko baldintza.
|
Hainbat
azterlanetan ikusi denez, koloreetan oinarritutako aurreko etiketatze sistema horiek aplikatzeak aukera osasungarriak errazten ditu. Obesitatea, diabetea, hipertentsioa edo minbizia bezalako gaixotasunei aurrea hartzeko, produktu freskoetan eta ahalik eta gutxien prozesatutakoetan oinarritutako elikadura eredua erabili behar da, baina, dietan elikagai prozesatuak sartzen badira, tresna horiek osasungarrienak identifikatzeko aukera ematen dute.
|
|
2021
|
|
|
Espezialista askok B taldeko bitaminatan eta aberatsa den dieta egitea gomendatzen dute, buru azala egonkortzeko oso baliagarria dela ziurtatzen baitute.
|
Hainbat
azterlanek aditzera ematen dutenez, zahia eta ile galera zink faltarekin lotutako baldintzak dira. Beste batzuek adierazten dute omega 3 motako gantz azido esentzialak oso erabilgarriak direla ilea eta zahia lehortu ez daitezen.
|
|
|
Gero eta ohikoagoa da erosketak Internet bidez egitea.
|
Hainbat
azterlanek berretsi dute merkataritza digitala handitzen ari dela, eta horrek elikadura produktuak barne hartzen ditu, horien online salmenta nabarmen bultzatu baitzen 2020an. Gaur egun, kontsumitzaileen% 30ek baino gehiagok erabiltzen du bide hori, Elikagaien Merkataritza Elektronikoaren Eboluziorako Asedas Behatokiak dioenez.
|
|
2022
|
|
|
Azken bosturtekoan, ahuntzak protagonismoa hartu du maskota gisa.
|
Hainbat
azterlanen arabera, animalia lagunkoiak, adimentsuak eta enpatikoak dira: nahiko ondo interpretatzen dituzte pertsonen keinuak, eta haiekin elkarreragiten dute. Zenbait etologok ere azpimarratzen dute, zenbait egoeratan, zakurren antzeko izaera eta trebetasunak dituzte, eraikitzen baitute lotura emozional sendoak gizakiekin, batez ere haurrekin.
|
|
2023
|
|
|
Harreman pertsonalek eragin positiboa dute gure osasun mental eta fisikoan.
|
Hainbat
azterlanetan ageri denez, harreman pertsonal onak dituztenek depresio gutxiago izaten dute eta autoestimu handiagoa. Beste onura bat sistema immunologikoa indartzen laguntzea da, zenbait gaixotasunen eragina murriztuz eta bizi itxaropena luzatuz.
|