|
2008
|
|
|
\ Eskolaren bidez euskalduntzeko eta
|
Euskal
Herriko curriculum propioaren arabera hezteko eskubidea.
|
|
|
Curriculum berriaren arabera, literaturari ikasleen gaitasun komunikatiboak garatzeko zeregina dagokio. Dena dela, hurrengo lerroetan ikusiko dugu Hego
|
Euskal
Herriko curriculumek, oraindik orain, ez dutela guztiz barneratu hezkuntzaren ikuspegi komunikatibo hori.
|
|
|
Hego
|
Euskal
Herriko curriculumak oro har aztertuta, esan daiteke eduki teoriko nahiz praktikoz daudela osatuta. Curriculum biak bat datoz, hala8 Nafarroako Gobernua, 2002: 78
|
|
|
Horren arabera, obren lanketek eta interpretazioek testuarekin gozaraztea ez ezik, ikaslearen sorkuntza ere motibatu behar dute. Horrez gain, Hego
|
Euskal
Herriko curriculumetan baino gehiago azpimarratzen da sorkuntzaren garrantzia, eta ebaluazio irizpideetan jasotzen da sorkuntza ere baloratu egin behar dela. Kontuan hartuta bai EAEko curriculuma bai Nafarroakoa Errege dekretu horretan oinarritu direla, ez da erraz ulertzen zergatik kendu dioten euskal curriculumek idazketa literarioari garrantzia.
|
|
|
Bestalde, aurreko atalean ikusi dugu Hego
|
Euskal
Herriko curriculumetan helburu gisa jasotzen direla ikasleen artean irakurketa sustatzea eta haiek irakurtzera zaletzea; horretarako, ikasleek bizpahiru liburu irakurtzen dituzte ikasturtean zehar. Irakurketa horietan erkidego batetik bestera dagoen alde aipagarriena honakoa da:
|
|
|
Hego
|
Euskal
Herriko curriculumek zehazten duten moduan, ikasgelako eremuan euskal literaturako lan esanguratsuak interpretatzen dira, lanak sortu diren garaia, egilea eta dagokien ingurune sozial, historiko eta estetikoak erlazionatuz eta kanpoko literaturekiko loturak eginez.
|
|
|
Hego
|
Euskal
Herriko curriculumek Batxilergoko EHL irakasgairako proposatzen dituzten helburuen artean honakoa dago: ikasleen irakurtzeko zaletasuna sustatzea.
|
|
|
Testu iruzkinak egiteko irakurtzen diren testu zatietan, narrazioa eta poesia lantzen dira. Irakurketa libreari dagokionez, oso gutxitan agintzen zaie narrazioa ez den beste ezer (Hego
|
Euskal
Herriko curriculumetan Espainiakoan ez bezalaez da jasotzen askotariko generoak irakurtzearen garrantzia).
|
|
|
Ondorio gisa esan daiteke Hego
|
Euskal
Herriko curriculumek gabezia nabarmenak dituztela literaturaren alorrean. Dena dela, curriculumei dagokien legea soilik aldatuta ezer gutxi hobetuko da literatur irakaskuntzaren egoera.
|
|
2010
|
|
|
Hego
|
Euskal
Herriko curriculum legeei dagokienez, hiru helburu garrantzitsu jasotzen dituzte literaturaren irakaskuntzan: ikaslearen gaitasun komunikatiboak garatzea, literaturaren historia irakastea eta irakurzaletasuna sustatzea.
|
|
|
Edozein kasutan, esan daiteke 1970eko hamarkadatik hona ikuspegi pedagogiko berriak sortu diren arren, horiek ez direla, oraindik, guztiz txertatu Hego
|
Euskal
Herriko curriculum ereduetan. EAEko curriculumak Nafarroakoak baino ikuspegi berritzaileagoa izan arren, gabezia nabarmenak azaleratzen dituzte biek.
|
|
|
6 Hego
|
Euskal
Herriko curriculumaren abiapuntua Moyanoren legea (1857) dugu, irakaskuntza sistema espainiarra ezarri zuena (Bilbao, 2003: 59); Iparraldekoa, berriz, Jules Ferryren legeak (1881) ezarri zuen (id.: 75).
|
|
2013
|
|
|
Gure helburua euskaldun eleanitzak heztea da eta lege honek arriskuan jartzen ditu helburu hori eta euskararen normalizazioa. Hezkuntza Sailak Euskal Eskola Publikoaren erreferentziatzat
|
Euskal
Herriko curriculuma hartu luke kontutan".
|
|
2015
|
|
|
Eta pertsonaren garapen integralaz gain, sozialki batzen gaituena egituratzea eta elkarbizitzaren oinarriak finkatzea", azaldu digu Heziberriren gidaritzan aritu den kideak. Horretarako, esan digu, Euskal Curriculuma eta
|
Euskal
Herrirako Curriculuma hartu dituzte iturri nagusi gisa, edo hobe esanda, curriculum horien bien uztarketa den EAEko 2007ko curriculum dekretu ofiziala (ikusi ondoko orriko koadroa). Konpetentzia edo gaitasun oinarrizkoak eta zeharkakoak txertatu dizkiote, hala nola arazoei aurre egiteko gaitasuna, komunikatzekoa, ikasten eta pentsatzen ikastekoa, elkarbizitzarako konpetentzia edota ekimenerako eta ekiteko espiritua azken hau, hezkuntzaren filosofiarekin baino, enpresa munduaren eta merkatuaren ikuspegiarekin lotuegi dagoela iritzi dio STEILASek.
|
|
2021
|
|
|
Horri bigarren txosten batek jarraitu zion 2002an, oraingoan" Ikastolen Euskal Curriculuma. Marko teorikoa eta plan estrategikoa" izenarekin; urte berean, aurreko txostenaren egokitzapena zen hirugarren txostena argitaratu zuten" Derrigorrezko Hezkuntzarako
|
Euskal
Herriko Curriculuma" izenburuarekin. Aurreko txosten guztien jarraipen osatua da azkenekoa, Heziberri 2020 ezaguna —txosten paraleloak elkartuta, nagusiki Hezkuntza Sailak ikastolena bere eginda, 2004an argitaratu zen azkenekoa:
|
|
2022
|
|
|
• Soziolinguistikaren lanketari dagokionez, nabaria da Euskal Herriko hiru eremu politikoetako curriculumen artean dauden aldeak, bai edukietan, bai helburuetan ere. Espero izatekoa da Ipar
|
Euskal
Herriko curriculumak helburu zehatzak ez izatea euskararen erabilera sustatzea edota ikasleek euren errealitate soziolinguistikoaz jabe daitezen eduki zerrenda luzerik ez izatea, kontua harturik Frantziar estatuak ez dituela hezkuntza eskumenak partekatzen eta frantsesa dela lurralde osoko hizkuntza ofizial bakarra; horregatik, Frantzian hizkuntza gutxituen legea, Molac lege gisa ezaguna, aurrera... Baina deigarria da Nafarroako Foru Erkidegoko curriculumeko eskastasuna dagokigun gaian, aintzat hartzen badugu euskara hizkuntza ofiziala dela hainbat eremutan.
|
|
|
Jarraian, EAEko, Nafarroako eta Ipar
|
Euskal
Herriko curriculumak aztertuko dira, mintzagai ditugun gaien inguruan zein hizkuntza politika ezartzen diren eta etapa bakoitzean landu beharreko edukiak zein diren jakiteko.
|
|
|
Lanketa horri esker, ikasleak euren errealitate soziolinguistikoaz jabetzen dira, hots, kontzientzia linguistikoa garatzen dute, eta hizkuntzen bizitza eta garapena baldintzatzen duten faktoreak eta haien arteko harremana ezagutuz kritikoki interpretatzen dute errealitate soziolinguistikoa, eguneroko bizimoduan dituzten hizkuntza ohiturak eta horien arrazoiak errazago identifikatzen dituzte, euskararen erabileraren eta normalizazioaren aldeko konpromiso aktiboa errazago garatzen dute eta beste hizkuntzekiko errespetuzko eta balioespen jarrerak errazago garatzen dituzte. Gainera, 4.4 atalean EAEko, Nafarroako zein Ipar
|
Euskal
Herriko curriculumetan ideia eta lanketa hauek defendatzeko eta praktikara eramateko zenbait ahalegin badirela ikusi dugu. Hala ere, gure ikerketa laneko landa lanean egin ditugun elkarrizketetan ikusi dugu ikastetxeetako errealitatea adituek defendatu eta curriculumak proposatzen duen horrekin ez datorrela guztiz bat.
|
|
|
Adituek soziolinguistikari eta hizkuntza ekologiari buruzko hausnarketak egiteak eta ezagutza zientifiko hori ikasleei transmititzeak positiboki eragin dezakeela defendatzen dute. Era berean, maila ezberdinean, EAEko, Nafarroako, zein Ipar
|
Euskal
Herriko curriculumek ere lanketa hori egitea beharrezkoa dela ezartzen dute. Gauzak horrela, gure ikerketa lanaren helburu nagusiak; Euskal Herrian soziolinguistika eta hizkuntza ekologia Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan eta Batxilergoan lantzeko dauden materialak eta baliabideak biltzea, horiek aztertzea eta sailkatzea, hezkuntza komunitateko askotariko eragileek gaion lanketaren errealitateaz dituzten pertzepzio eta iritziak ezagutzea, eta osatutako sailkapena hezkuntza komunitatearen eskura ipintzea dira.
|
|
|
Aipatu egungo egoerari aurre egiteko, hainbat adituren iritziak dakarzkigu ondoren (3.3 atalean), esan bezala, hizkuntzen garapen sozialari (soziolinguistika) eta hizkuntzen arteko elkarbizitzari (hizkuntza ekologia) buruzko ezagutza zientifikoa ikasleei transmititzeak eta horren inguruko hausnarketak egiteak, ikasleen hizkuntza ohituretan, kontzientzia linguistikoan eta hizkuntza aniztasunaren inguruko pertzepzio eta jarreretan positiboki eragin dezakeela defendatzen dutenak. Jarraian (3.4 atalean), Euskal Autonomia Erkidegoko, Nafarroako Foru Komunitateko eta Ipar
|
Euskal
Herriko curriculumek diotena jasoko da, etapa eta lurralde bakoitzerako ezarritako helburuak eta edukiak zein diren ezagutu ahal izateko. Ondoren (4 atalean) gure bilketa aurrera eramateko jarraitutako metodologia azalduko dugu, erabilitako tresnak aurkeztu eta metodologia bera ebaluatuko.
|
|
|
Behin gazteen euskararen erabilerarekin eta hizkuntza ideologiarekin dagoen problematika, adituek eta
|
Euskal
Herriko curriculumek diotena eta bilketarako jarraitutako metodologia ezagututa, gure laneko muina dakarkigu emaitzak biltzen dituen atalean (5 atalean). Lehenik, bilketafasean lortutako materialak eta baliabideak aurkeztuko ditugu, formatuaren eta modalitatearen arabera sailkaturik (5.1 atalean).
|
|
|
3.4.3 Ipar
|
Euskal
Herriko curriculuma
|
|
|
Jarraian, soziolinguistika eta hizkuntza ekologia terminoak definituko ditugu (4.2 atalean) eta horiek hezkuntza arautuan lantzearen inguruko adituen iritziak ekarriko ditugu gurera (4.3 atalean). Amaitzeko, EAEko, Nafarroako Foru Erkidegoko eta Ipar
|
Euskal
Herriko curriculumak ikertuko ditugu, Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan eta Batxilergoan soziolinguistika eta hizkuntza ekologiaren lanketak horietan duen presentzia ezagutu ahal izateko.
|
|
2023
|
|
|
Bide horretan mugarri izan dira Euskal Curriculumaren proiektua eta
|
Euskal
Herrirako Curriculuma, hezkuntza eredu eta curriculum propioa adostu baitzuten hezkuntzako, gizarteko eta politikako eragileek. Curriculum proposamen horiek nortasun propioa ematen diote euskal hezkuntza sistemari, euskaran eta euskal kulturan oinarritua, aldi berean inguruan sustraitua, eta kanpora zabalik.
|