|
2002
|
|
|
Antzekotasunak Hego Euskal Herriko historian oinarritzen dira, lau herrialdeak XIX. mendeko erdialdera arte burujabetza maila altua mantendu baitzuten, foru sistema deiturikoa. Sistema horrek berezko araudiak egiteko gaitasuna ematenzuen zenbait eremutan, eta, horrela,
|
Espainiarekiko
berezitasun batzuk zituzten.Adibidez, Espainiako zerga sistema ez zen aplikagarria Hego Euskal Herrian, Espainiako mugak Ebro ibaian amaitzen ziren eta gazteek ez zuten derrigorrezsoldaduzka egin behar, eta abar. Gerra karlistak amaitutakoan, ostera, lurralde euskaldunak guztiz atxikiak izan ziren Espainiako Erresuman, lehendabizi NafarroaGaraia 1841ean eta gainerako lurraldeak 1876an.
|
|
|
Horrelakoak entzunda, gogoeta bi datozkit bat batean burura. Alde batetik eta lehenengo eta behin, ez dela egia PPko jendea, oro har, Euskal Herria ontzat jotzen duten jendea dela, abertzaleek ez bezala
|
Espainiarekiko
loturak apurtu gura ez arren. Ez dela egia, alegia, beren burua euskal herritartzat dutenik.
|
|
2003
|
|
|
Azkenean gure eskubideak nork defendatu badaukagula ikusi ahal izan dugu euskaldunok. (...) Izan ere, gobernatzen gaituztenei askotan aurpegiratu izan diegu epelkeria, kolaborazionismoa,
|
Espainiarekiko
morrontza, menpekotasuna, koldarkeria eta ez dakit zer gehiago. Baina azkenean denok ikusi ahal izan dugu eskubideen alde horren harro mintzatzen den Jaurlaritza badela nor, badakiela" Nahikoa da!" esaten, eta zapata hartu eta mahai gainean kolpea ematen.
|
|
2004
|
|
|
Zaila da esatea zer berri ekarriko duen, baina dagoeneko esan dezakegu zer oztopatu duen: Aznarren nazioarteko politikaren birbideratzea ekarriko du, Aznarrek
|
Espainiarekiko
egin duen apustu politikoaren birbideratzea, planteamendu antiterroristaren berraztertzea eta, PPn, halabeharrez, Aznarren irudia amortizatu dute, sinesgarri izan nahi badute. Gauza gehiegi geratzen dira jokoz kanpo eta, beraz, aldaketak handia izan behar du.
|
|
|
(269) < < Historia (lariaren) ren subjektibotasuna eta askotariko interes eta ikuspegiak euskala ritzaren historiaren esparruan ere antzeman daitezke: Esate baterako, ikerlari batzuk Arana Goiri ren lanetan hitz berri ugari sortzea, beste hainbaten asmakizunerako iturri izatea eta, horren bitar tez, euskaran tradizio aski luzea zuten mailegu 1atin erromaniko asko ezabatzen saiatzea azpimarratu dute; beste zenbaitek, aldiz, Larramendiren eraginarekiko haustura nabarmendu dute, horre1a euskaldunen jatorri iberikoa eta, ondorioz, euskaldunen
|
Espainiarekiko
lotura deuseztu as moz> >(! bid., 400.or.).
|
|
2005
|
|
|
Lehena determinazio askerako eskubidea onartzeko ahalegina da, dagoeneko Konstituzioak »Xedapen Gehigarrietan, Lehena» eta Euskal Estatutuak »Xedapen Gehigarrietan» aurreikusten dutena, Euskadik
|
Espainiarekiko
duen erlazioa berrantolatuko duen Estatutu Berri batean islatzeko asmoz. Bigarrenean, Soroak dioenaren aurka, kontuan hartu beharra dago Kanadako Auzitegi Gorenak Quebeci buruz egindako adierazpen famatuen jarraipen hertsia.
|
|
|
Euskal Herrian eta bereziki Euskal Autonomia Erkidegoan alderdi guztiek onartuko duten marko berri bat onartu ahal izateko, euskaldunon erabakitzeko eskubidean oin hartzen duen
|
Espainiarekiko
hitzarmena garatzea ezinbestekoa da. Oinarrizko erakunde arau honekiko adostasun formula ezberdinak topatu dira baina presa duen gauza da.
|
|
|
Sarri herrialde bakar batean zentratu arren (adibidez Araban) inoiz ez da euskal herrialdeen arteko elkartasun perspektiba galtzen.
|
Espainiarekiko
lotura ere oso bizirik dago. Hola harrotasunez gogoratzen da «Independentzia Gerra» moduko loria nazionaletan euskaldunek ere parte hartu izana.
|
|
2006
|
|
|
ETAk eta bere inguru soziologiko eta mediatikoak urteak daramatza
|
Espainiarekiko
gorrotoa lantzen eta batzutan EITBko komunikabide publikoak kutsatu egiten dira estrategia honekin. Espainia izena bera, ia, ia, debekatuta dago euskal medioetan erabiltzea.
|
|
|
Baina jatorrizko tradizio sabinianoa bai. Azkenean, bi tradizioak ezin dira konparatu; nazionalismo katalanaren
|
Espainiarekiko
harremana oso atzetik dator; aldiz, euskal nazionalismoa Trantsiziotik hona hasiko da Espainiarekin harremanetan.
|
|
|
Bestalde, «Zumosoleko lehengusua»ren ideia baino erabakigarriagoa izan da beste ideia hau Madrilgo agintarien ikuspuntutik: Euskal Herriko agintari logikoa eta
|
Espainiarekiko
interlokutore logikoa EAJ da eta soilik hark eraman dezake pistoleroa bide onetik. Horrek indar gehiago izan du, beste argumentu sinple honek baino:
|
|
2007
|
|
|
gu uztarriari loturik mantentzea. Hori salatu behar da
|
Espainiarekiko
azken zubi faltsuak apurtzen. Zailagoa da gero etxean adostea independentziaren epeak edo ailegatzeko bideak.
|
|
2008
|
|
|
Eta penintsulan bezala, Espainia Berriko Erregeorderrian ere gobernu berria ezartzeko eskubidea zuten; preso zegoen erregeari obeditzen jarraitzeak ez zuen zentzurik. Iturrigaray
|
Espainiarekiko
loturak eteteko prest agertu zen. Kreol talde batek subiranotasunaren aldeko mugimendua abiatu zuen, baina gatxupinek Iberiar penintsulan jaiotakoen mespretxuzko izena ez zituzten koroaren pribilegioak galdu nahi eta 1808ko irailaren 15ean Jauregi Nazionalari eraso eta erregeordea atxilotu zuten, erregeari iruzur egitea leporatuz.
|
|
|
Bakezko eguerdia erakusten du Frantziako hegoaldeak,
|
Espainiarekiko
muga bermatzen duten mendi erraldoien abaroan. Urrunean, Pirinioetako elurrak ikus litezke; Pauetik aurrera egingo dira distiratsuen, nahiz eta gandu moduko batek biltzen dituen ibarrik amilkorrenak.
|
|
|
Kolonialismoak 1912an Espainiako Protektoratua ezarri zuenean, sefardiek espainiarrak besoak zabalik hartu zituztela dio, eta marokoar gehienen mesfidantza historikoa hazi egin zela. . Protektoratua
|
Espainiarekiko
topaketa izan zen hainbat menderen ostean. Tetuango komunitate sefardia 1492an Espainiatik egotzitako juduekin sortu zen.
|
|
|
Eta gero Charcasen eta gero Potosin. Laster lortuko zuten
|
Espainiarekiko
independentzia. Ondasun guztiak galdurik, Europara itzuli beharrean aurkitu ziren Manuel eta kidekoak.
|
|
|
Pablo A ltzola bilbotar liberalak Sabino Arana kritikatzeko 1898an idatzi zuen artikulu batean, ez zion garrantzia handirik ematen euskal separatismo arriskuari bere baitan, ez bazen frantses hedapena erraztu zezakeen heinean: «riesgo de que este desafecto [jeltzaleena
|
Espainiarekiko
] pudiera transformarse, andando el tiempo, en la inclinación hacia Francia de varias regiones situadas en la orilla izquierda del Ebro». A ltzolak Frantzia Ebroraino hedatzeko arriskua iradoki bazuen, jeltzaleek halako asmorik sekula agertu ez zutenean, zerbaitegatik izango zen:
|
|
|
Azkuek, bere lehen lanekin hasi zenean (1889ko artikuluak, 1891ko Izkindea), Arana Goiriren antzeko abiapuntu ideologikoa zuen: familia karlistatik zetorren, foruzaletasun erromantikoak eragiten zion, eta
|
Espainiarekiko
despita sentitzen hasia zen, nahiz oraindik ez hautsi erabat. Bizigunea ere abandotarraren eremu berean kokatu zuen, Bilboko burgesia giroan.
|
|
|
Gaur egun Kataluniara edo Euskal Herrira datozen etorkinek ez diete inolako ezinikusirik gure herriei; are gutxiago, ez dakite ia ezertxo ere gure herriez. Eta logikoa da hala izatea, geu ez baikara gai izan
|
Espainiarekiko
kateak hausteko eta estatu independente bihurtzeko. Bidegabea da eta koldarra, ezinago koldarra, beraz, ez katalanok ez euskaldunek betetzen ez ditugun betebeharrak betearazi nahi izatea haiei.
|
|
|
Arazoa beste bat da. Jakin nahi da euskaldunak ados dauden ala ez
|
Espainiarekiko
erlazio juridiko politikoarekin. Ez da hartu nahi, beraz, inolako erabaki loteslerik ordena juridiko politikoari dagokionez.
|
|
|
Bi elementuek elkar elikatzen dute.
|
Espainiarekiko
eta Frantziarekiko menpekotasuna gatazkaren iturria da. Euskal herritarrek ukaturik eta urraturik dituzten eskubideak berreskuratzen dituzten heinean konponduko da gatazkaren muina.
|
|
|
|
Espainiarekiko
konfrontazio aipatzean, zer formula duzu gogoan?
|
|
|
|
Espainiarekiko
finantzaketa ituna oso urruti dagoela dio Kataluniak
|
|
|
Hori guztia esaten ari nintzen bitartean saiatu naiz Ellenen irribarre burlatiari jaramonik ez egiten, baina gehiago harritu nau haren ondoan eseri ohi den neskak, Mary Janek, euskal terrorismoari buruz egin didan galderak. Jota geratu naiz segundo erdi batez, baina berehala erreakzionatu dut, eta ziurtasunez erantzun diot ez dakidala zer entzungo edo irakurriko zuen horri buruz, asko esajeratzen dela eta
|
Espainiarekiko
batasuna bilatzen duten horiek fanatiko talde txiki bat baino ez dutela osatzen, euskal gizartearen gehiengoak gaitzesten dituela haien ekintzak, eta apenas dutela eraginik eguneroko bizitzan. Lasai lasai etor daitezkeela Euskal Herrira, oso herrialde segurua dela.
|
|
2009
|
|
|
Presidente kargua hartu eta hiru hilabetera, Obama Zapaterorekin bildu zen Pragan eta
|
Espainiarekiko
harreman estua indartzeko beharra azpimarratu zuen.
|
|
|
Handia zitzaidan. Louvreko enbadaxadoreen sarrarazle eta
|
Espainiarekiko
aferen arduradunaz ari zen.
|
|
|
Euskal Herrian errepublika berehala erori zen, nahiz eta frankismoak geroapologia egiteko erabili zituen topikoetatik (iraultza sozial komunista, erlijioarensuntsipena edo
|
Espainiarekiko
zatiketa) batek ere ez zuen birtualtasunik edukigatazka hasi aurreko hiletan. 1936ko udaberrian gatazka maila gutxituz joan zen, erlijio kontuei zegokienez, bai alderdi politikoen arteko desadostasunei zegokienezeta bai eta aldarrikapen sozialei zegokienez.
|
|
|
Hala ere, arazoa egoera hau onartzea da.
|
Espainiarekiko
sumisio itsua. Zer egin daiteke hauteskunde antidemokratiko hauen aurrean?
|
|
|
Atxiloketaren ondoko egunetan neurriak badituzte, baina ez inkomunikazioaren sistema. Horretan datza
|
Espainiarekiko
oinarrizko ezberdintasuna. Estatu gehienetan konfiantzazko abokatu bat onartzen dute atxiloketaren hasieratik, eta poliziaren bortizkeriaren aurkako neurririk egokienetarikoa da.
|
|
|
|
Espainiarekiko
–maitasunak, elkartu dituzte, bertan dituzten ezinikusiak eta gorrotoak alboan utziz, Ajuria Enera iristeko.
|
|
|
Editorial hori Alderdi Sozialistak orkestraturiko operazio bat da, independentismoa geldiarazten ahalegintzeko, Espainiari erregutuz ez uzteko are barregarriago Estatutua, sententzia zenbat eta ezkorrago izan orduan eta saihestezinago izango baita alderdi horren basamortuko zeharkaldia. Ezin ahantzi dugu Espainiako Auzitegi Konstituzionalak Kataluniako Estatutua barregarri uzte hori, aurrez iragarri bezala, Alderdi Sozialistaren kalterako dela, zeina argudiorik gabe geratu baita
|
Espainiarekiko
duen menderakuntza zuritzeko gizarte katalanari. Zein katalanek, ez bada ideologikoki espainol denak, onartuko du bere herrialdea Madrilgo lau probintzia aldirikoetara mugatuta ikusteko duintasunik eza?
|
|
|
hamabi egunkari horien ustez, Katalunia eta Euskal Herria ez dira existitzen, ez bada balio espainol goren bateko osagai eta parte gisa, eta, beraz, Espainiaren historiaren mende dago haien historia. Edo gauza bera dena, katalanen eta euskaldunen iraganeko nazio subiranotasuna bitxikeria huts bihurtu da, eta haien
|
Espainiarekiko
dependentzia mailaz igo da, garairik bertutetsuen izateraino. Ederki.
|
|
|
Are tristeagoa, beste euskal abertzale batzuek bizi dutena: beren burua harrapatu ohi dute gorri horiaren norabidean bultza eginez, instintiboki bezala, bat batean konturatuz
|
Espainiarekiko
atxikimenduak norbere barrua kolonizatzerainoko indarra hartu duela.
|
|
|
Lehen kasuan argudiatzen denez, batasuna komenentziazkoa izanik eta independentzia egoeratik abiaturik, euskal lurraldeek, hala nahi balute, Estatutik banatzea aldarrikatzeko eskubide osoa izango lukete, iraganean ezagutu zuten egoerara itzultzeko. Bigarren kasuak, berriz,
|
Espainiarekiko
batasuna inoiz ez dela desiratua izan argudiatzen du, baizik eta bortxaz inposatua izan dela. Horrek justifikatuko luke garaituek euren jatorrizko erakundeak berreskuratzea.
|
|
2010
|
|
|
Konfiantza kontua, zilegi delako norbaitek bere buruari honako hau galdetzea: Ez badira gauza gatazka txiki bat konpontzeko gertuko indar batekin ados jartzeko, nola konpondu ahal izango dute
|
Espainiarekiko
gatazka?. Eta irudi kontua, zatiketa dela bitarteko bietako batek ez baldin badu lortzen talde parlamentario propiorik, tonto aurpegia geratuko zaielako, baina, horretaz gainera, independista gehienek errieta emango dietelako, berriro ere beste lau urtez eginarazteagatik basamortuko zeharkaldia.
|
|
|
Erreskatearen helburu nagusia, Irlandari laguntzeaz gain, suebaki bat jartzea zen, arazoa beste herrialde batzuetara ez kutsatzeko. Oraingoz ez du funtzionatu, eta Portugalekiko eta
|
Espainiarekiko
mesfidantza handitzen ari da merkatuetan. Mesfidantza hori garesti ordaintzen da, dirutan.
|
|
|
Elena Salgado Espainiako Ekonomia ministroak, bere aldetik, erabat baztertu du Espainiak EBren eta NDFren laguntza ekonomikoa behar izatea, eta erreskateak
|
Espainiarekiko
mesfidantza uxatuko duela espero du.
|
|
|
" Maroko Espainiaren prolongazioa da. Arrifeko populazioaren parte batek
|
Espainiarekiko
anexioa nahi du. Zenbaitetan horretarako gestioak egin dituzte, bereziki Melilla ingurukoek.
|
|
|
Batzuek uste dute Mohamed ben Abdelkrimek
|
Espainiarekiko
nolabaiteko atxekimendua mantentzen zuela. Eta Espainiarekiko harremanak mantendu nahi zituela, ez okupazio militarraren terminoetan, baizik eta komertzio eta zibilizazioaren alorretan.
|
|
|
Batzuek uste dute Mohamed ben Abdelkrimek Espainiarekiko nolabaiteko atxekimendua mantentzen zuela. Eta
|
Espainiarekiko
harremanak mantendu nahi zituela, ez okupazio militarraren terminoetan, baizik eta komertzio eta zibilizazioaren alorretan. Horixe adierazi zuen Mohamed ben Azerkanek egun haietan eta Mahmed ben Abdelkrimek geroago:
|
|
|
Arrifiek
|
Espainiarekiko
kolaborazio harreman guziak onartzen zituzten, baina ez konkista, ez okupazioa. Europarrek ateak zabalik izango zituzten, baina Arrifen arrifiek aginduko zuten.
|
|
|
Kontatzen da Melillan errefuxiatuta zeuden Ait Isnazen kabilako errefuxiatu" aljeriar" batzuk entregatu zizkiola Espainiak Frantziari. Bazuen beste arrazoirik Mohamed ben Abdelkrimek
|
Espainiarekiko
lokarriak ere eteteko: frantsesekin legez, espainolekin ere ez zegoen zereginik.
|
|
|
Masek dio Estatutuaren epaia mugarri izango dela
|
Espainiarekiko
erlazioetan
|
|
2011
|
|
|
Baina, hala ere, ez naiz fio. Hemen agertzen bada argi ezker abertzalea eta EA nagusi izango direla, Madrilek kontra egingo du.Eta EAJ nola ikusten duzu?
|
Espainiarekiko
hitzarmena du helburu. Hemen dagoen istilu honetan, eta Madrila joan da.
|
|
|
Baina hara non Alex Salmond ekonomialari bikainak argiago utzi dien bidea bakarrik egitearen onurak. Mezu erraza daukagu
|
Espainiarekiko
hemen, garestiegia da espainol izatea. Eta esan dugu, britainiar asmoa, sukarra pasatzea, itxuraz Quebecen pasa den legez.
|
|
|
Ez ote da izango Espainiako demokrazia legitimatzen lan eskerga egin duelako; demokrazia espainolaz hitz egin beharrean, demokrazia huts huts puruaz hitz egin izan duelako urte hauetan guztietan, alderdi espainolak berak baino sinestunago demokrazia espainolean.Esanda bezala, dezepzionatu egin nau Ibarretxek, eskuzabal eta inozo batez ere PPrekiko agertzen delako, frankismoa inoiz gaitzetsi ez duen alderdiarekin, haren oinordeko politiko zuzena denarekin, eta susmo gaiztoz ezker abertzalearekin, azken buruan euskal herritarron erabakitze eskubidearen alde daudenekin. Bada garaia
|
Espainiarekiko
mendekotasun sadomasokista hori gainetik kentzeko eta erabakitze eskubidearen alde gauden guztiok gutxienez PPk eta PSE EEk sortu duten batasuna sortzeko. Ez dut esperantza galtzen, hauteskundeei begira idazteak lausotuko zuen lehendakari ohia:
|
|
|
puntua emanda. Hamazazpi lagunek utzi dituzte beren lanak azkeneko bost egunetan.Iragan berri diren hauteskundeekiko eta, oro har,
|
Espainiarekiko
halako urrutiratze bat erakutsi dute parte hartzaile gehienek, eta tonu eszeptikoa nagusitu da haien lanetan. Urrutiratzea eta eszeptizismoa muturreraino eramanda, bozik ez emateko aholku garbi eta ziurra eman du bere alean Xabier Rico Hurtadok: Hauteskundeak badatozberriz ere ate jokademokrazia faltsuadenok lotzen gaitun sokapartitokrazia zorrotzaparlamentuan dago tasuminduen suminduragoraka eta borborkapolitikoen arteangezurretako borrokabankariekin pagotxalangileekin oztopaagintariak badiraherritarrekin despotahobe genuke botoazarama kutxara bota! Nolanahi ere, urrutiratzeak urrutiratze eta eszeptizismoak eszeptizismo, parte hartzaile gehienek boza ematearen alde agertu dira, eta izan da boza emango zion alderdi jakinaren berri argitasun osoz eman duenik ere.Iñaki Aurrekoetxeak atzo bidali zuen bere alea Berriketan.info ko B Puntua atalera, hauteskundeak pasa eta gero, parte hartzaile gehienek adierazitako sentimenduak laburbilduz bertso dotorean: Hauteskundeak badatozberriz ere ate joka, memokraziak jarri dulau urteroko azoka.Monkloa beherapenetan, bi saltzaile txar mokoka; eta gaur ondorioeiegiten diegu hozka.Euskal Herriaren aldejoan zen atzoko bozka, «orain zer egingo dute?», artega dabil mordoxka. Madrilera goazelaospa dezagun, bai, ospa, ta laster Espainiatikegingo dugula ospa!
|
|
|
Euskal Herriak
|
Espainiarekiko
kolore ezberdina erakutsi du beste behin ere. Gainera, oraingoan gauza ezohikoa gertatu da.
|
|
|
Haizea nora, zapiak hara! Alboan dudan Kepa, ordea, ez da horren merke saltzen, eta lau haizetara aldarrikatzen du
|
Espainiarekiko
metatua duen gorrotoa. Ai ama,, gora Eta, ka hasi ez denean!
|
|
2012
|
|
|
Zerga sistema progresibo batekin eta ahalmen handiagoa izanda. Erabaki ekonomikoak hartzeko, ahalmen politikoa behar dugu, eta hori lortuko dugu
|
Espainiarekiko
eta Frantziarekiko dependentzia apurtzen badugu. Dependentzia hori apurtzeko, zein pauso proposatzen dituzue?
|
|
|
Kontrara, Espainiako eta Frantziako Gobernuak bere horretan dira, irekitako prozesuan inplikatu baino, aurreko egoeran bageunde bezala itsuki, enfrentamendu armatuaren gakoetan ainguratuta. Lehena, gako antiterroristan oinarritutako diskurtso eta posizio itxienarekin; bigarrena, bere menpeko euskal lurraldetan aurrekaririk gabeko adostasun zabal eta aukera politikoen beldur bailitzan, errepresio gosez oldarturik,
|
Espainiarekiko
lerrokatzea irudikatzen.Biak bortitz oso. Bi biek gatazkaren ondorioei heltzeko inongo asmorik gabe, espetxe politika blokeo politikoaren ardatz bilakatu nahi dute.
|
|
|
Aldaketarako desio hori, ordea, ez da lotzen zuzenean independentzia lortu nahi dutenen kopuruarekin: %31k desio dute
|
Espainiarekiko
independentzia. %22 dira horretarako «desio gutxi» dutenak, eta %33 «batere gogorik» ez dutenak.
|
|
|
De Guindos: Uda aurretik baino giro baikorragoa dago
|
Espainiarekiko
|
|
|
Luis de Guindos Ekonomia ministroak Tokion adierazi duenez,
|
Espainiarekiko
uda aurretik baino giro baikorragoa dago, eta une honetan Espainiako zor publikoarekiko interesa dagoela gaineratu du.
|
|
|
eman behar zaiola azpimarratu du. . Bilduk eta EAJk nahi duten
|
Espainiarekiko
haustura errailetik ateratzeko ezinbestekoa da hauteskundeak PPk irabaztea?, bukatu du.
|
|
|
Urte haietan justu, Jon Juaristik atera zuen El linaje de Aitor, eta han irakurri nuen aipu bat Arana Goiriri buruzkoa, esanaz euskaldunon jatorria Atlantidan ikusten zuela. Baina hori zen erokeria bat,
|
Espainiarekiko
loturak ukatzearren.
|
|
|
Euskaratik erdaretara itzultzeko beharra ere azaldu beharrik ez dago, apur bat izango dugulako besteei eskaintzeko modukoa, eta pozgarria da euskarazko liburuek ingelesera edo grezierarako itzulpena merezi izatea. Hala ere, utzi egidazu erreparo bat egiten, itzulpen gehienak espainolera egiten dira, eta ez dakit ez ote dugun morrontza bat hor
|
Espainiarekiko
, ez egiten diren itzulpenengatik, baina bai baldintza orokorrengatik. [...].
|
|
|
Gonzalo Suárez-en ipuin bat eta Max Aub en111 zenbait mikro-ipuin ageri dira Hamairu ate antologian. Badirudi
|
Espainiarekiko
eta espainiar literaturarekiko erresistentziaren aldarrikapen moduko bat egin nahi duela horrela, historian zehar euskaldunekiko hain, absorbentea, izan den espainiar kultura nolabait baztertzeko ahalegin bat.
|
|
|
Espainiako batasun hautsiezin santua sutsu defendatzen dutenek gerraekonomia aldarrikatzen diete independentzia zaleei. Hala ere, 2008an hasitako krisiekonomikoak zorrotz erakutsi du Euskal Autonomia Erkidegoak, eta Nafarroako ForuKomunitateak garesti ordaintzen dutela
|
Espainiarekiko
mendekotasuna. M. Buesakamestutako EAEren independentziaren deskalabru ekonomikora eta sozialerahurbiltzen ari gara eta hori independentzia tanto ñimiñorik izan gabe.
|
|
|
Finantza krisiak eta krisi ekonomikoak gogor jo du ekonomiako sektore guztietan.Euskal Herriko produkzio industrialak, adibidez, latz sufritzen du Espainiako krisia; krisiak ekarritako geldialdiari aurre egiteko, Espainiako merkatua hustu ondoren, ezinbestekoa da esportazioak areagotzea.
|
Espainiarekiko
mendekotasunak, kasuhonetan, krisia areagotzen du.
|
|
|
ETB1ek, gainera, Espainiara begirako albiste gehien kaleratzen duen euskarazko hedabidea da (titularretako albisteen laurdena).
|
Espainiarekiko
mendekotasun horrek mundua ere gazte uniformeagoa da. Izan ere, Hegoaldearen isla nagusitu da.
|
|
|
Hau da, titulu zaharrek gutxiago balio dute; beraz, ez litzateke komeni lehenago saltzea. Erreskate batek zorraren gainean dituen ondorioak Arrisku prima eta
|
Espainiarekiko
mesfidantza handitu arren, aditu askok uste dute ez dela izango gure ekonomiaren erreskaterik. Hala, datozen asteetan edo hilabeteetan tentsioa arinduko dela eta Altxorrak finantziazio maila baxuagoak hartuko dituela uste dute.
|
|
|
Pentsamendu liberal foruzalearen laburpena dugu bertan: foruen autogobernuaren aldarria egiten da, eta, aldi berean,
|
Espainiarekiko
leialtasuna ere goratzen da. Abertzaletasun bikoitzaren adierazpen garbiena ageri zen.
|
|
|
Geroztiko historiografiak behin eta berriro errepikatu zuen, Frantziako Konbentzioko errepublikanoen aurkako gerran, Gipuzkoak
|
Espainiarekiko
agertutako desleialtasunaren arazoa. Egoera horren aurrean, Godoyren eta administrazio zentraleko buruzagien jarrera Foruen teoria legitimatzailearen aurkako eraso intelektualari hasiera ematea izan zen.
|
|
|
Eta bitartean, Bizkaia aldean futbolaren potentzial askatzaileaz gogaituta gaudenok, Raxoik, Europari erreskatea eskatu ondoren, Eurokopan zeinen ondo pasatzen duen ikusi behar. " Mundua suntsitzen da gure inguruan eta gu maitemintzen gara", esaten dio Ingrid Bergmanek Humphrey Bogarti Casablancan, baina euskaldun asko ez dago
|
Espainiarekiko
maitasun kontuetarako. Subiranismoak burua altxatzeko arrazoiak topatzen ditu eta dudarik ez gaiak luze eta zabal joko duela hurrengo hilabete elektoraletan.
|
|
|
Euskal Herria aberria, Nafarroa euskaldunen estatua. Haren ideia batzuk Ezker abertzalean erabiliak izan dira, partikularki
|
Espainiarekiko
harremanak etengabeko gerlaren bidez ikustekoak. non ez dugun beste lotura bat bilatzen autoritarismoaren bidea ontzat eta beharrezkotzat eman duen ezker abertzale ofizialarekin.
|
|
2013
|
|
|
Euskadi, Katalunia, Galizia eta Espainia bezalako lau naziori irtenbidea eman nahi izan ez zelako egin zen hori», espiklatu zuen, eta gaineratu 17 autonomiako eredu horrek «huts» egin duela. Euskadik
|
Espainiarekiko
«berdintasunezko egoera» lortzeko nahia erakutsi zuen Egibarrek, baina, horretarako «nahi politikoa» behar dela zioen. «Euskal instituzioek edota herritarrek demokratikoki erabakitzen dutena onartu egin behar du mundu osoak, eta nahi horrekin batera Espainiako Estatuak beste erlazio bat negoziatzeko betebeharra du», azaldu zuen.
|
|
|
Andaluzia Harrera batez ere, Afrikatik datozen pertsona migratzaileez arduratzen da.
|
Espainiarekiko
hurbiltasunak migrazio prozesua hasten duten Afrikako herritarren helburu bihurtzen du gure herrialdea. Horregatik, erakundeko idazkari nagusiak, Mikel Araguásek, «Europar Batasuna eta Afrikako herrialdeak elkarrengana hurbiltzea» aldarrikatzen du.
|
|
2014
|
|
|
Baldintzak oso antzekoak dira: bai Euskal Herrian, baita Katalunian ere, herriak daude, gorputz sozialak eta politikoak, honetaz hitz egin nahi dutenak,
|
Espainiarekiko
mantendu nahi duten lotura edo burutu nahi duten haustura adierazi nahi dutenak. Cameronek esan zuen Eskoziako herriari ahotsa ematea zuzena zela.
|
|
|
EH Bilduk EAJren bidaide naturala behar luke izan, baina Urkullu lehendakariak" Espainiarekin konfiantza eta leialtasuna izanda eman daiteke aurrerapausoa autogobernuan" dioen bitartean, EH Bilduko Hasier Arraizek"
|
Espainiarekiko
burujabetza partekatua eta aldebikotasuna ezinezkoa dela" dio. Bi alderdiek bidea egiteko aukerarik ba al dago?
|
|
|
Hori gauzatzeko, zehazten du errespetatu egin behar dela hiru eremu juridikoetako bakoitzeko herritarrek «kontsultatuak izateko duten eskubidea». Araba, Bizkai eta Gipuzkoako herritarrak «Euskal Herriaren zati osagarri» direnez,
|
Espainiarekiko
«harremanerako eredu berri baterako itun politikoa» da EAEko legebiltzarraren egitasmoa. EAJ, EA, eta EBk babestu zuen, eta ezker abertzaleak (Sozialista Abertzaleak) hiru boto alde eta hiru kontra eman zituen?. Erabakimena?
|
|
|
Pasa den urtarrilaren 21ean aurkeztu zuen dimisioa Idoia Nieves Nafarroako Ogasun zuzendari ohiak, Lourdes Goikoetxea Ekonomia kontseilariari bidalitako gutun baten bidez. Hiru puntutan kritikatu zituen Goikoetxearen jarrera eta kudeaketa. Lehenengoan, BEZaren itzulera atzeratzeko erabakiaren aurka egin zuen, aurrekoentuetan diru sarrerak gutxitzea eta
|
Espainiarekiko
negoziaketetan denbora galtzea eragin zuelako. Bigarrenean, Nafarroako Ogasuneko langileengan «konfiantzarik» ez izatea leporatu zion, bereziki, Nafarroako Unibertsitate Publikoaren, Osasunaren eta ostalaritzako kontu ikuskatze informatikoen inguruko auzietan.
|
|
|
Horregatik, urteen poderioz, baliabide horien banaketa bihurtu da gatazkaren erdigune. Txile
|
Espainiarekiko
estatu independente gisa eratu zenetik, komunitate indigenak euren jatorrizko lurrak galduz joan dira, besteak beste, behartuta edo iruzurra jasanda. 1929rako, maputxeen kontrolpeko erreserbek irla sorta sakabanatu bat osatzen zuten Txile hegoaldeko lurralde zabalean.
|
|
|
Ematen du normala dela aberatsik ez egotea kartzelan, delitu ekonomikoen% 99 eskularru zurikoak izan arren. Euskaldunen
|
Espainiarekiko
arazoan, berriz, zer kartzelatan daude Espainiaren alde jardun duten torturatzaile eta hiltzaileak. Ezaguna da, bestalde, eta ia groteskoa eskubidearen ikuspegitik, militar amerikanoek munduan zehar duten inpunitate estatusa.
|
|
|
Lehen Mundu Gerrak irabazi asko ekarri zion ekonomiari, baina inflazioak garestitu egin zuen bizitza eta horren ondorioz ugaritu egin ziren herritarren protestak. EAJ ere asko hazi zen eta euskal politikaren ardatzetako bat bilakatu zen
|
Espainiarekiko
harremana. Testuinguru horretan, banaketa gertatu zen karlisten artean eta nazionalismo espainiarraren adar batzuek toki nabarmena hartu zuten.
|
|
|
Antzeko jarrera erakutsi zuten gipuzkoar errepublikano kontserbadoreek euskal nazionalistak Bizkaiko Diputazioan euskararen aldeko erabakiak hartzen hasi zirenean. Euskararen defendatzaile sutsu bezala agertu ziren errepublikanoak baina «separatistek»
|
Espainiarekiko
banaketa sakontzeko euskara erabiltzea onartuko ez zutela adierazi zuten:
|
|
|
Kataluniako gizarteak bere duintasuna ikusi du azken urteetan erasotua. Eta duintasun horrek eragin du
|
Espainiarekiko
neke sakon sakon hau. Adibide esanguratsu batzuk azalduko ditut duintasun urraketa hori hobeto azaltzeko.
|
|
|
Beste umiliazio bat bere BPGtik urtero batez beste %8, 5 (16.000 milioi euro) kentzen zaion lurralde baten gobernuarentzat. Jendeak gero eta gehiago uztartzen du egoera ekonomiko latza eta
|
Espainiarekiko
dependentzia.
|
|
2015
|
|
|
Bai. Nazioarte mailako doinua askoz gogorragoa da
|
Espainiarekiko
, bai Europako Torturaren Prebentzioaren Aurkako taldeagatik, eta bai Estrasburgoko Auzitegiaren epaiengatik. Torturaren aurkako neurriak har daitezen eskatzen zaio Espainiari eta hori islatzen da tortura kopuru jaitsieran, inkomunikazio kopuru txikiagotan.
|
|
|
Nolabait, bataren eta desberdinaren arteko dinamikan batean gehiegi lerrokatzea leporatu izan diote Atxagari bere kritikoek, hau da, nazioarteko merkatuaren legeei (bereziki Espainiakoari) men egitea euskal esparruari muzin eginez. Neurri horretan, Atxagari eta Kirmen Uriberi, Euskal Herria errepresentatu beharrean haren irudi subordinatu bat(
|
Espainiarekiko
) eraiki izana leporatu izan zaio (Gabilondo, 2010; Atutxa, 2012), eta hala, gurera ekarriz, Atxagaren bulkadak nazioarteko literaturarekiko eta" bata" rekiko, literatura konparatuak eskatzen duen bataren eta desberdinaren arteko oreka hautsi duela. Potteko literatura konparatuaren estreinako aldarria, Atxagaren ibilbidean aurrera egin ahala haren ukazio bihurtuko zen paradoxikoki kritikari horien arabera.
|
|
|
1999ko uztailean ETAk bilera batera deitu zituen EAJ eta EA. Oraingoan denak elkarrekin bildu ziren. Batzar hartan, ETAren bertsioaren arabera,?
|
Espainiarekiko
haustura, ez zutela gauzatu leporatu zien talde armatuak EAJri eta EAri,, itxura ematera?
|
|
|
Antzinako metropoliaren aurreko beste jarrera duinago bat erakutsi dute gobernu batzuek nazioarteko hainbat forotan.
|
Espainiarekiko
men egiteko portaera historikoa gaindituz joan da eta adibide oso esanguratsuak aipa ditzakegu. Segur aski, 2007ko Gailur Iberoamerikar famatua adibiderik onena izan daiteke; izan ere, topaketa horretan hainbat presidente latinoamerikarrek (Hugo Chavez eta Daniel Ortega bereziki) duintasuna erakutsi zuten espainiar kolonialismo berria63salatuz eta Latinoamerikako herrien subiranotasuna aldarrikatuz.
|
|
|
Eta 5 Inportanteena; kokoteraino niagok, beste leku bateraino ez erratearren, nahas daitezela autonomia eta separatismoa. Autonomia,
|
Espainiarekiko
batasuna duk, zeina nik maiteago baitiat, beste edozein eskualde kontenplazio baino. Separatistarik separatistenak, hemen eta hor, zentralistok zarete.
|
|
|
Espainiako nazio estatua gure libertatearentzat eta gure erabakimenarentzat kaltegarria denez, zilegi da beste estatu bat proposatzea.
|
Espainiarekiko
dependentziatik libratuta, pentsatzen dut euskaldunak libreagoak ginatekeela eta beste estatu hori demokratikoagoa litzatekeela, traba gutxiago izango lituzkeela gure bilera plazak. Orduan, independentista naiz, baina, plano honetan, erabakien politikaren planoan, autodeterminista.
|
|
|
" Autonomia Erkidegoko hiru lurraldeetara Guardia Zibila jin zela, 171 urte bete dira. Nahiz eta garai gogorrak bizi, Guardia Zibilak beti bermatu ditu
|
Espainiarekiko
printzipioak. Ez du hemendik nehoiz alde eginen, segur" erran du Fernandez Diazek.
|
|
2016
|
|
|
[...] Bestetik, ezinbestekoa da erantzun egokia ematea Espainiari estimu handia dioten katalanei. Eta, horretarako,
|
Espainiarekiko
harreman onuragarri baterako proposamen zehatz bat egin beharra dago, harreman horrek bidea zabaldu dezan orain baino egokiera hobean konektatzeko Espainiarekin.Azkenik, prozesu subiranista definitzen duten hitz guztietan, emantzipazioaren ideiak gailendu behar luke, hau da, bortxaturiko mendekotasun batetik askatzea. Emantzipazio politiko, ekonomiko, sozial eta kulturala, inoren kontrakoa ez dena eta denon aldekoa dena.
|
|
|
eman dezagun, esate baterako, gure familia honek eta beste lagun euskaldun batzuek agintariei adierazi dietela Lourdesera joan nahi dutela, Ama Birjinari eskerrak ematera ordura arte bizirik atera direlako, edo Europarentzako bakea eskatzera, edo gaixo dagoen haietakoren baten sendatzearen alde otoitz egitera, berdintsu izango da arrazoia, edozein izanda ere denak baitira on Ama Birjinari bisita egiteko fedea izanez gero, eta gauza jakina da euskalduna horretan txapelduna dela. ...zionario erretxin batek lardaska ezin dezakeenik, eta, era berean, ez baita akats burokratikorik diruz koipeztutako borondate onak saihestu ezin dezakeenik; une larriak izan dira halere, denek baitute gogoan Lluis Companys, Kataluniako Generalitateko presidentea, euskaldunen lagun handia eta Agirre lehendakariaren adiskidea, beste hainbeste bezala Frantzian babesturik zegoelarik Gestapok atxilotu,
|
Espainiarekiko
mugara eraman. Bidasoa gaineko zubira, Irun eta Hendaia artean, gure zauri zaharrean katalanen odola, eta han agintari frankisten eskuetan jarri zutena; ondorengo umiliazioak, tratuak, sasiepaiketa eta abarrak zehaztu beharrik ez dugu, aise imajinatuko ditu irakurleak; gure lagunek ere erraza zuten frankisten mendeku mina eta barren gaiztoa imajinatzen, ugari bezain hurbil baitzituzten adibideak, baina, halaz guztiz, kraskatu egin zitzaien bihotza Companys hil egin zutela jakin zutenean, bi aldiz kraskatu ere:
|
|
|
Beldurraren estrategiari aurre egiteko gaitasuna erakusten ari dira; erosotasun egoeratik harago, elkarrekin etorkizunaren zimentarriak jartzen ari dira, eta ederrena: etorkizuna beren eskuetan dutela sinesten dute,
|
Espainiarekiko
mendekotasunik onartu gabe. Kataluniako burujabetzaren aldeko indarrak proiektu politiko ilusionagarri bat eraikitzeko ahaleginetan ari dira elkarrekin lanean, herritarren interesa piztu duena eta Espainiaren batasuna defendatzen dutenen proiektu eta eskaintza eza agerian utzi duena.
|
|
|
Era horretan ulertutako" herri izpirituaren" ideia, estolderian behera joan zen II. Mundu Gerraren ostean, eta geroztik horren inguruko tabua hedatu zen, gaur egun ere nolabait indarrean dirauena. Duela gutxi irakurri nuen prentsan Suedian postu goren batean lan egiten duen espainiar batek nola esaten zuen,
|
Espainiarekiko
konparazioa eginez, suediarrak ez zirela berez diferenteak, baizik eta zituzten legeek eta erakundeek eraginda jokatzen zutela jokatzen zuten moduan. Nik gustura galdetuko nioke nondik sortu diren lege eta erakunde horiek eta ea zergatik ez dauden antzekoak Espainian.
|
|
2017
|
|
|
Erreferendumaren gisakoa litzateke lehena eta hauteskunde konstituziogileak bigarrenak. Eta guztia
|
Espainiarekiko
izan daitekeen enfrentamendu gogorra saihestuta.
|
|
|
Hilabete eskas barru kataluniarrek demokratikoki erabakiko dute
|
Espainiarekiko
nolako harreman politikoak eta ekonomikoak nahi dituzten etorkizunean. Agidanez, Espainiako Gobernua bitarteko oro erabiltzen ari da kataluniarren nahiek porrot egin dezaten.
|
|
|
1820ko data honetan gauzatu zen Guayaquilek
|
Espainiarekiko
harremanak eten zituen altxamendua. Independentzia zale izateagatik Guayaquilera aldatu zuten militar venezuelar gazte talde batek Guayaquilgo burgesiako intelektualekin bat egin eta, espainiar soldaduak mendean hartu ondoren, egun horretako goizean Guayaquilgo Probintzia Askea eta Guayaquilgo Errepublika izenez ezagutzen den estatua aldarrikatu zuen.
|
|
|
Denborarekin, Mas gainditu du Kataluniako publikoaren onarpen inkestetan.Alderdi independentistek hauteskunde plebiszitarioen aurretik adostu moduan, ezohiko legealdi baten gidari izatea zen haren funtzioa: haren agintaldiak hemezortzi hilabete iraungo zuen, eta
|
Espainiarekiko
«deskonexioarekin» amaituko zen. Horretarako, lehentasunezko hiru lege onartzeko konpromisoa hartu zuen legebiltzarrak:
|
|
|
Angela Merkeli txistu egin diote egunotan herrialdearen ekialdean, errefuxiatuekiko izandako jarrera irekiagatik. Presazko kazetaritzak bizi gaitu, baina zuhurtzia puntu bat eskatzen dute beti horrelako gertakizunek, are gehiago, gertatuak Kataluniako prozesuan, erreferendumaren bidean eta
|
Espainiarekiko
gatazkan izan dezakeen ondorioez hausnartzeko orduan.Luistxo Fernandezek bikain laburbildu du atentatu egunean jazotakoa, Kataluniako eta Espainiako agintarien lana, eta horren proiekzioa. «Guardia Zibilaren rola goresten saiatu dira azken egunetan aireportuko greban eskirol lan populistak egiten, baina benetako krisia piztu denean, mossoak ari dira lehen lerroan».
|
|
|
Lehen azpimarratu bezala, EAEko egitura eta klase sozio-ekonomikoen erreprodukzioa baino ez dugu aztertuko. Klase sozio-ekonomiko desberdinduak egoteak(
|
Espainiarekiko
) adierazten du badagoela egitura sozial, ekonomiko eta politiko desberdindurik; demokratizazio prozesu desberdin bat (euskalduna, frantsesa, txinatarra) aurrera eramateko moduko egiturak daudela, alegia.
|
|
|
2008ko finantza krisira arte, euskal administrazioak baliatutako industria politikek industria garapen endogenoa eta deszentralizatutako industria egitura ekonomikoa bultzatzen jarraitu zuten, eta horrek ekonomiaren alorreko erabaki hartzeko prozesuetan autonomia galtzeko arriskua murriztu zuen, Madrilekiko batik bat. Horrek etengabe areagotu zuen jabetzaren eta erabakimenaren dibertsifikazioa (Ekai Center 2010), eta sektore horietan, distribuzio eta integrazio prozesu desberdindua(
|
Espainiarekiko
) sustatu zuen,, amildegiranzko lasterketa, abiatu duena, gaitasun politiko publikoen aurkako azken finantza eraso (krisi) globaletik.
|
|
|
Brissonek prefet ohiaren lana azpimarratu du,, zuzenbide estatua berriro alde oneko zentzuan jarri zelako?. Luhusokora arte, Paris?
|
Espainiarekiko
lerrokatze sistematikoan, ikusten zuen LRko senatariak;, giltzapetua zen?, eta egoerari buelta ematen, lehen mailako rola?
|
|
|
Euskal Herriaren eta Frantziaren (Akitania kanpo) arteko elkarlanak ere joera gorakorra erakusten du, nahiz eta Euskal Herriaren ekoizpen zientifiko totalak behera egin 2014tik aurrera. Jokaera horri kontrajarrita, Akitaniak
|
Espainiarekiko
(Euskal Herria kanpo) duen elkarlanak geldialdirako joera erakusten du, eta horrek Akitaniak 2014 urtetik aurrera jasan duen ekoizpen zientifikoaren jaitsierarekin harreman zuzena izan dezake. Eragin hori ez da igartzen Euskal Herria Akitania elkarlanean, hala ere.
|
|
|
Ze punturaino egon daiteke atzerapausorik? Katalunia baikor dago, kataluniarrak kalera aterako dira eta botoa ematea den eskubide demokratikoa erabili dute, eta, seguru aski, baiezkoa aterako da. Biharamuna egun normala izango da, telefono dei ugari egin beharrekoa, eseri eta
|
Espainiarekiko
deskonexioa egiteko modurik egokiena zein den aurkitzeko.
|
|
|
Errepublika posible berri horrek,
|
Espainiarekiko
lotura legal eta juridikoa uzteaz gain, Espainiaren espiritu eta pentsamolde kolonialista eta arrazistarekiko lotura ere uztea nahi genuke. Eraikitakoa behetik izan dadin, horren ordena legal, sozial eta politikoa alda dadin, beste ordena justuago, humanoago eta barneratzaileago baten alde, betiko berberek goitik eraikitako Katalunia batean pobreoi, betiko baztertuoi, behekooi gutxi aldatuko zaigulako.
|