|
2012
|
|
|
Agerkariak bere idazlanetan, 1854ko giro politikoan Espainiako gobernu zentralean liberal sutsuak buru zirela, lurralde politika indartu behar zela aldarrikatuz" euskal politikaren" ikuspegia defendatzen zuen.
|
Espainiako
gobernuan liberal aurrerazaleak agintean zeudela, 1856ko apirilaren 1ean Espainiako gobernuak errege aginduz BoletÃn del Comercio de Bilbao agerkaria debekatu egin zuen. Horretarako aitzakia, Udaletako ondasun komunen salmenta librearen aurka azaldu izana izan zen, hau da, udalerrien desamortizazio legearen aurkari sutsu bihurtu zelako.
|
|
|
Hala ere,
|
Espainiako
gobernu liberalak Bizkaiko Batzar Nagusiak erabakitakoa ez zuen aintzat hartu. Eta beste barik, Konstituzioak gainontzeko probintzietarako agindutakoa Bizkaian eta gainerako euskal herrialdeetan ere indarrean ezarri zuen.
|
|
|
Eta ogasunaren arloan ere, Espainiako ogasun liberal berriaren programa eta administrazio osoa indarrean ezarri zen.
|
Espainiako
gobernu liberal berriak argudio gisa esaten zuen euskal herrialdeetan Konstituzioa pozarren hartua izan zela. Ogasun arloa korapilotsua zen eta horretarako Espainiako gobernuak txosten berezia idatzi zuen, izenburuan bertan helburua argi eta garbi adieraziz:
|
|
|
Sobrecartako eskubidea edo pase forala deuseztatuz gero, aurrerantzean gobernu zentralaren aginduak ez ziren zalantzagarri ez eztabaidagarri bihurtuko. Gobernuaren aginduz eta ez Parlamentuan onartutako legez, foruen sisteman egindako aldaketa horrek
|
Espainiako
gobernu liberal sutsuek honako hau erakutsi nahi zuten: Agintari nagusia Gobernu zentrala zela eta ondorioz, Foruen moldaketa luzamenduan utzi nahi baldin bazuten, Gobernuak agindu bitartez moldaketak egiteko ez zuela oztoporik izango.
|
|
|
Hala ere,
|
Espainiako
Gobernu liberal sutsuak edo amorratuak foruen moldaketari ekiteko ahalegin berezia egin zuen, eta batzorde negoziatzaile berria antolatzeari ekin zion: Espainiako Gobernuaren aldetik, Agustin Fernà ¡ ndez de Gamboa, presidente; Angel Hernà ¡ ndez de los RÃos, Claudio Antón Luzuriaga (Donostiarra), Juan Tena, Francisco de Bartolomé y Colomo; idazkari, Manuel López Hacedo.
|
|
|
1837ko urteaz geroztik, gerra zibilari amaiera emateko, bide militarrak ez ezik bide politikoak lantzen hasi zen
|
Espainiako
gobernu liberala. Karlisten eta Karlos erregegai edo pretendientearen gotorleku garrantzitsua Euskal Herria zenez, euskal karlisten artean zatiketa bilatzen saiatu zen, euskal herrialdeetako Foruen etorkizuna oinarritzat harturik:
|
|
|
Bi konstituzioen arteko egokitzapena eta konponketa lortzeko egitasmoa
|
Espainiako
Gobernu liberalak abiatu zuen. 1839ko irailaren 11n, Espainiako Gobernuak honako lege proposamen hau aurkeztu zuen parlamentuan: 47
|