|
2019
|
|
|
Lanak ekainaren 27ko data darama eta uste izatekoa da egun horretako batzarrerako prest zegoela, baina, F. Krutwigen arazoak hartu zuen garrantzia ikusita, geroratu egin zuela aurkezpena. Donostiako La Voz de
|
Españak
ekainaren 19ko artikuluan Euskaltzaindia hiltzat jo izanak eragindako dosierra zen. Akademiak, bizi zela frogatzeko, nahitaezkoa zuen idazlanak argitaratu eta banatzea.
|
|
|
M. Caballeroren aldekoago ageri zen eta zuzendaritza behin behinekoa zela nabarmendu zuen. J. Revuelta falangistaren La Voz de
|
Españak
, ordea, ez zuen behin behinekotasunik aipatu eta J. M. Urrutia bera elkarrizketatu zuen, fotografia eta guzti. J. Font katalana apezpiku zuen Donostiako elizbarrutiaren seminario berrian latina eta euskara irakasten zituen SFVJUko zuzendariak, Gipuzkoan euskarareriko giro zurruna aldatzen ari zenaren froga, agian F. Krutwigen erantzun hitzaldiak izandako urrutiko oihartzuna.962 Hain zuzen, seminarioko ikasleekin dialektologia eta toponimia lantzeko asmoa omen zuen.
|
|
2021
|
|
|
Hegoaldeko bertsolariak parte hartzen hasten direnean Hegoaldera ere iritsiko da oihartzuna. 1949an, Basarri lehen aldiz aurkeztu eta txapeldun irtetean, La Voz de
|
Españak
lau testu eskainiko dizkio gertakariari, tartean baita bertsolaritzaren historiako hirugarren elkarrizketa:
|
|
|
Aranzazuk Urruñako(" Bertsolarien eguna", maiatzaren 15ean) eta Parisko(" Euskal Bertsolariak Paris’en", uztailaren 15ean) saioen berri eman zuen eta El Diario Vascok Urruñakoaren berri(" Bertsolaris en Urrugne", apirilaren 15ean Bordarik sinatua). La Voz de
|
Españak
Basarri elkarrizketatuko du bueltakoan(" Basarri triunfador en el concurso de París", Lekuonak sinatua maiatzaren 20an), eta egun berean nahiz hurrengoan bere zutabea eskainiko dio zarauztarrak gaiari. zuen oihartzunik, Hernandorenaren eskutik219 Bestalde, 1960ko hamarraldian antolatu ziren txapelketen harira Iparraldean ez zela bertso mundua mugitzen esan zion norbaiti erantzunez, Par... Bertso saioez haratago, Parisen bertsolariek egindako hiruzpalau eguneko egonaldiaren inguruko hainbat xehetasun ezagutzen da, beraz.
|
|
|
Bi egun geroago zabalduko da modu indartsuago batean kioskoetara. La Voz de
|
Españak
azalean dakar, argazki eta guzti(" Trágica muerte del bertsolari Xalbador"), gertakariaren kronika Maria Francisca Fernandez Vallesek sinatzen du,(" El domingo, en Urepel/ Xalbador murió de emoción/ Mientras bertsolaris de Vizcaya, Guipúzcoa y Laburdi le cantaban en su homenaje"), eta Basarrik nahiz Santiago Aizarnak ere testu bana eskaintzen diote(" Ha muerto el gran... Bertsolaritzaren berriemaile gisa lidergoa lehiatu ohi dion El Diario Vascok oraingoan ez dakar zortzigarren orrialdeko berri labur bat baino:
|
|
|
Hurrengo egunetan berriro ere La Voz de
|
Españak
, El Diario Vascok, Diario de Navarrak, Hoja del Lunes de San Sebastianek, Anaitasunak, Garaiak (hiru orri eskaintzen dizkio), Herriak, Goiz Argik, Zeruko Argiak (hiru orri heriotza gertatu eta bi astera ere), Punto y Horak, Aranzazuk, Unidadek, Príncipe de Vianak eta Veteresek hainbat testu eskaintzen dizkiote. Hiletaren eta ehorzketaren berri ematen da, hainbat herritan bere aldeko mezak izan direla kontatzen dute, Odolaren mintzoaren lehen iruzkinak egiten dira, bere figurari buruzko testuak argitaratzen dira bata bestearen atzetik...
|
|
|
29). Bi testu topatu ahal izan dira prentsan jaialdiaz, biak La Voz de
|
Españak
argitaratuak, bietan Basarri protagonista.
|
|
|
Azalean jaso zuen apirilaren 5ean La Voz de
|
Españak
finalaren berri Ignazio Berasarte irabazlearen argazki eta guzti: " Con un éxito arrolador se celebró el domingo en Zarauz, la final del I Concurso de Bersolaris que ha organizado LA VOZ DE ESPAÑA.
|
|
|
La Voz de
|
Españak
" Por Dios, por España y por Franco" zekarren lehen orriko goiburuan egun haietan. Gerra garaian sorturiko egunkaria zen, Donostia frankistek hartu berritan irekitakoa209, egunkari tradizionalista gisa aurkeztu arren laster falangismora lerratua, eta Mugimenduko prentsaren baitan txertaturik frankismoaren organo ofiziala bihurtu zen Donostiako Unidadekin, Bilboko Hierrorekin eta Iruñeko Arriba Españarekin batera (Díaz Noci, 2012:
|
|
|
Testurik gehien egunkari honetan argitaratu zuenez, erdarak proportzio garrantzitsua izango du bere produkzioan, baina Aránzazun, Zeruko Argian eta Goiz Argin ere testu ugari argitaratuko ditu, eta, horiek guztiak euskaraz izango direnez, gehiago izango da hizkuntza horretan argitaratutakoa. urte luzez hartu zuen dimentsioa: 1978ko azaroaren 30ean, aldaketaren berri eman zuen El Diario Vascok lehen orrian argazki eta guzti(" La columna diaria de ‘Basarri’/ Desde mañana, ‘Nere Bordatxotik’") eta baita La Voz de
|
Españak
ere(" ‘Basarri’ cede el puesto a Garaiko/ Garaiko, nuevo titular de la sección"). Biharamunean berriro ere ongietorria egiten zion azalean El Diario Vascok(" Ongi etorri, ‘Basarri’!
|
|
|
Bestalde, Hernandorenaren txapelketarekin alderatuaz, 1958ko hartan testu gehien argitaratu zuen medioa Ipar Euskal Herriko Herria aldizkaria izan zen, eta haren atzetik erbesteko Amerikako Euzko Deya eta Pariseko Euzko Deya kokatzen ziren; aldiz, Euskaltzaindiak antolatutako txapelketen kasuan Gipuzkoan kokatutako hiru medio eta Nafarroako laugarren bat izango dira arreta gehien jarriko dutenak: El Diario Vascok 80 testu argitaratuko ditu, La Voz de
|
Españak
46, Diario de Navarrak 34 eta Zeruko Argiak 31 Lehenengo biak Gipuzkoako lidergorako lehian zebiltzan bi egunkariak ziren; Diario de Navarra liderra zen Nafarroan, eta Zeruko Argia euskarazko prentsan. Euskaldunen zatirik handiena aurkitzen den eremuko medioek bere egingo dute, bada, txapelketarekiko arreta.
|
|
|
El Diario Vascok eta La Voz de
|
Españak
, txapelketa guztietan eramango dute lehen orrira albistea: 1960an" Basarri campeón mundial de bersolaris" titulatuko du El Diario Vascok eta La Voz de Españak titularrik gabeko fotoalbiste gisa jasoko du, bi testuek 1960/XII/20 data izango dutelarik; 1962an La Voz de Españak" Uztapide, campeón de bersolaris 1962" dakar 1963/I/01 datarekin eta El Diario Vascok" Uztapide, campeón", baina bigarren honek, bi egun beranduago txapeldunari eginiko elkarrizketa ere badakar azalera" Uztapide en su caserío" izenburuarekin; 1965eko urtarrilaren bian" Uztapide, nuevamente campeón" eta" Otra vez campeón" titulatzen dute azalean La Voz de Españak eta El Diario Vascok hurrenez hurren; eta, azkenik, 1967ko ekainaren 13an" Uztapide campeon" eta" Uztapide Txapeldun".
|
|
|
El Diario Vascok eta La Voz de Españak, txapelketa guztietan eramango dute lehen orrira albistea: 1960an" Basarri campeón mundial de bersolaris" titulatuko du El Diario Vascok eta La Voz de
|
Españak
titularrik gabeko fotoalbiste gisa jasoko du, bi testuek 1960/XII/20 data izango dutelarik; 1962an La Voz de Españak" Uztapide, campeón de bersolaris 1962" dakar 1963/I/01 datarekin eta El Diario Vascok" Uztapide, campeón", baina bigarren honek, bi egun beranduago txapeldunari eginiko elkarrizketa ere badakar azalera" Uztapide en su caserío" izenburuarekin; 1965e... Bestalde, testuoi erreparatuta, lehenengotik azken txapelketara azalean okupatzen den espazioa zerbait handiagoa dela ikus daiteke, eta gaiari ematen zaion garrantziaren hazkunde kualitatiboaren zantzu hau Zeruko Argiaren azalek berresten dute:
|
|
|
El Diario Vascok eta La Voz de Españak, txapelketa guztietan eramango dute lehen orrira albistea: 1960an" Basarri campeón mundial de bersolaris" titulatuko du El Diario Vascok eta La Voz de Españak titularrik gabeko fotoalbiste gisa jasoko du, bi testuek 1960/XII/20 data izango dutelarik; 1962an La Voz de
|
Españak
" Uztapide, campeón de bersolaris 1962" dakar 1963/I/01 datarekin eta El Diario Vascok" Uztapide, campeón", baina bigarren honek, bi egun beranduago txapeldunari eginiko elkarrizketa ere badakar azalera" Uztapide en su caserío" izenburuarekin; 1965eko urtarrilaren bian" Uztapide, nuevamente campeón" eta" Otra vez campeón" titulatzen dute azale... Bestalde, testuoi erreparatuta, lehenengotik azken txapelketara azalean okupatzen den espazioa zerbait handiagoa dela ikus daiteke, eta gaiari ematen zaion garrantziaren hazkunde kualitatiboaren zantzu hau Zeruko Argiaren azalek berresten dute:
|
|
|
El Diario Vascok eta La Voz de Españak, txapelketa guztietan eramango dute lehen orrira albistea: ...ide, campeón de bersolaris 1962" dakar 1963/I/01 datarekin eta El Diario Vascok" Uztapide, campeón", baina bigarren honek, bi egun beranduago txapeldunari eginiko elkarrizketa ere badakar azalera" Uztapide en su caserío" izenburuarekin; 1965eko urtarrilaren bian" Uztapide, nuevamente campeón" eta" Otra vez campeón" titulatzen dute azalean La Voz de
|
Españak
eta El Diario Vascok hurrenez hurren; eta, azkenik, 1967ko ekainaren 13an" Uztapide campeon" eta" Uztapide Txapeldun". Bestalde, testuoi erreparatuta, lehenengotik azken txapelketara azalean okupatzen den espazioa zerbait handiagoa dela ikus daiteke, eta gaiari ematen zaion garrantziaren hazkunde kualitatiboaren zantzu hau Zeruko Argiaren azalek berresten dute:
|
|
|
Estaldurarik indartsuenaren lehian zebiltzan Gipuzkoako bi egunkarien artean, esaterako, urtero aurki daiteke finalari buruzko pieza kuriosoren bat. 60koari buruz, esaterako, honela ekiten dio La Voz de
|
Españak
:
|
|
|
Zeruko Argiak, La Voz de
|
Españak
, Diario de Navarrak, Anaitasunak eta Príncipe de Vianak eman zuten sariketaren berri. Tartean" La industria apoya a la cultura:
|
|
|
Lehia polita izango dute Gipuzkoako bi egunkari erreferentzialek, eta jaso ahal izan den testu kopuruari dagokionez oso parean geldituko dira. Sinadura garrantzitsuena, Basarrirena, La Voz de
|
Españak
izan arren, El Diario Vasco gelditzen da hedabideen zerrendan bigarren Zeruko Argiaren atzetik. Hirugarren gelditutako La Voz de Españari buruz dagoeneko eskaini dira hainbat datu esanguratsu.
|
|
|
66) hartu zaizkio datuok: ...k egunero ele bitara idatziko du La Voz de Españako bere zutabea; 1969an El Diario Vascok igandeko ebanjelioa bi hizkuntzatan eskaintzeari ekingo dio, eta urtebete geroago euskal orria argitaratzen hasiko da; 1971n Donostiako Hoja del Lunes izango da eduki batzuk euskaraz ateratzen hasiko dena, eta urte berean La Gaceta del Nortek orrialde elebidun bat argitaratzeari ekingo dio; 1975ean La Voz de
|
Españak
" Igandeko euskal orria" sortuko du... Eginekin eta Deiarekin, oso gutxikakoa zen aurrerabide horrek jauzi kualitatibo bat izan dezakeela arnasten da giroan, eta 390
|