|
2003
|
|
|
Bestalde, Benton ek dioenez, zenbait hipotesitanenoratuegindirahein bateanfuntsezkoprintzipiobiologikoak.Esatebaterako, izanotezitezkeen dinosauroakbenetakoautomatenmodukoak, ezgauzadirenak euronjokaeraaldatzeko?
|
Edo
, bestalde, posiblealdabiosferabatmodelatzea, zeinean faktorebiotikobakarra, epidemiarenbat, bizkarroirenbat, guruinenbaten funtzionamenduokerra, lehia, harrapakaritza, nahikoabaitahondamendi ekologikoerabatekoasortzeko?
|
|
2006
|
|
|
Zertan gelditzen garaorduan? BialdizjasoaduJuanMarik?
|
Edo
beste
|
|
2008
|
|
|
dela.
|
Edo
kalitate urrikoa. Edota desegokia.
|
|
|
Edota desegokia.
|
Edo
... horrelako zerbait. A zutabeko testua euskaldun batek egina dela, onartu, onartzen dugu, baina pentsatuko dugu testu hori (A zutabea) gutxienez, gaizki?
|
|
|
|
Edo
gerta liteke elkarrekintza egotea, alegia, ikuslea solaskide parte hartzailea izatea. Bestela esanda, informazioa bereganatu ondoren, esatariari erantzuteko aukera du ikusleak hedabidean bertan.
|
|
|
" ez da lauretan> hogei esan behar, lau > rogei> baizik".
|
Edo
hainbat ikastolatan nafarreraren ezaugarririk behinenak ere ez irakastea.
|
|
|
sintaxi kontuetan ez dagoela holako goiti beheitirik hizkeren artean.
|
Edo
, zernahi gisaz, goiti beheitirik
|
|
|
bi> gizon, > hamar> etxe, > laurogei> urte?
|
Edo
zenbatzaile zehaztu gabeen bidez: gizon> asko, > etxe> ugari>?
|
|
|
|
Edo
, bestela, mailakatze lausoa adierazteko eskura ditugun adberbioez baliatuz:
|
|
|
|
Edo
aposiziora joaz:
|
|
|
–
|
Edo
, bestela,, zakurra ekarri duzüina...?
|
|
|
23
|
Edo
alegia eginez, horrek are urrunago baikinderamatzake amodio kortesaren izpiri tu eta kodetarik, orduan josteta erotiko baten aurrean baikeundeke. Ez dut uste irakurketa hori egiazki egitekoa den Echepareren kasuan, baina ez garai hartan olerki gai hori anakro nikoa litzatekeelakoan, zeren holako gaiak aurki baitaitezke orduko poesietan; ikus Maro t en ondoko neurtitzak non amoranteak maitariari horrelako josteta batean sartzeko eska tzen baitio:
|
|
|
Kiklopeak: > Zergatik> > asarre, > > olan> deadarka> zaukaguz> jainkozko> gau> onetan, > guztiok> itxartu> gaituzula? > Gizakiren> batek> bear> bada, > zeuk> > ezta, > ardiak> daroatzuz? >
|
Edo
ta, > > maltzurkeriz> ala> indarrez> > zaitue? > Polifemo> zangarrak, > > erantzun> eutsen:
|
|
|
Zuk hartu eta eraman.
|
Edo
beste hau: –Hori dirua irabazte> aldetik> (begiratuta) negozio kaxka
|
|
|
Aipatu den logika horren beste ondorio bat herrikoi akademiko dialektika da.
|
Edo
nahiago bada herrikoi purista dialektika. Tovarrek argi ikusi zituen bi elementu hauek Azkuerengan.
|
|
|
Izatez Azkuek, katedraren bidez bideratu ezin zituen hainbat proiektu Euskaldun Biltokiarekin antolatu zituen. Hola, 1893an katedrako irakasle gisa Bizkaiko Diputazioari euskal hiztegia eta folklorea biltzeko baimena alferrik eskatu bazion, orain Euskaldun Biltokiko zuzendari gisa, bertan «baserritar akademia» bildu zezakeen hiztegia osatuz joateko28
|
Edo
katedrako ikasleekin antzerkiak egin ahal izateko, Institutuak eskaintzen ez zuen azpiegitura lortu zuen. Edo katedrako ikasleek euskarazko aldizkari bat eskatzen bazioten ere, Institutuan ezin atera zezakeen, baina bai Euskaldun Biltokian.
|
|
|
Hola, 1893an katedrako irakasle gisa Bizkaiko Diputazioari euskal hiztegia eta folklorea biltzeko baimena alferrik eskatu bazion, orain Euskaldun Biltokiko zuzendari gisa, bertan «baserritar akademia» bildu zezakeen hiztegia osatuz joateko28 Edo katedrako ikasleekin antzerkiak egin ahal izateko, Institutuak eskaintzen ez zuen azpiegitura lortu zuen.
|
Edo
katedrako ikasleek euskarazko aldizkari bat eskatzen bazioten ere, Institutuan ezin atera zezakeen, baina bai Euskaldun Biltokian. Hola bada, Euskaldun Biltokia, euskara katedraren plataforma osagarri bat zen, han hasitako proiektuei segida emateko aukera ematen zuena.
|
|
|
Hor, agian esperientzia ezagatik, aurreikuspenean eskua joan zitzaion.
|
Edo
agian baliabide ekonomiko handiak aurreikusi zituen, hainbeste dieta eta liberazio gastu ordaintzeko. Baina egia esan, ez zuenez gastuez inolako zehaztasunik eman, ezin jakin.
|
|
|
Azken honen erretratua Euskaltzaindian jartzea hizkuntzalari gisa egin zituen merituek aise azaltzen zuten bitartean, ez dirudi beste bien presentzia motibazio linguistiko soilekin justifika zitekeenik.
|
Edo
gutxienez beste zenbait euskalariren erretratua ere espero zitekeen (Larramendi, Mogel, Xaho, Abadia, Duvoisin, A xular...). Koadroak jartzeko erabakia Azkueren 1920.01.19ko gutunean Luis Eleizalderi aipatzen da (in Diario koadernoan, 122 erref., ABAR MA), eta ofizialki Akademiak 1920.02.07/ 08an Donostian egindako batzarrean onartu zuen, erabakia Azkuek sinatutako prentsa oharrean jakinaraziz:
|
|
|
hori euskara baturako da?.
|
Edo
: –Euskara batuan bustiduren grafiak ez dira jartzen, baina euskalkian bai?.
|
|
2009
|
|
|
– ?
|
Edo
txikleak zapore guztitan, orange, citron/ Dragon hau baino hoberik ezziagon.? (E.94)
|
|
|
Etiopiakgordetzendu, beraz, abangoardismogogoretaikonoklastenaren alboanmendebaldek, o tradizipoetikoonagusiarekikohalakoerrespetu aitortzarik. ZEtiopiaekRimbaud enganaekartzen bagaitu, bederatzi zirkuluekDante rengana. (Eliot ek bereThe wasteland en ereaitortu zuen gisa.)
|
Edo
Rainer Maria Rilke ren aipamenak (E. 78) bere sinbolismo serafikotiurruknibiliarren, harizuzendutako galderetanbadago errekonozimendubatenaitortza bat.
|
|
|
Bieratanulerdaitekehori.EdoJuanMariurrunduegitendelabertsola ritzatik, esparru horri itxiegiairitzita.
|
Edo
kontrakoa: ahaleginak egitenari delabertsolaritza hurbil hurbiletikezagutu etajarraitzeko, betierebideak zabalduz etaaberastuz. Bigarrenirakurketaaukeratu nuen.Aregehiago: lau haizetarazabaldubeharrazegoen.Izanere, zenbateuskalpoetaklortudu bertsolaritzarenerrimaezagutuetabereganatzea?
|
|
|
bateanmugatuz, ezdapoe taren irudimenean sartzen.
|
Edo
bederen ezduharen irudimena interpretatu nahi, behinbetikoerabakikritikoa emanez.Mundu sortuberriarenaintzinean gelditzen da; sartzeak bilatzen etaproposatzenditubainanatariangelditzen da.EzduJ.P.Richard ek15edoJ.Starobinski k16 egitendutenaeginnahi, hots, ezdupoetaren baititik, harenkonzientziarenbarrutikmintzatunahi.
|
|
|
|
Edo
–Amorosenpartitzia, koplako maitemindua:
|
|
|
|
Edo
beste hau:
|
|
|
Hemen ere oposizioa, bistan da, indartsuegia zen, antza denez.
|
Edo
beste modu batez esanda, giroa ez zegoen aski heldua. Urte asko geroago, 1959an, heldu zion gaiari Euskaltzaindiak, eta orduan ere minak azaldu ziren.
|
|
|
1941 sartu ziren I.M. Etxaide, Nazario Oleaga, Aingeru Irigarai, Federiko Krutwig izan daitezke.
|
Edo
geroago sartu ziren J.M. Lojendio, A. Arrue. Edota kanpotik eragin zuten batzuk:
|
|
|
ez dira unibertsitatekoak Joan Mari Torrealdai edo Mikel Zalbide, baina zerbait badakite!
|
Edo
Bernardo Atxagak eta guztiek. Emeki emeki gero eta gehiago dira idazleak sartu Euskaltzaindian.
|
|
|
Okerreko bidea hartuko genuke euskal kulturaren gidaritza alderdien eskuetan utziko bagenu edo haien irizpideak kulturan dogmatzat ezarriko bagenitu.
|
Edo
zinezko euskal kulturarik ez da sekula egonen, behintzat izen hori merezi duen kulturarik, edo kultura horrek autonomia bat du bere zeregina libreki aurrera eraman dezan.
|
|
2010
|
|
|
Horrela gauzak, transformazioaren pauso horien bidez jakin ahal dugu nondik norako bidea egiten den sermoietan, eta erabaki zein den, azken buruan, hizketa egintza nagusia.
|
Edo
, hobeto esanda, definitu sermoia den hizketa egintza berezia. Hurrengo eskeman deskribatzen da:
|
|
|
Zein da arestiko adibidean agertzen diren NI horien erreferentea?
|
Edo
, oraindik hobeto, NI horiek guztiek erreferente berbera ote dute?
|
|
|
Hau da, dagoeneko benetan ekoiztua edo gauzatua izan dena vs> asmatua, imajinatua, aldez aurretik burutu gabea.
|
Edo
izan daitekeena, litekeena, izan litzatekeena. Zentzu honetan, guk beste bereizkuntza bat egin beharra dugu.
|
|
|
Literatura pedagogiko bezala, xede morala edo edifikantea duen aldetik.
|
Edo
baita ere zirkunstantzia literatura bezala, sermoia derrigorrez inskribatu behar denez baldintza sozio historikoetan (hortik sermoia genero antropologikoa izendatzea, Bravo Arriaga, 2001).
|
|
|
Jende heldu batek hizkuntza berri bat ikasteko bi eredu nagusi baditu.
|
Edo
ikaskuntza akademikoa, eskolan edo autoikaskuntzaz, zuzeneko esperientziaren bidez, lanean, karrikan, eguneroko bizian. Bigarren eredu honekin, euskaldun guneak behar dira euskara ikasteko.
|
|
|
Dirudi Euskal Herritik kanpo sortuak, diren ikasleak, mintzakide euskaldunekin ibiltzen direla, nolazbait familietako euskaltasun eskasa konpentsatzeko.
|
Edo
ere, behar bada, beren lagunartea, euskalduna baita euskararen ikastea deliberatzen dute., Hurrengo grafikoan bi ikasturteetako emaitzak beste molde batean ezarri, ditugu. Lagunarteak lau kategoriatan sailkatuak dira, hizkuntza giroaren arabera:
|
|
|
Eta denbora berean herrian integratzeko molde ona da.
|
Edo
behar bada ere beren lagunartea euskalduna baita euskararen ikastea deliberatu dute.
|
|
|
Euskara ikasi nahi dutenek lagun euskaldunak bilatu behar dituzte, bereziki etorkinek familian ez baitute mintzakide askorik.
|
Edo
beren lagunak euskaldunak baitira euskara ikasten dute.
|
|
|
Adiskideak hautatzen dira, aldiz familia ez da hautatzen, ez eta ere lankideak kasu askotan.
|
Edo
, beste arrazoia, lagun edo lankide euskaldunengatik euskara ikasten hasten dira.
|
|
|
Irakasleen aldetik, ikastoletan erlijioa alboratzea defendatzen zen.
|
Edo
, bederen, irakasleak ez izatea erlijioa irakatsi behar zutenak; horregatik, andereñoaren eta katekistaren figurak bereiztu nahi zituzten.
|
|
|
Eltzea sutan probatzeko garaia.
|
Edo
mugimenduak berak egiten eta gidatzen zuen bere bidea, edo inork ez zuen egingo.
|
|
|
Ikastola batean soberan zeuden irakasleak beste ikastola batera bidaltzen genituen.
|
Edo
langilerik kaleratu behar izan zen toki batzuetan, kaleratuen kalte ordainak langile guztien artean ordaintzea. Hori, adibidez, Legazpin gertatu zen.
|
|
2011
|
|
|
Hauda,, askozhobeizangozen?.
|
Edo
:
|
|
|
Ahozko baliabideenekarriahemenere, lexikoobjektibo etaneutroanbai nogehiago, konnotazio bereziz markaturiko hitzetanbilatubeharda.Lastima gorria! zerezordezkagenezake?
|
Edo
SakanaaldeanjasorikoLastimaezdek burubebertanhausten! (Ojala...!) (Sakana, 188).
|
|
2012
|
|
|
Dena den, jarduera hori paradoxiko samarra da; izan ere, itzulpenak jatorrizko testua iraunarazten duen arren, aldi berean haren originaltasuna ezabatzen du.
|
Edo
, beste modu batera esanda, itzulpenak jatorrizkoaren heriotza iragartzen du, Paul de Man estatubatuar dekonstrukzionistak Benjaminen artikulu berari erreferentzia eginez aldarrikatzen duen bezala. De Manek jatorrizkoaren heriotzaren ondorengo bizitza bezala ulertzen du itzulpena, Benjaminek proposatutako? Überleben?
|
|
|
Baliteke Cardenal jatorrizko hizkuntzetatik ingelesera egindako itzulpenetatik abiatu izana Sarrionandiak gerora euskaratutako poemak gaztelaniaratzeko, poema askorekin horrela jokatu duela aitortzen baitu hitzaurrean.
|
Edo
baliteke, kasuren batean, poema huitotoekin egin bezala, jatorrizkotik alemanera itzulitako poemen gaztelaniazko bertsioak hartu eta horien gainean hainbat aldaketa eginda osatu izana bere bertsioa. Hala balitz, gutxienez bost eskuren arrastoa egongo litzateke Sarrionandiaren itzulpenetan:
|
|
|
horrek ez ote dakar eskerrak emateko erabiltzen den formulen oihartzuna?
|
Edo
–zenbait libururen izena
|
|
|
Beraz, esatariaren ikuspegiaren isla izan ohi den enuntziatu parentetikoa intentzio ironikoz erabiltzen denean, esan ote liteke esatariaren beraren ahotsa ez denik?
|
Edo
esataria besteren oihartzunezko aipamenaz baliatzen da bere benetako barne ahotsa islatzeko?
|
|
|
Bestetik,
|
Edo
juntagailuarekin batera, E1 enuntziatua birformulatzeko ere erabiliko du, baina beti ere bigarren aukera hau, mugatuagoa, murriztuagoa, zehatzagoa dena bere intentzioa adierazteko doituago edo egokiago etsiz:
|
|
|
–
|
Edo
antzekoak, esapideak, finkapenezko harremanean gertatuko ez den bezala, beste hainbat adibide ere ahalbideratuko lituzke, ez baitute sail osoa estaliko.
|
|
|
Esan gabe (edo erdi esanda) jakintzat emango du, ustez behintzat, norentzakoak informazio horren berri baduelako.
|
Edo
behintzat, berak buruan duen norentzako horrek gaiaren inguruan informazio aski duela pentsatuko du esan duen horrekin aditzera zer eman nahi duen jakiteko.
|
|
|
Adibideek aditzera emango digutenez, enuntziatu parentetikoen sintaxia, ahozko hizkerarena bezalaxe, askeagoa edo gutxiago integratua dago.
|
Edo
, hobeto esan, integrazio hori edo lotura hori bata bestean gurutzatuz tartekatzeak berak ematen du.
|
|
|
4
|
Edo
buruan daramatenak ere gehienak komen artean (%50) edo marren artean (%37.5) adierazten ditu. Gutxiagotan parentesien artean (%12.5).
|
|
|
Ikusi besterik ez dago eta buruan duen enuntziatu parentetiko gehienak koma bidez mugatzen edo inguratzen dituela.
|
Edo
buruan daraman enuntziatuarekin ere beste horrenbeste gertatzen da.
|
|
|
Irakurle soila diogunean, lan jakin horren egiletasunarekin loturarik ez duen irakurlea dugu buruan, baina ez haatik saiatu eta ikasi gabeko irakurlea; euskaltzalea da gehienetan, euskalaria eta euskara irakaslea maiz.
|
Edo
behintzat, gai horretan sartua dagoena?. Villasantek Mitxelenaren Historia de la Literatura Vasca iruzkintzean esandako hitzak ongi datozkigu Mitxelenaren literatur kritiken norentzakoa ezaugarritzen hasteko:
|
|
|
goratzea bilatzen ote duen, baina bai zubigintza egin nahi duela herri jakinduriaren eta XX. mendeko mundu zabalaren artean.
|
Edo
gutxienez, erreparorik batere ez duela itxuraz hain urrutikoak diruditen mundu haiek batzeko eta euskaraz adierazteko.
|
|
|
Biak batera?
|
Edo
batzuetan bata eta bestetan bestea?
|
|
|
b)
|
Edo
alderantziz:
|
|
|
|
Edo
buruan daraman enuntziatu parentetiko hori, birformulazioa baino areago disjuntzioa delakoan gaude. Izan ere,. Argia?
|
|
|
4.3.4.2.1
|
Edo
birformulatzaile zuzentzailea
|
|
|
A.
|
Edo
buruan daraman enuntziatu parentetikoaren ezaugarritze formala
|
|
|
Kausazko perpausek, Euskaltzaindiaren arabera, ez dute guztiek izaera berbera eta perpaus kausalen adierazgarri diren menderagailuek ere ez dute guztiek jokabide bera azaltzen.
|
Edo
bestela esan, kausa ondorio erlazio hori sintaktikoki modu desberdinean gauza daiteke. (EGLU VI:
|
|
|
Alde horretatik ezin pentsa genezakeen elako bidez sortutako perpausa enuntziatu parentetiko izan zitekeenik.
|
Edo
behintzat, enuntziatu parentetikoak mugatzeko erabili ditugun ezaugarriak, kanpo izaera sintaktikoa, esaterako ongi uztartuko litzatekeenik menderagailu honen bidez sortutako perpausekin. Ez eta enuntziazio mailako argibideak, zehaztapenak edo azalpenak emateko funtzioarekin ere.
|
|
|
Entonazio aukera soil ote dira?
|
Edo
antolabide grafiko huts. Edota ez ote du sintaxi kategoria osatzen, nahiz eta, Blanche Benvenistek (1991) dioen bezala, makrosintaxi bateko kategoria izan?
|
|
|
Gogo bihotzak hazteko eta goratzeko orde, janari ahületa maila apalekoa emaiten dü.
|
Edo
ere han hor, diharü meta handier esker, berreraikidüra historikoak edo Ameriketarik heltü eta aberaski antolatürik diren, show business, ak lüzaz agertzen dütüe. Horiek, begi beharrien lilurazale, gureohidüretarik oker gintirokee eta barnatik maite üken behar günükeana axaletikhartzera erakar.
|
|
|
Bena pastoralzaleak ez zitean aspert, errejentek aldaketak asmatzen zütüen.
|
Edo
lüzeegi zen zati bat mozten züen, edo beste bat lüzatzen, edo askitan bi pastoralen puskak nahasten zütüen. Sogileak, ez beitzüen libürüxkarik edo ere ikusgarria ez beitzen jarraikian emanik, ez ziren nahasdüraz ohartzen.
|
|
|
16 itxürab)
|
Edo
antzezkideak herrokan tauladaren zolatik exkerrealat badoatza. Jargietakoak bidean horien gibeletik lotzen dira eta aitzineko beste gaintiko kantualano heltü eta goraxeago ikusi bezala egiten düe.
|
|
|
Gorriek, aldiz, bereki ekarten düe gaixtoa, lagüntzen düe eta hedatü nahi düe.
|
Edo
urdinen aitzinean gibeltü beitira, edo aski egin düela uste beitüe, txotxongilo itxüran den debrüa haüen bidean jarten da eta kanpoan egoitera bultzatzen dütü, gaixtoaren egiteari jarraik dezaen.
|
|
2013
|
|
|
Antiklerikalismo agerraldi horietan ageri da batasun hori ez zela biziki azkar, eta batzuek apaizak akusatu nahi zituztela.
|
Edo
, hori da bederen, Eskualduna k eman nahi zuen irudia. Bestalde, Hiriart Urrutik ere Errepublikaren kontrako piko bat bota zuen, hitz erdika, gerla lehertu eta berehala batasuna goraipatu zuen artikuluan, jendeak «biba Frantzia» eta ez «biba Errepublika» oihukatzen zuela azpimarratu zuenean:
|
|
|
Beti ziren hegazkinen gorabeherak, pareko lubakietatik zetozen kanoikadak edo tiroak, arratoiak, zorriak eta abar.
|
Edo
beste egoera batean, atseden uneetan, janaria, kirola eta josteta, kantua, meza. Lau urteko kronika haiek guztiek errutina zerbait transmititzen zuten, borroka handi batzuen kontakizuna kenduta.
|
|
|
Baina maiz bazuen informazioa artikuluaren bukaera aldean emateko joera, eta lehenik testuinguruan luzatzekoa.
|
Edo
bestela, gertakaria ipuin bat bezala kontatzeko ohitura zeukan. Hori berretsi ahal izan dugu gerla denboran argitaratutako hainbat eta hainbat artikulutan.
|
|
2014
|
|
|
dezakeen Euzkaditik maita dezakeen Euzkadira ala, beharbada, izenez ere aldatuz, Euskal Herrira14 igarotzea bilatzen du.
|
Edo
zein kasutan, zeinahi izenez izenda zezakeela ere birjaiotako izaki hori, izaki berrian poetak duen itxaropena da azpimarragarriena, gazteleraz idatzitako ahapaldi sail honen azkenak iradokitzen duenez,
|
|
|
Azkar esanda, Gabriel Arestik bertsolaria atera zuen sagardote gitik.
|
Edo
zehatzago: bertsolari zaharra, lehengoa,, abilidadiak?,, errespuesta?
|
|
|
–Beti> esanen> dut> > egia.>/ > Nire> ahotik> ezta> hitzik> aterako>/ egia> eztena.>/ > Ezpainak> apurtuko> zaizkit, >/ > hortzak> eroriko> zai > >/ > mihina> ebakiko> didate, >/ > baina> nik>/ > eztut>/ > gezurrik>/ esanen>(?)?.
|
Edo
bigarren parte bereko W poema: –Egia> bat> esateagatik>/ > alabak>/ > hil> behar> bazaizkit, >/ > andrea>/ > bortxatu> be > > badidate, >/ > etxea>/ > lurrarekin>/ > berdindu> behar> bazait; >/ > Egia> > esateagatik, >/ > ebaki> >/ > nik> eskribitzen>/ > dudan
|
|
|
garbien nirekiko Arestiren idazkeraren indarra eta joritasuna. ta malez, ez dakigu zer jaioko zitzaion burura berrogeialdia hasi be rri zendu ez balitz, idazle baten ibilbide oparoena bizitzako sasoi hartan hasten baita sarri askotan. Maiz aipatzen da sinbolismora itzuliko zela poesian, t.s. Elioten itzulpena aitzakia hartuta, ala/
|
Edo
prosan emango zituela geroztik bere ahalegin handienak; nork jakin. Goiz hil zitzaigun poeta eta, damurik, gure belaunal diak ez du Aresti bizian ezagutu. idazlearen ezaguera izan badu gu baina ez pertsonarena eta Franko hil baino pixka bat lehena go zendu zen olerkaria bere figuragatik ezagutu genuen lehendabizi; bere idatziengatik jakin genuen haren berri baina, halaber, bere irudi publikoarekin sortu zen mitoa zela eta.
|
|
|
Kanpoan eguzkia zenean
|
Edo
euri freskoa turrustan, Belarraren
|
|
|
Pentsa liteke idazle batzuk estimatzen ditugula gure poetikan, gure iruditerian, arrastoak utzi dituztelako.
|
Edo
, beharbada, gure literaturan arrastoak utzi dituzte estimatzen ditugulako, eta es timu horrek eraiki du, apurka apurka, konturatu gabe askotan, gure literatura ikuskera. inpresioa dut gauza biak gertatzen direla maiz: Gabriel Aresti da, hain zuzen ere, adibide argienetako bat.
|
|
|
Gabriel Aresti, idazlea eta poeta, baina ordura arte pertsonalki inoiz ikusi gabea, eta ene orduko informazio iturrien arabera, ez omen zen oso la gun fidagarria, abertzaletasunari zegokionez behinik behin.
|
Edo
nola ere, halako euskaltzale sonatuekin maiz mintzatzeko auke rarik ez nuela izango pentsaturik, berekin hizketan hasi nintzen.
|
|
2015
|
|
|
Periodo historikoa?
|
Edo
, besterik gabe, kultura eta arte mugimendua. Hori gutxi balitz, arazoa areagotu egingo litzaiguke Erdi Arotik Errenazimenturako jauziaren tamainaz galdezka hasiko bagina.
|
|
|
–Kontzientziarik gabe, zientzia arimaren hondamena baino ez da?.
|
Edo
Pierre de Ronsard eta Joachim du Bellay poetak. Hurbilago, Joanes Huarte Donibanekoa baxenabartarra() izan genuen:
|
|
|
|
Edo
, beste modu batera adierazita, zer behar du izan Antologia honek. Soilik gaur egunean berreskuragarriak, gaurkotasunez jantziak, edo eroso eta atseginez irakurgarriak diren testuen hautatzea eta biltzea?
|
|
2016
|
|
|
Ba, preseski...
|
Edo
bederen lan saria.
|
|
|
LUIXA:
|
Edo
beharbada greba nahi dautzu aipatu, eta, greban girenak, nahi gintuzke bederazka ikusi eta lanerat bildu, grebalarien arteko lokarria hausteko.
|
|
|
Ama familiakoak behar bada artetan boza apaldu, ez ote dute aita familiako batzuk sobera bekan beren boza altxatzen?
|
Edo
altxatzen dutelarik, ez ote dira arrazoin gabean ari edo deus konprenitu gabe? 504
|
|
|
Lukuren iritzia, Hegoaldetik ekarritako antzerkiak publikoari erreferentzia kultural desberdinak eskatuko dizkio ulertuak izateko.
|
Edo
Hegoaldetik Iparraldera ekarritako obrak ulertuagoak dira alderantziz baino?
|
|
|
Nola?
|
Edo
beste publiko bat bilatu behar al du. Urrunago?
|
|
|
Sortzaileak, autoreak, bere bidea egiten du, tresnak obra batzuez baliatzen dira eta ekoizpena proposatzen.
|
Edo
alderantziz ere gertatzen da, telebistak gidoilariei testuak eskatzen dizkie, eta, ondoren, plazaratzen da. Erritmoak, formak, sorkuntzaren iturriak aldakorrak dira.
|
|
2019
|
|
|
b)
|
Edo
, hainjuxtu, Parrokia lanerakoeratutakoakbestebatzuk: Gernika, Karrantza, BeasainSegura, adibidez.
|
|
|
Euskara zerbitzua kultura sailaren barruan kokatu izan da tradizionalki.
|
Edo
, are okerrago, kultura sailaren azpiko egituratzat hartu izan da. Tira, ez dugu ukatuko, administrazioak gurean historikoki izan duen egituraren barruan bere logika izan dezakeenik kokaleku horrek.
|
|
2020
|
|
|
Idazlearen esperientzia biografikoarekiko enpatia sortzen dutelako ote dira hunkigarri?
|
Edo
gure buruari, jende gisa, herri gisa, kultura gutxitu gisa, hainbat bizipen berdintsu bizi izan ditugulako, gure memoriak ez direlako diruditen bezain baketsu egiten ote dute?
|
|
|
Gure aita eta horiek haurrak zirelarik batere ez zen ardirik.
|
Edo
bospasei, edo hola. Behiak baziren eta ahuntzak.
|
|
|
Hizkuntza funtzionala izan daiteke, komunikazio tresna hutsa.
|
Edo
, iruditeriaz, irudimenaz eta bestez jantzia:
|
|
|
Ez zitekeen horien presentzia hain nabaria Etxamendiren obran, idazlea ez balitz ingurumenaren pertzepzio sinestesikoan hazi, ez balitz euskararen bere sozializazioa idazkera gabeko nekazaritza munduan mamitu.
|
Edo
, baikorki erranik, Etxamendiren narratibaren egituraketa estetikoa herrikoitasunean sustraitzen baita, bat dator idazlea sortzen ikusi zuen zibilizazioarekin.
|
|
|
Jakin.
|
Edo
Otegi, Karlos (1984). Euskal sorketa literarioa(). jorratzen lehena Joana Pochelu izan zen.4 Ziurtapen hauek bada, zenbait galdegai zabaltzen dituzte:
|
|
2021
|
|
|
|
Edo
, bestela, literaturaren eremu batena baita ere garai mugatu batena:
|
|
|
Argitaletxeen estrategiatik etor daiteke, menturaz," berritasunari" premia ematen dutelako.
|
Edo
bestenaz, irakurlego gazte baten eskaerari (eskolatze prozesuak azken 30 urte hauetan sortua duena) produkzioa egokitu behar dutelako. Joera horrek ondorio ezkorrak dakarzki.
|
|
|
|
Edo
beste hiztun edo solaskide batek eraginda gerta daiteke birformulazioa (erabilera dialogikoa). Holakoetan, B solaskideak A solaskidearen adierazpena birformulatzen du, eta orduan ‘heterobirformulazioaz’ mintzatuko gara:
|
|
|
42.19.6p
|
Edo
koordinazio juntagailu hautakariarekin ere agertzen da noizean behin: Bigarren dohaina:
|
|
|
—Bai, enetxo! inor bizi bada bederik (Zaitegi);
|
Edo
ez zuen uste ihes egin zezakeenik, edo berak utzi zion, erdizka bederik etsita (Orixe).
|
|
|
Zabaleta); Bazter zaitez, ihes egizu, ilki bekatutik, bertzenaz, Jainko haserreak harrapaturen zaitu (Duvoisin); Euskaldun etxeko jaunak, euskaldun lur gizenaren jabeak, ohart zaizkiote sator lan izugarriari!
|
Edo
, bertzenaz, betitik euskaldunik baizen ikusi ez den tokietan (Barbier); Hik ba, hik eginen duk bide, osagarriak laguntzen bahu segurik... Hemen bi...
|