|
2000
|
|
|
kondenatua izan nintzen, hain zuzen, umila, duina, zintzoa, alaia, esanekoa, motela izateagatik; gizakiarengan eta haren ontasunean sinesteagatik; inozentzia existitzen zela eta adiskidetasuna zer ordainezin bat zela pentsatzeagatik; herrien elkartasunaren alde borrokatzeagatik eta maitasunaren xalotasuna goraipatzeagatik; hitz batean, nire ideia etikoen eta estetikoen araberako izan, eta nire araberakotasun hori liburuetan erakusteagatik.
|
Edo
agian zen ikaratu nintzen nire ipuinak gusta  tzen ez zitzaizkiolako, edo zitzaizkielako. Zuhurra eta onargarria al zen pentsatzea akabatu egin nahi nindutela nire ipuin erromantiko edo endetxa edo serbentesio edo liren kausaz?
|
|
|
Iragarkiek azaltzen zutenez, meeting handi bat ospatzen zen.
|
Edo
, zuzenago esateko, ospatua zen; zeren, jada ilunabarra zelarik (baina artean ere argiak, han hemenka, urrekoloreko albainuak barreiatzen zituelarik), jenderik gehiena joana baitzen, frogarik interesgarrienak ikusi eta gero, pentsatzen dut. Harmailetan ikusle gutxi topatu izanak ere aurrera egitera bultzatu ninduen, eta halaxe eseri nintzen, bada.
|
|
|
Bulegoko lankideak, seguru.
|
Edo
koadrilakideak. Raimundo, egingo nuke lepoa Raimundoren gauza dela.
|
|
|
Urrunegi joanak ziren txantxarekin.
|
Edo
ez zen txantxa, nahasmendu makabro bat baizik. Telefonoa hartu, eta lantegiko zenbakia markatu nuen.
|
|
|
Egun hartantxe Brown jaunak gertakizun bitxiaz zuen iritzia arras aldatu zen; ez zuen dudarik egiten hura guztia berez etorriko zela bere onera, baina orain ez zuen uste itxuraldaketa hura garrantzirik gabeko zer bat zenik, haluzinazio bat baizik.
|
Edo
, okerrago oraindik: amesgaizto bat.
|
|
|
Husteak ekarriko lioken lasaitze soil soilez?
|
Edo
beste zerbaiten bila zebilen. Elkartasuna, akaso?
|
|
|
Atso batzuk zeuden nire aldamenean, beren bainu-jantzi beltz estuen barnean, nazka eragiten zutela jakin gabe.
|
Edo
nire nazkak axola gutxi sortzen zielarik. Eta ni nintzen halakoetan lotsatzen nintzena.
|
|
|
Denbora luzea pasatu zen.
|
Edo
hala iruditu zitzaidan neuri. Eguzkia gorri betean zegoen harkaitzen gainean, azken agurretan, gauari ateak irekitzen.
|
|
|
Edozein unetan, komuneko aldetik, gizon ilunen bat irten, eta berarekin eramango ninduen.
|
Edo
sugeren bat. Baserrira gauez igotzeko, hilerriaren paretik pasatu behar izaten nuenetan bezala.
|
|
|
|
Edo
ez...
|
|
|
Gaur gauean zure dendara joan nahi nuke
|
Edo
bestela: Zurekin hitz egin beharra daukat.
|
|
|
Eta egiten dudan lehen frogan, 3 zenbakia sakatuko dudala pentsatu dut zeren, zalan  tzak zalantza, aparailua eskuratu dut, bai, eta ez naiz erabili gabe geratuko.
|
Edo
bai.
|
|
|
Pena bakarra Olga eta Xavierrekiko sentitzen dut, baina orain ez dut adorerik ezertaz pentsatzen hasteko.
|
Edo
bai: norbaiti buruz agian...
|
|
2001
|
|
|
Eta zergatik ez duzu bat alokatzen?
|
Edo
erosten?
|
|
|
Ez al zen onagro bat izango?
|
Edo
, basilisko bat. Grifo bat, akaso?
|
|
|
Orain ere aerofagia?
|
Edo
erreuma. Hezueri ziztrin hori atzera?
|
|
|
Jainkoak nahi duen arte, gizona.
|
Edo
presa apartekorik duzu? (Semeari begia keinatuz):
|
|
|
Ez, ez, Loiola...
|
Edo
bai, bai... nola ez zaitut ba... Esan nahi nuen ezetz, ez nuela hori esan nahi...
|
|
|
Ez nuke esango motu proprio hautatu dudanik ere, ez.
|
Edo
agian bai. Ezen, gorpu  tzaren utzikeriak,, ondorio hori baitakar bere baitan.
|
|
|
2
|
Edo
, aldiz, palinpsesto betierekoan bizi, bizitako biziaren erromerian, zirkulu betearen baitan, inoiz aurrera egin gabe, oroimenaren atea beti etorkizun.
|
|
|
Bai, kontuek hala zioten, ez zela egun txarra. Â
|
Edo
beste era batera esanda, lasai egin zitekeela olgetan, ez zegoela umedun geratzeko arriskurik, alegia. Kontuek bai, kontuek hala zioten, baina umea etorri egin zen, eta bederatzi hilabete justura etorri ere.
|
|
|
(
|
Edo
begietako malkoez ura kentzen  dutenean).
|
|
|
Zergatik ez esan" Apaizak baino areago euskaldun eta euskaltzaleak behar ditugu"?
|
Edo
: " Medikuak baino areago", edo" zapatariak baino areago"?
|
|
|
|
Edo
hilagin zarpazu.
|
|
|
Neurtitz gai hutsa ote zen, bada, Oihenartek beti ahotan daukan maitasun hori?
|
Edo
gehienez ere gorputzarekin zer ikusirik ez duen harako Platonen izenarekin batean ibili ohi den mamirik gabeko irudipen hura. Ez, horratik.
|
|
|
|
Edo
|
|
|
zer dio autoreak testu horretan?
|
Edo
, hobeki esan, zer zioen lehen testuan. Gauza jakina baita badirela maizenik, lehen testutik hona, bitartekorik aski, eta bitarteko horiek, kopia kopiatik ateratzen ari direla, ez dutela inork idatzia edertu eta argitu, itxuragaiztotu eta are, sarriegi, desitxuratu edo itxuragabetu baizik.
|
|
|
|
Edo
ezperen Eliça duc vntci berreguindua,
|
|
2002
|
|
|
" Igandea izan arren, ofizinara joan naiz zure eskutitzik heldu den ikustera".
|
Edo
harako hura, gutuna bulegoan irakurri zuela adierazten zuena: " Bezero bat nire mahai aurrean, eta ni zure eskutitza irakurtzen txoro bat bezala".
|
|
|
Kafkak Assicurazioni Generalin lan egin zuen denboran, artean lauzpabost urte falta ziren gutun haiek idatz zitzan.
|
Edo
, beste modura esateko, bere andregaiari gutunak idatzi zizkionean, ez zen Assicurazionin lanean ari, beste aseguru etxean baizik. Gutunen kontu harekin denbora alferrik galdu besterik ez genuela egin deliberatuko genuen.
|
|
|
" Assicurazioni Generalin nago, eta ez dut esperantza galtzen egunen batean urrutiko herriren bateko besaulkietan esertzeko, ofizinaren leihoetatik azukre kanabera soloak edo hilerri mahomatarrak ikusteko". "
|
Edo
kaioen  marruak entzuteko", gehituko genuen guk, itxaropentsu, era berean. Eta itxaropenak eragindako aldarte onak hartaraturik, Bilboko bulegotik ikusiko zukeen paisaiaren berri ematera jarriko ginen:
|
|
|
Oraintxe bertan.
|
Edo
bestela bihar arrapostu zidan berak arrantzaka.
|
|
|
Agintea duzue, jendeak zer pentsatu behar duen markatzen duzue inoren eta inolako kontrolik gabe, eta bidean honi edo hari egindako kalteak ez dira ezer zuentzat.
|
Edo
, zerbait izatekotan, gaizkiaren kontrako aldareak eskatutako sakrifizio saihestezinak dira, ez besterik. Eta atzo, nire alabari tokatu zi  tzaion sakrifikatua izatea.
|
|
|
|
Edo
barkamena eskatu arte.
|
|
|
Ez ditu amaren keinuak ikusi.
|
Edo
, ikusi baditu, ez du amak esan nahi diona jaso.
|
|
|
Nitaz galdetzeko deituko zuen.
|
Edo
aita izan da deitu duena, berriro nirekin periodikora joateko aitzakiaren bat hartuta. Hala balitz, ez dakit zergatik ez didan ezer esaten.
|
|
|
" ez al didan lagundu behar lurretik altxatzen?".
|
Edo
justizia eske: " nahastu egin ditun, ni ez naun trapitxero hori; nik ez dinat ezer txarrik egin!".
|
|
|
Eufemismoak.
|
Edo
hitz opakoak, Perti kimikako gure irakaslearen espresioa erabiltzeko: " Gezurrik eraginkorrena, opakoa:
|
|
|
Tiroak egin dituena.
|
Edo
laguntzaileak. Ikusi diozu aurpegia inori?
|
|
|
beti hitz egokiak, erreakzio zuzenak, jokabide eredugarriak eskaintzen jardun behar hori.
|
Edo
segurtasun falta da, ez dakit. Nolanahi ere:
|
|
|
Eta zailtasunaren momentua iristen zenean, zakarregi ekiten nion aldaketari.
|
Edo
arinegi. Andereñoaren belarriak eta baita neureak ere nabarmentzeko moduan, behintzat.
|
|
|
Ez dakit nik Vargas Llosak edo GarcÃa MÃ ¡ rquez ek ere ematen duten horrenbeste.
|
Edo
beharbada, hau ere gerta liteke, irakurtzeko ditugun ohiturak Euskal Herrian parametroz kanpokoak dira eta gure ingurukoek baino hogei edo ehun aldiz gehiago irakurtzen dugu. Hori hala balitz, nik liburu honetan salatzen dudan zenbait kontuk zenbait baino gehiago, hain segur ez du inolako funtsik.
|
|
|
Bekadun bat hurbiltzen denean, mikrofonoa zintzurretik sartzeaz gain, beste zerbait gehiago erakusten zaio?
|
Edo
helburu bakarra ikusleak izatea da. Lehenbiziko katea sortu zenean helburu nagusietako bat euskara bultzatzea zela esan zen.
|
|
|
Badirudi egunero eskuartean darabiltzagun zenbait gairi buruzko eztabaida kondenaturik dela.
|
Edo
nekez dela egiten, ez dakit zein den kontua. Zeren, bere burua euskaltzaletzat hartzen dutenen, edo hartzen dugunon, artean nekez ikusten baitut nik holako galderarik.
|
|
|
Baina esperientzia denez geroztik, ez da dudarik urteek zorroztu didaten ikusmena bera ere, nire nirea izanik, eztabaidagarria eta kritikagarria dela, segur bainaiz bakoitzaren esperientzia pertsonala, nornahi ere den hau, ezin dela besterengana hedatu.
|
Edo
arriskua sor daitekeela behintzat hori egin nahi den bakoitzean. Hortaz, nire esperientzia hau kontatu nahi dizut:
|
|
|
Hori da kontua, gure nortasuna indartzen gabiltzala, aukeran beti baiezkora joaz.
|
Edo
zergatik uste duzu daramazkizula zuk itxura horiek, ez baldin bada besteengandik bereizteko eta zu ere, zure lagun guztiekin batera, helduen aurrean hor zaudela baieztatzeko ez bada. Guk erakusten dizugun mundu horretan zuen tokia aurkitzeko ez bada?
|
|
|
hola, izan ditzagun harremanak ingelesez, konparazione, Arandara bildoskia jatera joaten garenean, hango jatetxeko jabearekin.
|
Edo
mintzo gaitezen ingelesez, Tourmaletera joaten garenean Frantziako itzulia ikustera, inguruko ostatuetako ostalertsekin platerean ahatea ekartzeko eskatzen diegunean. Ingelesez, edo eskuekin keinuka, baina ez espainolez edo frantsesez, horiek baztertu behar ditugu gure eguneroko hizkeran.
|
|
|
joan zaitez Arandara eta roast lamb eskatu, edo janbaka hasi, bildoski errea jan nahi baldin baduzu.
|
Edo
, hori gehiegi bada, Madrildik hona hegazkinean zatozenean, egiozu gaztelaniaz hegazkin zerbitzariari Urduñako pareraino iristen zaren arte, baina ondoren orange juice, please! eskatu, jaurerriko airean sartzen zaren bezain laster.
|
|
|
Ene iduriko, hola pentsatzen dutenak beste planeta batekoak dira eta beste hizkuntza batean mintzo zaizkigu.
|
Edo
ni bizi ez naizen beste mundu batean bizi dira haiek, baldin planeta berberekoak bagara guztiak.
|
|
|
beharbada hor idazten dituzu amaitu gabeko mezu kriptiko horiek, edo besterenak hartu, eta ezagutzen ez duzun norbaitekin bero bero eginik elkarrizketa idatzi hotzean ibiltzen zara, izena mozorrotu ondoren, zu ere Euskal Herriko arratsalde goibeletan.
|
Edo
, nork daki, irakurle amorratua izan zaitezke, garai guztietan baitira liburuetara emanak eta liburuetatik iheska dabiltzanak. Azken batean, Moustakik hola akitzen zuen bere kantua, bere bizarreko ile zuri guztiak zuri begira:
|
|
|
Egia da, hori bai, gure inguruko erdarek erraztasun handiagoa dutela komunikazio maila horretan, Rubiok esaten duen gisa.
|
Edo
hori dela sentitzen duguna. Zuri ere, irakurle gazte, gauza bera gertatzen zaizu, eta hori egiten duzu euskaraz ari zarelarik ere, esan nahi duzun zerbaiten ñabardura argiago uzteko erdal esamolde batekin egiten duzunean ateraldia lagunen aurrean, ez baitidazu esango euskara hutsean ari zarenean ere beti euskara, eta euskara bakarrik, erabiltzen duzula.
|
|
|
Komenigarria da eskolak baldintza horietan ematea?
|
Edo
, bestela jarriko dut galdera hau, komeni da hor ukabilka eta ukondoka ibiltzea, eskola guztiak lehenbailehen euskaraz eman daitezen. Zeren, neskatxa hari gertatu zitzaiona gerta bailekiguke guri ere:
|
|
|
Nola antolatu mintegiak?
|
Edo
elebakarrekoa dela esanik, beste hizkuntza batzuk ere onartuko genituzke eguneroko praktikan?
|
|
|
Zer egin animaliak lurtarrak eta itsastarrak edo urtarrak direla irakurtzen badugu, sistematikoki baztertuz lurreko edo itsasoko bezalako hitz jatorrak?
|
Edo
Etxeparek erabiltzen zuen lehorreko hura. Nola adierazi bazka gauza bat dela eta janaria beste zerbait?
|
|
|
Irakasle batzuk erkinduak daude eskatzen zaienari, euskara ikasteari lehenik eta euskaraz irakasteari bigarrenik alegia, ezin diotelako erantzun, kontu hau anokia nahiko estua duen jertse bat burutik beheiti sartzea bezalatsu baitzaie.
|
Edo
neketan eta arras bortxaturik erantzuten diotelako. Badira beste irakasle batzuk euskara ikasi dutenak ere, eta ez gaiki, hori bistan da.
|
|
|
|
Edo
beharbada hori da nahitaez euskarari ezinbestean eta besterik ezean dagokion egoera eta ez da beste irtenbiderik. Esan nahi baita, euskara berpiztu nahi badugu, erabilera zabaleko, nonahiko eta noranahiko nahi badugu, hau da hizkuntza honek ordaindu behar duen kostua eta hartara makurtu dugu euskaldunok.
|
|
|
" Llamadas" jarri beharrean" mamadas" ere ikusi izan dugu.
|
Edo
hau bezalako bitxikeria aipagarriak: " Una incendio puede ocurrir si tostador cubierto o conmovedor inflamable material, incluso cortinas, colgaduras, muro, etc., cuando en operación".
|
|
|
" Una incendio puede ocurrir si tostador cubierto o conmovedor inflamable material, incluso cortinas, colgaduras, muro, etc., cuando en operación".
|
Edo
beste hau: " Nunca térmico mantequilla tostadas.
|
|
|
Ondorioz, jarduera honek oztopatu du anitzetan ekimen pribatua eta batzuetan enpresa osoak kolokan jarri ere.
|
Edo
alderantziz: euskararen izenean, eta batez ere erakunde publikoetatik dirua eskuratuz, negozio pribatu ederrak egin dira.
|
|
|
Nondik atera dira?
|
Edo
horien fruituak New Yorken eta San Franciscon bakarrik ezagutzen dituzte. Zer nolako merituak egin dituzte kulturaren inguruan?
|
|
|
Hala ere, uste dut arazoa hor den eta ez dakit honetaz ere pentsatzeko molderik izan dugun.
|
Edo
pentsatzen hasi bagara, isilean gorde ditugu gure hausnarketak, nahiago beharbada, ostrukaren politika segitu. Zuk, zure gaztetasunean, beste molde batekin ikusiko dituzu beharbada arazo hauek eta ez nintzateke harrituko zuretzat arazo ere ez izatea guri halako buruko minak sortzen dizkiguten kontu hauek.
|
|
|
Kontua da, ordea, aldez edo moldez, barneko nahiz kanpoko arazo eta arrazoiak direla eta, egia bada orratza makur bidean egon daitekeela, Euskaltzaindiak bere etorkizuna irudikatu behar duela berriz ere eta, euskaltzale guztion onerako, bidean berriz ere indartsu ageri behar duela, eritasunetik atera eta lehenago baino bizkorrago lanean jartzeko.
|
Edo
sinpatikoek ez ote dute ikusiko hau. Diot nik, adiskide gazte, honekin bat etorriko zarela, bai baitakit zuregan ere oraindik akademiak baduela itzala, hala erakutsi dizute-eta eskolan, eman dituzun urteetan.
|
|
|
Diot nik, adiskide gazte, honekin bat etorriko zarela, bai baitakit zuregan ere oraindik akademiak baduela itzala, hala erakutsi dizute-eta eskolan, eman dituzun urteetan.
|
Edo
ez?
|
|
|
Sinbolo kontuetan gabiltza, halaber, erdaraz baizik ez dakienari, edo euskaraz erdipurdika, txalo eta xalo egiten bazaio, eta bizkarra likurtatu, euskararen izen onean gainera, eta aldez aurretik euskaldun garbia denari ziztu atsitua jo, hor inolako kontraesanik ikusi gabe.
|
Edo
Euskaltzaindiari ongi etorri beroa egiten bazaio oihuka euskararen ofizialtasuna aldarrikatuz. Horiek dira, besteak beste, sinbolo kaltegarriak, eta ez mendreak gainera, hizkuntzaren erabilerako.
|
|
|
Idazle durangarraren liburu izoztua erosi duten milaka horietako milakako batzuei, esate baterako, gertatzen zaie hori, idazlana urtzen uzten dutenean etxeko apalategian.
|
Edo
gau pasa joaten diren zenbait autobusetako gazteei ere, behin Durangora iritsi eta ia ia ahaztu egiten baitzaie zertarako joan diren harat. Sinbolismo hori are garbiago gelditzen da konturatzen garenean erdal liburuak ere parrastan saltzen direla han.
|
|
|
|
Edo
ikastolekin gertatzen dena. Ikastolek urtero antolatzen dituzte beren festak Euskal Herriko probintzietan (hauei ere orain" lurralde historikoak" deitzen zaie).
|
|
|
Hori esan ziguten behintzat.
|
Edo
nik bederen hori ulertu nien garai hartan. Hizkuntza indartu nahi zela, eta indartzeko bide egokia ikusi zela telebista bat izatea, hizkuntza landu orok duen gisa.
|
|
|
Benetan kezkagarria da ez konturatzea idia eta igela ez direla, eta ez direla izango, parekoak.
|
Edo
ez al da inor ere oroitzen zer gertatu zitzaion igelari idi izan nahian bermatzen hasi zenean?
|
|
|
Zeren, ez nuke pentsatu ere egin nahi, nire errespetu guztiak baldin badituzte ere, Dollyren bosgarren urtebetetzeak edo Eibarko taldearen entrenamenduak baino garrantzi gutxiago duela Euskaltzaindian sarrera hitzaldia irakurtzeak.
|
Edo
erakunde honen lanak, ez eguneroko lanak baizik egun horretako lan bereziak, garrantzi gutxiago duela euskaltzale batendako edo bere jardueran euskararen alde egin behar duen komunikabide batendako, Europako bisoiak baino. Hain kerratua ikusten dute gai hau?
|
|
|
Horrenbestez, herri aldizkari batean erabil bedi herriko mintzaira landua, herriko mintzaira batua.
|
Edo
eskola hastean erabil bedi tokiko hizkera, tokiko hizkera batua, nahiz gradazio batean gero eta gehiago erabiliko den batua. Horrela, Unibertsitatean, eta lehenago ere, batua bakarrik erabili litzateke.
|
|
|
Berdin aisa, beraien, arlo guztietan, iruditzen zait, arrakasta, gune, ikasleentzat, ezarri, jende aurreko, bertan azaldu, ohiko jantzia, literatur lehiaketa, lortu, nire bizitzan, betidanik, azken finean, orokorrean, haseran, heuren lagunek, harri landu bat eta bertan, postalen atzekaldean, guretzat, beste, etab., artikulu pare batetik hartuak denak.
|
Edo
posada etengabe, beti ostatu esan izan dugun tokian. Esan bezala, izanen eta bortz kenduta, gainerako guztia beste edozein tokitakoa izan daiteke.
|
|
|
Ez da manzana eta cuadra hitzen kontua anitzetan, baizik me parece que eta me paice que esapideen artekoa.
|
Edo
, hoberenean ere, dena dago hor nahasian. Eta dena nahasian dagoenean, batek ez daki zer egin sasitik larrutu gabe osorik ateratzeko.
|
|
|
irakurketarako oztopo al dira Doris Dörrie idazle alemaniarraren ipuinetan azaldu ohi diren gizon estereotipatuak?
|
Edo
, gurera itzuliz, Eta sugeak emakumeari esan zion eleberriko bi pertsonaia nagusi gizonezkoen eskematismoa?).
|
|
|
Ez al gaituzte Obabakoakeko ipuinek murgiltzen, irakurle garen aldetik, gurea bezain erreala den beste mundu batean, edozein eleberritzarrek bezainbesteko eraginkortasunaz?
|
Edo
, narrazioen arteko lotura hain estua ez duten liburuak aipatzearren, Julio Cortázarren Oktaedroak edo Jorge Luis Borgesen El Alephek. Ipuinen arteko etenak ez dira arazo, ipuinen kalitatea baizik:
|
|
|
Beraz, Estatu Batuetara joateko nire burua prestatzen hasi nintzenean, nire asmoa ez zen ezezagunaren bila joatea.
|
Edo
ez hori soilik: edozein bidaiatan, aurreikus ezin daitekeena, abentura eta ezustekoa nahitaezko osagaiak dira.
|
|
2003
|
|
|
ihesi joan naizela, zure alboan ezin nuela gehiago.
|
Edo
Gabon zaharrekoarengatik abandonatu zaitudala. Zure herrikideen aurrean lotsagarri utzi nahi izan zaitudala, hori ere pentsa dezakezu.
|
|
|
Nik ez diot ezer erantzun.
|
Edo
bai. Zeren errezela itxi eta, musu ematera makurtu zaidanean, erantzun egin baitiot.
|
|
|
Birritan.
|
Edo
hala iruditu zitzaidan niri behintzat.
|
|
|
Baina isiltasunak eran  tzun zidan.
|
Edo
euriaren hotsak.
|
|
|
Bereziki Kepari sekula santan esango ez nizkiokeenak.
|
Edo
aitari. Aitari ere ezin gauza askorik kontatu.
|
|
|
Bereziki Kepari sekula santan esango ez nizkiokeenak.
|
Edo
aitari. Aitari ere ezin gauza askorik kontatu.
|
|
|
–Lucio!!! ?
|
Edo
hala iruditu zitzaidan niri behintzat.
|
|
|
Eta hura bezalako larrialdietan anbulantziari edo suhiltzaileei deitu ahal izango diet. Bai, zenbaki handiak dituen telefonoa eskatuko diot.
|
Edo
nire sosekin erosi bestela.
|
|
|
" Ez dakit nori pasaportea eman diote", esaten zen garai batean.
|
Edo
matarilea. Orain, berriz, mutu biak.
|
|
|
Burua jaso du ordua iratzargailuan ikusteko.
|
Edo
atea zabalik dagoela egiaztatzeko, nork daki. Aise imajina dezake zer pasatu zaion burutik berria jakin duenean.
|
|
|
Eta zozoa, zergatik ez esan.
|
Edo
gatzipe, emazteak askotan esaten dion bezala. Baina horrek ez dio axolarik.
|
|
|
Aita kapaz zen zazpi zortzi mazapan eserialdi batean irensteko.
|
Edo
gehiago, Errege Eguna bazen. Ze nazka!
|
|
|
Uniber  tsitatean, adibidez.
|
Edo
Kultur Sailean erdi mailako karguren batean. Ez huen-eta alferrik eman auskalo zenbat urte partiduaren alde lanean.
|
|
|
Tornero, adibidez.
|
Edo
aldamio batera igo, zergatik ez. Halaxe esan hien, despedida moduan, Ina, Mariasun eta besteei.
|
|
|
Eta bekozko jaso  hinduen, ezta?
|
Edo
mesfidati. Zer nahi duk ba, Sartre jauna, haren ipurdiaren atzetik ibili hintzen moduan ibili eta gero?
|
|
|
Ez da egia euskaldunak biktimak direla.
|
Edo
biktimak direnean, beraien arteko mendeetako ika mika, boterearekiko loturak tinkatzeko manipulazioen eta hizketa eskasengatik da. Ez da egia hondarrik, behin Ttotte Etxebestek Ekaitza astekarian azaltzen zuen bezala, borroka armatuak, alderdi politiko abertzaleen ahultasun ideologikoa ordezkatzen duela.
|
|
|
Irabaztea eta galtzea ez ote da uztarri beraren menean dabilen idi parea?
|
Edo
zure karro astuna lauhazka erraldoian aitzinarazten duen zaldi bikotea. Gogoeta ezazu ezkontzen den ele multxo horretaz eta etsaia liferent agertuko zaizu, gutarren zati handi bezala alegia.
|
|
|
Ahantzia ekintza batean, nor edo noren, batez ere bere buruaren kolpatzeko lotsa.
|
Edo
hiltzeko. Laugarren ekintza.
|
|
|
Zenbat gizaki bizi da euskaraz ez dena, etsaiaren gauza dela sinetsiz?
|
Edo
leku zenbaitetan, eskas den elebitasunaren izenean, ikusgarri ederrak gutxietsiz. Errealitate mutilatu horren erakusteko metafora eta baliabide literario ugari daukagu; gaiaren bihotzetik ahalik urrunenen geratzen gara, erran beharra urtuz, gure ikusmolde pertsonala eman ez dezagun:
|
|
|
Abertzaletasunaren bizkar.
|
Edo
hori abertzaletasuna, itxurazko bi gerla horien justifikatze politikoa. Gainerako gaiak estakuru hutsak ziren:
|
|
|
Horrela hiru ordu badaramatza, beste hiru pasatzeko ere gai izango da.
|
Edo
beste minutu bat gehiago ere ez eusteko akaso.
|
|
|
|
Edo
nire erlojua gelditu da, edo gizon hau hilda dago.
|
|
|
|
Edo
agian greba zatikakoan daude, edo orokorrean, edo mugagabean, ezen kobratzen dutena eta arriskatzen dutena ikusirik, ez bailitzateke batere harritzekoa izango...
|
|
|
hamarrenak eta primiziak ordaintzeari uko egitea, alegia.
|
Edo
, gutxienez, uztaren zatirik onena ezkutatzera edo ordainketa ahal zen adina atzera  tzera zeraman pikarokeria. XIX. mende hasierako krisialdi orokorrean praktika mota horiek guztiek ugaltzera jo zuten.
|
|
|
" cer, Jesus maitea llagaz beteric, odola dariola, crutze baten josiric ni gaiti, ta nic emongo deutsat atseguin au nire gorpu  tzari?" (Añibarro, ME, II: 10).
|
Edo
antzeko beste makina bat: Ama Birjina, Jesus edo San Joseri babesa eskatzea; Aingeru Guardakoa beti lagun duzula gogoratzea; haragi aseezinak beti gehiago eta gehiago eskatuko dizula ondo gogoan izatea; orain  go plazer iragankor hori aitaren batean pasatzen bada, dagokion zigorra, berriz, betierekoa dela ez ahaztea; eta abar.
|