|
2002
|
|
|
|
Duela
gutxi egindako elkarrizketa batean esaten zenuen egoera hau ezker abertzaleak berak eragindakoa dela, Estatua horretara behartu duela. Azalduko al zenuke esaldia.
|
|
|
|
Duela
gutxi egindako meteorologia azterlan txinatar baten arabera, planetaren berotze globalak 88 zentimetro igoko ditu ozeanoak, eta horrek 300.000 milioi dolarretik gorako galerak eragin ditzake munduan. Azterketa horretan, “berotegi efektua” delakoak Txinan izango dituen ondorioak aztertzen dira, baina Lurraren batez besteko tenperatura 5,8 gradu igo dela aipatzen da.
|
|
2003
|
|
|
Behar adina azido foliko hartzea (gehigarri gisa) egunero haurdunaldiaren aurretik eta haurdunaldiaren lehen hilabeteetan.
|
Duela
gutxi egindako ikerketa baten arabera, haurdun dagoen bitartean komeni den azido folikoa kontsumitzeak murriztu egin dezake jaio aurretik eta pisu gutxiko haurra izateko arriskua. Pisu nahikoa handitzea.
|
|
|
Folato urritasun batek odoleko homozisteina maila altuak eragin ditzake (hiperhomozisteinemia).
|
Duela
gutxi egindako ikerketen arabera, homozesteinaren eta PCRaren plasmako hazkuntza hori istripu zerebrobaskularra, miokardioko infartua eta beste patologia kardiobaskular batzuk gertatzeko arrisku handiagoarekin lotu da. Azterketa horien arabera, fresak neurriz kontsumitzeak plasmako folato maila nabarmen handitzea ekar dezake, eta, ondorioz, bihotzaren osasuna babestea.
|
|
|
Hala ere, Espainian eta Europan izan diren azken trenbide istripuek eragina izan dute espainiarren gaur egungo iritzian.
|
Duela
gutxi egindako txostenaren beste datu garrantzitsu bat hegazkinaren segurtasunaren balorazioan izandako desberdintasunei buruzkoa da. Kalifikaziorik altuenak gizarte klase altu eta ertain altukoek eta unibertsitarioek ematen dituzte; estimaziorik txikienak, berriz, 55 urtetik gorako gizabanakoek eta lehen mailako ikasketak bakarrik dituztenek.
|
|
|
gaixo terminalak, hamabi hilabete baino gutxiagoko bizi itxaropenarekin; esklerosi anizkoitzak, minbiziak, hiesak, artritis larriak edo epilepsiak larriki jota daudenak, eta gutxienez bi espezialistak uste dutenak hura erabiltzeak onurak ekar ditzakeela.
|
Duela
gutxi egindako ikerketen arabera, cannabisaren alde egiten da medikuntza gisa edo, besterik gabe, baimendu litzatekeen substantzia gisa. Azken egunotan izan dira jarrera horiek berresten dituzten berriak.
|
|
2004
|
|
|
Haien preskripzioa %29 hazi da azken urtean (1,7 milioi ale saldu ziren 2003an sojan eta 229.000 onagran), Infitoren datuen arabera. Bizi kalitatea
|
Duela
gutxi egindako ikerketen arabera, soja da menopausiaren sintoma arinak tratatzeko substantzia aproposa. Dagoeneko frogatuta dago sofokoen murrizketa eta baginaren lehortasuna, eta zientzialariek istripu kardiobaskularren arriskua, kolesterol maila eta osteoporosia murrizten ari diren aztertzen dute.
|
|
|
|
Duela
gutxi egindako ikerketek frogatu dute anelido horiek eraginkorrak direla belauneko artrosiak eragindako minaren tratamenduan
|
|
|
Ildo horretatik, Oviedoko Unibertsitateko eta Asturiasko Ospitale Zentraleko ikertzaileek argitaratu berri duten lan batek, Cristina Lasherasen zuzendaritzapean, odoleko selenioaren eta homozisteinaren plasmako mailen arteko korrelazioa ebaluatzen du.
|
Duela
gutxi egindako ikerketen arabera, aminoazido horren maila handiek gaixotasun kardiobaskularraren arriskua areagotzen dute. Ikertzaileek beste parametro batzuk ere neurtu zituzten, hala nola folatoak, B bitamina, kreatinina edo proteinak hartzea.
|
|
|
Ibilbide nagusiko 700 metroko zati bat Done Jakue Bidearen zati da (kostatik). Espezieen kolonizazioa
|
Duela
gutxi egin den lehengoratze lanetik ateratako lehen emaitzen artean, landare kolonizazio handia dago, hezegune mota horretako espezie bereizgarriekin, hala nola, lezka eta ur gazira ohitutako landareak. Gainera, ehun hegazti espezie inguru joan dira padurara urteko uneren batean.
|
|
2005
|
|
|
Debekuak protesta gutxi egin ditu herrialde horretan, gehiengo handi batek neurria onartzen baitu.
|
Duela
gutxi egindako iritzi inkesta batean, galderen %80k, erretzaileen bi heren barne, lege berria babestu zuela adierazi zuen. Laguntza hori ez da harritzekoa, kontuan hartzen badugu Suediak munduko erretzaile indizerik apalenetako bat duela:
|
|
|
Ekainaren amaieran, birusak milaka hegaztirekin amaitu zuen, gehienak hinduen antzekoekin.
|
Duela
gutxi egindako bilera batean, Nekazaritzarako eta Elikadurarako Nazio Batuen Erakundeko (FAO), Osasunaren Mundu Erakundeko (OME) eta OIEko adituek ohartarazi dute fauna basatiak zeregin garrantzitsua duela. Adituen ustez, orain arte kaltetutako Asiako eremuetatik urrun dauden leku berrietan hegazti gripea agertzeak erakusten du animalia basatiek funtsezko zeregina izan dezaketela gaixotasuna zabaltzeko.
|
|
|
|
Duela
gutxi egindako ikerketek erakusten dutenez, animalia ereduetan, proteina ugariko dietak kaloria gutxiago hartzen ditu.
|
|
2006
|
|
|
|
Duela
gutxi egindako Alergiaren, Asmaren eta Immunologiaren Amerikako Akademiaren azken bileran, polenari alergia dioten pertsonek beren osasunari buruz duten pertzepzioa nabarmen alda dezakeen berri bat eman zen. Azterketa zabal batean lortutako emaitzen arabera, mingainaren azpiko pilula gisa aho txerto berri bat emateak (mihiaren azpian disolbatzen utzi behar da) nabarmen murrizten ditu polenaren alergiari lotutako sintomak.
|
|
|
Parisko Pasteur Institutuko ikertzaileek identifika zezaketen autismoa eragiten duen genea, komunikatzeko gaitasunari eta gizabanakoaren harreman sozial eta afektiboei eragiten dien sindromea.
|
Duela
gutxi egindako azterketen arabera, nahaste horrek populazioaren %4 eta %6 artean dauka Mendebaldean. Lana “Nature genetics” aldizkariaren edizio digitalean argitaratu da, eta 22 kromosoman “SHANK3” izeneko genea identifikatu du.
|
|
|
|
Duela
gutxi egindako azterlan baten arabera, 11 urtetik beherakoen %64k tutorerik gabeko sarean nabigatzen du
|
|
2007
|
|
|
|
Duela
gutxi egindako autopsia batek argitu du 1370ean hildako infantea pozoitu zuten ala ez.
|
|
|
Adin guztietan, haurrak izaten dira motordun ibilgailuetako laguntzaileak.
|
Duela
gutxi egindako azterketa baten arabera, Real Automóvil Club de Catalunyak (RACC) eta Jané enpresak (2005eko ekainetik abendura bitartean zirkulazio istripuen biktima izan diren 12 urtetik beherako 366 haurrekin egina), %48k ez zuen haurren atxikipen sistemarik erabiltzen (SRI), eta %73ra iristen zen 6 urtetik gorakoen kasuan. Espainiako hainbat ospitaletako larrialdi zerbitzuek jasotako datuen arabera, BIOarekin bidaiatzen zuten haur guztiek bizirik iraun zuten eta bizi organoetan ez zuten lesio larririk izan.
|
|
|
Baina gutxitan hartzen da kontuan eskuragarritasuna bezain faktore garrantzitsua.
|
Duela
gutxi egindako bi azterlanen arabera, bat estatubatuarra eta bestea australiarra, osasungarritzat jotzen diren elikagai asko ez daude erosteko ahalmen txikiagoa duten herritarren eskura. Horren ondorioz, autoreek diote dieta pobreei jarraitzeko joera dagoela, eta horrek, aldi berean, gaixotasunak garatzeko arriskua areagotzen du.
|
|
2008
|
|
|
Dena den, 1978an konstituzio espainola sortu zenean, euskaldunak mobilizatu egin ziren talde gisa babes instituzional handia lortzeko beren hizkuntzarentzat, batez ere hezkuntzan, komunikabideetan eta administrazio publikoan (Azurmendi eta Martinez de Luna, 2005, 2006).
|
Duela
gutxi eginiko ikerketa batzuek adierazi dute, ziur asko, hizkuntza galera alderantzizkatzen, edo, gutxienez ere, egonkortzen ari dela (Bourhis, 2003b); egoera soziolinguistikoak, ordea," gaixotasun problematiko" etako bat izaten jarraitzen du oraindik ere.
|
|
|
Nahiz eta Bilboko hitzaldian ez ziren kasu horien adibideak aurkeztu, talde horren barruan daude" mun1978an konstituzio espainola sortu zenean, euskaldunak mobilizatu egin ziren talde gisa babes instituzional handia lortzeko beren hizkuntzarentzat, batez ere hezkuntzan, komunikabideetan eta administrazio publikoan.
|
Duela
gutxi eginiko ikerketa batzuek adierazi dute, ziur asko, hizkuntza galera alderantzizkatzen, edo, gutxienez ere, egonkortzen ari dela; egoera soziolinguistikoak, ordea," gaixotasun problematiko" etako bat izaten jarraitzen du oraindik ere.
|
|
|
|
Duela
gutxi egindako ikerketa baten arabera," trans" gantzen eragin kaltegarriak amaren esnearen bidez transmititzen dira.
|
|
|
Patologia horiek “hiltzaile nagusiak” dira, klima aldaketekiko duten sentikortasunagatik, María Neira asturiarrak, Osasunaren Mundu Erakundeko (OME) Osasun Publikoko eta Ingurumeneko zuzendariak, adierazi zuenez.
|
Duela
gutxi egindako analisien arabera, malaria epidemia bat gertatzeko arriskua “El Niño” bezalako fenomeno klimatiko bat baino bost aldiz handiagoa da hurrengo urtean. Eskualde batzuetan, 2030erako zenbatetsitako beherako arriskua klima aldaketarik gabe baino %10 handiagoa da.
|
|
2009
|
|
|
Isiltzen duguna aipatzen duguna bezain adierazgarria delakoan nago.
|
Duela
gutxi egin nion bisitan, konturatu nintzen amak bere argazki bat besterik ez daukala beste guztien artean. Arrebak eta biok emandakoa da orain urte gutxi, hemezortzi urte zitueneko erretratu zahar bat, odol koloreko behor bat belardi batean barrena daramala bridatik helduta.
|
|
|
Horrelako lesioak dramatikoak dira, sarritan gazteak izaten baitira.
|
Duela
gutxi egindako ikerketa batek aurrerapauso bat eman du, neuronen eta muskuluen arteko konexio artifizial batek borondatezko mugimendua leheneratu baitu gorputz adar geldietan.
|
|
|
|
Duela
gutxi egindako aurkikuntza batek bakterio bakar bati egozten dio munduko gazta gozoenetako batzuen zaporea.
|
|
2010
|
|
|
Ederki konpontzen zara Borja Cobeagarekin.Noski, horrekin ederki asko.
|
Duela
gutxi egin dut berarekin beste film bat eta Gabonetan estreinatuko da: No controles.
|
|
|
bizi kalitatea asko aldatzen du. Kronikotasuna txikienetan
|
Duela
gutxi egindako ikerketen arabera, haurren min kroniko ohikoena zefalea, gorputz adarretako mina (besoak eta hankak) eta sabeleko mina dira, eta ez dago adin bereizketarik eta herrialderik. Gainera, etengabe eta behin eta berriz kexatzen direnean, haurrak ez sinesteko joera dago.
|
|
|
Antsietate, insomnio edo gernu inkontinentziarako maiz erabiltzen den terapia alternatiboa da.
|
Duela
gutxi egindako ikerketek idorrerian izan dituzten ondorio onuragarriak erakutsi dituzte. Hilekoaren aurreko sindromea Hilekoa baino astebete eta hiru egun lehenago izaten diren aldaketa fisiko eta psikikoen multzoa da hilekoaren aurreko sindromea.
|
|
|
Inguruneaz edo aurkezpenaz gain, eragin handienetakoa duen alderdia da konpainia, eta horrek erabakitzen du zenbat elikagai hartzen diren.
|
Duela
gutxi egindako ikerketa zientifiko baten arabera, bai gainerako mahaikideekiko harreman mailak bai haien pisuak eragina dute haur eta nerabeek kontsumitzen duten janari bolumenean. Hala ere, beste aldagai batzuek aldatu egiten dituzte ingestaren eta gizarte ingurunearen arteko harreman konplexuak, eta, aldi berean, zaildu egiten dute mundu guztiarentzat baliagarria den aholku bat emateko aukera.
|
|
2011
|
|
|
Teknika aseptikoaren eten handia.?
|
Duela
gutxi egindako zauri traumatiko irekiak.
|
|
|
Hori da, hain zuzen, Valentziako Unibertsitate Politeknikoan arrakastaz egindako ikerketen eragilea. Beste film jangarri batzuk
|
Duela
gutxi egindako ikerketa estatubatuar batek frogatu zuen sagarrez egindako film inguratzaile jangarriek, landare jatorriko antimikrobianoak dituztenek, haragi gorria eta eskortako hegaztiak babestu ditzaketela zenbait bakterio kaltegarriren aurrean, hala nola E.coli eta Listeria. Egindako probek erakutsi zutenez, bi landare antimikrobiano agregatuek, karvacrolak (oreganoko olio esentzialaren osagai nagusia) eta zinamaldehidoak (kanelatik datorrenak), aipatutako sagar film jangarri horretan zeudenak, bakterio patogenoak inaktibatu egiten zituzten, bai oilasko bularkietan, bai urdaiazpiko egosi kutsatuetan.
|
|
|
Emakumezkoek eta haien medikuek ez dakite hori, American Heart Associationen azterketatik ateratako datuen arabera.
|
Duela
gutxi egindako ikerketa batek ‘Stroke’ aldizkarian berretsi duenez, haurdunaldian hipertentsioa izanez gero, garun hodietako istripua eragin lezake urte batzuk geroago, bereziki haurra garaia baino lehen jaiotzen bada. Bihotzeko antisorgailuek gaixotasun kardiobaskularra edo iktus bat izateko arriskua areagotu dezakete, hipertentsio arteriala edo tabakoa dagoenean hartzen badira.
|
|
|
Zaporea, testura, baita kafeinak organismoan duen eragina ere, aldatu egiten dira prestatzeko unean erabili den prozesuaren arabera.
|
Duela
gutxi egindako azterketa baten arabera, furano edukia ere aldatu egingo da. Substantzia toxikoa da eta kartzinogenoa izan daiteke, eta elikagai eta edari prozesu termikoetan sor daiteke.
|
|
|
Gevert helmut.
|
Duela
gutxi egindako ikerketa baten arabera, haragi gorria eta haragi deribatu koipetsuak (saltxitxa industrialak, txakur beroak, hanburgesak edo hirugiharra) kontsumitzeak 2 motako diabetesa garatzeko arriskua areagotu dezake. Haragia kontsumitzeko gomendioen arabera, garrantzitsua da elikagai horiek beste proteina iturri batzuekin (arrainak eta arrautzak) eta landare iturriekin (lekaleak, zerealak eta fruitu lehorrak) txandakatzea eta ordezkatzea.
|
|
|
Hori frogatzen duten azterketa epidemiologiko garrantzitsuak daude, baina ezagutza hori ez da ia populazio orokorrera aldatu.
|
Duela
gutxi egindako azterlan batzuen arabera, gehigarri horien kontsumoa minbizi mota jakin batekin lotzen da, prostatarekin, eta heriotza arrisku areagotuarekin, beharrezkoa da hori gogoratzea. Nutrizioko adituen kontsigna hau da:
|
|
2012
|
|
|
Ann Romneyk emakume estatubatuarren benetako kezka ekonomia kontuak direla adierazi du.
|
Duela
gutxi egin dioten elkarrizketa batean, hautagai errepublikanoaren emazteak hau adierazi du: –Bost axola etxekoandreak, langileak edo amonak diren.
|
|
|
Kontsumitzaileentzako ondorioez gain, enpresen erreakzioak ere ildo horretako aurreikuspenak erakusten ditu.
|
Duela
gutxi egindako inkesta batean, 20 ekonomialariren 14k adierazi zuten moneta bakarrak ez duela gaur egun duen forma gaindituko, eta enpresak egoera okerrenean egoteko prestatzen hasi direla. Horren adibide bat da sektore batzuek kontratu komertzialak egiteko modu estandarra berrikustea —gehienek ez dute euroaren irteera egoera aurreikusten—, monetaren gorabehera handien kasuan prezioak doitu ahal izateko.
|
|
|
|
Duela
gutxi egindako aurkikuntza batek frogatu du baratxuriak Campylobacterren kontra eraginkortasun handiagoa duela, batzuetan, zenbait antibiotikok baino. Aurkikuntza horrek balio lezake haragi gordin eta prozesatuen gisako elikagaietan bakterio horren kutsadura murrizteko.
|
|
|
|
Duela
gutxi egindako ikerketa baten arabera, amagandiko edoskitzea luzatzeak zeliako izateko arriskua %60raino murrizten du.
|
|
|
Informazio iturri berriak Espainiako internautak Europako ilaran daude jarduera ludikoei, hobbyei edo interes pertsonaleko gaiei buruzko informazioa bilatzeko Interneten.
|
Duela
gutxi egindako azterketen arabera, bidaiak aukeratzeko espainiarrak gero eta maizago joaten dira sarera, hori bai, modu desberdinean, aukeratu beharreko produktuaren arabera. Destinoen bilaketan, espainiarren erdiak baino gehiagok (%54) “Interneteko kanalen bat” aukeratzen du; %38k, berriz, lagunen eta familiakoen iritzian konfiantza du, eta %33k on line bilatzailearen bidez aukeratzen du.
|
|
|
Espainian lehen mailako arretako kontsulten %20 sintoma horiekin lotuta egon arren, portzentaia handiagoa izan liteke eragindako guztiek medikuarekin edo erizainarekin kontsultatuko balute.
|
Duela
gutxi egindako inkesta baten arabera, hirutik batek bakarrik egiten du. Artikulu honetan idorreriaren arrazoi nagusiak deskribatzen dira, eta urte osoan zehar eta, bereziki, jaialdietan, Eguberrietan, arintzeko aholku batzuk ematen dira.
|
|
|
Hizlariak oso gora begiratzen du, euskara eta euskal kultura gaiak direla eta, eta jendea, entzuleetako batek esan zidan bezala, zapuztu egiten du.
|
Duela
gutxi egin zioten elkarrizketa batean Odriozolak gauza latzak esaten zituen, eguneroko bizitzatik hartutako konstatazio egiazkoak eta iritziak nahastuz. Batzuetan aspaldi entzundako gauzak gogorarazten zizkidan (adibidez Txillardegiri orain dela 30 bat urte):
|
|
2013
|
|
|
Osasun egoera ebaluatzeko, medikuaren bisita eskatu behar da.
|
Duela
gutxi egindako azterlan baten arabera, gehiegizko pisua dutenek hiltzeko arrisku gutxiago dute normoplo dutenek baino. Egileek hainbat azalpen ematen dituzte paradoxa hori justifikatzeko.
|
|
|
Eta ez bakarrik bere mantenugaiengatik; izan ere, haurtxoaren garapenerako beste konposatu onuragarriak ditu, besteak beste, bakterioak.
|
Duela
gutxi egindako ikerketa batek erakutsi duenez, amaren esneak 700 bakterio mota baino gehiago ditu. Hain zuzen ere, amaren esnetik 500 eta 800 mililitro arteko alimina duen haur batek «egunean 100.000 eta 10 milioi bakterio jasotzen ditu», ondorioztatzen du Valentziako Generalitateko Osasun Publikoko Ikerketa Zentro Gorenak, eta María Carmen Collado Agromíquica y Tecnología de los Janesción eko (CSIC) Institutuak, azterlan honen egilegileek.
|
|
|
Istripu kardiobaskularrak dira heriotza arrazoi nagusietako bat herrialde garatuetan.
|
Duela
gutxi egindako bi azterketek bihotza zaintzeko gako batzuk ematen dituzte, batez ere, emakumeengan. Artikulu honetan, fruitu gorriak jateko eta erretzeari uzteko arrazoiak azaltzen dira, pisua handitzea eragozten duen tratamendu baten laguntzarekin.
|
|
|
«Bizitzarekiko jarrera bat da, eta, pertsona baikorrez hitz egin beharrean, baikortasunez hitz egin behar da; izan ere, une edo egoeraren arabera, handiagoa edo txikiagoa da aurretiko jarrera a esta posición», dio Juan Cruz psikologo klinikoak, aholkulari komunikatzaileak eta COPko (Madril) Optimismo eta Umore Taldeko kideak.
|
Duela
gutxi egin dute Espainiako hiriburuan lehen jardunaldia: «Umorea eta optimismoa tresna terapeutiko gisa».
|
|
|
Ez hain ezaguna, ordea, nerabeetan ere gertatzen da hori.
|
Duela
gutxi egindako azterlan batek, nerabeen gurasoek elikaduraren inguruan erabiltzen dituzten praktikak edo estrategiak ebaluatu ditu, eta baieztatu egin du giza nutrizioan eta dietetikan adituak direla. Hurrengo artikuluak egoera hori aztertzen du, eta azaltzen du zergatik ez den komeni nerabeak hertsatzea jan dezaten.
|
|
|
|
Duela
gutxi egindako zenbait azterketek erakutsi dutenez, eskolaurreko adinean dauden haurren pentsamoldea pentsamendu zientifikoaren antzeko ereduei dagokie, hala nola kausen eta ondorioen kenketak eta egiaztapenak egiteko modua. Artikulu honek haurren pentsamenduaren eta pentsamendu zientifikoaren arteko antzekotasunak, adin txikikoekin egindako esperientziak, entsegua eta akatsa animatzeak duen garrantzia eta heldu sortzailea izateko haurren jakin mina mantentzeko beharra deskribatzen ditu.
|
|
|
Haurraren adinerako errazio egokiak erabili.
|
Duela
gutxi egindako azterlan batek ikusi du baxeraren tamainak, helduetan bezala, adingabekoak irentsitako janariaren bolumenean eragiten duela. Etxean hainbat barazki, fruta eta labore integral izatea (osoko ogia, pasta integrala, osoko arroza, etab.). Gantz edo gaingabetu gutxiko esnea eta esnekiak aukeratzea.
|
|
|
haizeak sortu zen lekutik urrunago eraman dezake ozonoa.
|
Duela
gutxi egindako azterlan baten arabera, Portugalgo iparraldean sortutako ozonoa Galiziara doa. Autoreek SINC agentziaren artikulu batean adierazi zuten «airearen kalitatearen kudeaketa ez dela muga politikoetara mugatu behar, eta bi herrialdeen artean ahaleginak egin behar direla poluzio mota hori murrizteko».
|
|
|
Nahiz eta bi taldeek populazio orokorrari zuzendutako proiektuen onura izan, nahiz eta ahulenak izan, haietan oinarritutako ekintzak oso txikiak dira.
|
Duela
gutxi egindako ikerketa baten arabera, Nazio Batuetara aurkeztutako 2.803 proiektuetatik 171 baino ez ziren sartu, gutxienez, adineko pertsonentzat edo bost urtetik beherako haurrentzat; aldiz, Afrikako Mendebalderako zortzi herrialdek aurkeztutako proposamenek ez zuten heldu zaharrentzako proiekturik jasotzen.
|
|
|
Bacillus cereus, Listeria monocytogenes edo Staphylococcus aureus. Erromeroa. Kolorea eta zaporea atxikitzen ditu, antioxidatzailea da eta osagaien oxidazioa eragozten du. Baratxuria.
|
Duela
gutxi egindako ikerketetan frogatu da Kanpylobacterra, batez ere haragi gordin eta prozesatuetan. Propietate hori dialil sulfuroak ematen du, haragia babesteko biofilmean sartzen den eta sufrea duen entzima baten konbinazioaren bidez bakterio zelulak hiltzen dituen baratxuritik eratorritako konposatuak.
|
|
|
|
Duela
gutxi egindako azterketa baten arabera, atmosferaren poluzioaren eraginpean luzaro egoteak biriketako minbizia eragin dezake.
|
|
|
Bistakoa dirudien arren, kontsumituko dena baino ez da erosi behar.
|
Duela
gutxi egindako azterketa baten arabera, Espainiako familiek urtero botatzen dizkiote kilo kiloak zaborrei. Oinarrizko elikagairik ez dutenentzat ez da zuzena, baina alferrik galtzen da.
|
|
2014
|
|
|
Hain zuzen, esaten da gizaki guztiok dugula mosaizismo mailaren bat.
|
Duela
gutxi egindako lan batzuek, zeinetan frogatzen baita heterogeneotasuna dagoela banako baten neuronen genoman edo banako baten ehun desberdinetako genoma mitokondrialaren sekuentzian, aditzera eman dute oso arrunta dela kondizio hori.
|
|
|
Orain bilatzen ari dira Bizkaiko herri guztietako euskal hiztun zaharrak. ?
|
Duela
gutxi egin ditugu elkarrizketa batzuk Bilboko euskaldun zaharrekin. Herri batzuetan ez da erraza, baina lanean ari gara?.
|
|
|
|
Duela
gutxi egindako ikerketa baten arabera, epiduralik gabe erditzen duten emakumeak, anestesia jasotzen dutenak baino aseago agertzen dira
|
|
|
Hala ere, batzuek baliabide bat sistematikoki erabiltzea eskatzen dute, eta baliabide horrek aukera bakarra izan luke.
|
Duela
gutxi egindako ikerketa batek datu bat ematen du: epiduralik gabeko erditze baginala duten emakumeak gero eta aseago agertzen dira epidurala jasotzen dutenak eta zesarea dutenak baino.
|
|
|
|
Duela
gutxi egindako azterketa baten arabera, 6 eta 11 urte bitarteko Espainiako haurren %21, 3k obesitate abdominala du.
|
|
|
Lurzoru gorriek, burdin mineralez aberatsak, kolore horretako hautsa sortzen dute, eta horrek zerua tindatzen du, eta «odol euria» deitzen zaie.
|
Duela
gutxi egindako zenbait ikerketen arabera, Iberiar penintsulan eta Kanariar Penintsulan hazten ari da fenomeno horien maiztasuna, Saharatik datorren hauts esekia gehiago iristen delako, eta José Miguel Viñas meteorologoak azaltzen du. Saharako hauts hodeiek ondorio kaltegarriak dituzte ingurumenean eta osasunean:
|
|
|
Haurtxoen adimena oso goiz garatzen da, eta zientziak gero eta ebidentzia gehiago ematen ditu.
|
Duela
gutxi egindako azterlan batek erakutsi duenez, bi hilabeteko haurrek badakite noiz hasiko diren besoak besoetan altxatzen, eta, erantzun gisa, geldirik geratuko dira eta gorputza zurrun jarriko dute, altxa ditzaten. Artikulu honek ikerketa interesgarri honen xehetasunak eta adimen goiztiarreko beste zenbait erakustaldi azaltzen ditu txikienengan.
|
|
|
Osamu Uchida Zesarea bidezko erditzea, ume lodiagoak?
|
Duela
gutxi egindako azterlan batek zesarea bidez haurrengan gehiegizko pisua izateko arrisku handiagoarekin lotzen du jaiotzea Zesarea interbentzio kirurgiko bat da, eta, hala, arrisku batzuk ditu amarentzat eta haurrarentzat. Baina, gainera, hainbat lan zientifikok epe luzeko ondorioak aurkitu dituzte teknika honen bidez jaiotako pertsonengan.
|
|
|
Depresio eta neke mailak handiagoak dira haurdunaldian erditu ondoren baino Bestalde, jarduera fisikoak gogo aldartea hobetzen du eta osasun mentaleko egoera ona izaten laguntzen du.
|
Duela
gutxi egindako azterlan batek azpimarratu duenez, urtealdian ere eragin positibo horiek gertatzen dira: zientzialariek jarduera fisikoen arteko lotura bat aurkitu dute, eta haurdun daudenen gogo aldartea hobetu eta nekea murriztu dute.
|
|
|
autismoaren eta atzerapenen aurka hizketan Irudia: Nina Matthews
|
Duela
gutxi egindako beste azterketa batek, aurreko asteetan eta haurdunaldiaren lehenengo etapan azido folikoaren gehigarriak kontsumitzeak izan dezakeen onura nabarmen bat nabarmentzen du: autismoa prebenitzeko faktore bat izan liteke haurrengan.
|
|
|
Haurrek tabako kearekiko sentikortasun berezia dute, eta horrek nabarmen handitzen ditu asma eta bestelako arnas arazoak dituztenen arriskuak.
|
Duela
gutxi egindako azterlan batek dioenez, orain arte uste baino haur gehiagori eragiten diete zigarroek. Ondorio horien aurrean, jarraian azaltzen da zer lotura duten tabako kearen eraginpean dauden haurrek eta arnasketa arazoek, zeinen garrantzitsua den haurren asma detonantea hautematea eta haurrek arazo horrekiko duten zaurgarritasunaren zifra batzuk.
|
|
|
Jesslee Chorizon Tabako kearen eraginpean dauden haurrak eta arnasteko arazoak Haurrak zaurgarriagoak dira tabako kearen aurrean, beren arnas aparatua oraindik ez baita heltzen.
|
Duela
gutxi egindako azterlan batek, ‘Pediatrics’ aldizkari espezializatuan argitaratua, adierazten du asma edo arnasteko arazoak dituzten bost haurretatik lau tabako keak kutsatutako airearen eraginpean egon zirela. Hala ere, gurasoen heren bat baino gehixeago(% 35,1ek) baiezkoa erantzun zion, haurrak erretzaile pasibo izan ote ziren galdetuta.
|
|
|
|
Duela
gutxi egindako bi azterketek adierazten dute haurdunaldian bizi ohitura batzuk aldatzeak emakumearen osasuna eta haren haurtxoa hobetzen dituela
|
|
|
|
Duela
gutxi egindako azterketa baten arabera, baliteke gurasoen ugalkortasun arazoen eta seme alaben nahaste psikiatrikoen arteko erlazioa egotea. Hain zuzen ere, zientzialarien ustez, haur horiek ikasteko antsietatea eta zailtasunak izatea, eskizofrenia eta autismoa, adibidez, %33 handiagoak dira.
|
|
2015
|
|
|
gehienbat kiroldegian eragin du txikizioa, ibai ondoan baitago. "
|
Duela
gutxi egindako obra batzuei eragin die: duela bi urte konpondu zen futbol zelaiari eta askotariko kiroletako kantxari.
|
|
|
Plasma hotza bakterioak deuseztatzeko erabil daitekeen gas mota bat da, azalak hondatu gabe.
|
Duela
gutxi egindako ikerketa Hannover-eko (Alemania) Albaitaritzako Elikagaien Kalitatea eta Elikagaien Segurtasunaren Institutuko adituek egin dute, eta oso positiboa da. Izan ere, noredo birusarekin lan egitea lortu da, eta, horren ondorioz, noredo birusarekin lan egitea lortu da.
|
|
|
Nikki L. Dieta begetarianoa, kalitate eskasekoa?
|
Duela
gutxi egindako azterketa baten ondorioek diotenez, dieta begetarianoak bere espermatozoideen kopurua eta mugikortasuna murriztu ditzake gizonengan. Dena den, ikerketaz arduratzen diren zientzialariek argitu dute haragirik jaten ez duten gizonetan identifikatutako mailak ez direla antzutasun mailara iritsi.
|
|
|
Bizitza aktiboa izateak gaixotasun asko marratzen laguntzen du.
|
Duela
gutxi egindako azterlan baten arabera, astean hiru aldiz baino gutxiagotan ariketa fisikoa egiten duten emakumeek gaixotasun kardiobaskularra eta garun baskularra garatzeko aukera murrizten dute. Artikulu honek ikerketa hori aztertzen du, eta, aldi berean, emakumeen arrisku kardiobaskularraren faktoreak eta horiek estrogeno mailekin duten erlazioa aipatzen ditu.
|
|
|
Eta arazoak areagotu egin daitezke jarrera hori denboran luzatzen bada, haurtzarotik haratago.
|
Duela
gutxi egindako azterlan baten arabera, unibertsitateko ikasleen egoera depresiboa da. Mary Washington Unibertsitateko Holly Schiffrin psikologoak egin du ikerketa, eta ondorioztatu du «guraso helikopteroek» beren arazoak ebazteko gaitasun gutxiago dutela eta beren arazoak konpontzeko gaitasun gutxiago dutela.
|
|
|
Haurrek musika entzun dezakete jaio aurretik ere, eta entzumen oroimen harrigarria dute.
|
Duela
gutxi egindako azterketa baten arabera, haurra jaio eta lau hilabetera, haurtxoen garunak beste modu batera erantzuten die amaren sabelean ikusgai egon ziren eta erditzearen ondoren entzun ez zituzten melodiei. Baina zer abesti dira egokienak haurra negar egiteko?
|
|
|
Klima aldaketak eragin zuzena du orain arte uste baino espezie gehiago desagertzean.
|
Duela
gutxi egindako ikerketa zientifiko batek dioenez, planetako sei espezietik bat desagertu egin daiteke egungo emisioen eta tenperatura igoeraren erritmoari jarraituz gero. Artikulu honetan, klima aldaketaren eta espezie mehatxatuen arteko harremana, espezieak galtzeko arrisku handiena duten herrialdeak eta biodibertsitatearen garrantzia aipatzen dira, gizakiok bizirik irauteko gakoa.
|
|
|
Hala ere, orain arte, ikertzaileek ez zuten argi bakterioen «paper biologikoa», baina lotura zuten elikagaiaren digestioarekin eta haurraren immunitate sistema estimulatzearekin.
|
Duela
gutxi egindako azterketa bat hipotesi horiek berresten hasi da. Lanak ondorioztatu zuen amagandiko edoskitzeak eragin oso positiboa duela hesteetako mikrobioaren osaeran, egonkortasunean eta aniztasunean.
|
|
|
Lurpeko akuiferoak, mundu osoan gizakiak erabiltzen duen uraren% 35 hornitzen dutenak, alarma egoeran daude aspalditik, gehiegizko ustiapena jasaten baitute.
|
Duela
gutxi egindako azterlan batek erakusten du baliabide natural preziatu hori behar bezala ez kudeatzearen ingurumen, ekonomia eta gizarte arazoak. Artikulu horrek adierazten du akuiferoak agortzen ari direla planetan, zer egin dezakegun kontsumitzaileek eta nola funtzionatzen duten sateliteek aipatutako ikerketa egiteko.
|
|
|
Irudia: Chris Hunkeler
|
Duela
gutxi egindako ikerketek azaldu dutenez, kilogramo bakoitzeko 3 mg kafeina dosi (kg) ariketa baino ordu bete lehenago, erresistentzia areagotu egin liteke, nahiz eta kafeinaren ekintza mekanismoa oraindik ez dagoen guztiz argi. Iraupen laburreko ekitaldietan kafeinarekin egindako ikerketek iradokitzen dute substantzia horrek ere eragina izan dezakeela errendimenduan, baina ez dakigu energia erabilgarritasun handiagoaren edo esfortzu sentsazioarekin lotutako nerbio osagai zentralaren ondorio den.
|
|
|
esnea sortzen duten emakumeak hautatzeko prozesu egokia, era higienikoan erauztea, ontzi egokiak erabiltzea, hotz katea zorrotz mantentzea, laborantza mikrobiologikoak egitea, pasteurizazioa, etab. «On line salmentan ez da zaila baldintza horiek guztiak betetzea», adierazi du testuak.
|
Duela
gutxi egindako ikerketa batek Sarean erositako 102 esne lagin aztertu zituen, eta horietatik 11tan aurkitu zituen behi esnearen hondarrak. Are gehiago:
|
|
|
|
Duela
gutxi egindako azterketa baten arabera, gizonen %13k depresioa du bikotearen lehen haurdunaldiko hirugarren hiruhilekoan
|
|
2016
|
|
|
|
Duela
gutxi egindako ikerketa batek haurtxoen erreakzio harrigarri batzuk egiaztatu ditu musika amaren sabelean entzuten dutenean: bokalizazio mugimenduak egiten dituzte, adibidez, ahoa irekitzea eta mihia ateratzea, haurdunaldiko 16 astetatik aurrera.
|
|
|
|
Duela
gutxi egindako azterlan batek egiaztatu du amaren hizkuntzak marka ezabaezina uzten duela haurtxoetan. Adopzioen kasuan ere, haurrak lehen hilabeteak igaro zituen inguruneko hizkuntza entzuteari uzten badio ere, ez du ulertzen ezta ulertzen ere.
|
|
|
Zenbait kasutan, funtzio berri horiek gaixotasunak tratatzeko etorkizun handiko bideak jartzen hasten dira, asma kasu.
|
Duela
gutxi egindako ikerketek adierazten dute TAS2Rak diana gisa erabil daitezkeela asma tratatzeko. Ikerketa horietan, haur asmatikoen defentsa sistemako zelulak isolatu dira.
|
|
|
InAsi Amatasun maitasuna onuragarria da umeentzat, bizitzako hainbat arlotan.
|
Duela
gutxi egindako azterlan batek ondorioak atera ditu baieztapen hori berresten duten ondorioetara: beren bizitzako lehen urteetan beren amarekin harreman hurbilagoa garatu zuten seme alabek garun garapena izan zuten, amarekin harremana hain bizia ez izan zen haurrena baino.
|
|
2017
|
|
|
Hau da, arriskuak ez dira soilik ama izango, baita haurtxoa ere. Jarrera txarra, estres gehigarria haurtxoarentzat
|
Duela
gutxi egindako azterketa batek, Aucklandeko Unibertsitateko (Zeelanda Berria) zientzialariek egindako ikerketa batek ondorioztatu zuenez, haurdunaldian ahoz gora etzanda, beti hirugarren hiruhilekoan, fetuaren portaerari eta fetuaren bihotz erritmoari eragiten die. 2016ko abenduan argitaratu zen The Journal of Physiology aldizkari espezializatuan, eta lagin txiki batean (haurdunaldiaren azken aldian 29 emakume osasuntsu) lan egin zuen.
|
|
|
Irudia: monke eta business
|
Duela
gutxi egindako ikerketa batek, Erresuma Batuko eta Alemaniako zientzialariek egina, jakin du gaur egun jaiotako haurrek ama gazteenek baino trebetasun kognitibo gehiago erakutsi zituztela beren amek 35 urte baino gehiago zituztenean. Emaitza horiek aurreko hamarkadetan lortutakoen aurkakoak dira, trebetasun handiago horiek 25 eta 29 urte artean zituztenean jaiotako txikiei zegozkien.
|
|
|
Lehen otsoa txakur bihurtu zen une zehatzak ere eztabaida sortu du, eta hainbat ikerketa interesgarri eta egin ditu.
|
Duela
gutxi egindako DNA ikerketa batek erakutsi duenez, txakurrak otso grisaren ondorengoak dira, eta txakurren lehen arrastoa Txinakoa da, duela 33.000 urte inguru. «Etxeko txakurraren jatorria eta bilakaera oraindik komunitate zientifikoaren arteko eztabaida sortzen duen gaia da», onartu du KTH Teknologia Institutuko Peter Savolainen genetista suediarrak.
|
|
|
Hasi zenetik ekoizten den plastiko guztiarekin, Espainiako azalera orkatiletaraino bost aldiz eta erdi estali liteke.
|
Duela
gutxi egindako azterlan batek gizakiek sortutako plastiko kantitatea kalkulatu du;% 79 zabortegietara botatzen da edo naturan abandonatzen da, bereziki ozeanoetan, eta horrek kalte egiten dio ingurumenari. Baina, zenbat plastiko sortu dute historian gizakiek?
|
|
2018
|
|
|
|
Duela
gutxi egindako txosten baten arabera, haurdunen% 50ek ez ditu bere dietarekin betetzen funtsezko mantenugaien beharrak, eta badirudi esneak egoera hori hobetu dezakeela haurdunaldian.
|
|
|
Espainiak jasaten ditu klima aldaketa adituek diotenez.
|
Duela
gutxi egindako ikerketa zabal baten arabera, datozen lau urteetan planetako tenperatura aurreikusitakoa baino gehiago igoko da. Ikerketa batek adierazten du berotze globalaren ondorioak aldizkarian argitaratua Nature. Eta horrek ondorioak ditu guztiontzat, baina bereziki gure herrialdearentzat eta Mediterraneoko gainerako herrialdeentzat.
|
|
2019
|
|
|
Esaterako, beste zenbait toxinatan kolesterola ezagutzen duten adostasun guneak (CholesterolRecognizing Aminoacid Consensus, CRAC) aurkitu dira, Aggregatibacter actinomycetemcomitansek jariatutakoleukotoxinak, kasu (Brown et al., 2013).
|
Duela
gutxi egindako in silico azterketetan iragarri da ACTak 8 CRACsekuentzia posible dituela. Etorkizunera begira, sekuentzia hauek toxina eta mintzaren arteko elkarrekintzan duten garrantzia ikertu nahi da.
|
|
2020
|
|
|
Ez kezkatu iturriko uraz, eta bai zure dietaz eta zure osasun ohiturez.
|
Duela
gutxi egindako ikerketa batek maskuri minbizia iturriko ur kontsumoarekin erlazionatzean gorputzean beldurra sartu ondoren, ondorio horretara irits gaitezke. Izan ere, lan honen letra txikia aztertzen badugu, alerta funsgabea dela ikus dezakegu; hain zuzen, azterlanaren egileek El Mundo egunkariko adierazpenetan adierazten duten bezala, “iturriko ura edangarria da eta edan daiteke”.
|
|
2021
|
|
|
Bai, momentuan bakarrik nago, baina beranduago Laida ailegatuko da, badakizue, ene neska lagun berria.
|
Duela
gutxi egin dut haren ezagutza, karrikan, horrela tipus tapas batean, genre, ezezagun batek loreak eskaintzen dizkizu eta...
|
|
|
|
Duela
gutxi egin zara fededun.
|
|
2023
|
|
|
Bihotz hodietako arazoak (infartua edo iktusa) izateko arrisku gutxiago du.
|
Duela
gutxi egindako 70 urtetik gorako ikerketa batek egiaztatu zuen egunean 500 urrats gehiago (400 metro) egitea %14 arrisku txikiagoarekin lotzen dela, hau da, bihotzeko eritasun edo gutxiegitasun edo iktusarekin. Eta beste azterketa bat 50 urtetik gorako emakumeekin, zeinua rimetro azkar batean egitean (5 km/ h baino gehiago)% 34 arrisku txikiagoa baitzuten bihotz gutxiegitasuna izateko.
|
|
|
Gaur egun, 400 milioi haur inguru bizi dira gatazka eremuetan edo haietatik ihes egiten dute, hau da, planetako bost haurretik bat, gutxi gorabehera.
|
Duela
gutxi egindako Gatazka Armatuetan haurrak babesteari buruzko Osloko Konferentzian, Nazio Batuek jakinarazi zuten azken 25 urteetan 315.000 bortxaketa larri baino gehiago izan direla haurren eskubideak gatazka eremuetan.Erregistratutako bortxaketa horietako bakoitzak tragedia bat ezkutatzen du atzean, eta, oro har, mundu baten salaketa dira. Mundu horrek haur gehiegi utzi ditu haiei ez dagokien errealitate bat bizitzera.
|
|
|
|
Duela
gutxi egindako azterketa baten arabera, “influencers” direlakoen publizitate lankidetzek eta gomendioek eragina dute 11 eta 17 urte bitarteko adingabeen elikadura ohituretan eta jarduera fisikoan.
|