|
2005
|
|
|
51 artikuluak eragin positiboa izan zuen kontsumitzaileen aldeko elkarteen sorrera errazteko, eta, ondorioz, baita kontsumoari loturiko lege, neurri eta arauak ugaritzeko ere.
|
Besteak
beste, aipagarria da 1984 urtean Kontsumitzaile eta Erabiltzaileen Babeserako Lege Orokorra onartu zela.
|
|
|
Horrekin batera, eta Kontsumitzaileen Babesari Buruzko Liburu Berdean (2001) esaten zen bezala, kontsumitzaileen babeserako Batasunean dauden lege eta arauak bateratu behar dira.
|
Besteak
beste, elikagaiak lortzeko, prozesatzeko eta paketatzeko arau orokorrak sortu behar dira. Izan ere, lege desberdinak daude Batasuneko Estatuen artean, eta, aniztasun horri jarraiki, oso zaila da kontsumitzaileak babesteko urrats eraginkorrak ematea.
|
|
|
Kontsumitzailearen arreta erakartzeko asko dira edozer egiteko prest dauden etxe, publizista eta markak.
|
Besteak
beste, aipatzekoa da iragarki sexistaz inguratuta bizi garela (Juaristi, 1997). Hau da, usteztertu egiten dira hizkuntza sexistaren bidez. Alegia, hijo, niño, chico... salmentak handitzeko helburuarekin, iragarki askotan emakumeak baz
|
|
|
Zer egin kontsumitzailearen eskubide guztiak ziurtatzeko?
|
Besteak
beste, produktu eta zerbitzu onargarrien ekoizpena sustatu behar da; hau da, arriskurik sortzen ez duten produktu eta zerbitzuena. Horrekin batera, kontsumitzaile, nekazari eta abeltzain informatuak behar dira, baita produktuen eta zerbitzuen kalitatea bermatuko duen nazioarteko erakunde bat ere.
|
|
|
|
Besteak
beste, kontsumo arloan informazioa eta heziketa eskaintzen die kontsumitzaileei eta erabiltzaileei. Horrekin batera, jada sorturik dagoen legediarekiko errespetua ziurtatu nahi dute, baita kontsumitzaileen babeserako lege berriak bultzatu ere.
|
|
2007
|
|
|
Eta, nola ez, beste argitalpen pribatu batzuk ere badaude, paperean zein euskarri digitalean eta interneten.
|
Besteak
beste, hau azpimarratu behar da: Repertorio Aranzadi del Tribunal Constitucional, Editorial Aranzadik argitaratua.
|
|
|
Era berean, argitalpen pribatuak daude, bai paperean bai euskarri digitalean eta interneten.
|
Besteak
beste, hau azpimarratu behar da: Repertorio de Jurisprudencia, Editorial Aranzadik argitaratua.
|
|
|
Horren ordez, jurisdikzio ordena bakoitzean prozedura zehatzak ezarri ditu (zigor arloan izan ezik).
|
Besteak
beste, jarraian deskribatuko ditudan lau prozedurak nabarmendu behar dira, horiek garrantzitsuenak baitira; baina ez da ahaztu behar oinarrizko eskubideak babesteko mekanismo zehatz gisa har ditzakegula baita ere beste leku batean arautzen diren prozedura batzuk, eskubide horiek urratzea eragin dezaketen egintzen berezitasunengatik (gogoan izan dezagun, esaterako, maiatzaren 24ko 2/ 1984 LOn arau... edo hauteskundeetako auzibide errekurtsoa? 109 art. eta h.?, EKren 23 artikuluko sufragio eskubideari lotuta).
|
|
|
eskubideen adierazpena oso zabala zen, 1869ko Konstituzioaren aurrekariari jarraituz, eta atariko tituluan eskubide horiek eskubide naturalak zirela aldarrikatu zen, eta botere batek ere ez zuen ahalmenik horiek uzkurtzeko ez lermatzeko, legeria positibo guztien aurrekoak eta goragokoak baitziren.
|
Besteak
beste, hurrengo hauek aitortu ziren: bizitza eskubidea, segurtasunerako, pentsamendu askatasunerako eta adierazpenak egiteko eskubidea, ideiak hezkuntzaren bidez zabaltzeko, bilerak egiteko eta elkartzeko eskubideak, jabetza eskubidea, lan askatasunerako, lege berdintasunerako eta epaimahaiek epaitzeko eskubidea.
|
|
|
Hirugarren, estatu federalaren eta estatu kideen eskumenak zehazteari dagokionez, konstituzio testuaren V. tituluan Federazioari zegozkion eskumenen zerrenda bat bildu zen.
|
Besteak
beste, hauek azpimarratu behar dira: kanpo politikaren eta defentsaren zuzendaritza, indar armatuen agintaritza, diru sistemaren eta nazioko herri zorraren arauketa, aduanak, osasuna, komunikabidea eta kode orokorrak.
|
|
|
Lege horiek, batzuetan, eskubideen aplikazioa murriztu zuten eta, beste batzuetan, zabaldu.
|
Besteak
beste, hauek jaso ziren: nahierakeriaz atxilotzeko debekua, egoitzaren eta postaren bortxaezintasuna, herritarrak egoitza aldatzera behartzeko debekua manu judizialaren bidez egiten ez bazen, ondasunak konfiskatzeko debekua, adierazpenak egiteko, biltzeko eta elkartzeko askatasuna, legeen arabera heziketa establezimenduak sortu eta horiei eusteko eskubidea, eskariak egiteko eskubidea, meritu eta gaitasun printzipioen arabera kargu eta enplegu publikoetan sartzeko eskubidea, babes judizialaren eta legezkotasunaren printzipioa, etab.
|
|
|
Bestalde, Legeak erregeari emandako aginpidea parlamentu monarkia batean estatuburuak izan ohi zuena baino askoz handiagoa zen (esaterako, legeak sendetsi eta aldarrikatzea).
|
Besteak
beste, Gorteetako eta Erresumako Kontseiluko lehendakaria izendatu zitzakeen, senatarien kopuru jakin bat izendatzen zuen (hautatutako senatarien bostena gehienez) eta zuhurtziarakotasun ahalmena zuen, 5 artikuluan ezarritakoa: nazioaren intereserako joera politiko ororen inguruko erreferenduma egiteko aukera zuen, konstituzio izaerakoa izan zein ez.
|
|
2009
|
|
|
|
Besteak
beste, Euskaltzaindiak eginiko banku taloiaren eredua ekar daiteke hizpidera, Txekeak betetzeko idazkera eredu batua delako agiria (Euskera agerkaria, 48 zenb., 2003), hizkuntzaren aldetik eredu egiaztatua erabil dezaketelako kreditu eta finantza erakundeek egunean egunean burutu behar dituzten eragiketetan.
|
|
2011
|
|
|
2 Errua kontratugile bati bakarrik dagokionean, kontratugile horrek ezin du berrreskaera eskubiderik izan berak kontratuaren ondorioz eman duenagatik, eta ezin du eskatu besteak eskaini duenaren betetzea.
|
Besteak
, moralaren aurkako kariari begira kanpokoa den heinean, erreklama dezake berak eman duena, baina ez du bete beharrik berak eskaini duena.
|