|
2000
|
|
|
Ondarroan jaio, hazi eta bizi da Andoni Basterretxea eta ederki islatu du hori liburu honetan.
|
Bere
haurtzaro eta gaztaroko kontuak ekarri ditu liburu honetara: sare konpontzaileak kantuan aritzen zirenekoa, sagardotegien inguruko gorabeherak, ahoz aho zabaltzen ziren sorginkeria kontu bitxiak, artazuritzaileen pasadizoak... gaur egungo Ondarroan, neurri batean, galdurik dagoena ekartzen du gogora Basterretxeak.
|
|
2004
|
|
|
Kolpe handia izan zen Garcia Lorcarentzat New Yorkeko aniztasun basati eta mugagabearekin topo egitea.
|
Bere
haurtzaroko Andaluziaren oso bestelakoa zen mundu nahasi eta apokaliptiko hura. Eta oinarrizko giza balioen galera da, funtsean, Poeta en Nueva Yorkeko kezka nagusia.
|
|
2005
|
|
|
2
|
Bere
haurtzaroan eta ikaskuntzen garaian Inperioa eta Eliza Katolikoaren hazkundea ezagutu zituen Hiriart Urrutik III. Errepublikaren eta Elizaren arteko gerla eta gatazka giroan idatzi zuen. Zuzenago litzateke Elizaren etsaiei luma zorrotzaz ihardukiz borrokatu zuela esatea, xede hori baitute haren kazetalan gehientsuek.
|
|
2006
|
|
|
|
Bere
haurtzaroa eta gaztaroa amaren eta aitaren izaeren arteko ika mika eta tirabirek markatu zituzten: ama kalbinista zurruna zen; aita, ostera, bizitza sozial aktiboa zuen jurista eta politikoa (Alderdi Liberal Nazionaleko diputatu kontserbadorea izan zen Bismarck-en garaian).
|
|
|
Kontu zaharrak.
|
Bere
haurtzaroko istorioak, gerraostekoak, badakizu. Familiakoak ere bai, Gerra Zibilekoak, itxi zieten enpresarenak, birraitonaren txaletari buruzkoak.
|
|
2007
|
|
|
Aberastasunez ez bazen harro gure putikoa, gogoa ernea zaukan, begiak xorrotx eta izpiritua kurios.
|
Bere
haurtzaroa osoki bere ugazama Maritzarekin iragana zuen eta, eskolarat joateko partez, irakaskuntza ezin hobea egiten zuen sorgin zaharrarekin. Maritzak, gure putikoa biltzen zuen berekin karabanaren barnerat, mutil ttipi gisa, hau edo hura eginaraziz, bere eskupean atxikiz, xerbitxu ainitzen eskaera asebete zezaion.
|
|
2008
|
|
|
Txikitan erabilitako zapata txuri zorrotzak jantzi zituen ametsetan; soineko berriak josi zituen begiekin bere gorputz argal eta zuriaren inguruan; smoking beltza zeraman pianojolearen inguruan ikusi zuen bere burua dantza pauso arinak eta dotoreak ematen; makilaje urdinez apaindutako zeruko begiak foko handiek proiektatutako argiagatik diztira egiten...
|
Bere
haurtzaroan zehar begiztatutako bide guztiak itxi zituen bizitzaren esperientziak; denak bat izan ezik. Nahiz eta bere odoleko tximeletek hitzik ez egin hainbeste sufrimenduren ostean, ez zuten inoiz lo sakonik egin.
|
|
2009
|
|
|
Maitasunez eginak beti, bizitzako erreferentzia positiboena beti Orbelaungo sendian aurkitzen duela.
|
Bere
haurtzaroari omenaldi zoragarri bat da, Sabinari egiten diona: –Hamar urterekin Sabina gustatzen zitzaion.
|
|
2010
|
|
|
Aingeruak aste osoan Lilirekin hasi duena segitzen du erranez" Bozkaria hadi".
|
Bere
haurtzaroan, Lilik ez zuen sekula ezagutu holako alaitasunik.
|
|
2011
|
|
|
KANDIDO.
|
Bere
haurtzaro guztia galdu nuen. Ondoan egon nahi dut.
|
|
2012
|
|
|
Zer nola entzun izan zuen, lehenengo aldietan, lurreko eta betikotasuneko oihartzun guztietan errepikatzen, malenkonia erromantikoen auhendura ozena!
|
Bere
haurtzaroa merkatari auzalde bateko denda zoko batean iragana izan balitz, agian bere barnea zabalduko zitzaien naturaren eraso lirikoei, zeinak, komunzki, idazleen azalpenen bidez besterik ez baitzaizkigu heltzen. Baina berak gehiegi ezagutzen zuen landa; artaldeen marrakak, esnekenteak, goldeak ezagunak zituen.
|
|
|
Juan bosgarren seme alaba, txikiena, izan zen, gainontzeko laurak neskak izanik; urte batzuk geroxeago beste anaia jaio zen, Vicente, urteen poderioz Juanekin Argentinan biziko zena, hain zuzen.
|
Bere
haurtzaroko datu gutxi ezagutzen dugu, garaiko logikaren arabera susma dezakeguna kenduta: XX. mende hasierako Arrasate nekazaritza herri txiki bat zen; oraindik kooperatibismoak sortuko zituen industria eta zerbitzuak urruti zeuden.
|
|
2014
|
|
|
|
Bere
haurtzaroko Tréguier (katedrala, aitaren heriotza, eskola, etab.) Ma soeur Henriette n eta Souvenirs d, enfance et de jeunesse ko lehen orrietan deskribatu dizkigu oso polito134.
|
|
|
"
|
Bere
haurtzaroko irudi batek markatutako gizon baten istorioa da honakoa", esaten digu La Jetee (1962) Chris Markerren filme ezagunaren hasierako off ahotsak. Memoria pertsonala eta denborari buruzko gogoeta egiten du zuri beltzezko argazkiekin sortutako narrazio filmikoak.
|
|
2015
|
|
|
Urte bakarrean milioi bat pertsona sartu zuten kartzelan, tartean bere aita.
|
Bere
haurtzaroa bitan zatitua izan zela kontatzen du Selekek: estatu kolpea aitzin eta ondoren.
|
|
|
Antzeko adineko semeak ditugu eta hezteko moldeaz jardun dugu apur bat.
|
Bere
haurtzarora eraman du horrek. Ume koxkorretan goizean argitu aurretik igual bi orduko zeregina betetzera bidaltzen zuen aitak, zaldia ekartzera edo abisu bat ematera.
|
|
2016
|
|
|
Telebistako prime time saio denetan elkarrizketatu zuten.
|
Bere
haurtzaroaz mintzatzen zen, gogorra izan zela erranez, eta orduan bizitakoak inspiratzen zuela egun. Bere kantuak zehazki zertaz mintzatzen ziren galdetzen ziotenean, ez zuen nehoiz erantzuten. –Jendeak entzun nahi duena entzun dezala?, erantzuten zuen.
|
|
|
Noiztik ote zeuden bolatxo haiek han?
|
Bere
haurtzaro urrun hartako jolas bakartietan erabiltzen zituen, eta aita zaintzaile zen garaitik gordetzen zituen tiraderan. Oso deigarriak egiten zitzaizkion txikitan errodamendutik askatzen ziren altzairuzko bolatxo distiratsu haiek, eta oraindik ere badute halako erakarmen misteriozko bat.
|
|
|
Bertsoz Bertso" Elkar argitaletxeak Durangoko feriakari argitaratu dion liburua.
|
Bere
haurtzarotik gaur arteko bere ibilbidea erdi lasterka aipatzen dauku liburu hunen lehen partean eta bigarrenean berriz, urtez urte idatzi dituen kantu, olerki eta bertsoen bilduma zabal bat. Liburua Gexanen siñadurarekin eskuratu nahi duenak, parada ederra ukanen du goiz hortan.
|
|
|
" Ene artzain etxolak" liburuan badira orotarat 357 orrialde eta lehen ehunetan Emil kasik alde bat zertaz da mintzo?
|
Bere
haurtzaroaz eta gazte denboraz. Hortarik ere ageri da zernahi oroitzapen bazituela gogoan barna hartuak, ezin ahantziak beraz...
|
|
2017
|
|
|
Luis Ocaña ziklista espainiarra eta Antoine Blondin eta Pierre Chany kazetariak ere Anquetilen apopilo bihurtu ziren.
|
Bere
haurtzaroko eta nerabezaroko lagunei ere harrera egiten zien maiz.
|
|
|
Baina badira gutxi batzuk, eta Joseba Zulaika antropologo eta Renoko (Nevada) Unibertsitateko Basque Studies Programeko zuzendariarena da horietariko bat.
|
Bere
haurtzaroko eta gaztaroko Bilbori eskaini zion Vieja luna de Bilbao liburua, eta nahasian doaz bertan gogoeta literario, soziologiko, ekonomiko eta politikoak. Saiakerako Euskadi saria jaso zuen lanak 2015ean, eta autorearen memoria eta pentsamendu horren guztiaren artean, liburuak baditu Gabiriako seminarioan bizitako giro bortitzaren eta abusuen lekukotza ematen duten hiru orri.
|
|
|
Isidoro Gonzalez jaiotzez andoaindarra izan arren, 3 urterekin etorri zen Oriamendira.
|
Bere
haurtzaroko oroitzapen ugariz mintzatu da auzotarrekin izandako solasaldian: “Etxeko atari bakoitzean harrizko banku bat zegoen, eta ama asko puntua egiten egoten ziren haurrak jolasten genbiltzan bitartean”, gogoratu du.
|
|
|
Erraza egin zitzaion umeak batera eta bestera irudikatzea.
|
Bere
haurtzaroa baino askoz errazagoa, haurtzaroa zaila egiten baitzitzaion, susmatu bai baina bere buruari aitortu nahi ez zizkion arrazoiengatik, zeinak artean Axiri baino ez baitzizkion iradoki nahi izan, lantokian Begoñarekin izandako eztabaida batek hasitako sokaren segida. Sarrionandiaren haurtzaroaren gaineko eztabaida batekin hasi ziren, Muñoz Eugi tartean zutela, Begoña Sarrionandiaren gaineko tesia egitea pentsatzen ari baitzen, eta Begoñak eta Muñoz Eugik izaten zuten topikorako joera zio –ez zen akordatzen–, zera esan zuen:
|
|
2018
|
|
|
Inoiz ez genuen beste inorekin ikusi, eta ezin esan zenbat denbora bizi izan zen munduan bakarrik.
|
Bere
haurtzaroan, babesik gabe, bizkor ikasi behar izan zuen, nonbait, ihesian zegoela salbamendua. Zentzuduna eta oso zuhurra zen.
|
|
|
Abuelak bere istorioaren egiatasuna indartzeko ematen zituen zertzeladek are gehiago nahasten zuten Marta.
|
Bere
haurtzaroko iruditerian, San Veremundok pobreei zien maitasunagatik erromes zarpailei jatekoa ematen zien modu berean ematen zien Irene printzesak eskua Jurramendira igotzen zirenei. Baso eta laino artean, antzinako mundu batean existitzen ziren pertsonaiak ziren Martarentzat Iratxeko abadea eta Herbehereetako printzesa.
|
|
2019
|
|
|
|
Bere
haurtzaroak markatuta utzi zuela zioen, zentzu baikorrean noski; “Choko Maïtia” baserrian ikasi zuen elkar laguntzea, partekatzea eta zein garrantzitsua zen herritarren arteko batasuna. Gehien aipatzen zuena zen, txerria hil ondoren nola banatzen zituzten auzokoen artean odolkiak eta beste zenbait txerriki.
|
|
2020
|
|
|
esaten baitzioten.
|
Bere
haurtzaroa erabat pozkorra izango zela dio, bertsoen larritasunagatik izan ez balitz.
|
|
|
|
Bere
haurtzaroko oroitzapenak ere kontatu zizkion kazetariari. «Nik 11 urte nituen nire aita gure etxean hil zutenean eta Iruñeko Gaztelu Gibelean hiru gazte –bi mutil eta neska bat– nola fusilatu zituzten ikusi nuenean.
|
|
2021
|
|
|
|
Bere
haurtzaroko hezkuntzaz hitz egiten zuen Einsteinek. Nola irakasleek indarkeria eta autoritarismoa zerabilten gelan.
|
|
|
|
Bere
haurtzaroari buruzko gidoia idatziko dut.
|
|
2022
|
|
|
Baina baita taldeko beste gizonen erdiek ere.
|
Bere
haurtzaroko egoera normaltasunaren barruan sartzen da bere ingurunean. Eta identitate muin femenino bat edukitzetik urrun, nerabezaro betean zegoenerako, biolentzia, krimen txikiak eta neskekiko txortaldiak zituen eguneroko bazka.
|
|
|
|
Bere
haurtzaro osoa otoitzean eman nuen, ni bezala amaitu ez zezan.
|
|
2023
|
|
|
|
Bere
haurtzaroan Atalluko eskolara joaten ziren Azkaratekoak. Zapata pare bakarra izango zuen orduan Martinak eta ongi zaintzeko, hanka hutsik jaisten zen oinez Atalluraino.
|
|
|
Azkenean taberna batean sartu zen.
|
Bere
haurtzaroko taberna hura izatea litekeena al zen. Carvalhok ez zekien eta ezin zezakeen jakin, baina galdutako aho gozoaren bila saiatzea erabaki zuen.
|
|
|
Batzuetan, bere maleta egin eta gelan egoten zen zain, bera jaio zen baserrira itzultzeko prest.
|
Bere
haurtzarora. Antzerkiak bizitzatik edaten du, baina ez da bizitza.
|