|
2015
|
|
|
Hortik aurrerako saiakerak aletzen joaten zen artikuluan, non Ixaka Lopez Mendizabalen Xabiertxo nabarmentzen zen batez ere XX. mendeko material pedagogikoen artean. Ezagun denez, zenbait belaunaldi
|
Bainaren
belaunaldia barne markatu zituen materiala izan zen Xabiertxo.
|
|
|
Euzkadiko taldeak zenbaki hartan osorik sinatu zuen artikulu bakarrak. Sarreran beren buruak"
|
Bainaren
belaunaldi" tzat jotzen zituzten, Baina bizia eta Euskaraz bai baina serieak gogoan, eta bereziki, dena kritikatzeko zuten joeragatik edo. Ondo definitzen du, baiki, Bainaren belaunaldia horrek Oh!
|
|
|
Sarreran beren buruak" Bainaren belaunaldi" tzat jotzen zituzten, Baina bizia eta Euskaraz bai baina serieak gogoan, eta bereziki, dena kritikatzeko zuten joeragatik edo. Ondo definitzen du, baiki,
|
Bainaren
belaunaldia horrek Oh! Euzkadikoen izpiritua, eta oro har, lan honetan aztertutako aldizkariena, eta horregatik jaso dugu adierazpidea taldeok ezaugarritzeko.
|
|
|
Euskarari buruzkoa zen halaber Baina bizia artikulua, zeina serie baten hastapena izango zen ia taldearen goiburu izateraino hortik besteak beste
|
Bainaren
belaunaldia. Seriearen gai nagusia" gatzik gabeko hizkera" zen, hots, euskarari bizitasuna eta grazia nola eman (edo mantendu) hausnartzen zuten.
|
|
|
Autonomia, honenbestez, esparruaren osaerarako baldintza bihurtzen da. Ikusi dugunez, paraleloki, hain justu merkatua eta politika literaturaren esparruan sar ez zitezen hormak eraikitzen ahalegindu ziren baita ere
|
Bainaren
belaunaldikoak. Atxaga interferentzia politikoaren kontra, Saizarbitoria merkatuaren interferentzien kontra eta Izagirre, bere erara, bataren zein bestearen kontra.
|
|
|
Egiazki,
|
Bainaren
belaunaldikoak hasi hasieratik lehiatu ziren aurreko belaunaldikoen kontra zein garaiko estatus quo literarioaren kontra. Esan daiteke, gainera, euskal literaturaren historian inoiz ez bezala agertu zela lehia hain gordina.
|
|
|
Honenbestez, absurdoa litzateke esatea euskal literatur esparru eta sistemaren eraketa soilik
|
Bainaren
belaunaldiari zor zaiola; baina, dudarik gabe, haiek egindako langintza ideologiko teorikoa, autonomia estetikoaren bidetik, ezinbestekoa izan zen horretarako.
|
|
|
Ikuspegi sistemiko batetik ere ohartzen ahal gara erdigunearen eta periferiaren arteko harremanean
|
Bainaren
belaunaldiak arrasto onak ematen dizkigula euskal sistema literarioa aztertzeko. Bere erdigunean Donostia koka dezakegu, abiapuntua hor izan zuelako Panpina Ustelarekin eta ondorengo Ustelak eta Oh!
|
|
|
Hizkuntz ereduan ere euskal literatur sistemaren erdigunea taxutzen lagundu zuten
|
Bainaren
belaunaldikoek, euskara batuaren aldeko apustua egiteaz gain, bere osaeran ekarpen garrantzitsua egin zutelako. 70 ez zegoen oraindik hizkuntza estandarra ezarrita eta, zalantzarik gabe, aldizkariotan oro har eskaini zuten eredu moderno eta malgua erreferentzia garrantzitsua izan zen euskara batuaren sustapenean.
|
|
|
Bestetik, euskal literatur sistemaren erdigunean idazle gizonezkoa dagoela esatea ez da, ez, ezer berririk deskubritzea, eta hala, gizonezkoaren zentraltasunean
|
Bainaren
belaunaldiak ere badu zeresanik. Izan ere, emakumezkoek taldeotan izan zuten presentzia eta pisua aski anekdotikoa izan zen.
|
|
|
Euzkadi tartean, Solbes izan zen orobat hamabi gonbidatuetatik emakumezko bakarra. Egiatan, kontua testuinguruan ipinita, ezin esan kasu horiek euskal literaturaren egoera orokorrarekiko oso ezberdinak zirenik, baina egia da halaber alderdi horri dagokionez ez zuela aldaketarik ekarri
|
Bainaren
belaunaldiak. Garai hartan euskal literatura osoan liburuak idazten ari ziren emakumezko idazle ia bakarrak Arantxa Urretabizkaia eta Amaia Lasa ziren100 Itxaro Borda edo Laura Mintegi, esaterako, libururik atera gabeak ziren artean.
|
|
|
Hala, Ezker Berria (New Left) izenarekin deitu izan zen esparruarekin identifikatu zen gehiago Roszak, marxismo klasikotik bereiziz. Alderdi hori garrantzitsua da azpimarratzea
|
Bainaren
belaunaldikoek ere, mugimendu kontrakulturaltzat har litezkeen heinean, ikusi dugunez, ortodoxia politikoetatik (marxismotik eta abertzaletasun hegemonikotik) aldendu zirelako nabarmenki.
|
|
|
Kritika horiek, ordea, kritika postmodernoekin hedatuko dira nagusiki, zeinak ez baitira Euskal Herrian indarrez hedatuko 90etako hamarkada arte. Honenbestez,
|
Bainaren
belaunaldiak aldizkariok sortu zituen garaian, ez zen oraindik kontrakultura gisa horretan auzitan jartzen, eta Maiatzaren 68aren eta AEBetako ikasle mugimenduen ildotik izen ona zuen.
|
|
|
politikoki, artistikoki, ekonomikoki... Horrek hurrengo auzira garamatza, hots,
|
Bainaren
belaunaldiaren literatura konparatuaren aldarrira.
|
|
|
106 Injustua litzateke, haatik, periferiari ere erreparatu ziotela ahaztea: gaelikoz egindako poesia, Hegoameriketako literatura, Poloniako literatura... ahula izanik, ordura arte heteronomiatik (euskara, erlijioa, politika) edo subordinazioan ulertu izana zen maiz, eta
|
Bainaren
belaunaldikoak eta indar bereziz, Potten hasi ziren literatura bere zabalean aintzatzen. Nolabait, esan daiteke haiei esker euskal (literatura), (euskal) literatura bihurtu zela.
|
|
|
Autonomiaren aldarriak, hain justu, bereizketa eskatzen du, esparru bat besterengandik banatzea bere buruaskitasuna azpimarratzeko. Bistan denez, aldizkariotan autonomia bezainbeste praktikatu zen kritika, eta hortik, orobat,
|
Bainaren
belaunaldia moduan definitzea. Bainaren belaunaldia deitu zieten autoironikoki Oh!
|
|
|
Bistan denez, aldizkariotan autonomia bezainbeste praktikatu zen kritika, eta hortik, orobat, Bainaren belaunaldia moduan definitzea.
|
Bainaren
belaunaldia deitu zieten autoironikoki Oh! Euzkadikoek beren buruei, afera guztiei beren puntua, beren ñabardura, beren" baina", jartzen zietelako.
|
|
|
Euzkadi gero eta gehiago lerratu zen kritika kultural eta politikora. Nolanahi den, garbi dago estetikaren autonomia elementu zentrala izan zela
|
Bainaren
belaunaldian, gerora ere literaturaren aldeko apustua egingo baitzuten bertako kide nabarmenek. Haien aurreko belaunaldi konprometituaren ereduarekin hausten den 1983 ondorengo momentu sinbolikoa 1985eko Atxaga eta Txillardegiren arteko eztabaida sonatua da.
|
|
|
|
Bainaren
belaunaldia: Ustela, Pott eta Oh!
|
|
|
Agorero izaera horregatik deitu zieten Oh! Euzkadikoek beren buruari, burlaizez, 10 zenbakian
|
Bainaren
belaunaldia. " Baina (hitz askok omen du bere fetitxismoa, eta hau ere ari da gurean ikaragarria irabazten; zerbait bagara," baina" ren belaunaldia gara)".
|
|
|
Hortaz, zergatik
|
Bainaren
belaunaldia. Alde batetik, hiru taldeek ere nolabait partekatu zuten joera umoretsu eta (auto) ironikoaren berri ematen digulako.
|
|
|
Horrekin loturik dago beste alderdi funtsezko bat, lan honen giltzarrietako bat izango dena, hots, literaturaren autonomiaren aldarria. Ikusiko dugun moduan, jarrera kritiko hori hertsiki loturik dago autonomiaren defentsarekin, eta horregatik,
|
Bainaren
belaunaldia izan genuen gurean literaturaren autonomia banderatzat hartu eta lau haizetara zabaldu zuen lehen belaunaldia. Ez alferrik," Autonomiaren belaunaldia" deitu izan zaio inoiz idazle horiek biltzen omen dituenari.
|
|
2016
|
|
|
|
Bainaren
belaunaldiaz ari dela, hauxe dio Beñat Sarasolak: " Ez zuten inolako beldurrik edo lotsarik nahi zutena idazteko".
|
|
|
Edo egile nagusia, liburuan zehar agertzen baita, marrazkitua behintzat, kadrila bera. Ez zehazki
|
Bainaren
belaunaldikoa nahiz Pott taldearen bueltan ibili zen, adibidez, Capeau, baina bai akaso garaiaren izpiritua arnasten duena. Liburua 1979an argitaratu omen zen, nahiz hemen darabilgun bertsioa den 1988koa.
|
|
|
Sarasola, B., 2015,
|
Bainaren
belaunaldia. Bilbo:
|
|
|
Hasteko, bibliografia apur bat eman digu Gotzon Barandiaranek, orduko literatura eta kantagintza gehiago sakondu nahi duenarentzat. Besteak beste, Ibon Sarasolaren Euskal literaturaren historia; Orixeren Euskal Literaturaren Historia Laburra; Joxe Azurmendiren Zer dugu Orixeren kontra. Zer dugu Orixeren alde?; edota Beñat Sarasolaren
|
Bainaren
belaunaldia liburuak gomendatu dizkigu.
|
|
2018
|
|
|
Sarasola, Beñat.
|
Bainaren
belaunaldia. Labayru fundazioa/ Amorebieta Etxanoko Udala, 2015.
|
|
|
Manifestu hark izan zuen garrantzia eta eragina hausnartzerakoan, bat gatoz Beñat Sarasolak
|
Bainaren
belaunaldia libururako ondorioztatu zuenarekin:
|
|
|
Beñat Sarasola,
|
Bainaren
belaunaldia. Labayru, 2015
|
|
2019
|
|
|
Sarasola, B. (2015):
|
Bainaren
belaunaldia: Ustela, Pott eta Oh!
|
|
2020
|
|
|
|
Bainaren
belaunaldiaz ari dela, hauxe dio Beñat Sarasolak: " Ez zuten inolako beldurrik edo lotsarik nahi zutena idazteko".
|
|
|
Edo egile nagusia, liburuan zehar agertzen baita, marrazkitua behintzat, kadrila bera. Ez zehazki
|
Bainaren
belaunaldikoa nahiz Pott taldearen bueltan ibili zen, adibidez, Capeau, baina bai akaso garaiaren izpiritua arnasten duena. Liburua 1979an argitaratu omen zen, nahiz hemen darabilgun bertsioa den 1988koa.
|
|
|
Sarasola, Beñat (2015)
|
Bainaren
belaunaldia: Ustela, Pott eta Oh!
|