|
2020
|
|
|
CFTR geneko mutazioak pankreako hiperentzimemia iraunkor asintomatikoa, gutxiegitasun pankreatikorik ez duena, eragin dezake (14). Hala ere, ez dago CFTR mutazioaren maiztasunean alde nabarmenik pankreako hiperentzimemia onbera duten
|
pertsonen
eta biztanleria orokorraren artean (15, 16).
|
|
|
Gaixotasun kroniko desberdinak diagnostikatuta dituzten 20 pertsonak hartu dute parte, eta gainbegiratutako ariketa programaren onuradunak izan dira: 10 gaixo hematologiko, tumore solidoak dituzten 3
|
pertsona
eta eskizofrenia duten 7.
|
|
2021
|
|
|
Bioetika medikoak, medikuntzan eta osasun zientzietan sortutako arazo etikoei aurre egiteko, analisi metodologia eta prozedura bultzatzea du xede. Gainera,
|
pertsona
eta osasunlangileen harremanean jarduten duten ezaugarri moralei ikuspuntu filosofikoa ematen die. Etika Asistentziala osasun arloan kokatzen den bioetikaren zati edo atal bat da, profesionalen eta erabiltzaileen artean sortzen diren gatazka eta arazoen aurrean gogoeta egin eta erantzun morala emateko balio du.
|
|
|
Historian zehar
|
pertsonaren
eta osasun langile harremanaren oinarria ezagutza zientifikoteknologikoaren hobekuntza izan da, baina azken hamarkadetan bioetikak izan duen bilakaera eta irabazi duen garrantzia ikusita, harremanaren oinarri izan lukeela ondorioztatu dute aditu askok. Era berean, Tauber ek baieztatzen du medikuntza funtsean etika dela.
|
|
|
GWASen datuak IEU GWAS database eta GWAS catalog datu base publikoetan eskuratu genituen, hurrengo irizpideak oinarri: ahalik eta lagin tamaina handiena izatea eta europar jatorriko
|
pertsonengan
eta emakumeengan soilik egindakoak izatea. Era berean, endometriosiarentzat (ondorioarentzat) finn a N14_ ENDOMETRIOSIS GWASa hautatu genuen, IEU GWAS database biltegian.
|
|
|
Oraindik ere azterketan daude tronbozitopenia immunearen kasuak. Vaxzevria (AstraZeneca/ Oxford): kontraindikatuta dago Vaxzevriaren bigarren dosia ematea lehen dosiaren ondoren tronbosi sindromea tronbozitopeniarekin jasan izan duten
|
pertsonetan
eta informazio gehigarria sartu da fitxa teknikoan eta erabilera orrian. Gainera, kontraindikatuta dago txerto hau ematea jario kapilar sistemiko sindromearen (SFCS) aurrekariak dituzten pertsonetan.
|
|
|
Perula eta lankideen (13) ikerketan osagai anitzeko ariketaprogramak erorketen intzidentzia maila ia% 50 murriztu zuen talde esperimentalean. Sze eta lankideen (21) ikerketan esku hartzeak iraun zuen bitartean erorketa tasa 0,32ra jaitsi zen
|
pertsonako
eta urteko, esku hartzea hasi baino lehen 1,31koa zelarik. Ondorioz, parte hartzaileen% 25ek soilik izan zuen eroriko bat programak iraun zuen 12 hilabeteetan zehar.
|
|
2022
|
|
|
Gaixotasun mental bat duen
|
pertsonarentzako
eta haren senide edo bizikidetzako ingurunearentzako zerbitzuak:
|
|
|
Oro har, esku hartze soziala
|
pertsonen
eta taldeen oinarrizko premiak detektatzea eta ziurtatzea: bakarrik dauden pertsonak, mendetasun egoeran edota desgaitasun egoeran dauden pertsonak zaintzak bermatzeko, etxebizitzarik gabe, generoindarkeriako egoeran, osasunlaguntzarik gabe (gaur egun, txertoa hartzeko eskubidea bermatzeko), prekarietate ekonomikoa, adiziokasuetan eustea, gehiegizko kargaegoeran dauden zaintzaileak, gaztelania erabiltzen ez duten familiak, doluari arreta eman dioten pertsonak,...
|
|
|
Gaixotasun mental bat duen
|
pertsonarentzako
eta haren senide edo bizikidetzako ingurunearentzako zerbitzuak:
|
|
2023
|
|
|
* Desberdintasun egoeran dauden
|
pertsonei
eta taldeei baliabideetarako sarbidea erraztea
|
|
|
Trans*
|
pertsonen
eta osasun sistemarekiko haien harremanaren inguruko FELGTBI+ ren ikerketak (2019) erakusten du trans* pertsonen% 21,7k eta% 5,8k jotzen dutela medikuarengana noizbait edo inoiz ez, hurrenez hurren. Hona hemen% 27,5ek adierazten dituzten arrazoiak:
|
|
|
2 irudia. Intersex edo DSD
|
pertsonek
eta haien familiek adierazten dituzten arazoen laburpena. 2016an, Bartzelonan DSD duten edo sexuarteko biztanleriaren errealitateen, posizionamenduen eta eskaeren diagnostikoa.
|
|
|
Azterlan horrek adierazten digu determinatzaileek modu negatiboan eragin dezaketela, bai eta modu positiboan ere, komunitateen" osasun aktibo" gisa, eredu salutogeniko batean planteatzen den bezala. Faktore horiek ez dira homogeneoki banatzen
|
pertsonen
eta komunitateen artean, eta
|
|
|
Jarraibide osasungarriak eskaintzen zaizkie farmazietara hurbiltzen diren biztanleei, bai medikamentuak jasotzera joaten diren momentuan baita aholkuen bila gerturatzen direnean ere. Ohitura eta bizimodu osasungarrien sustapena bultzatzen da, medikamentuen zentzuzko erabilera, baita
|
pertsona
eta
|
|
|
Esku hartze eredu honek gainera, pertsonalizazioa ikuspegiaren printzipioak (autonomia, integraltasuna, independentzia, banakotasuna, parte hartzea, gizarte inklusioa, arretaren jarraikortasuna) eta paradigma bio psiko soziala ditu oinarrian; izan ere, pertsonaren gaitasun eta indarguneetan zentratzen da, begirada
|
pertsonan
eta bere inguru naturalean jartzen da, ekintza parte hartzaileak sustatzen ditu, eta, ahalduntzean oinarritzen da.
|
|
|
Azken horrek zaintzaile nagusiarekin elkarrizketa luzeago bat eskatzen du, eta hori ez dabeti posible klinika praktikoaren barnean (30,31). DMR, NPI zein CAMDEX DS (azken hau osoki edo partzialki behintzat) DSa duten pertsona guztietan erabilgarri suerta litezke. mCRT, aldiz, soilik ezgaitasun arina eta ertaina duten
|
pertsonetan
eta AGarentzat asintomatiko edo sintoma arinak dituzten kasuetanda erabilgarri (16). Era berean, CAMCOG DSren erabilgarritasuna gutxitu egiten da AGaren dementzia faseetan eta baita ezgaitasun larria duten pertsonetan ere (baita AGaren sintomarik ez badute ere), eta ezinezkoa da berau erabiltzea ezgaiasun sakona duten pertsonetan (2,25, 26).
|
|
|
Horrek AGaren sintomak tratatzea ahalbidetzen digu eta baita AGari loturik sarritasun handiagoarekin ageri diren beste osasun arazoenak ere (epilepsia eta lo arazoak, esaterako). Diagnostiko eta tratamendu goiztiar eta egokiek DSa duten
|
pertsona
eta haienzaintzaileen bizi kalitatea hobetu dezakete.
|
|
|
Azken horrek zaintzaile nagusiarekin elkarrizketa luzeago bat eskatzen du, eta hori ez dabeti posible klinika praktikoaren barnean (30,31). DMR, NPI zein CAMDEX DS (azken hau osoki edo partzialki behintzat) DSa duten pertsona guztietan erabilgarri suerta litezke. mCRT, aldiz, soilik ezgaitasun arina eta ertaina duten
|
pertsonetan
eta AGarentzat asintomatiko edo sintoma arinak dituzten kasuetanda erabilgarri (16). Era berean, CAMCOG DSren erabilgarritasuna gutxitu egiten da AGaren dementzia faseetan eta baita ezgaitasun larria duten pertsonetan ere (baita AGaren sintomarik ez badute ere), eta ezinezkoa da berau erabiltzea ezgaiasun sakona duten pertsonetan (2,25, 26).
|
|
|
Horrek AGaren sintomak tratatzea ahalbidetzen digu eta baita AGari loturik sarritasun handiagoarekin ageri diren beste osasun arazoenak ere (epilepsia eta lo arazoak, esaterako). Diagnostiko eta tratamendu goiztiar eta egokiek DSa duten
|
pertsona
eta haienzaintzaileen bizi kalitatea hobetu dezakete.
|