2017
|
|
(Dialium guianense) Amerikan oso hedatuta
|
dagoen
zuhaitz eta fruitu mota. Zuhaitz mardula da eta fruitua, mami ilunekoa eta mikatza; baina, uretan irakin eta azukreaz nahasiz, tropikoko lurretan oso estimu handia dioten freskagarria egiten da.
|
|
Orduan etxetik joan nintzen eta eskola barruan
|
zegoen
zuhaitz batean geratu nintzen bizitzera. Hurrengo egunean Argitxok bera etxera itzuli behar zela esan zidan.
|
|
Galdetu zionean Deabruak Ebari ea zergatik ez zuen jaten Paradisuaren erdian
|
zegoen
zuhaitz eder haren fruitu eder hartatik, ihardetsi zuen (Has 3:3):
|
|
Amaia erretako basora iristen da. Furgoneta bi aldeetan erreta
|
dauden
zuhaitzen artetik dijoa. Txoko batean aparkatu, kamara hartu eta basoan sartzen da.
|
|
Ni gabe ere, autoak berak egin lezakeela pentsatzen dut askotan. Batzuetan, etxera iristean, ez dut gogoratu ere egiten nondik pasa naizen, bidean ezkerrean
|
dagoen
zuhaitza, hainbeste gustatzen zaidana, ikusi gabe ere pasa bainaiz. Hori ona dela esaten du nire adiskide batek, atentzioa gidatzea baino askoz garrantzitsuagoak diren gauzatan jartzen dudala esan nahi duelako, antza.
|
|
Entzuten nuen irrintzi eta karranka eta ostikoka ari zela eta ahotsarekin lasaitzen saiatu nintzen, buruan arrainak nituela oraindik ere. Ez nuen begi bistatik galdu, hala uste nuen behintzat, zeharretik begiratzen nion etengabe; hogei bat metrora
|
zegoen
zuhaitz betetik lotuta zegoen... Ordu pare bat geroago, janarian pentsatzen hasi nintzen.
|
2018
|
|
Ehiztari talde osoa
|
zegoen
zuhaitzaren azpian, geziak jaurtikitzen. Geziak lurrera erortzen zirenean berriro biltzen zituzten.
|
|
Baina ez zen guretzako lekua. Ez
|
zegoen
zuhaitzik, lurmutur gozakaitzak besterik ez, olatu zaratatsuak eta inoiz baretu behar zuenik ez zirudien haize bortitza. Berriro igaro genituen mendiak, sortalderantz eta mendebalderantz jarraituz, berriro zingira handira itzuli ginen arte.
|
|
Berehalaxe utzi nion negar egiteari. Ez
|
nengoen
zuhaitzetako segurtasunean, eta banekien nolako arriskuan nenbilen nire saminaren gehiegizko adierazpenen batez piztia ehiztariak erakartzen banituen.
|
|
Begi Gori han zela, ezinezkoa zen. Besteetatik aparte
|
zegoen
zuhaitz batean babestu ginen, beraz, eta haren goreneneko adar batean igaro genuen gaua. Gau negargarria.
|
2019
|
|
Une horretan atea parez pare zabaldu zen eta plater bat airean izugarrizko abiadan irten zen Lekaioaren bururantz zuzen zuzen zihoala: sudurrean ukitu zuen justu justu eta aldamenean
|
zegoen
zuhaitz baten kontra txikitu zen.
|
|
Oraindik ez dakit. Hasiko al gara aldapan
|
dagoen
zuhaitz usteletik. Errekastoa pasata segituan dago...
|
|
Handik hamabost segundora beste tximista ikaragarri bat eta atzetik lehen baino zaratots handiagoa sortu zen bazterretan. Bazirudien buru gainean
|
zeuden
zuhaitz haien adar guztiak gainera zetozkiela. Kezkatu ziren larritzeraino, bata bestearen kontra.
|
|
Hiru mutilak eskuak loturik, beste babes bila abiatu ziren. Han inguru samarrean, itsasbazterrean
|
bazegoen
zuhaitz trinko bat. Haren aterpean egon zitezkeen nolabait ekaitza amaitu arte.
|
|
Budaren jaiotza eta bizitzaren pasarterik esanguratsuenak guztiz lotuta omen
|
daude
zuhaitz zehatzekin.
|
|
Hori erakusten duen datu argigarri bat eman du Canciok: " Asexualki ugaltzen diren espezieak oso goian
|
daude
zuhaitz filogenetikoan; horrek esan nahi du espezie gazteak direla, edo, bestela esanda, ez dagoela asexualki ugaltzen den espezierik luzaro irauten duenik. Berehala iraungitzen dira".
|
2020
|
|
Inguratu nintzaionean, sekulako ikuskizuna azaldu zitzaidan nire begien aurrean. Zaldien Errege geldi geldi
|
zegoen
zuhaitz gaineko sugetzar bati begira.
|
2022
|
|
Kanpoko harresietatik hurbil, zoko zaharraren ondoan zeuden. Ostatu handiaren aurrean plaza handi bat
|
zegoen
zuhaitzez betea, goizetan merkatua zuena eta arratsaldeetan jendearen biltokia. Atari hartan antolatzen ziren karabana gehienak norabide guztietara.
|
2023
|
|
Begiz jo zuten zubi esekia, Antoninok berak eraikitakoa omen. Haren oinetan
|
zegoen
zuhaitz bati lotua ikusi zuen Maitanek kartela: " Prohibido el paso, finca particular".
|