|
2007
|
|
|
Piarres La, tte gazteak 20 urte zituen idazten hasi zenean aipatu aldizkarian. Hala ere, idatzitako artikuluen kopuruek erakusten digute jadanik 1930 urtearen amaieran lau idazlek baino ez zutela La, ttek baino artikulu gehiago idatzi, hau da, Jean Barbier, Jean Elissalde, Henri Gavel eta Jules Moulierek; eta 1938an, inork
|
ere
ez zuen La, tte gainditzen.
|
|
2008
|
|
|
batzuek, aldiz, uste dute erabaki hori zuzena dela, beharrik gabe euskalki bateko zein bertzeko hitzak edo esaldiak ez nahasteko aukera ematen duelako9 Geroak erranen du erabaki hori zuzena izan den edo ez. Hiztegi Batua bera nola landu eta erabili behar den
|
ere
ez du argi batek baino gehiagok; hor dugu, adibidez," h."[= hobe] ikurra dara maten hitzekin praktikan gertatzen ari dena: " h." dunak hobetsi eta gainerakoak gai tzetsi10.
|
|
|
Adibidez, Hiztegi Batuan ez dugu galleta hitza aurkituko, ezta bonboi, ma (g) dalena, saltxitxoi, biberoi, konpresa, kapota, txaleko, lozio, permanente, errulo, kantinplora edo erantzungailu hitzak ere; laranja zukua eta abar egiteko aparatuari zuku makina edo nola esan behar diogun, telebista eta beste aparatu batzuk urrutitik gobernatzeko tresnari urrutiko aginte, tele aginte, telekomando edo nola esan behar diogun ere ez dugu aurkituko; Hegoaldeko entxufe edo Iparraldeko prisa ere ez; paperak lotzeko grapak eta grapagailua ere ez daude. Eta azken aldi honetan hainbeste hauts harrotu dituen telefono mugikor, tele fono mugigarri, telefono eramangarri, telefono zelular, sakelako telefono edo dena delako hori, kalean, Hegoaldean, telefono mobila esaten zaion hori
|
ere
ez dugu aur kituko.
|
|
|
gisa horretan azpimarratzen zela euskal literaturaz ordu arte ari izan ziren autoreen artean, 2 eta beharrezkoa da ikustea zer argumentu eman zuen Mitxelenak azterketa horren bideratzeko. Zorigaitzez, zenbait lerro franko laburren barne erabili baitzuen gai hau bere liburuan, ez da aurkitzen azalpen xeherik Mitxelenaren erranetan, eta haren ondoko lanetan
|
ere
ez zuen, nik dakidanaz, ideia hau sekula berriz aipatu.3
|
|
|
Echepareren biziaz gauza guti dakigu eta bizi zen Nafarroako parteaz
|
ere
ez dugu informazio handirik. Segurtzat jo dezakegu hura sortu eta hazi zen denborako Nafarroa, erresuma gisa, oraino bat zela, eta hartan gaztelera zela administrazio hizkuntza, segurenaz ere Donibane Garazi hiriko bizi publiko an ere nagusi, G. Reicherrek (1958) azpimarratu bezala.17 Ordea, Nafarroako mendiz haraindiko eskualdea, aspaldi, partez Baionako elizbarrutiari lotua zen, eta partez Akizekoari, eta pentsatzekoa da kultura gaietan Akitaniako eta Frantzia aldeko haizeen buhakoak ere haraino iristen zirela (auzo hurbileko bi herrialde euskaldunetakoak ere noski). 18 Dakigun bezala, gerla latz batzu
|
|
|
J. Etxepare-k hainbat aldiz liburu berriak aipatu ditu aste oroz Eskualduna> astekarian eskaintzen zuen kronikan. Axular, J.P. Duvoisin, J. Hiriart Urruty idazleak goraipatu ditu, Oxobi-ren Alegiak> (1926) edo J. Barbier-en Piarres> izeneko eleberriaren bigarren liburukia (1929) aurkezten ditu guziz xeheki bainan, harek
|
ere
ez du« literatura» erran moldea erabil tzen. Haren orde,« euskal liburuak» ezartzen du.
|
|
|
Ez da baina, lagarto> horien kontua hor gelditu. Ingeles kolonoek
|
ere
ez zituzten krokodiloak ezagutzen eta horien izena espainolengandik mailegatu zuten, hura beren erara ahoskatuz. Horra hor alligator> ezagunaren etimologia, azken buruan, erdarazko el lagarto tik abiatua.
|
|
|
Maiz herri tradizioekin lotura zuzen gabeko sorkuntza lana egiten zuen: ipuinak asmatuz, melodiak sortuz, etab. Baina hor
|
ere
ez zuen sekula lortzen sortzaile huts izaterik, gehienetan hortik edo hemendik osagai herrikoiak sartzen saiatzen baitzen. Eta horrek ere mugak jartzen zizkion bere sorkuntza lanari, ez baitzen sekula guztiz libre, bere gogora, askatasun osoz, sortzeko.
|
|
|
Azkue zorrotza bazen
|
ere
ez zuen bere burua hutsezintzat. Cejador jesuitari adierazi zionez, honek neska gazte batzuekin afera bat izan ei zuelarik:
|
|
|
Alegiñak egin dituela, esan digu, ta bere egikizunaren laguntzaille bezela Euskaltzaindia ipiñi duela»513 Ikusten denez Azkuek bere eta Akademiaren autoritatea baliatu nahi izan zuen euskararen aldeko neurriak lortzeko. Militarrek oraingoan
|
ere
ez zuten kasurik egin eta sei hilabete igaro ziren zentsura altxatu aurretik514.
|
|
|
1888tik 1937 arteko urteetan, Azkue sabindarrekin lehian ibili zen aldizkariaren kontuan, baina arriskua «goitik» zetorrenean, euskarazko publikazioak babesteko edozer egiteko prest egon zen. Gerraostean, Azkue saiatu arren, agintari frankistek Euskaltzaindiaren Euskera buletina argitaratzeko
|
ere
ez zuten baimenik eman516.
|
|
|
ez zuten Hendaian onartutako plana kudeatzen jakin. Eta erantsibehar da ez zutela kudeatzen jakin, ez Arana Goiriren jatorrizko txosten literalak zioen bezala (haren kopiarik
|
ere
ez baitzuten), eta ezta Daranatzek jasotako aktaren arabera ere. Adema zaharra zen, Guilbeau dorpea, eta beste lanbatzuen arduradunak langile motelak (Broussain bera aski atzeratu zen enkargatu zitzaizkion taula fonetikoekin).
|
|
|
Baina sabindarrek kontrolaturiko kongresufartsa bat antolatzeak ez zeukan zentzurik. Edozein kasutan kongresuaren antolatzaileek 320 haiek baztertuz gero Arana Goirik adierazi zuen pertsona haiek eskubide osoa izango zutela kongresua beren kabuz antolatzeko138 Azkuek hala
|
ere
ez zuen Hondarribiko proiektua bertan behera utzi gura izan, une batez tentatuta egon bazen ere: «Aitortu bear det, alarik ere,[...] Ilbeltzaren buruan, Aranakeri izugarri ura[...] irakurri nuenean, nik ere uste nuela obe izango zala Biltzarrea ordu berean il eta Akademia bereala, se, al bazan, sortzea»139 Baina hori ez zen bere aukera gogokoena, baizik Arana Goirirekin gauzak konpondu ezean hartuko zuen bidea.
|
|
|
Lore jokoetatik kanpo prosazko istorio luzetxo batzuk idatzi ziren garai hartan: Athekagaitzeko oihartzunak nobela apokrifoa (Dasconaguerreren frantsesezko eleberri baten iturburua bailitzan euskaratua, 1870); J. Duvoisin kapitainaren Baigorriko zazpi liliak (liburu gisa barik aldizkarietan argitaratua,); J. B. Elizanbururen Piarres Adame ipuin luzea (1888) eta A. Apaolatzaren Pachico cherren moldapena (1890) 181 Beraz laupabost lan, batzuk liburu formatoa
|
ere
ez zutenak, eta edozein kasutan hedapen urria lortu zutenak. Azkuek, adibidez, testu horietatik bat bera ere ez zuen ezagutzen 1893an bere Bein da betiko legenda luzea argitaratu zuenean182.
|
|
|
Baina Lekeitiko kontaktuek eta agintariek huts egin zioten. Eta alternatiba gisa zuen hirian, Oñatin,
|
ere
ez zuen emaitzarik lortu250.
|
|
|
Euskalkitan idazten zen eta euskalki bakoitzak
|
ere
ez zuen eredu bateraturik. Euskara idatzia, katixima eta erlijio liburuetan erabiltzen zen nagusiki, asko beharrizan pastoral soilengatik egindako itzulpenak izanik, eta ortografia zaharrari lotzen zitzaizkionak.
|
|
|
lehen Sabino Aranak bezala, orain sabindarrek, eliteen arteko kontsentsua barik mobilizazio gaitasun soziopolitikoaren araberako hegemonia lortu gura zuten. Hau da, Sabino Aranaren jarraitzaileak, politikoki, alderdirik
|
ere
ez zuen Azkuerenak baino gehiago baldin baziren, zergatik men egin behar zioten Azkue bati. Antola zezala Azkuek beste alderdi bat, eta hor neurtuko zen batzuen eta besteen indarra.
|
|
|
Nolanahi ere nazioarteko zein estatuko musika estiloak gailen izan ziren. Ondorioz, Euskal Herria politikoki independentea ez izateaz gain, Europa mailan
|
ere
ez zuen nortasun nazional aitorturik erdietsi, eta musika moduko arte prestigiotsuetan ez zen bereziki ezaguna bihurtu. Asko jota eskualde berezi gisa izan zezakeen entzutetxoren bat.
|
|
2009
|
|
|
Ezdagooriginaltasun izpirik, ezOihenartekirudikatzenduenmaitemin duan, ezmaitemindu honek irudikatzenduendaman, eztaberenarteko mai tasun harremanean ere. Originala izateko asmorik
|
ere
ez zuen. Poetak, Jainkoakbezala, ezerezetik sortzen duelaaldarrikatzen duenamugimendu erromantikoada.BesterikdaXVI.etaXVII.mendeetako poetiken ikuspegia etaberegaraiarekinbategitenduenOihenartena: Antzinategrekolatindarrak sortutakoereduak etaondare haubereganatu duten humanistekeskainitako ereduakimitatu.Horixe zen, bereorainaldiankokatuz, Oihenartprezeptistak euskal poesiarentzatproposatzenzuen bidea etahorixe izan zen Oihenart neurtitzegileakeginzuena.Beraz, delaOihenartekirudikatutakomaitemin duaketahonekmaitasunabizitzekodaukanerak (negar intziriak, eskariak...), delamaiteduen damaren irudiak, indarrean zeuden araubatzuei erantzuten die.Azkenbatez, poesiaegiteaimitazioanetaarauakbetetzean oinarritzenda.
|
|
2010
|
|
|
Dizut, Dizuet. Inoiz
|
ere
ez du talde baten izenean hitz egiten, ezta euskaraz arrunta den gu horren bidez ere. * DIZUGU/* DIZUEGU.
|
|
|
Baina sermoilariak inoiz
|
ere
ez du kristauaren iritzia beretzat hartzen, ez zaio inoiz makurtzen hari:
|
|
|
Horrela, XX. mendearen erdialdean Ipar Euskal Herriak ez zuen inolako ezagutza ofizialik edo administrazio nortasunik (Bearnorekin batera departamendu bakarra osatzen jarraitzen zuen; lehendabizi Behe Pirinioak gisa izendatua, gero Pirinio Atlantikoetako Departamendua bezala bataiatua); ez barruti unibertsitariorik edo elizbarrutirik ere. Euskarak
|
ere
ez zuen inolako aitortza edo izaera ofizialik. Frantsesa zen hizkuntza ofizial bakarra.
|
|
|
Baina, kontuan hartuz garai hartan eskola pribatuek
|
ere
ez zituztela eskolaurrea eta batxilergoa finantzatuta, ez zen erraza justifikatzea ikastolei emandako dirua. Horrela ezin zen jarraitu.
|
|
|
Euskal Autonomia Erkidegoarekin alderatuta, Nafarroako Foru Erkidegoan ez zen eman ikastolen normalizaziorako eta instituzionalizaziorako pausorik 70eko hamarkadaren amaieran. Elebitasun Dekreturik
|
ere
ez zuen Foru Erkidegoak. Eta Nafarroako Ikastolen Elkarteak behin baino gehiagotan, eta modu askotara, egin zituen eskaera horiek.
|
|
|
–Lehen urtean bi ikastola galdu genituen, administrazioaren eskuetara pasatu zirelako?, dio Garagorrik. . Guk ez genizkien ateak itxi, eta haiek
|
ere
ez zuten halakorik erabaki: baina urtero irakasle berri bat, urtero zuzendari berria, bakoitza bere lehentasunekin?
|
|
|
Egoera hartan, Jose Ramon Rekalde Hezkuntza sailburuak (PSE PSOE) jakin bazekien Euskal Eskola Publikoaren Legea ez zela onartuko amaitzear zegoen legealdia bukatu baino lehen. Ez zegoen horretarako denborarik, EAJk ez zuen horrelakorik nahi, eta PSE PSOEk berak
|
ere
ez zuen 1987ko akordioa betetzeko asmorik, 1988ko hastapenetatik agerian utzi zuen bezala.
|
|
2012
|
|
|
esatariaren norentzakoak gaitasun aski du ezkutuko esanahi hori inferitzeko, mezuan bertan edo mezuaren inguruan txertaturiko adierazgarri edo arrasto horiek egoki interpretatuz. Norentzako honek
|
ere
ez du, ordea, estarian edo inplizituan dagoen enuntziatua formulatuko, soilik aditu edo ulertu egingo du eta irribarrearekin nahiz zeinahi iruzkin ironikorekin erreakzionatuko du. Azaldu beharrak, noski,, jokoa?
|
|
|
– Orain bilduak agertzen diren bertsoetan ez dago beharbada185 poesia gehiegirik, neurria bera
|
ere
ez zuen, dirudienez, txit zuzen erabiltzen beti Imazek?, baina bai garai luze bateko kondaira, eta ez kondaira hotza eta lehorra, bizia eta umoa baizik, gertakarien kontaketari iritzien beroa eransten dion herri periodismua. (LIB II:
|
|
|
Murriztaileak, izan ere, bere iragazitik pasata edo modalizaturik birformulatzen duen baieztapenari mugak zedarrituko dizkio, nolerebait esataria bera ere egin dezakeen hutsetatik babestuz. Birformulazioa hautatzean
|
ere
ez du edozein hautatzen, birformulatzaile zuzentzailea baizik, eta horrek edo antolatzaileak berak dakarren balio zuzentzailea indartu egingo du.
|
|
|
– Nik ez dut gehiago goraipatuko, beharrik
|
ere
ez du eta, elezahar berritzaile, artezale eta euskal idazle umil ahaztuen historiolari hau. (LIB II:
|
|
2013
|
|
|
Ondorioz, izatekotan, honen inizialak A.M. edo A.U. izanen ziren. Amaren deitura Goytino zen, beraz, alde horretatik
|
ere
ez dugu biderik A.I. Arnaud Mendicouague zela errateko.
|
|
|
Itxura guztien arabera, Eskualduna ez zen hori pentsatzen zuen bakarra. Action Française mugimenduak
|
ere
ez zuen behin betiko bakearen baitan sinesmen handirik. Michael Jeismannenarabera, mugimendu hura zen azken gerla izanen zela amestea alferrik zela zioen bakarra.
|
|
|
Alemanak barbaroen lerroan ezartzea joera orokorra zen Frantzian, Michael Jeismannen arabera, baina bereziki Action Française mugimenduaren ingurukoak ziren gogorrenak, terminologia hori erabiltzerakoan. Halaber, sozialisten eta nazionalisten artean
|
ere
ez zuten alemanen ikuspegi bera, sozialistek gizon gisa ikusten zituztelako, Jean Jacques Beckerren ustez. Azalpen horri jarraiki, ez da harrigarri Eskualduna astekaria hain gogor mintzatzea alemanen kontra.
|
|
|
Posizio gerla indarrean jarri zenean, alde bakoitzak bere lubakiak eraiki zituen, eta horiekin paisaia bereziak agertu ziren. Gisa orotako armek presentzia handia bazuten ere, lehergailuetatik eta baletatik babesteko neurriek
|
ere
ez zuten presentzia txikiagoa. Lekuari izaera gogor eta bortitza ematen zioten horietako batzuek, hala nola burdin hariek edo, hobeki erran, burdin hari ziztadunek.
|
|
|
Horretan jarriko dugu arreta ondoko lerroetan. Borroka gogorrak zeuden lekuetara joateko mentura etengabea zen, eta horregatik atsedenean egoteak
|
ere
ez zituen kezkak lasaitzen, Jean Saint Pierreren artikulu horretan islatu zen bezala:
|
|
2016
|
|
|
Hobengabea daukazun gizon baten salbatzeagatik, zer egiterat zoaz? Kolorerik
|
ere
ez duena finkatuz, zure omena galtzerat zoaz, eta zure mediku eginbideari huts egiterat. Bainan nik ez zaitut segitzen ahal bide hortan.
|
|
|
Ondoren, zeuden euskal aldizkari nagusiak Euskaldunak, Alderdi, Antzerti, Zeruko Argia, Egan, El Diario Vasco, La Voz de España, eta Euzko Deia aldizkariek ere harreraren aztertzeko bideak baziren
|
ere
ez ditugu denak sakondu. Aldiz, aldizkari horietan antzerki obra konkretu batzuei buruz eginak ziren azterketak lanengana hurbildu gara.
|
|
|
Belarria egiten da, nahikaria bat behar da. Bertsolariak
|
ere
ez dituzte denak ulertzen, baina kantuz aiseago pasatzen da. Hala ere, irratiaren eta telebistaren bitartez belarria gero eta gehiago egiten da.
|
|
|
Zer erran nahi dugu? Mariannek
|
ere
ez duela bere senarraren errespeturik!
|
|
|
Talde horien aztertzea inportantea izan da garaiko mugimenduaren ulertzeko. Izan ere, maila orokor batean eta lehenago Frantzian, Espainian ikusi dugun bezala antzerkigintzak bultzada berria ezagutzen bazuen
|
ere
ez zuen arrazoirik Ipar Euskal Herrian ezagutuko zuen kemen handi horren esplikatzeko. Antzerki sareak bazituen sustrai oso sendoak gizartean zituen loturetan oinarritzen zirenak:
|
|
2019
|
|
|
dela dio, baina ez duela uste euskara jazartzea zeregin horretarako lagungarri denik, kaltegarri baizik, gaitza larritu baino ez duelako egiten. Artzadunek, ordea, ez zion laguntzarik eskaini, beharbada horretarako botererik
|
ere
ez zuelako.
|
|
2021
|
|
|
Hots aldaketa guztiek
|
ere
ez dute hedadura bera izan (i askoz maizago erori izan da u baino, esaterako). Hedadura handiagoa izan duten aldaketak ere zenbait hitzetan gertatu dira, eta horietan ere ez beti:
|
|
|
n formak arrazoi subjektiboa baizik ez duela adierazten ekialdeko euskalkietan (ikus Villasante 1986: 253); zehaztu behar da, ordea, maiz balio hori duen arren —aipatu adibideak lekuko—, oinarri logikoa duten perpausek
|
ere
ez dutela arrotz: Zein ederki derabilkazuen euskara hori, zeren den zuen mintzaira, sortzetik zuen odolean duzuen hura (Barbier); Bizio hau gure naturalezaren pozoiduratik heldu den efektu bat da:
|
|
|
gaur ere ostirala al dugu? Salda honek ala dirudi, bada haragirik ikusi
|
ere
ez du (Urruzuno); Nik, zure tokian, liburutxo horretan euskeraren alboan itzulpen on bat ipiniko nuke. Hala egin ere dut, haren aholkuari nagokiola (Orixe).
|
|
|
Nahi duena jan, edo ahal duena, baina, nolanahi ere, jan behintzat (Soroa); Nolanahi ere den, negua bazen, elurretan zuri irudikatzen nuen dena delako izaki liluragarria (Lertxundi); Itsu tristeak nolabait ere/ munduan behar du bizi (P. Errota); Nonbait ere zerbait bilatuko ahal diagu (Urruzuno); Eta horra non ez batera eta ez bestera begiratuta Andre bidezkorik inon
|
ere
ez zuen ikusi (Kardaberaz).
|
|
|
Non da horrelakoetan maizenik erabiltzen den ondorio morfema: Astean behin ijitoak etortzen ziren gure patiora, hainbeste non herri oso bat zirela ematen baitzuen (Uribarri); Edaten eman omen zioten, eskatu ahala, hainbeste non gizonak sastar galanta bildu baitzuen (Alonso); Gogor zegoen hura bere ezean, hainbertzetaraino non tiraka
|
ere
ez baitzuen nehork mugituko (Larre); Halako zorion bat nabaritzen zuen bere baitan, hala non eguneango pentsamendu kiratsak oro urtu baitzitzaizkion (Mirande); Paparrean eskegita zeroan giltzak dirdira egin zidan, halako moduan non urrezkoa zela begitandu baitzitzaidan (Jimenez). Baina ezen morfemarekin ere eratzen da horrelako morfema konplexua:
|
|
|
Aukera izanez gero, Patagoniara joango nintzateke. Baina ondoren joateko
|
ere
ez dute arazorik: Patagoniara joango nintzateke, aukera izanez gero.
|
|
|
Ondokotasuna adierazten denean, berriz, iraupenaren azken unea da seinalatua beti, bai jarduera egoeretan baita gauzatzean ere (Musean aritu ondoan, kafe bana hartu dute; Eguzkitan egon ondoren, uretan sartu da; Etxea garbitu eta gero, paseatzera atera da). Ohartzekoa da, horren harira, perpaus hauek
|
ere
ez dutela ezezkorik onartzen, ezezkoak uneko gertakaria adierazten ez duen neurrian: * Eguna ez argitu aurretik, lanean ari nintzen;* Neronek esango dut, bestek esan ez dezan baino lehen;* Eguzkitan ez egon ondoan, uretan sartu da.
|
|
|
Hona hemen hiru adibide, bi adibide jan aditzarekin eta beste bat edan aditzarekin: Emazu aintzina, zaren bezalakoa, eta gero, zathorzkigula, komentuko athera, gosea zarela, eztuzula [zer jan] (Joanategi); Erregek
|
ere
ez lukete [zer jan], laboraririk ez balitz (Almanaka); Topa egin zioten elkarri, bandaren touchéa, ez dugu [zer edanik], ez dugu [zer edanik] (An. Garikano); Altxatuko litzateke, baina ez du [zer janztekorik] gabardinaz aparte (Saizarbitoria).
|
|
|
Halere, seinala dezagun oro har halako joera bat badela adizkia izenordain erlatiboaren ondotik emateko. Baina bestelako bideak inola
|
ere
ez ditu itotzen joera horrek, Lardizabalen adibidean ikus daitekeen bezala.
|
|
|
Idazle batzuek inoiz erabili izan dituzte, baina baditugu arrazoiak ereduzkotzat behintzat ez jotzeko: idazle bakar batek
|
ere
ez ditu sistematikoki erabiltzen, eta askotan bertsoak izaten dira (bertsoaren neurria osatu beharraren baldintza ere hor dago); bestalde, perpaus amaigabeak edo iruditzen zaizkigu batzuk, anakoluto gisakoak. Ikus ditzagun adibide batzuk:
|
|
|
27.7a Eztabadako adizkiak aski desberdinak dira euskalki batetik bestera, Euskaltzaindiak euskara idatzirako adizki sistema batua eskaini badu ere. Halaber, haiekin gertatzen den gisan, alokutiboaren adizkiek
|
ere
ez dute forma bera euskalki guztietan. Aldaketa handiak daude toki batetik bestera, eta anitzetan hiztun berak forma bat baino gehiago erabiltzen ditu.
|
|
|
Sarritan, izenordain mugagabe hauek ere partikularekin batera erabiltzen ditugu, enfasi handiagoa emanaz: Ezer
|
ere
ez dut entzun; Hori inork ere ez daki. Dena den, ere dun itzuli hau batez ere ezezkako perpausetan ageri ohi da, ez baldintza eta konparatibo eta horietan.
|
|
|
Baina, aldi berean, perpaus trantsitiboen objektuak
|
ere
ez du markarik hartzen, eta horrek sortzen ditu nahasteak. Beraz, perpaus intrantsitiboen subjektuak eta perpaus trantsitiboen objektuak kasu bera dute, absolutiboa:
|
|
|
Adberbio huts gisa ere: Ez dugu duda egiten batere; Mundu hau ez da bigunago batere; Bere partetik ez zuen batere entsaiatu; Hori onarturik
|
ere
ez dute batere garbitzen beren zorra; Kopeta beltza batere argitu gabe sartu zen sukaldean...
|
|
|
30.2.3b Bestalde, perpaus jokatugabeek denbora markarik
|
ere
ez dutenez, denbora hori zehazten ez bada (denbora aditzondoak erabiliaz gehienetan —atzo, gaur, bihar, lehenago, gero... —), perpaus nagusiaren arabera interpretatzen da. Interpretazio hori askotarikoa izan daiteke, baina predikatu gehienek badute joera aski nabarmena, beren semantika dela eta, osagarriaren denbora interpretazio jakin bat behartzeko edo iradokitzeko.
|